Wykop.pl Wykop.pl
  • Główna
  • Wykopalisko149
  • Mikroblog
  • Zaloguj się
  • Zarejestruj się
  • Wykop.pl
  • Ciekawostki

    Ciekawostki
  • Rozrywka

    Rozrywka
  • Sport

    Sport
  • Motoryzacja

    Motoryzacja
  • Technologia

    Technologia
  • Informacje

    Informacje
  • Gospodarka

    Gospodarka
  • Podróże

    Podróże

Dostosuj Wykop do siebie

Wybierz treści, które Cię interesują
i zapisz jako Własną kategorię.

piotr-gasiorowski
piotr-gasiorowski

piotr-gasiorowski

Dołączył 1 rok i 11 mies. temu
  • Obserwuj
  • Akcje 225
  • Znaleziska 224
  • Mikroblog 1
  • Obserwujący 12
  • Obserwowane 0

410

Jak zostać królową, czyli do czego służy obżarstwo (u pszczół)

Jak zostać królową, czyli do czego służy obżarstwo (u pszczół)

Fascynujące i skomplikowane są mechanizmy, które są odpowiedzialne za to, do jakiej kasty należeć będzie samica – czy stanie się matką (królową), czy też robotnicą. Bardzo ciekawą różnicą pomiędzy matkami a robotnicami jest budowa żądła – robotnice posiadają żądła przypominające harpun...

Lifelike
z
eksperymentmyslowy.pl
dodany: 10.02.2024, 10:57:02
  • 38
  • #
    nauka
  • #
    biologia
  • #
    entomologia
  • #
    owady
  • #
    pszczoly
  • #
    dzicyzapylacze
piotr-gasiorowski
piotr-gasiorowski
piotr-gasiorowski 11.02.2024, 11:45:50 via Wykop
  • 2
@trottta: Proponowałbym usunąć ten nieprzyjemnie seksistowski komentarz.

5

Zdrów jak nietoperz

Zdrów jak nietoperz

Nietoperze żyją bardzo długo (nawet 40 lat), rzadko chorują, nie zapadają na nowotwory. A przy tym są ogromnym rezerwuarem wirusów, często groźnych dla człowieka, od czasu do czasu powodujących epidemie lub pandemie. Jak w ciągu ponad 50 mln lat ewolucji nietoperze nauczyły się żyć z wirusami?

piotr-gasiorowski
z
eksperymentmyslowy.pl
dodany: 08.02.2024, 11:22:47
  • 4
  • #
    nietoperze
  • #
    wirusy
  • #
    epidemie
  • #
    odpornosc
  • #
    eksperymentmyslowy
  • #
    gruparatowaniapoziomu
piotr-gasiorowski
piotr-gasiorowski
piotr-gasiorowski
Autor
08.02.2024, 11:32:53 via Wykop
  • 2
@Sierzant_Cruchot: Nie radze, Chińczycy próbowali.

8

Życie w Kosmosie, czyli z pamiętnika malkontenta

Życie w Kosmosie, czyli z pamiętnika malkontenta

Wiemy, że życie w kosmosie istnieje – bo my istniejemy. Ale jakie szanse, że na którejś z miliardów planet Drogi Mlecznej lub w innych galaktykach także powstało życie? Jak je znaleźć – i czy w ogóle wiemy, czym jest życie (niekoniecznie takie, jakie znamy)? A może jesteśmy samotni we Wszechświecie?

piotr-gasiorowski
z
eksperymentmyslowy.pl
dodany: 26.01.2024, 10:22:35
  • 1
  • #
    kosmologia
  • #
    astronomia
  • #
    biologia
  • #
    egzobiologia
  • #
    eksperymentmyslowy
  • #
    gruparatowaniapoziomu

3

Rzecz na Nowy Rok

Rzecz na Nowy Rok

Pytania związane z Nowym Rokiem (i oczywiście odpowiedzi). Skąd się wzięło słowo "rok"? Dlaczego liczba mnoga brzmi "lata", a nie "roki"? Czym się różni kalendarz juliański od gregoriańskiego? Dlaczego październik 1582 r. miał tylko 20 dni? Dlaczego pierwszy miesiąc nazywa się po polsku "styczeń"?

piotr-gasiorowski
z
eksperymentmyslowy.pl
dodany: 19.01.2024, 15:16:34
  • 0
  • #
    rachubaczasu
  • #
    etymologia
  • #
    rok
  • #
    nazwymiesiecy
  • #
    eksperymentmyslowy
  • #
    gruparatowaniapoziomu

