[taki_tam_ktos]

Po przerwie wkracza na sale gen. Petzel i powoli odczytuje, że strona polska przyjmuje "bedingunglose Ubergabe". Przecież nie było to nic nowego, o tym się mówiło, z tym się jechało, na to wyrażano zgodę, a jednak - gdy teraz pruski oficer odczytuje tę formulę, zrywa się w duszy skryty, a tłumiony ból - dlaczego tak się stało!?

Trzeba silnie zęby zacisnąć, myśl przykuć do jakiego faktu, zmartwieć duchowo, aby strawić ten wybuch łez; to najcięższa chwila w moim 33-letnim życiu oficerskim. Dławi mnie ból i cisną się łzy, gdy sięgam po pióro, aby położyć swój upełnomocniony podpis pod kapitulacją Warszawy, symbolu resztek Wojska Polskiego na ziemi polskiej. Dlaczego zostałem tak ciężko ukarany?

Mój towarzysz niedoli, płk. Pragłowski nie wytrzymuje: nerwy go opuszczają, łzy wybuchają i wychodzi z sali. Pozostaje sam z dziesiątkami na mnie skierowanych obiektywów fotograficznych.

Po złożeniu podpisu przystępuje do mnie generał niemiecki Petzel i podając mi rękę, powiada: "Das Kriegsgluck war uns mehr hold. Wir waren Gegner, aber wir sind doch keine personlichen Feinde! (Szczęście wojenne nam bardziej sprzyjało. Byliśmy przeciwnikami, ale nie jesteśmy przecież osobistymi wrogami.)

Z Pamiętnika gen. Tadeusza Kutrzeby.

Kapitulacja Warszawy.

Foto z opisanego momentu.

28 września 1939 roku.

Warszawa kapituluje.

Podpisanie w Moskwie niemiecko-radzieckiego układu granicznego.

Walki z Niemcami.

====
Hel.
====

Pancernik "Schleswig-Holstein" od 8:00 do 12:00 ostrzeliwuje pozycje polskie od Chałup do Jastarnii. Na główną linie obrony skierowany jest także ogień niemieckiej artylerii od drugiej strony Zatoki Gdańskiej. Na własną odpowiedzialność szpital opuszcza kapitan Przybyszewski wracając do dowodzenia baterią nr. 31.

==============
Obrona Warszawy.
==============

W godzinach rannych udaje się na dalsze pertraktacje z Niemcami delegacja wojskowa w składzie: gen. Tadeusz Kutrzeba, płk Aleksander Pragłowski, ppłk Marian Kułakowski, płk dr Leon Strehl jako przedstawiciel władz cywilnych, prezydent Starzyński (zostanie zamordowany przez Niemców jeszcze w grudniu '39r.) w towarzystwie szefa służby zdrowia dr Konrada Orzechowskiego, szefa aprowizacji Felicjana Jabłońskiego i dyrektora Muzeum Narodowego dr Stanisława Lorentza.

W drugim rzucie udają się na rozmowę przedstawiciele wszystkich instytucji użyteczności publicznej w Warszawie, aby omówić sprawy swoich resortów przed przejęciem miasta przez administrację niemiecką.

Umowa kapitulacyjna zostaje podpisana o godzinie 13:00 na terenie fabryki „Skoda” na Rakowcu, ze strony polskiej przez gen. Kutrzebę w imieniu dowódcy Armii „Warszawa” a ze strony niemieckiej przez dowódcę 8 armii niemieckiej gen. Blaskowitza.

W warunkach umowy kapitulacyjnej dowództwo niemieckie gwarantuje zwolnienie do domu wszystkich szeregowych z załogi Warszawy, oficerowie mają pójść do niewoli. Ewakuacja kolumn wojska z miasta nastąpić ma w dniach od 30 września (godz. 12:00) do 3 października, kolejno z sektorów: Praga, Warszawa-Południe, Warszawa-Zachód, Warszawa-Północ.

