Frumentatio - rozdawnictwo zboża w antycznym Rzymie

Frumentatio było jednym z najważniejszych programów dystrybucji żywności w antycznym Rzymie, który pełnił kluczową rolę w zapewnieniu stabilności społecznej i politycznej imperium. Polegał on na rozdawaniu darmowego lub subsydiowanego zboża (głównie nieprzemielona pszenica), ludności rzymskiej, zwłaszcza w samym Rzymie, gdzie problem głodu mógł prowadzić do zamieszek i destabilizacji sceny politycznej.

Program ten został zainicjowany przez Gajusza Grakchusa w II wieku p.n.e., ale swoją pełną formę osiągnął za panowania cesarza Oktawiana Augusta (27 p.n.e. - 14 n.e.), który zorganizował systematyczną dystrybucję zboża, przyczyniając się do utrzymania lojalności plebsu wobec rządu. Źródła zboża pochodziły przede wszystkim z podbitych prowincji, zwłaszcza z Egiptu i Afryki Północnej, które były "spichlerzami" Rzymu.

FrumentatioPokaż całość

Znalezisko - Wampiry w polskim wydaniu. I straszno, i śmieszno? (https://wykop.pl/link/7558395/wampiry-w-polskim-wydaniu-i-straszno-i-smieszno)

Kołysanka Juliusza Machulskiego ukazała się w 2010 roku. Film był promowany jako pierwsza polska opowieść o wampirach, co jest pewnym uproszczeniem, bo w 1985 roku wyszedł w Polsce pewien mało znany film grozy, odwołujący się do motywu wampirzycy – femme fatale.

[...] Więcej jest w linku znaleziska.Pokaż całość

Ruch krucjatowy w XIII wieku przeżywał kryzys. Po dwóch niekoniecznie udanych wyprawach w poprzednim stuleciu oraz IV krucjacie, która zamiast trafić do Egiptu, złupiła Konstantynopol, wielu zaczęło wątpić w zasadność zbrojnych pielgrzymek do Lewantu. Wielu też miało cele podobne do tych w ziemi świętej bliżej – Katarzy, Lollardzi czy wreszcie poganie. Wszyscy oni mogli być (i byli!) celami mniejszych wypraw. Jednym z takich ludzi, którzy mieli wrogów chrześcijaństwa „u siebie” był Leszek Biały, książę zwierzchni Polski (z przerwami) w latach 1194-1227. Kiedy papież Honoriusz III nakazał chrześcijanom wziąć udział w V wyprawie krzyżowej, Leszek sprytnym sposobem wykręcił się od udziału.

Link do znaleziska - Jak Leszek Biały dzięki piwu nie przyjął krzyża i nie wyruszył do ziemi świętej?

Poniżej wołam osoby, które wyraziły chęć otrzymywania powiadomień o nowych wpisach. Jeśli ktoś chciałby dopisać się do listy, proszę o zostawienie plusa przy przeznaczonym do tego komentarzu pod niniejszym wpisem. Zachęcam również do obserwacji pierwszego tagu, którym opatrzone zostało linkowane znalezisko.
Zapraszam wszystkich do odwiedzenia i subskrybowania mojego kanału historycznego na YT ➡️Andrzej Włusek - Historia pozaPokaż całość

Aquis Querquennis - rzymski fort w Hiszpanii

Aquis Querquennis to rzymski obóz wojskowy, położony na północnym zachodzie Hiszpanii, w Galicji, nad rzeką Limia. Jest to jedno z najważniejszych stanowisk archeologicznych regionu, które dostarcza fascynujących informacji o rzymskiej ekspansji na Półwysep Iberyjski i życiu rzymskich legionistów w prowincji Gallaecia.

Obóz powstał prawdopodobnie w I wieku n.e., w czasach panowania cesarza Domicjana (81-96 n.e.). Aquis Querquennis miał charakter tymczasowego obozu, w którym stacjonowali legioniści, a także pełnił funkcję obozu budowniczych, którzy w tym czasie zajmowali się budową Via Nova (dziś znanej jako Vía XVIII), ważnej drogi łączącej Astorgę (antyczna Asturica Augusta) z Bragą (antyczna Bracara Augusta). Ta droga była częścią sieci komunikacyjnej, która spajała rzymskie imperium, umożliwiając szybki transport wojsk i dóbr handlowych.

OdkryciePokaż całość

Carpentum - rzymski luksus na kołach

Carpentum było jednym z najważniejszych środków transportu w starożytnym Rzymie, pełniącym zarówno praktyczne, jak i symboliczne funkcje. Ten dwukołowy pojazd, najczęściej ciągnięty przez konie lub muły, służył przede wszystkim rzymskim elitom – zwłaszcza kobietom i kapłanom.