9

Etymologiczna opowieść zimowa: Zima i jej kuzyni

Etymologiczna opowieść zimowa: Zima i jej kuzyni

Indoeuropejskie korzenie słowa "zima" i słów pokrewnych w innych językach. Wśród tych słow są m.in. hibernacja, chimera i Himalaje. Zima była dla Indoeuropejczyków szczególnie wyrazistą porą roku, dlatego jej nazwa zachowała się w bardzo wielu językach, nawet w gorących Indiach.

piotr-gasiorowski
z
eksperymentmyslowy.pl
dodany: 14.01.2024, 16:33:39
  • 0
  • #
    jezykiindoeuropejskie
  • #
    etymologia
  • #
    pochodzenieslow
  • #
    jezykoznawstwo
  • #
    eksperymentmyslowy
  • #
    gruparatowaniapoziomu

11

Skrzydła nad Antarktydą

Skrzydła nad Antarktydą

Dinozaury, które przeżyły: wpis o ewolucji ptaków, o tym, do jakiego stopnia zostały dotknięte skutkami uderzenia w Ziemię planetoidy 66 mln lat temu, i o roli, jaką odegrała tym okresie Antarktyda (wówczas jeszcze nie pokryta lodem).

piotr-gasiorowski
z
eksperymentmyslowy.pl
dodany: 07.01.2024, 17:35:59
  • 3
  • #
    paleontologia
  • #
    ptaki
  • #
    ewolucja
  • #
    antarktyda
  • #
    eksperymentmyslowy
  • #
    gruparatowaniapoziomu
piotr-gasiorowski
piotr-gasiorowski
piotr-gasiorowski
Autor
07.01.2024, 18:57:57 via Wykop
  • 3
@General-franco: No cóż, łatwiej stwierdzić, co było, niż przewidzieć, co będzie.

9

Uniewinniona dzięki genetyce. Sprawa Kathleen Folbigg

Uniewinniona dzięki genetyce. Sprawa Kathleen Folbigg

Słynna sprawa o wielokrotne dzieciobójstwo. Skazanie na podstawie wątpliwej "zasady", wiele lat w więzieniu, a następnie ułaskawienie i uniewinnienie Kathleen Folbigg. Genetyka i biochemia w sądzie.

piotr-gasiorowski
z
eksperymentmyslowy.pl
dodany: 04.01.2024, 15:58:02
  • 4
  • #
    proces
  • #
    biochemia
  • #
    genetyka
  • #
    kalmodulina
  • #
    eksperymentmyslowy
  • #
    gruparatowaniapoziomu
piotr-gasiorowski
piotr-gasiorowski
piotr-gasiorowski
Autor
04.01.2024, 16:52:44 via Wykop
  • 0
@thorgoth: Faktycznie, w "zajawce" pośpieszyłem się z uniewinnieniem – przepraszam. Jednak wątpliwości są w sprawie całej czwórki dzieci (patrz blog), a udowodnić trzeba winę, nie niewinność.

8

Wielka wędrówka torbaczy

Wielka wędrówka torbaczy

O tym, skąd się wzięły torbacze i jak po wielkiej katastrofie dotarły do Australii z drugiego końca świata, po drodze pokonując Antarktydę. I dlaczego ponad 100 gatunków torbaczy zamieszkuje Amerykę Południową (a jeden także Północną).

piotr-gasiorowski
z
eksperymentmyslowy.pl
dodany: 02.01.2024, 10:28:38
  • 0
  • #
    paleontologia
  • #
    biogeografia
  • #
    antarktyda
  • #
    eksperymentmyslowy
  • #
    gruparatowaniapoziomu
  • #
    torbacze

37

Antarktyda: Dinozaury za kołem podbiegunowym

Antarktyda: Dinozaury za kołem podbiegunowym

Antarktyczne dinozaury z Góry Kirkpatricka (znalezione 4000 m nad poziomem morza) i z Wyspy Jamesa Rossa (Półwysep Antarktyczny). Żyły w czasie, kiedy Antarktydę porastały lasy deszczowe, a śnieg zdarzał się podczas nocy polarnych.

piotr-gasiorowski
z
eksperymentmyslowy.pl
dodany: 25.12.2023, 22:51:02
  • 7
  • #
    paleontologia
  • #
    dinozaury
  • #
    antarktyda
  • #
    jura
  • #
    kreda
  • #
    gruparatowaniapoziomu

