Metan to największe zagrożenie w kopalniach węgla, sprawca większości najtragiczniejszych katastrof. Jak odkryto, dlaczego dochodzi do eksplozji, i jak próbowano zapewnić górnikom bezpieczeństwo za pomocą specjalnych lamp, wentylacji, a następnie detektorów metanu.

Zwykła materia, której skład dobrze znamy, stanowi ok. 5% masy Wszechświata. Na pozostałe 95% składa się "coś w rodzaju materii" i "coś w rodzaju energii". Książka Briana Clegga, recenzowana przez Wiesława Seweryna, podsumowuje stan obecnej wiedzy o "ciemnych" składnikach Wszechświata.

Długość doby i liczba dni w roku zmieniały się przez ostatnie 4 mld lat głównie za sprawą zmian w ruchu orbitalnym Księżyca. Czy (oprócz modelowania) możemy jakoś potwierdzić realność tych zmian? Tak! Dowodów dostarcza badanie skamieniałości, na przykład dawno wymarłych koralowców.

Wiadomo, że początkiem skali temperatur jest zero bezwzględne, czyli T = 0 K. Ale jaka jest NAJWIĘKSZA temperatura, która mogłaby jeszcze mieć sens fizyczny w naszym Wszechświecie? Żeby odpowiedzieć na to pytanie, trzeba się zastanowić, czym w ogóle jest temperatura z punktu widzenia fizyka.

Gramatyka polska bywa trudna nawet dla Polaków. Odmiana wyrazów złożonych, których oba człony mogą przybierać końcówki gramatyczne, była kłopotliwa już dla naszych przodków. Czy wiecie, że w XV w. Wielkanoc nazywała się Wielikonoc? Dlaczego jeździ się do Białegostoku, ale do Babimostu?

W okresie, kiedy rośliny lądowe były jeszcze prymitywnymi organizmami o wysokości kilku lub kilkudziesięciu centymetrów, na paleozoicznych mokradłach wyrastały kilkumetrowe żywe kolumny, przedstawiciele rodzaju Prototaxites. Po prawie dwóch stuleciach badań ich tożsamość pozostaje zagadką.

Dzieje Danii w czasie inwazji i okupacji niemieckiej są w Polsce mało znane. Duńczycy grali z Hitlerem, lawirując zręcznie między pozorowaną uległością a ochroną swoich obywateli i sabotowaniem polityki III Rzeszy.

Od wieków ludzie znajdowali dziwne substancje, których natury nie potrafili wyjaśnić. Takie jest pochodzenie mitu o "gwiezdnej galarecie", żywego do dzisiaj. Alchemicy próbowali sporządzać z niej lekarstwa. W rzeczywistości jest to cała grupa zjawisk różnego pochodzenia, czasem zaskakującego.

Skąd się wzięło słowo "wszechświat"? Jak powstał i co oznaczał przedrostek "wszech-"? Dlaczego należy pisać "wszechstronny", ale "rekord wszech czasów"? Która forma (i dlaczego) jest poprawna: "wszem wobec" czy "wszem i wobec"? Jak brzmiał mianownik liczby pojedynczej od "wszech, wszem, wszego"?

Po starciu Austrii i Prus pod Sadową w 1861 r. wojny już nie były takie same. Zaczęły je wygrywać nie desperackie ataki na bagnety, ale nowoczesna broń, logistyka, łączność, masowy transport, elastyczne planowanie i dowodzenie. Pierwsza część opisu bitwy na portalu Eksperyment Myślowy.

Skoro świat jest symetryczny, dlaczego jesteśmy w większości praworęczni? Dlaczego ponad 90% gatunków ślimaków ma muszle prawoskrętne? Skąd wiemy, która strona jest prawa? Dlaczego "leczono" dzieci leworęczne? Dlaczego Richard Feynman sprawdzał, na której dłoni ma znamię?

Sonda kosmiczna OSIRIS-REx pobrała i dostarczyła na Ziemię próbki gruntu Bennu. Wstępne wyniki badań są rewelacyjne. Wiele związków, które mogły powstać tylko w obecności wody i bogactwo związków organicznych, w tym wiele aminokwasów i wszystkie zasady azotowe wchodzące w skład RNA i DNA.

Bardzo ciekawa, a prawie nieznana ważna postać z przedwojennej historii wyścigów samochodowych: hrabia Stanisław Czaykowski, kierowca Grand Prix polskiego pochodzenia, choć bez polskiego paszportu. Pierwsza część prezentacji jego życiorysu i kariery wyścigowej.

Nowotwory: zbiorowa nazwa kilkudziesięciu chorób atakujących organizm w sposób podstępny, trudny do powstrzymania. Nawet metody celujące w konkretne czynniki, dopasowane do pacjenta i korzystające z inżynierii genetycznej nie są "cudowne". Medycyna niczego nie ukrywa; po prostu nie jest wszechmocna.

Po orbicie ziemskiej krąży 36 500 obiektów większych niż 10 cm, 1 mln obiektów o średnicy 110 cm i 130 mln obiektów o średnicy 1 mm 1 cm. I nie wiadomo, co z nim robić. Houston, czy mamy problem?

Byłe republiki sowieckie w Azji Środkowej przechodzą z zapisywania swoich języków narodowych (kazachskiego, turkmeńskiego, uzbeckiego, azerskiego, tadżyckiej odmiany perskiego) cyrylicą na alfabet łaciński. Proces derusyfikacji nie wszędzie przebiega łatwo, ale postępuje z pokolenia na pokolenie.

Z okazji Dnia Kobiet przedstawiamy postać brytyjskiej uczonej sprzed stu lat, która zasłynęła jako badaczka śluzowców i była nazywana ich królową. Za jej sprawą zainteresował się śluzowcami cesarz Japonii Hirohito (i odniósł w tej dziedzinie pewne sukcesy). Poznajcie Gulielmę Lister!

Kwas askorbinowy ma dwie odmiany, L i D. Ich molekuły są wzajemnie lustrzanymi odbiciami. Ich właściwości chemiczne są takie same, ale tylko odmiana L (nie mylić z "lewoskrętną") jest aktywna biologicznie (tzn. jest witaminą C). Pamiętajcie, że "lewoskrętna witamina C" to terminologia szarlatanów!

Lewa ręka, lewa strona i kierunek w lewo kojarzą się negatywnie w wielu językach świata. Skąd pochodzą ich nazwy i jak ewoluowało ich znaczenie? Można się też dowiedzieć, skąd pochodzi słowo "szuja" i jakie jest źródło i znaczenie zwrotu "zażyć kogoś z mańki".

Czad zabija, ale potrafimy go wykrywać i chronić się przed nim, a także wykorzystywać go w przemyśle chemicznym, paliwowym i hutniczym. Sam bywał także wykorzystywany jako paliwo oświetleniowe i napędowe. Drugi odcinek opowieści chemika o tlenku węgla.