"Lato" to słowo dość tajemnicze, niejasnego pochodzenia, znane tylko z języków słowiańskich. A do tego wieloznaczne, bo w liczbie mnogiej odnosi się do całego roku, a nie tylko jednej z jego pór. Przyjrzyjmy się historii i dawnym znaczeniom "lata" i wyrazów, które od niego pochodzą,

Czy liczebnik "sto" zawdzięczamy Scytom? Co oznaczały staropolskie "Dwiemastoma", "trzemisty", "cztyrzemstom", "piąciąset"? Dlaczego mamy dziś "dwieście", ale "trzysta", "pięćset"; "trzystu", ale "pięciuset"? Czy poprawna jest forma "trzysetny", czy "trzechsetny"?

O pochodzeniu liczebników dziesiątkowych w polskim i w innych językach słowiańskich, a także o śladach dawnego liczenia czterdziestkami, sześćdziesiątkami, a nawet dziewięćdziesiątkami. Ewolucja języka często przebiega krętymi drogami. Druga część cyklu (patrz link poniżej).

Przyzwyczailiśmy się, że polski jest językiem trudnym, o zawikłanej gramatyce. Nie zastanawiamy się, skąd się wzięły używane przez nas dziwne formy. Dlaczego mówimy dwaDZIEŚCIA ale trzyDZIEŚCI i pięćDZIESIĄT? Dlaczego dwuDZIESTU, ale pięćDZIESIĘCIU? Pierwszy odcinek serii: skąd się wzięło -NAŚCIE?

Jaja jest roznica pomiędzy dialektem i językiem?

Skąd się wzięło słowo "wszechświat"? Jak powstał i co oznaczał przedrostek "wszech-"? Dlaczego należy pisać "wszechstronny", ale "rekord wszech czasów"? Która forma (i dlaczego) jest poprawna: "wszem wobec" czy "wszem i wobec"? Jak brzmiał mianownik liczby pojedynczej od "wszech, wszem, wszego"?

Lewa ręka, lewa strona i kierunek w lewo kojarzą się negatywnie w wielu językach świata. Skąd pochodzą ich nazwy i jak ewoluowało ich znaczenie? Można się też dowiedzieć, skąd pochodzi słowo "szuja" i jakie jest źródło i znaczenie zwrotu "zażyć kogoś z mańki".

Księga Henrykowska: Day, ut ia pobrusa, a ti poziwai; srebrna obrączka z Wrocławia: Budi movi na vik; kanony synodu w Łęczycy; Kazania świętokrzyskie i losy polskich rękopisów; Bulla Gnieźnieńska - okoliczności wydania i treść; inne zabytki polskiego nazewnictwa XII i XIII wieku.

Język grenlandzki jest zdumiewająco żywotny. W skrajnie surowych warunkach, po 300 latach kolonializmu przetrwał i ma się dobrze. Połowa wszystkich użytkowników języków eskimo-aleuckich to Grenlandczycy. Jakie jest pochodzenie tego języka? Jak wygląda jego gramatyka? Jak wymawiać nazwy grenlandzkie?

Poruszamy takie tematy, jak pochodzenie języków, język praindoeuropejski i jego wpływ na współczesne języki, zmiany w językach na przestrzeni wieków, gramatyka i przypadki, różnice między językami a dialektami oraz rola AI w badaniach językoznawczych.

Język kornijski ewoluował ze wspólnego języka brytańskiego, który ukształtował się w okresie rzymskiej Brytanii i był w użyciu w rzymskich prowincjach na południe od zatoki Firth of Forth. Najwcześniejszy zapis j. kornijskiego to glossa z IX w. w łacińskim manuskrypcie De Consolatione Philosophiae.

Piąte wydanie przewodnika uwzględnia aktualizacje wynikające ze zmian zasad i podstaw prawnych standaryzacji nazewnictwa geograficznego w Polsce, stosowanych i dostępnych materiałów źródłowych zwłaszcza map i baz danych udostępnianych przez Służbę Geodezyjną i Kartograficzną.

Od 1666 r. gdy pierwsze zestawienie języków słowiańskich sporządził chorwacki jezuita Juraj Križanić powstało kilkanaście różnych propozycji wewnętrznej klasyfikacji tych języków. Szczególnego znaczenie nabierają propozycje zgłaszane od końca lat 80. XX wieku...

O pochodzeniu nazw świąt Bożego Narodzenia w różnych językach europejskich: od łaciny i greki, przez języki celtyckie i germańskie do bałtyjskich i słowiańskich.

Analiza najstarszych zabytków języka staronowogrodzkiego wykazała, że ukształtował się on na bazie dwóch odmiennych dialektów słowiańskich zachodniego, typowego dla pskowskich Krywiczów oraz wschodniego, dialektu Słowian ilmeńskich.

Sumeryjski system pisma | Egipski system pisma | Jednoliterowy alfabet egipski | Znaki alfabetu proto-synajskiego | Najstarsze zabytki alfabetycznego pisma proto-synajskiego | Wykopaliska na tellu Umm el-Marra | Cylindry z pismem alfabetycznym?