Gen. Rómmel wysyła do Modlina, za zgodą Niemców, mjr dypl. Karola Riedla ze sztabu Armii „Warszawa” z instrukcjami dla gen. Thommée przerwania ognia i rozpoczęcia pertraktacji kapitulacyjnych na podstawie warunków kapitulacji Warszawy.

Zawieszenie broni w Modlinie zaczyna się 28 września o godz. 7.30.

Gen. Rómmel wydaje rozkaz w sprawie układu kapitulacyjnego.

Prezydent Starzyński odezwę do ludności w związku z przerwaniem obrony miasta oraz zarządzenie wykonania układu kapitulacyjnego.

Komitet Obywatelski – odezwę w sprawie zachowania porządku w mieście.

Komendant OPL m.st. Warszawy Kulski – wytyczne wykonawcze reorganizacji służb OPL zgodnie z zarządzeniem prezydenta Starzyńskiego.

Zanim odezwy te i zarządzenia dotrą do ludności panuje powszechna dezorientacja co do okoliczności i warunków zawieszenia broni.

Pierwsze pogłoski o ostatecznej kapitulacji miasta powodują ogólne przygnębienie i rozgoryczenie w oddziałach wojskowych i wśród mieszkańców Warszawy.

Polscy żołnierze składają broń.

Niemcy wkraczają do umęczonej stolicy po 20 dniach oblężenia.

==================
Obrona Twierdzy Modlin.
==================

28 września dowódca X Korpusu gen. Wilhelm Ulex objął dowództwo nad całością sił niemieckich oblegających Modlin. Jednakże rano tego dnia nastąpiło zawieszenie broni spowodowane brakiem amunicji, żywności i wody oraz wyczerpaniem polskiej załogi Twierdzy Modlin.

Ostatecznie 29 września rano gen. W. Thommée podpisał kapitulację na szosie do Jabłonny w rejonie Suchocina. Stan załogi Modlina wynosił wówczas ok. 35 tys. żołnierzy, w szpitalach znajdowało się ok. 4 tys. rannych.

==================
Zbrodnia w Zakroczymiu.(https://i.ibb.co/Z66wnNJ/Screenshot-2019-09-18-Obrona-Modlina-1939-Wikipedia-wolna-encyklopedia.png)
==================

Podczas wojny obronnej Polski w 1939 roku Zakroczym wraz z przylegającym do niego Fortem nr 1 stanowił ważny element systemu obrony Twierdzy Modlin, za którego utrzymanie odpowiadała 2 Dywizja Piechoty Legionów.

---

Mimo formalnego obowiązywania rozejmu esesmani z Dywizji Pancernej „Kempf” przypuścili rankiem 28 września niespodziewany atak na polskie pozycje pod Zakroczymiem, gdzie żołnierze 2 DP Leg. szykowali się już do złożenia broni.

Zgodnie z meldunkiem złożonym gen. Thommée przez ppłk. Laliczyńskiego (dowódcę 4 Pułku Piechoty Legionów):

oddział niemiecki, korzystając z zawieszenia broni, przekroczył bez oporu i powodu linię placówek polskich, biegiem doszedł do plutonów, które bez broni odpoczywały przed schronem i bez uprzedzenia otworzył ogień.

Dziesiątki żołnierzy zostało zamordowanych przez esesmanów. Co najmniej 54 żołnierzy z 32 pułku piechoty zginęło w okopach, a kolejnych dwunastu przy ul. Nowowiejskiej w Zakroczymiu.

Kapitan Tadeusz Wojciech Dorant, dowódca III batalionu w 2 Pułku Piechoty Legionów, został wraz z kilkoma swoimi podwładnymi spalony żywcem miotaczem płomieni, gdy z podniesionymi rękami wychodził ze schronu.

Jedna z opublikowanych jeszcze podczas wojny relacji mówi o wymordowaniu „całego plutonu” jeńców, którym Niemcy mieli kazać klęczeć z podniesionymi rękoma i których następnie wymordowali ogniem broni maszynowej. Ponadto część jeńców miała zostać przewieziona do Zakroczymia i tam rozstrzelana pod murem cmentarza żydowskiego lub na Gałachach.