Carpentum było znane z solidnej konstrukcji, przypominającej coś na kształt eleganckiego wozu. Zwykle jego konstrukcja była wykonana z drewna, a dla zapewnienia wygody pasażerów, wewnętrzne elementy mogły być wyściełane miękkimi materiałami. Zadaszenie wozu chroniło pasażerów przed słońcem i deszczem, dodając jednocześnie element luksusu.

ChociażPokaż całość

Znalezisko - Na studia mniej chętnych. Jak było w średniowieczu, opłacało się studiować? (https://wykop.pl/link/7557627/na-studia-mniej-chetnych-jak-bylo-w-sredniowieczu-oplacalo-sie-studiowac)

Powszechnie przyjmuje się, że pierwszy uniwersytet został założony w Bolonii, w północnych Włoszech. Wedle ustaleń XIX-wiecznych badaczy miało to nastąpić w 1088 roku. Wtedy zacząć miały działać dwie szkoły: uniwersytet cismontański, w którym kształcili się studenci pochodzący z Italii, oraz uniwersytet ultramontański dla przybyszów spoza Włoch. Ustalenia te zawdzięczamy Giosuè Carducciemu. Bolonia znana była przede wszystkim jako centrum nauczania prawa kanonicznego - sławę tę zdobyła jednak w II połowie XII wieku, kiedy to mnich Gracjan stworzył zbiór prawa kanonicznego Decretum Gratiani.

[...] Więcej jest w linku znaleziska.Pokaż całość

Calceus - rzymski but

Calceus to typowy rzymski but, który pełnił kluczową rolę nie tylko jako ochrona stopy, ale także jako wyznacznik pozycji społecznej. Był to but zakrywający całą stopę, wiązany na wysokości kostki i na przodzie, wykonany z trwałej skóry, często barwionej na charakterystyczne kolory, odzwierciedlające status jego właściciela.

Dla patrycjuszy, czyli najwyższej klasy społecznej w starożytnym Rzymie, zarezerwowane były calcei barwione na czerwono. Nowo mianowani senatorowie natomiast nosili klasyczne, czarne buty. Kolorystyka była nieprzypadkowa – purpurowy i czerwony kojarzyły się z władzą, prestiżem i ceremonialnymi wydarzeniami, co podkreślało rolę i pozycję osoby noszącej te buty.

CalceiPokaż całość

Znalezisko - Hezbollah: skąd wzięła się partia Boga? (https://wykop.pl/link/7556901/hezbollah-skad-wziela-sie-partia-boga)

Hezbollah to osiadła w Libanie militarno-polityczna organizacja radykalnych sziytów (jeden z głównych nurtów islamu) mająca wsparcie ideowe i finansowe w Iranie. Profil organizacji jest antysemicki i antyzachodni, szerzy ona koncepcję panislamizmu w rozumieniu Ruhollaha Chomejniego. W bejruckim parlamencie Hezbollah tworzy ważną siłę polityczną. Co jakiś czas w kontekście zamachów terrorystycznych, a także konfliktów zbrojnych i napięć politycznych na Bliskim Wschodzie, w mediach powracają wzmianki o tej organizacji. Jaka jest geneza Hebzollahu?

[...] Więcej jest w linku znaleziska.Pokaż całość

Adlocutio - przemowa rzymskiego wodza do żołnierzy

Adlocutio, czyli mowa rzymskiego wodza do żołnierzy, była jednym z najważniejszych aktów publicznych w armii starożytnego Rzymu. Była to zarówno formalna przemowa, jak i gest władzy, który manifestował siłę autorytetu wodza. Cesarz, generał lub inny wyższy dowódca zwracał się do zgromadzonego wojska, by motywować, inspirować lub przekazywać rozkazy przed bitwą.

Samo przedstawienie adlocutio było często wspominane w sztuce rzymskiej, zwłaszcza na monetach czy reliefach, które ukazywały wodza przemawiającego do swoich żołnierzy. Cesarze tacy jak Trajan czy August wykorzystywali te sceny do podkreślenia swojego autorytetu i boskiego przywództwa.

ZPokaż całość

Znalezisko - Dlaczego polski królewicz nie został carem? (https://wykop.pl/link/7556065/dlaczego-polski-krolewicz-nie-zostal-carem)

Niemal w tym samym czasie, kiedy oddziały Żółkiewskiego zajmowały Kreml, pod Smoleńskiem rozgrywały się równie ważne wydarzenia. Do królewskiego obozu zjechało kolejne już poselstwo z Moskwy — tym razem można je było śmiało określić jako wielkie poselstwo. Jego skład został uzgodniony z hetmanem, a na czele stali sygnatariusze sierpniowego porozumienia. Polacy i Litwini byli zdumieni. W samym kierownictwie poselstwa znalazło się pięćdziesięciu dostojników, a łącznie składało się ono z 1246 osób świeckich i duchownych oraz czterotysięcznej służby. Była to reprezentacja „całej ziemi ruskiej” i poniekąd „mały sobór ziemski” występujący w imieniu wielkiego Soboru. Wewnątrz delegacji potężnie się gotowało. Michaił Sałtykow-Morozow, jeden z największych stronników króla, przekonywał posłów, aby „we wszystkim zdali się na wolę królewską” i uznali za cara Zygmunta III. W opozycji do takiego stanowiska stał Filaret, który podzielał punkt widzenia patriarchy Hermogenesa. Okoliczność ta zaważyła na przebiegu rozmów.