9

Zapomniany kontynent: Antarktyda, czyli serce Gondwany

Zapomniany kontynent: Antarktyda, czyli serce Gondwany

Historia Antarktydy, najsłabiej poznanego i najbardziej zagadkowego kontynentu. Początek serii wpisów, w których będzie mowa między innymi o antarktycznych dinozaurach, wędrówce torbaczy z Ameryki Południowej do Australii i pochodzeniu pingwinów.

piotr-gasiorowski
z
eksperymentmyslowy.pl
dodany: 19.12.2023, 19:49:04
  • 1
  • #
    geografia
  • #
    geologia
  • #
    biologia
  • #
    paleontologia
  • #
    gruparatowaniapoziomu
  • #
    klimat

43

Zimowe grzybobranie

Zimowe grzybobranie

Gatunki grzybów jadalnych, które można spotkać zimą, ciekawostki na ich temat i sposoby ich wykorzystania w kuchni.

piotr-gasiorowski
z
eksperymentmyslowy.pl
dodany: 15.12.2023, 22:04:56
  • 10
  • #
    grzyby
  • #
    mykologia
  • #
    gotowanie
  • #
    grzybyjadalne
  • #
    ciekawostki
  • #
    gruparatowaniapoziomu
piotr-gasiorowski
piotr-gasiorowski
piotr-gasiorowski
Autor
15.12.2023, 23:03:26 via Wykop
  • 0
"Mŭk-ngī"


@proweniencja: Pytanie tylko, w jakich okolicznościach zniekształcona nazwa z hakka miałaby zostać zapożyczona akurat przez język polski. W odróżnieniu od Portugalczyków, Holendrów czy Brytyjczyków Polacy raczej nie miewali bezpośredniej styczności z regionalnymi językami Chin.
piotr-gasiorowski
piotr-gasiorowski
piotr-gasiorowski
Autor
15.12.2023, 23:04:56 via Wykop
  • 0
@proweniencja: Jest jeszcze mukji w kantońskim.
piotr-gasiorowski
piotr-gasiorowski
piotr-gasiorowski
Autor
15.12.2023, 23:46:17 via Wykop
  • 0
@proweniencja: Sprawdzałem w Google Books, że nazwa grzyby mun pojawia się już w publikacjach z wczesnych lat osiemdziesiątych, czyli na ładnych kilka lat przed dużą falą imigracji z Wietnamu. Wcześniej (czasy Gierka) zdarzały się np. pojedyncze restauracje z kuchnią chińską czy wietnamską i to faktycznie mogła być jakaś droga przenikania zapożyczeń, ale trzeba by było detektywa, który zbada źródła i dotrze do szczegółów (może jakieś egzemplarze menu się zachowały?). Bez
piotr-gasiorowski
piotr-gasiorowski
piotr-gasiorowski
Autor
15.12.2023, 23:49:33 via Wykop
  • -2
@Jossarian: Uroczy okaz, aczkolwiek grzybówki (Mycena) nie są blisko spokrewnione z żadnym z omawianych trzech grzybów.

5

Maleńka bakteria i gigantyczne białko

Maleńka bakteria i gigantyczne białko

Oficjalnie największym znanym białkiem jest tytyna, molekularna "gumowa taśma" nadająca sprężystość mięśniom. Ale prawdopodobnie naprawdę gigantyczne białka (nawet dwukrotnie większe od tytyny) wytwarzane są przez niektóre z najmniejszych bakterii, stanowiących "ciemną materię" życia na Ziemi.

piotr-gasiorowski
z
eksperymentmyslowy.pl
dodany: 10.12.2023, 16:24:06
  • 0
  • #
    biochemia
  • #
    biologia
  • #
    bialka
  • #
    bakterie
  • #
    tytyna
  • #
    gruparatowaniapoziomu

10

Pluskwiaki w sklepie spożywczym

Pluskwiaki w sklepie spożywczym

Pytanie nie brzmi: "Czy będziemy jedli owady?", tylko: "Czy wiemy, kiedy jemy produkt otrzymywany z owadów?" O historii i właściwościach koszenili/karminu/E120 – jaskrawoczerwonego barwnika produkowanego z pluskwiaków hodowanych na opuncjach w Peru, Meksyku i na Wyspach Kanaryjskich.

