"Szanuj somsiada swego!" - o relacjach sąsiedzkich w starożytnej egipskiej osadzie oraz o tym, jak zdaniem starożytnych Egipcjan należało traktować sąsiadów, by przynosiło to wszystkim pożytek ( ͡°͜ʖ͡°)
Zakazy to starożytny egipski tekst dydaktyczny, którego (nieliczne) fragmenty przetrwały do czasów współczesnych zapisane na tak zwanych ostrakonach - czyli kawałkach wapiennych płytek. Zostały one odnalezione w pobliżu Deir el-Medina, staroegipskiej osady rzemieślników budujących i ozdabiających królewskie grobowce.
Tekst Zakazów spisano najprawdopodobniej za czasów panowania XIX dynastii faraonów, a więc mniej więcej w latach 1292 - 1186 p.n.e. Zawiera on, jakbyśmy to dziś powiedzieli, porady życiowe, z których każda zaczyna się od sformułowania Nie powinieneś... Trzy spośród tych, które zachowały się w największych fragmentach, dotyczą relacji sąsiedzkich:
Nie powinieneś ignorować swoich sąsiadów (w) dniach, kiedy są w potrzebie - oni otoczą cię, (gdy nadejdzie twoja kolej). Nie powinieneś świętować swojego święta bez swoich sąsiadów - oni otoczą cię, pogrążeni w żałobie, w dniu pogrzebu. Nie powinieneś być zapiekły w konfliktach ze swoimi sąsiadami (...)
Parę innych zachowanych porad dotyczy już nie tylko sąsiadów, ale relacji międzyludzkich w sensie ogólnym:
Nie powinieneś chwalić się bogactwem, które nie jest twoje; następnym razem [przyniesie to] kradzież i wykraczanie poza polecenia. Nie powinieneś chwalić się ziarnem w czasie orki; [ile go masz,] to się okaże na klepisku. Nie powinieneś okradać drugiego (...) Nie powinieneś przysparzać nieszczęść (...)
Zakazy podkreślają przede wszystkim znaczenie zasady wzajemności w relacjach sąsiedzkich - czyli bądź życzliwy dla swego sąsiada i wspieraj go w kłopotach, a on odwzajemni ci się tym samym i nie opuści cię w potrzebie.
Z zachowanych źródeł wynika, że w społeczności Deir el-Medina pielęgnowanie dobrych relacji sąsiedzkich było bardzo istotne dla mieszkańców. Znalezione na terenie osady ostrakony z rachunkami poświadczają m. in., że w przypadku pożyczki strony transakcji mogły odroczyć jej spłatę, powołując się właśnie na sąsiedzką życzliwość. Zachowały się również notatki dotyczące podarunków wymienianych między sąsiadami - służyły one przede wszystkim wzmacnianiu lokalnych więzi, ponieważ podobnie jak w przypadku sąsiedzkich przysług, obdarowujący miał prawo oczekiwać w przyszłości rewanżu.
Podsumowując: jak ty somsiadowi, tak somsiad tobie ( ͡°͜ʖ͡°)
Ilustracja: Zapisany z obu stron ostrakon - fragment z poradami dotyczącymi m. in. relacji z sąsiadami (Muzeum Archeologii Egipskiej im. Petriego w Londynie).
Transkrypcja "porad sąsiedzkich" na hieroglify, za: F. Hagen, The Prohibitions: A New Kingdom Didactic Text, 2005. Niestety, autor nie zaznaczył nigdzie w tłumaczeniu, która kombinacja hieroglifów oznacza somsiada :(
@Apaturia: mamy dom na ulicy gdzie ludzie mieszkają od pokoleń. Każdy się wspiera i pomaga. A sumie taka rodzinna społeczność. Budują się nowe domy bo gmina przerobiła ulice na osiedle domków jednorodzinnych i oni już po warszawsku. Ani dzień dobry, ani #!$%@?.
@rafal-heros: To chyba nie tylko "po warszawsku", bo z mojej miejscowości do Warszawy jest trochę daleko, a można zaobserwować podobne zjawisko ;) Też mieszkam w okolicy, gdzie jeszcze do niedawna ludzie znali się od pokoleń i tworzyli w miarę zgraną społeczność. Z czasem starsi lokatorzy zaczęli się wykruszać - a młodsi, którzy zaczęli wprowadzać się na ich miejsce, niekoniecznie zostają na dłużej, bo np. po jakimś czasie znajdują lepsze mieszkanie w
Zakazy to starożytny egipski tekst dydaktyczny, którego (nieliczne) fragmenty przetrwały do czasów współczesnych zapisane na tak zwanych ostrakonach - czyli kawałkach wapiennych płytek. Zostały one odnalezione w pobliżu Deir el-Medina, staroegipskiej osady rzemieślników budujących i ozdabiających królewskie grobowce.
