[Apaturia]

"Niech on przestanie na mnie patrzeć!" - historia nocnego koszmaru, przemocy i wyrzutów sumienia sprzed czterech tysięcy lat, która przetrwała w staroegipskim liście do umarłego.

Jedną z ciekawszych praktyk w starożytnym Egipcie było pisanie listów do zmarłych. Spisywano je na różnych materiałach: kawałkach papirusu, skrawkach lnu, ceramice, figurkach, a w jednym przypadku nawet na kamiennej steli, a następnie umieszczano je w grobowcach. Miały one bardzo osobisty charakter - zawierały głównie prośby i życzenia żyjących kierowane do zmarłych krewnych.

Do czasów współczesnych zachowało się żałośnie mało tego rodzaju wiadomości - zaledwie osiemnaście - jednak jedna z nich, list niejakiego Heniego datowany na ok. 2160 - 2025 p.n.e., jest wyjątkowo interesująca. Heni był kapłanem i synem Meru, wysoko urodzonego "nadzorcy kapłanów" pochowanego po śmierci w grobowcu w Nag ed-Deir.

Z listu wynika, że Heni znęcał się nad służącym swojej rodziny o imieniu Seni - czy trwało to przez dłuższy czas, czy było to wydarzenie jednorazowe, nie wiadomo. W każdym razie Heni "zadał mu rany", a ponadto nie był jedynym, który to zrobił. Seni ostatecznie zmarł.

Heni był później dręczony przez koszmar, zapewne z rodzaju tych powtarzających się, w którym widział zmarłego sługę. Seni ukazał mu się we śnie i patrzył na niego. Było to najwyraźniej doświadczenie na tyle przerażające, że Heni postanowił napisać list do swojego zmarłego ojca Meru z prośbą o interwencję. W liście tym zarzeka się, że nie ponosi odpowiedzialności za to, co stało się z Senim - bo nie był ani pierwszym, ani ostatnim, który "zadał mu rany" - i prosi ojca, by Seni został wzięty "pod straż", by już nie opuszczał krainy umarłych i by już nigdy nie patrzył na niego we śnie.

Oto tłumaczenie listu:

Zważ na tego, który cię zaopatruje i miej wzgląd na rzeczy, które czyni twój sługa Seni: [to jest na] sprawienie, że ja, twój sługa [Heni], widziałem go we śnie w Jedynym Mieście razem z tobą. Zaprawdę, to jego własna postać wypędza go. Zaprawdę, to, co stało się przeciwko niemu, nie stało się z ręki mojej, twojego sługi. [Ani] nie był to koniec wszystkiego, co miało się wydarzyć. Zaprawdę, to nie ja pierwszy zadałem mu rany. Inni uczynili to zanim ja, twój sługa, [zrobiłem to]. Proszę, niech jego pan będzie opiekuńczy i nie pozwoli mu wyrządzić mi krzywdy. Niech będzie pod strażą, aby już na zawsze przestał patrzeć na mnie, Twojego sługę.

Czy napisanie listu poskutkowało? Czy jednak zjawa zmarłego sługi nadal dręczyła kapłana? Nie wiadomo. W każdym razie trudno oprzeć się wrażeniu, że za koszmarem Heniego stały przede wszystkim wyrzuty sumienia, a pod postacią Seniego prześladowało go wspomnienie jego własnego okrucieństwa.

Ilustracja: Papirus z listem Heniego.

Poprzednie wpisy w staroegipskich klimatach:
Czy dobrze było być skrybą?
Prehotep pisze do szefa
Powody urlopów na żądanie

#ciekawostki #ciekawostkihistoryczne #historia #starozytnosc #starozytnyegipt #sny #przemoc #gruparatowaniapoziomu #qualitycontent

[VAPORUMBAN]

@Apaturia Areczku strasznie swojego oprawcy jest dla zarządu. Dla pana jest siedzenie pod strażą w krainie zmarłych.

[Majku_]

@Apaturia: nie wiem, skąd Ty to bierzesz, ale dawaj więcej (⌐ ͡■ ͜ʖ ͡■)

[Apaturia]

@Majku_: Jesienne porządki w folderze "Pobrane" xD Pobrałam w tym roku zatrzęsienie artykułów archeo i uznałam, że czas w końcu posegregować tę zbieraninę, a przy okazji zerknąć bliżej na zawartość ( ͡° ͜ʖ ͡°)

[LajfIsBjutiful]

@Apaturia: heniuez nigdy by czegos takiego nie zrobil

[Majku_]

@Apaturia: elegancko! Czyli będzie tego więcej? (ʘ‿ʘ)
Wiem, jak to jest, bo sam mam pobrane i zapisane mnóstwo rzecz - cześć na komputerze, część na laptopie, część na telefonie, a jeszcze inne w jakichś luźnych notatkach. Kiedyś też wezmę się za porządki ( ͡° ͜ʖ ͡°)

[Apaturia]

@Majku_: Najgorzej zacząć ;)

[mateoaka]

@Apaturia świetny content :)

[cor1sto]

@Apaturia Zrób może oddzielny tag, żeby łatwiej było się dokopać, albo po prostu wołaj do następnego wpisu :)