[...] Więcej jest w linku znaleziska.Pokaż całość

Popularzy (Populares) – głos ludu w senacie rzymskim

Rzymska republika słynie z bogatego systemu politycznego, który przez stulecia wykształcił skomplikowaną strukturę władzy. W sercu tego systemu rywalizowały ze sobą różne stronnictwa polityczne, z których najbardziej znane to optymaci (optimates) i popularzy (populares). Podczas gdy optymaci reprezentowali interesy arystokracji, popularzy stali się rzecznikiem plebejuszy oraz tych, którzy byli marginalizowani przez tradycyjne elity.

Kim byli populares?

PopularzyPokaż całość

Znalezisko - Pierwszy kawałek Holandii w południowo-wschodniej Azji (https://wykop.pl/link/7555197/pierwszy-kawalek-holandii-w-poludniowo-wschodniej-azji)

Jeśli wyprawy na południe i zachód kosztują tyle trudu, to spróbujmy popłynąć na północ – postanowili Holendrzy. Przecież Rosja nie może być aż tak wielka. Od 1594 roku Willem Barents trzykrotnie podejmował próby, jednak ostatnia jego wyprawa utknęła w lodzie na morzu, które od tej pory nosi jego imię. Po przezimowaniu w trudnych warunkach na wyspie Nowa Ziemia na Oceanie Arktycznym również i tę północną trasę uznano za zły plan.

[...] Więcej jest w linku znaleziska.Pokaż całość

Zuchy na tropie niezwykłego odkrycia sprzed 2 500 lat pod Zieloną Górą. Link do znaleziska:
https://wykop.pl/link/7554921/zuchy-na-tropie-niezwyklego-odkrycia-sprzed-2-500-lat-pod-zielona-gora

Zuchy z Zielonogórskiego Obwodu Związku Harcerstwa Rzeczpospolitej, podczas zbiórki na terenie kompleksu leśnego w Zielonej Górze-Łężycy, przypadkowo odkryły naczynia ceramiczne, które okazały się zabytkami sprzed ok. 2 500 lat 🤠 Okazuje się, że nawet dzieci w wieku 8–11 lat dobrze wiedzą co powinny zrobić w takiej sytuacji 😍

Zachęcam każdego, kto chciałby otrzymywać powiadomienia o nowych znaleziskach, do zgłoszenia tego w komentarzach :)Pokaż całość

Kuria Hostiliusza – pierwszy senat rzymski

Kuria Hostiliusza (Curia Hostilia) to jedno z najstarszych i najważniejszych miejsc związanych z funkcjonowaniem politycznym starożytnego Rzymu. Zbudowana według legendy przez trzeciego króla Rzymu, Tullusa Hostiliusza, kuria ta stanowiła centralne miejsce obrad senatu – najważniejszego organu rządzącego w republice rzymskiej. To tutaj senatorowie spotykali się, aby debatować nad prawami, decyzjami wojennymi i polityką zagraniczną, kształtując przyszłość jednego z największych imperiów starożytności.

Kuria Hostiliusza znajdowała się na Forum Romanum, w sercu Rzymu, i pełniła funkcję zarówno miejsca politycznych zebrań, jak i przestrzeni ceremonialnej. W jej murach odbywały się nie tylko posiedzenia senatu, ale także najważniejsze wydarzenia publiczne, w tym uroczyste przyjęcia i procesje.

ZbudowanaPokaż całość

Recenzja: „24 godziny w starożytnym Rzymie”

Książka „24 godziny w starożytnym Rzymie” autorstwa Philipa Matyszaka to fascynujący przewodnik po życiu codziennym w sercu starożytnego imperium. Autor zabiera nas w podróż przez jeden dzień w Rzymie około 137 roku n.e., pozwalając nam spojrzeć na miasto z perspektywy dwudziestu czterech jego mieszkańców, reprezentujących różne warstwy społeczne i zawodowe. Każda godzina to spotkanie z inną postacią – od niewolnika po senatora, od kupca po gladiatora. Pozycja wydana została przez Wydawnictwo Lira.