piotr-gasiorowski
z
eksperymentmyslowy.pl
dodany: 03.12.2023, 15:57:02
  • 2
  • #
    entomologia
  • #
    czerwieckaktusowy
  • #
    barwniki
  • #
    koszenila
  • #
    karmin
  • #
    gruparatowaniapoziomu
piotr-gasiorowski
piotr-gasiorowski
piotr-gasiorowski
Autor
03.12.2023, 18:36:31 via Wykop
  • 3
@mlotek_to_uniwersalna_odpowiedz:
Tak właśnie było. Patrz dwa poprzednie odcinki tej serii. Można dodać, że nazwa koloru czerwonego też się wzięła od określenia "robaka":
https://eksperymentmyslowy.pl/2023/11/20/skad-sie-wziela-czerwien-czesc-1-rozprawa-o-robokach/
https://eksperymentmyslowy.pl/2023/11/23/skad-sie-wziela-czerwien-czesc-2-od-czerwi-do-nazw-kolorow/

25

Oh-My-God, Amaterasu i inne cząstki o nieprawdopodobnych energiach

Oh-My-God, Amaterasu i inne cząstki o nieprawdopodobnych energiach

W promieniowaniu kosmicznym zdarzają się cząstki (protony lub jądra atomowe) o energii mocno zaserwowanej piłki tenisowej, poruszające się niemal z prędkością światła. Odkrycie jednej z nich, wykrytej przez detektory w stanie Utah, ogłoszono trzy dni temu. Skąd się biorą i dlaczego są tak rzadkie?

piotr-gasiorowski
z
eksperymentmyslowy.pl
dodany: 26.11.2023, 10:25:03
  • 0
  • #
    astronomia
  • #
    fizyka
  • #
    fizykaczastek
  • #
    proton
  • #
    promieniowaniekosmiczne
  • #
    gruparatowaniapoziomu

48

Czerwiec – staropolski hit eksportowy

Czerwiec – staropolski hit eksportowy

Czerwiec polski – owad, od którego wzięły nazwę miesiąc czerwiec, kolor czerwony i wiele nazw miejscowości. Źródło cennego czerwonego barwnika będącego przez kilkaset lat polską specjalnością. Dziś gatunek zapomniany, ginący i nawet nieobjęty ochroną.

piotr-gasiorowski
z
eksperymentmyslowy.pl
dodany: 23.11.2023, 13:08:44
  • 2
  • #
    owady
  • #
    entomologia
  • #
    chemia
  • #
    jezykoznawstwo
  • #
    ciekawostki
  • #
    gruparatowaniapoziomu
piotr-gasiorowski
piotr-gasiorowski
piotr-gasiorowski
Autor
23.11.2023, 23:25:56 via Wykop
  • 0
@Grancan: Dzięki za miłe słowa!

7

Orselki z Makaronezji a sprawa Guanczów

Orselki z Makaronezji a sprawa Guanczów

Historia o przygodach rycerzy awanturników z czasów wojny stuletniej, o podboju Wysp Kanaryjskich, o porostach, z których przy użyciu moczu wytwarzano cenne purpurowe barwniki, a także o tym, jak wynaleziono papierki lakmusowe.

piotr-gasiorowski
z
eksperymentmyslowy.pl
dodany: 17.11.2023, 08:13:02
  • 8
  • #
    historia
  • #
    chemia
  • #
    barwniki
  • #
    porosty
  • #
    sredniowiecze
  • #
    gruparatowaniapoziomu
piotr-gasiorowski
piotr-gasiorowski
piotr-gasiorowski
Autor
17.11.2023, 18:00:36 via Wykop
  • 1
@Grancan: O, to dłuższa historia, też oczywiście bardzo ciekawa. Powiem tylko krótko, że choć koszenila (pluskwiak, czerwiec kaktusowy) kojarzy się z Kanarami, to nie jest rodzimym owadem, tylko został przez Hiszpanów sprowadzony z Ameryki razem z opuncjami, na których żyje. Wyspy Kanaryjskie są jednym z kilku miejsc, gdzie udało się introdukować i opuncję, i czerwca. Kilka innych eksperymentów tego typu zupełnie nie wypaliło. Na przykład w Australii czerwce nie przeżyły,
piotr-gasiorowski
piotr-gasiorowski
piotr-gasiorowski
Autor
17.11.2023, 23:48:39 via Wykop
  • 0
@Grancan: Przez jakiś czas Etiopia produkowała sporo koszenili, ale w końcu coś poszło nie tak i produkcja ustała. Na dobrą sprawę Meksyk jest przykładem udanej introdukcji, bo czerwiec kaktusowy pochodzi z andyjskiej części Ameryki Południowej (głównie Peru) i do Meksyku czy Gwatemali dostał się za sprawą człowieka, z roślinami uprawnymi. Faktem jest, że jakieś 80–90% koszenili produkuje Peru, a większość reszty Wyspy Kanaryjskie. Meksyk i Chile mają potencjał i mogą
piotr-gasiorowski
piotr-gasiorowski
piotr-gasiorowski
Autor
19.11.2023, 18:12:32 via Wykop
  • 0
@Grancan: Rzuć jutro okiem na blog Eksperyment Myślowy. Będzie pierwszy odcinek serii poświęconej czerwcowi i związanym z nim etymologiom (cała duża rodzina słow). Dzięki za inspirację ;)
piotr-gasiorowski
piotr-gasiorowski
piotr-gasiorowski
Autor
22.11.2023, 12:47:36 via Wykop
  • 0
Na wszelki wypadek załączam link. Jutro będzie część druga, a potem trzecia.

