Dla wszystkich żyjących jeszcze obserwatorów #ocieplaniewizerunkugorskiegozydostwa oraz #goralskislownik - z racji przymusowego covidowego wypoczynku, będę róbił Górski Żyd AMA - dziś o 21:00, serdecznie zapraszam ( ͡° ͜ʖ ͡°)

#podhale #tatry #gory

#goralskislownik 21/365:

cherym Boga -> (przysłowie) w zupełności, absolutnie, do szczętu, np. "Biyda była strasno, Franek zaziyroł do lodówki, ale tam juz cherym Boga nic do zezarcio nie było"

Etymologia – etymologia dzisiaj opisanego zwrotu wskazuje na język hebrajski jako źródło. Za wikipedią:

"Cherem" (hebr חֵרֶם – ‘klątwa’, dziś: ‘bojkot’, ‘ostracyzm’) – kara anatemy nakładana przez sąd rabinacki na osobę, która rażąco naruszyła przykazanie).

Możliwe iż pierwotnie oznaczało to zaklinanie sięPokaż całość

#goralskislownik 20/365:

durknąć -> (czasownik)  uderzyć, potrącić, nieformalnie wypić (z kimś) alkohol np."Patrzoj jak cofies tym golfym, bo durknies w sope"

Etymologia - prawdopodobnie lokalna onomatopeja

o co tu chodzi?

#ciekawostki #lingwistyka #gruparatowaniapoziomu #ocieplaniewizerunkugorskiegozydostwa #podhale

#goralskislownik 19/365:

mrawceć -> (czasownik)  miauczeć, pot. wiercić dziurę w brzuchu, zamudzać prośbami np."I coz mrawcys, przecie ześ juz dostoł dziś lody"

Etymologia - onomatopeja, co ciekawe - mrawceć może też młoda owca, zasadniczo każdy przeciągły dźwięk wydawany przez młode dowolnego gatunku można określić tym mianem

o co tu chodzi?

#ciekawostki #lingwistyka #gruparatowaniapoziomu #ocieplaniewizerunkugorskiegozydostwa #podhale

#goralskislownik 17/365:

wyłonacyć -> (czasownik) pejor. wykiwać, oszukać, ale również wykorzystać seksualnie jako strona hmm, aktywna ( ͡° ͜ʖ ͡°) np. "Ale ciy cysto piyknie wyłonacył z tom piramidom MLM"

Etymologia – dzisiejsze słówko dosłownie znaczy wywinąć na lewą stronę, np. poszewkę na poduszkę, skąd jak widać wywiódł się dalszy ciąg skojarzeniowy - (w końcu w celu odbycia spontanicznego spółkowania w dawnych czasach, akt wywinięcia spódnicyPokaż całość

#goralskislownik 16/365:

pucyć -> (czasownik) ugniatać, łozpucyć -> rozgnieść np. "Niewypucone te łoscypki cosik, dziury majom w środku"

Etymologia – niewykluczone iż od staropolskiego puc (usta, policzki; brzuszek) choć jest to dosyć wątpliwe.

Ogólnie to słowo wytrych, pucyć mówiąc o sobie, może oznaczać powstrzymywanie śmiechu (zwłaszcza w sytuacji gdy śmiać się nie wypada), jak i niestrawność, a "łozpucony" może równie dobrze oznaczać kogoś naburmuszonego

[o co tu chodzi?]( https://www.wykop.pl/wpis/56283341/patrze-na-tag-ocieplaniewizerunkugorskiegozydostwa/)

#ciekawostki #Pokaż całość

#goralskislownik 15/365:

jancykryst -> (rzeczownik) pejor. rozwydrzony dzieciak, np. "O wy jancykrysty, het zeście auto porafali, jak wos chyce to wom nogi z dupy powyrywom!"

Etymologia – dosłowne znaczenie dzisiejszego słówka to… antychryst, niemniej nie spotkałem się nigdy, by było ono używane w tym kontekście (niemniej to tłumaczenie dobrze podkreśla kaliber tego określenia). Istnieje również wersja „light” -> jancyjos będący odpowiednikiem urwis, nicpoń

[o co tu chodzi?]( https://www.wykop.pl/wpis/56283341/patrze-na-tag-ocieplaniewizerunkugorskiegozydostwa/)

#ciekawostki #lingwistyka #Pokaż całość

#goralskislownik 14/365:

ciunga -> (rzeczownik)  guma do żucia np."Posłała co krzesno jakie ciungi z Hamaryki?"

Etymologia - bardzo ciekawy przypadek bezpośredniego "zgóralszczenia" wyrazu obcego, z pominięciem jezyka polskiego - bowiem słowo "ciunga" pochodzi bezpośrednio fonetycznie od... chewing gum i jest to jeden z wielu barwnych wkładów góralskiej polonii w gwarę.

o co tu chodzi?