Tekst Zakazów spisano najprawdopodobniej za czasów panowania XIX dynastii faraonów, a więc mniej więcej w latach 1292 - 1186 p.n.e. Zawiera on, jakbyśmy to dziś powiedzieli, porady życiowe, z których każda zaczyna się od sformułowania Nie powinieneś... Trzy spośród tych, które zachowały się w największych fragmentach, dotyczą relacji sąsiedzkich:
Nie powinieneś ignorować swoich sąsiadów (w) dniach, kiedy są w potrzebie - oni otoczą cię, (gdy nadejdzie twoja kolej).
Nie powinieneś świętować swojego święta bez swoich sąsiadów - oni otoczą cię, pogrążeni w żałobie, w dniu pogrzebu.
Nie powinieneś być zapiekły w konfliktach ze swoimi sąsiadami (...)
Parę innych zachowanych porad dotyczy już nie tylko sąsiadów, ale relacji międzyludzkich w sensie ogólnym:
Nie powinieneś chwalić się bogactwem, które nie jest twoje; następnym razem [przyniesie to] kradzież i wykraczanie poza polecenia.
Nie powinieneś chwalić się ziarnem w czasie orki; [ile go masz,] to się okaże na klepisku.
Nie powinieneś okradać drugiego (...)
Nie powinieneś przysparzać nieszczęść (...)
Zakazy podkreślają przede wszystkim znaczenie zasady wzajemności w relacjach sąsiedzkich - czyli bądź życzliwy dla swego sąsiada i wspieraj go w kłopotach, a on odwzajemni ci się tym samym i nie opuści cię w potrzebie.
Z zachowanych źródeł wynika, że w społeczności Deir el-Medina pielęgnowanie dobrych relacji sąsiedzkich było bardzo istotne dla mieszkańców. Znalezione na terenie osady ostrakony z rachunkami poświadczają m. in., że w przypadku pożyczki strony transakcji mogły odroczyć jej spłatę, powołując się właśnie na sąsiedzką życzliwość. Zachowały się również notatki dotyczące podarunków wymienianych między sąsiadami - służyły one przede wszystkim wzmacnianiu lokalnych więzi, ponieważ podobnie jak w przypadku sąsiedzkich przysług, obdarowujący miał prawo oczekiwać w przyszłości rewanżu.
Podsumowując: jak ty somsiadowi, tak somsiad tobie ( ͡° ͜ʖ ͡°)
Ilustracja: Zapisany z obu stron ostrakon - fragment z poradami dotyczącymi m. in. relacji z sąsiadami (Muzeum Archeologii Egipskiej im. Petriego w Londynie).
Poprzednie wpisy w staroegipskich klimatach:
Strajk wśród grobowców, cz. 2.
Strajk wśród grobowców, cz. 1.
Starożytny sennik egipski
Szepsi pisze do zmarłej matki
Oprawca dręczony przez koszmary
Czy dobrze było być skrybą?
Prehotep pisze do szefa
Powody urlopów na żądanie
#ciekawostki #ciekawostkihistoryczne #starozytnyegipt #historia #starozytnosc #gruparatowaniapoziomu #qualitycontent #sasiedzi #relacjemiedzyludzkie
źródło: Ostrakon OPetrie 11
Pobierzźródło: Hieroglify.
Pobierzźródło: NOS021
Pobierz- Słyszałeś, że Kowalskiemu spaliła się stodoła?
- No patrz, niby nie rodzina, ale też miło słyszeć.
Też mieszkam w okolicy, gdzie jeszcze do niedawna ludzie znali się od pokoleń i tworzyli w miarę zgraną społeczność. Z czasem starsi lokatorzy zaczęli się wykruszać - a młodsi, którzy zaczęli wprowadzać się na ich miejsce, niekoniecznie zostają na dłużej, bo np. po jakimś czasie znajdują lepsze mieszkanie w
@Apaturia: a tam nie zaznaczył
źródło: Przechwytywanie zawartości sieci Web_13-11-2023_182659_www.academia.edu
Pobierz