Matyszak zorganizował książkę w taki sposób, że każda godzina doby przedstawiona jest oczami innej osoby. Dzięki temu czytelnik zyskuje szeroki wgląd w różnorodność codziennych zajęć Rzymian oraz ich realia życiowe. Poznajemy jak mogło wyglądać życie strażnika, ucznia, prawnika, posłańca cesarskiego, młodej niewolnicy czy kamienierza. Styl autora jest przystępny, pełen barwnych opisów i niepozbawiony lekkiego humoru, co sprawia, że lektura nie przypomina suchego wykładu z historii, lecz bardziej opowieść pełną detali. Autor zręcznie balansuje między faktami a narracją, przedstawiając złożoność rzymskiego społeczeństwa w sposób angażujący.

JednymPokaż całość

Heron z Aleksandrii – geniusz starożytnej techniki

Heron z Aleksandrii, jeden z najbardziej znanych uczonych starożytnego świata, zasłynął jako genialny wynalazca i matematyk, którego prace do dziś budzą podziw. Żył w I wieku n.e. i działał głównie w Aleksandrii, która była wówczas centrum naukowym świata. To właśnie tam stworzył jedne z najważniejszych dzieł w dziedzinie matematyki, fizyki oraz inżynierii, które wywarły ogromny wpływ na rozwój technologii przez wieki.

Heron najbardziej znany jest z opracowania pierwszych, prymitywnych maszyn parowych, co sprawiło, że niektórzy uważają go za prekursora nowożytnej inżynierii i automatyki. Jego słynna maszyna, zwana "Banią Herona" (znana też jako aeolipila), była urządzeniem napędzanym parą wodną, które wykorzystywało zasadę reakcji odrzutowej. Choć nie znalazła ona praktycznego zastosowania w tamtym czasie, była rewolucyjnym osiągnięciem ukazującym możliwości zastosowania siły pary.

KolejnymPokaż całość

Negotium - biznes, praca i życie publiczne w antycznym Rzymie

W starożytnym Rzymie termin „negotium” oznaczał działalność zawodową, zarówno w sensie ekonomicznym, jak i politycznym. Stanowił przeciwieństwo "otium" – czasu wolnego, poświęconego na wypoczynek, refleksję czy życie kulturalne. Negotium odgrywało kluczową rolę w kształtowaniu struktury społecznej i gospodarczej Imperium Rzymskiego, gdyż Rzymianie postrzegali pracę nie tylko jako środek do zarabiania na życie, ale także jako sposób realizacji ambicji i zdobywania prestiżu.

W Rzymie podejście do pracy i negocjacji zawodowych było mocno związane ze statusem społecznym. Dla arystokracji, negotium oznaczało przede wszystkim działalność publiczną, zwłaszcza sprawowanie urzędów, zarządzanie majątkiem, a także polityczne intrygi. Z drugiej strony, dla klas niższych, takich jak plebejusze czy niewolnicy, negotium oznaczało codzienną pracę, która zapewniała im przetrwanie lub umożliwiała awans społeczny.

CoPokaż całość

Znalezisko - Żyć po wojnie, ale jak? (I z kim?) O tym niewiele się mówiło (https://wykop.pl/link/7553297/zyc-po-wojnie-ale-jak-i-z-kim-o-tym-niewiele-sie-mowilo)

Często się zastanawiam, jak by to było na jej miejscu, choć oczywiście nigdy nie będę. Co prosta dziewczyna z czworaków musiałaby zrobić, żeby stać się właścicielką majątku? Chyba wyjść za jakiegoś dziedzica, a to mi nie grozi.

[...] Więcej jest w linku znaleziska.Pokaż całość

Znalezisko - Odwołano dyrektora Muzeum Historii Polski. Zmiany także w innych instytucjach (https://wykop.pl/link/7552451/odwolano-dyrektora-muzeum-historii-polski-zmiany-takze-w-innych-instytucjach)

Robert Kostro po 18 latach nie jest już dyrektorem Muzeum Historii Polski, które sam tworzył. Choć do końca jego kadencji pozostały trzy lata, w środę 25 września poinformował w mediach społecznościowych, że został zdymisjonowany.

[...] Więcej jest w linku znaleziska.Pokaż całość

Znalezisko - Zaskoczenie! Lady Gaga sięga po polską sztukę(https://wykop.pl/link/7552363/zaskoczenie-lady-gaga-siega-po-polska-sztuke)

Na tylnej, opisowej części albumu „Harlequin” widać niepościelone łóżko, wokół którego panuje ogromny bałagan. W stercie porozrzucanych rzeczy można znaleźć m.in. młot, charakterystyczny dla przedstawień Harley Quinn, w którą w filmie „Joker” wcieliła się Lady Gaga.

[...] Więcej jest w linkuPokaż całość