Początki hybrydowej wojny kognitywnej sięgają czasów ZSRR. Służby specjalne bloku komunistycznego wyspecjalizowały się w osłabianiu morale społeczeństw Zachodu przez szerzenie dezinformacji i budzących strach teorii spiskowych. Rzecz jasna Rosja robi to nadal.

Istnieją bakterie zdolne do współpracy, porozumiewania się i polowania w wielkich stadach. Potrafią też budować wielokomórkowe, skomplikowane struktury, aby zapewnić jak największe szanse swoim przetrwalnikom. Początkowo uważano je za organizmy złożone, grzyby lub śluzowce.

Recenzja wydanej po polsku książki biograficznej Benjamína Labatuta, której głównym bohaterem jest John von Neumann, jeden z "ojców bomby wodorowej", ale także autor klasycznej architektury wewnętrznej komputera. Jak wielu geniuszy, był to szalony ekscentryk o zawiłym życiu prywatnym.

Semaglutyd (Ozempic) zrobił wielką karierę jako lek stosowany w walce z otyłością i cukrzycą typu II. Ostatnio jednak pojawiły się leki nowej generacji o podobnym działaniu, skuteczniej regulujące metabolizm glukozy. W ich opracowaniu odegrały rolę badania nad jadem jaszczurki, helodermy.

Nietypowa biografia wyjątkowego człowieka, matematyka, który został fizykiem noblistą (nagrodzonym głównie za trzystronicowy artykuł sprzed 55 lat). Opowiada o jego osiągnięciach, ale także o życiu prywatnym i o kontrowersyjnych pomysłach (każdy geniusz jest trochę ekscentrykiem, zwłaszcza w UK).

Zastosowania AI w medycynie są różnorodne: oprócz diagnostyki obejmują odciążanie lekarza i oszczędzanie jego czasu przy prowadzeniu dokumentacji, profilaktykę i prognozowanie (przewidywanie ryzyka wystąpienia choroby) itp. AI jest też źródłem potencjalnych zagrożeń (skłonność do "halucynacji").

Być może słyszeliście o kuru, prionowej chorobie mózgu, która szerzyła się wśród plemion nowogwinejskich uprawiających rytualny kan*b*lizm. W krajach Zachodu podobny mechanizm, wskutek kan*b*lizmu wymuszanego u bydła domowego, dał początek "chorobie wściekłych krów". Jak zapobiegać takim epidemiom?

Żeby nawigować, trzeba wyznaczać dokładnie nie tylko szerokość geograficzną, ale i długość, co ze względu na ruch obrotowy Ziemi i brak stałych punktów odniesienia okazało się trudne i wymagało m.in. precyzyjnych pomiarów czasu (z dokładnością nie mniejszą niż sekunda na dobę). Jak sobie poradzono?

Zanim ludy słowiańskie uległy chrystianizacji, wierzyły, że o tej porze roku, czyli na "dziady jesienne", otwierają się wrota zaświatów i łatwo spotkać duchy, także nieprzyjazne i groźne, jak biesy i czarty. Jak stare są nazwy demonicznych istot ze słowiańskiej mitologii i co pierwotnie znaczyły?

Hel to najmniej aktywny pierwiastek, a jednak pierwsza złożona molekuła, jaka powstała po Wielkim Wybuchu, była jego związkiem. Najpospolitszy po wodorze pierwiastek we Wszechświecie, ale rzadki i dość trudno dostępny na Ziemi. Obojętny chemicznie, ale bezcenny w zastosowaniach.

Słowa oznaczające "wesz" są zdumiewająco stabilne w większości rodzin językowych świata, figurują więc na wszystkich listach słownictwa podstawowego. Mają często ciekawą historię i dostarczają językoznawcom cennych informacji. Najstarsze zachowane zdanie zapisane pismem alfabetycznym dotyczy wszy.

Mało kto wie, że już ponad 120 lat temu w Szczecinie budowano samochody elektryczne o znakomitych jak na tamte czasy parametrach. Firma braci Stoewer produkowała pojazdy różnego typu, od samochodów osobowych po wozy strażackie, omnibusy i ciągniki.

Jeśli się pasożytuje na żywicielu, który lubi sporty ekstremalne, trzeba robić to, co on. Dlatego wszy są jedynymi owadami, które żyją w oceanach i potrafią nurkować na głębokość ponad 2 km. Być może, gdyby nie wszy, małpy nie spędzałyby tyle czasu na iskaniu i nie rozwinęłyby uzdolnień manualnych.

Dzisiejszą nagrodę Nobla z chemii przyznano za opracowanie MOF-ów (szkieletów metaloorganicznych), czyli elastycznych "klatek" z łańcuchów organicznych, których wielkość można dopasować do konkretnych potrzeb. Początkowo traktowane jako ciekawostka, są dziś wielką, szeroko stosowaną klasą związków.

O dziejach jednej z najważniejszych marek samochodowych przedwojennych Niemiec i o tym, jak Polska straciła po wojnie szansę na przejęcie w całości nietkniętych szczecińskich zakładów firmy Stoewer, opowiada znawca dziejów motoryzacji, Piotr R Frankowski.

Komitet Noblowski dobrze trafił z dzisiejszą nagrodą z fizyki. Doceniono odkrycia przełomowe, choć dokonane 40 lat temu. Dotyczą obserwacji zjawisk kwantowych nie w skali atomowej lub mikroskopowej, ale w układach, które można wziąć do ręki i obejrzeć bez szkieł powiększających.

Dlaczego odkrycie obwodowej tolerancji immunologicznej i możliwości jej sztucznego wywoływania jest ważne i w pełni zasługuje na tegorocznego Nobla, przyznanego trojgu uczonym (Mary E. Brunkow, Fred Ramsdell, Shimon Sakaguchi) w dziedzinie fizjologii lub medycyny.

Historia jak scenariusz śmieszno-strasznego filmu. Na portalu Truth Social ukazuje się nagranie wygenerowane przez AI z Donaldem Trumpem w roli głównej zachwalającym łóżka leczące każdą chorobę, które będą wkrótce dostępne dla każdego Amerykanina. Ewidentny fejk, tylko po co?

Nieszkodliwe, małe owady zwane psotnikami ponad 100 mln lat temu nauczyły się odżywiać piórami i naskórkiem dinozaurów, zawierającymi keratyny. Nieco później niektóre z ich przeniosły się z dinozaurów/ptaków na ssaki, podgryzając ich włosy i skórę, a w końcu żywiąc się ich krwią.

Biznes i przemysł amerykański, "robiąc interesy z Rosją", przyczyniły się do zbudowania potęgi militarnej ZSRR. Naiwnemu wiceprezydentowi Wallace'owi w 1944 r. pokazywano kopalnie i obozy Magadanu jako miejsca radosnej pracy szczęśliwych proletariuszy. Co najdziwniejsze, Wallace to kupił.