#ciekawostki #lingwistyka #gruparatowaniapoziomu #ocieplaniewizerunkugorskiegozydostwa #podhale

#goralskislownik 13/365:

bocyć -> (czasownik)  pamietać, zabocyć -> zapomnieć, ale już zbocyć (se) -> przypomnieć (sobie), obocyć-> zorientować się

"Jak nie zaboce, to ci wyśle tom paste ło serwerowni"

Etymologia - prawdopodobnie wywodzący się ze staropolskiego, ten sam korzeń co "baczyć, bacz, baczność"

o co tu chodzi?

#ciekawostki #lingwistyka #gruparatowaniapoziomu #ocieplaniewizerunkugorskiegozydostwa #podhale

#goralskislownik 12/365:

hipkać -> (czasownik)  skakać, podskakiwać; również prowokiwać do bójki np."Kiek mu zabroniył na komputrze grać, to siy wydawało ze mi wnet do łocu hipnie"

Etymologia - wyraz wywodzący się ze staropolskiego, wzmiankę o nim znalazłem w "Słowniku Staropolskim M.Arcta" z 1920.

o co tu chodzi?

#ciekawostki #lingwistyka #gruparatowaniapoziomu #ocieplaniewizerunkugorskiegozydostwa #podhale

#goralskislownik 11/365:

bęś, bynś -> (rzeczownik)  dziecko z nieślubnego łoża, bękart np."Ee, za baciarki tok pore bynsiów po Polsce pewnie zostawiył"

Etymologia - nieznana, możliwe że wywodzi się z tego samego starosłowiańskiego pnia, co czeskie "Běś" oznaczające (po polsku "bies" ma znacznie bardziej, cóż, piekielne konotacje) demona - jako że wedle wierzeń ludowych, demony do nieślubnych dzieci miały rzekomo łatwiejszy przystęp.

Podobnie jak i w innych rejonach, nieślubnym dzieciom przypisywano nienajszlachetniejszePokaż całość

#goralskislownik 10/365:

sietniok -> (rzeczownik)  zbiorcze określenie osoby upośledzonej, niedołężnej bądź też niedożywionej, zaniedbanej np."Ej biyda sie juz nawet rusyć, cłowiek siy het zasietniacył przez te całe lokdołny"

Etymologia - ciekawa historia - podobnie jak z określeniami "imbecyl", czy "debil" ( ͡º ͜ʖ͡º) w polszczyźnie, dzisiejsze słówko od określenia neutralnego, wyewoluowało w dzisiejszym rozumianiu do określenia prjoratywnego.

o co tu chodzi?

#ciekawostki #lingwistyka #tatry #ocieplaniewizerunkugorskiegozydostwa #Pokaż całość

#goralskislownik 9/365:

suścić -> (czasownik)  szeleścić np."Wis kieli bohater, wystarcy ze ino cosi w lesie zesuściało i piyrsy uciok" ale także suszyć komuś głowę (o coś), narzekać np. "Nie suść mi tu poza usy, wiym co cza zrobić"

Etymologia - onomatopeja która wyewoluowała lokalnie,, co ciekawe - nie ma tutaj rzeczownika odczasownikowogo (jak w szeleścić -> szelest).

o co tu chodzi?

#ciekawostki #lingwistyka #tatry #ocieplaniewizerunkugorskiegozydostwa #podhale

#goralskislownik 6/365:

domurcać, umurcać -> (czasownik)  dobrudzić, zanieczyścić; zwłaszcza w kontekście tkaniny, np."Całe portki domurcane - co to, po ziymi ześ sie woloł?"

Etymologia - bardzo stary wyraz, o prawdopodobnie wołoskim pochodzieniu, powoli wychodzący ze współczesnej gwary. Co ciekawe, w przeciwieństwie do "brudzić" nie występuje w formie bez przedrostka.

o co tu chodzi?

#ciekawostki #lingwistyka #tatry #ocieplaniewizerunkugorskiegozydostwa #podhale

#goralskislownik 5/365:

kiernozić -> (czasownik)  wyżywać się, niedbale użytkować np."Jak bees tak tym rowerem ciskoł, to go łozkiernozis wnet"

Etymologia - słowo wywodzące się ze staropolskiego, w którym do połowy XIX wieku użytkowane było jako określenie stosunku płciowego, zwłaszcza (bądź jako porównanie do) zwierząt hodowlanych ( ͡º ͜ʖ͡º)

o co tu chodzi?

#ciekawostki #lingwistyka #tatry #ocieplaniewizerunkugorskiegozydostwa #podhale

#goralskislownik 4/365:

ziajok -> (rzeczownik)  matoł, niemota, pot. o osobie niezbyt lotnej np. "Taki ziajok z tobie, ze kiebyś mógł, to byś cheba hełm na lewom strone załozył"

Etymologia - bardzo ciekawy przypadek, najprawdopodobniej ta obelga powstała w podobny sposób co angielski "mouthbreather", czyli określenie osoby oddychającej z otwartymi ustami, której wygląd przez to właśnie zachowanie nie kojarzy się z nadmiernym intelektem

o co tu chodzi?

