Wpis z mikrobloga

Z okazji Międzynarodowego Dnia Języka Ojczystego chciałabym poruszyć kwestię pochodzenia naszego języka.

Pewnie każdy z was wie, że polski należy do rodziny słowiańskiej, a może nawet, że przynależy do grupy zachodniej. Za to mało kto wie, że jesteśmy członkami ogromnej rodziny indoeuropejskiej, która rozprzestrzeniła się na każdy kontynent i obecnie językami z tej grupy posługuje się około 40% ludzi na całym świecie! Możemy do niej zaliczyć na przykład angielski, litewski, hiszpański czy nawet tak egzotyczne języki jak hindi.

Do dzisiaj sporo podobieństw można wyłapać w podstawowych słowach czy wielu konstrukcjach gramatycznych. Nie bez powodu polskie *jesteś* to po francusku *est*, po persku *ast*.

Dokładnej daty powstania naszego prajęzyka nie jesteśmy w stanie określić, ale możliwe, że ma on ponad 8500 lat. Jeszcze większy problem stanowi ustalenie kolebki całej rodziny, najpopularniejsze teorie to: Bałkany, Anatolia, Kaukaz i Europa zachodnia.

Sama nasza rodzina jest bliskim kuzynem rodziny bałtyckiej, w której skład wchodzi litewski, łotewski oraz wymarły jaćwieski i staropruski. I w tym przypadku już jesteśmy w stanie określić, skąd się wzięliśmy - zamieszkiwaliśmy ziemie od Bałtyku po Karpaty oraz od Odry po środkową Desę i górny Doniec, wiemy to z nazewnictwa i wykopalisk archeologicznych. Po jakimś czasie rozpoczęły się wędrówki ludów i nieunikniony był rozpad na dialekty. Takim oto sposobem powstała grupa południowa, wschodnia oraz zachodnia, a ta podzieliła się na lechicką (polski i połabski), łużycka (górnołużycki i dolnołużycki) oraz na czesko-słowacką.

Co ciekawe, najstarsze teksty w językach słowiańskich powinniśmy szukać na Bałkanach. Stamtąd pochodzi staro-cerkiewno-słowiański - najstarszy język literacki Słowian, który się ukształtował w okolicach IX wieku. Na przykład to jest Ojcze Nasz:

Cyrylica:


Alfabet łaciński:


Jeśli chodzi o sam polski - wyróżniamy dobę niepiśmienną i piśmienną, z czego ta druga zaczęła się dopiero w XII wieku. Na domiar złego, z tamtego okresu mamy tylko nazwy własne z dokumentów i kronik. Dopiero w XV wieku pojawiły się dłuższe teksty, czyli psałterze i przekład Biblii.

Jeżeli chcesz widzieć więcej tego typu wpisów, zaobserwuj mnie lub tag #polskizmeivels. W komentarzu znajduje się też spamlista, jeżeli chcesz otrzymywać ode mnie powiadomienia.

#uczsiezwykopem #polski #jezykpolski #gruparatowaniapoziomu
  • 77