11

Stworki wyjątkowo niezwykłe, które podziwiać należy, bo mogą przywalić

Stworki wyjątkowo niezwykłe, które podziwiać należy, bo mogą przywalić

O rawkach – morskich skorupiakach, których zakres widzenia obejmuje nadfiolet i które ogłuszają lub zabijają swoje ofiary potężnym ciosem twardej pięści.

piotr-gasiorowski
z
eksperymentmyslowy.pl
dodany: 22.11.2023, 08:31:33
  • 0
  • #
    zoologia
  • #
    skorupiaki
  • #
    widzeniebarwne
  • #
    zwierzetamorskie
  • #
    rekordyzwierzat
  • #
    gruparatowaniapoziomu

34

Zaginione ludy i odrodzone pismo Berberów

Zaginione ludy i odrodzone pismo Berberów

Kim byli tajemniczy Guanczowie, ludzie zamieszkujący Wyspy Kanaryjskie przed podbojem hiszpańskim? Skąd się wzięło pismo Tuaregów, koczowników z Sahary? Jak powstał alfabet tifinagh, używany do zapisu języków berberyjskich?

piotr-gasiorowski
z
eksperymentmyslowy.pl
dodany: 12.11.2023, 16:57:53
  • 0
  • #
    historia
  • #
    jezykoznawstwo
  • #
    pismo
  • #
    berberowie
  • #
    alfabety
  • #
    gruparatowaniapoziomu

4

Żywe czołgi i mrówkojad widmo

Żywe czołgi i mrówkojad widmo

Historia ewolucyjna pancerników olbrzymich, opancerzonych jak czołgi, a czasem dodatkowo wyposażonych w groźną broń – ogon z 50-kilogramową kolczastą maczugą. Ogromne tunele kopane przez olbrzymie szczerbaki. A także sprawa europejskiego mrówkojada, który ostatecznie okazał się łuskowcem.

piotr-gasiorowski
z
eksperymentmyslowy.pl
dodany: 07.11.2023, 18:03:28
  • 0
  • #
    pancerniki
  • #
    gliptodonty
  • #
    szczerbaki
  • #
    luskowce
  • #
    paleontologia
  • #
    gruparatowaniapoziomu

8

Imazighen, czyli Berberowie

Imazighen, czyli Berberowie

Co ma wspólnego Zenedine Zidane z Tuaregami z południowej Sahary? O rdzennych mieszkańcach Afryki Północnej, czyli o ludach berberyjskich, które zachowały swoją kulturę i język mimo podboju arabskiego i kolonizacji europejskiej.

piotr-gasiorowski
z
eksperymentmyslowy.pl
dodany: 04.11.2023, 21:34:04
  • 1
  • #
    berberowie
  • #
    jezykiberberyjskie
  • #
    tuaregowie
  • #
    kabylowie
  • #
    jezykoznawstwo
  • #
    gruparatowaniapoziomu
  • <
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • Strona 1 z 4
  • >

Piotr G siorowski

Osiągnięcia

  • Rocznica
    od 15.05.2024

    Rocznica

Wykop © 2005-2025

  • Nowy Wykop
  • O nas
  • Reklama
  • FAQ
  • Kontakt
  • Regulamin
  • Polityka prywatności i cookies
  • Hity
  • Ranking
  • Osiągnięcia
  • Changelog
  • więcej

RSS

  • Wykopane
  • Wykopalisko
  • Komentowane
  • Ustawienia prywatności

Wykop.pl