#ciekawostki #lingwistyka #tatry #ocieplaniewizerunkugorskiegozydostwa #podhale

#goralskislownik 3/365:

worce -> (czas. niewłaściwy)  wart, warto np. "Z łojcem to ani ni ma co ło polityce zacynać, nie worce tracić casu"

Etymologia - prawdopodobnie wywodzący się ze staropolskiego, ten sam korzeń co "warto"

o co tu chodzi?

#ciekawostki #lingwistyka #tatry #ocieplaniewizerunkugorskiegozydostwa #podhale

#goralskislownik 2/365:

het; hetki - przysł. oznaczający całkiem, zupełnie, do końca np. "Franuś, po co ześ temu kotu soli do rzyci nasuł, cyś ty juz het zgłupioł"

Etymologia - bardzo stary wyraz, prawdopodobnie wywodzący się ze staropolskiego, gdzie określajał najprawdopodobniej odległość, mający ten sam korzeń co "hen"

o co tu chodzi?

#ciekawostki #lingwistyka #tatry #ocieplaniewizerunkugorskiegozydostwa #podhale

Patrzę na tag #ocieplaniewizerunkugorskiegozydostwa i serce mi się kraje, widząc jak się marnuje. Niestety, emigracja odcięła mnie od moich materiałów - w ramach ersatzu, będe wrzucał tutaj góralskie słówko dnia, wzorując się na podobnej akcji z językiem śląskim w tle, której kibicuję.

Niemniej, na początek parę disklajmerów:

- z racji pochodzenia, postaram się wynajdywać słówka charakterystyczne dla gwary tatrzańskiego Skalnego Podhala, najlepiej nie mające bezpośrednich odpowiedników w polszczyźnie. #podhale jak to podhale,Pokaż całość

tag #ocieplaniewizerunkugorskiegozydostwa żyje.

Pomysłów mam całe multum, jednakże wprost proporcjonalnie mniej czasu, by móc dostarczyć aestetyczny uźródłowiony quality content.

Postanowiłem więc spróbować z nieco innej strony. Czym bowiem jest kultura podhalańskich Górali? Czy to pusta wydmuszka, która zyskała popularność głównie temu, że we właściwym miejscu i czasie odkryli ją zblazowani młodopolscy inteligenci, którzy rozsławili ją na cały kraj? Czy to spiczaste śmieszne domki, oraz magia gór, która robi całą robotę? A możePokaż całość

w ramach odpoczynku na chwilę od mundialu i wyciszenia przed jutrem - oto Kamil Stoch, mistrz olimpijski w tańczący w dwójce, po góralsku, na weselu. A to historia jego początków na #podhale

#historiajednejfotografii #ciekawostki #skoki #ocieplaniewizerunkugorskiegozydostwa

Po co z piwnicy, jak można ze stryszku, miłego dnia mirunie, prosto od góralskiego żydostwa ( ͡º ͜ʖ͡º) #tatry #ocieplaniewizerunkugorskiegozydostwa #podhale #pozytywnie

O STOSUNKACH NA PODHALU

Wraz z pomysłem poddanym przez @Philosohero chciałbym rzucić nieco światła na dosyć niecodzienne stosunki, między miejscowościami na szeroko pojętym Podhalu. Takie rzeczy warto wiedzieć, zanim usłyszy się świst sztachety pod remizą w Glycarowie czy w innym Miyntustwie ( ͡° ͜ʖ ͡°)

tl dr dla niecierpliwych tutaj , wystarczy podmienić 'Scotts' na 'Górale'.

Na Podhalu jest jedno miasto. I kropka. Tym miastem jest Nowy Targ.Pokaż całość

O GWARZE PODHALAŃSKIEJ

Z góry jade, z góry jade, piykne dziywki na wóz kłade Tzn. z góry chciałem poinformować iż nie jestem etnologiem, ani nie zajmuję sie językiem, poniżej są jedynie moje własne obserwacje i przemyślenia. Wpis ten ma na celu przytoczenie paru zaledwie ciekawostek, jako że całość tematu to materiał na niejeden doktorat, albo i lepiej.

Co to za problem zacząć mówić po góralsku, przecież wystarczy 'cz' zamienić na 'c', aPokaż całość

Dziś, aby trochę odetchnąć od mrocznych wyziewów historii, i móc odpowiedzieć na prośbę podesłąną przez priv, odbijemy nieco w lżejszym kierunku jakim jest góralska #moda , a konkretnie #modameska.

Nie będę przytaczał danych encyklopedycznych, tylko informacje użytkowe które każdy Góral pozyskuje wraz z pierwszym zjedzonym łoscypkiem.

Co do mody damskiej się nie wypowiem, bo właściwie to nie ważne jaka spódnica, ważne by migała kolorowo w tańcu, kiedy partnerka się kręci, aPokaż całość