W drodze do punktów zbiorczych polscy żołnierze widzieli liczne ciała swoich kolegów, których ułożenie świadczyło o tym, iż zostali zabici już po zakończeniu walki. Oszczędzonych jeńców Niemcy potraktowali bardzo brutalnie, bijąc ich, kopiąc oraz zmuszając do wielogodzinnego stania z rękami podniesionymi do góry. Oficerowie, którzy próbowali interweniować w obronie swoich podwładnych, również byli bici.

Równie brutalnie potraktowali Niemcy ludność cywilną Zakroczymia. W zajętym mieście esesmani rozstrzelali wielu mieszkańców, zwłaszcza pochodzenia żydowskiego. Do domów i piwnic wrzucano granaty, zabijając lub raniąc wiele osób. Niemieccy żołnierze włamywali się do domów i mieszkań, dokonując następnie rabunków i niszczenia mienia. Wiele zabudowań zostało podpalonych.

Trudno jest precyzyjnie określić liczbę ofiar zbrodni w Zakroczymiu. We wspomnianym wyżej meldunku ppłk Laliczyński raportował, iż zamordowanych zostało „kilkuset” żołnierzy. Kazimierz Szczerbatko oceniał w oparciu o zeznania świadków złożone po wojnie, że zamordowanych zostało ok. 500 jeńców oraz ok. 100 osób cywilnych.

Podczas pobytu w obozie jenieckim w Działdowie gen. Thommée polecił ppłk. Laliczyńskiemu przeprowadzenie śledztwa w sprawie dokonanej przez Niemców zbrodni.

Nie są jednak znane jego rezultaty.

Walki z Sowietami.

================
Bitwa pod Szackiem.
================

Początkowo zgrupowanie maszerowało trzema kolumnami w ogólnym kierunku na Włodawę. Północną kolumnę stanowiła Brygada KOP „Polesie” (1648 żołnierzy) płk. dypl. Tadeusza Różyckiego-Kołodziejczyka, maszerująca na Lubieszów. Najsilniejsza, środkowa kolumna składała się z Pułku KOP „Sarny” ppłk. Nikodema Sulika, wzmocnionego batalionem marszowym 76. Pułku Piechoty oraz dywizjonem artylerii. W kolumnie tej znajdował się także sztab zgrupowania wraz z dowódcą. Liczyła ona łącznie 3656 ludzi, w tym 168 oficerów, maszerowała w kierunku na Uchrynicze i Jeziorko. Trzonem najmniejszej, południowej kolumny był Batalion Forteczny KOP „Małyńsk” mjr Lucjana Frakowskiego.

Marsz zgrupowania początkowo odbywał się spokojnie, jedynie 24 września posuwające się pododdziały stały się celem sowieckiego lotnictwa. 25 września w rejonie Kamienia Koszyrskiego dowódca zreorganizował ugrupowanie, łącząc kolumnę południową i centralną. 26 września w rejonie wsi Borki oddziały przednie stoczyły walkę z sowieckim oddziałem rozpoznawczym, niszcząc 6 samochodów pancernych. Z kolei w nocy 26/27 września rozbito bojówki dywersyjne we wsi Ratno.

W nocy 27/28 września 1939 r. zgrupowanie dotarło pod miasteczko Szack, zamykające drogę do Bugu.

Szacka broniły dwie kompanie z 112. Pułku Strzeleckiego wsparte plutonem CKM. 54. Dywizjon Przeciwpancerny prawdopodobnie wycofał się uprzednio z Szacka i zajął pozycję w połowie drogi z Szacka do miasta Mielniki.

Po stronie sowieckiej w walkach wziął udział między innymi 411. batalion pancerny, dowodzony przez kapitana Nieseniuka, który został całkowicie rozbity.

Walki o miejscowość rozpoczęli Sowieci 28 września, uprzedzając polski atak. Kilka czołgów 411. batalionu pancernego i samochody z piechotą ruszyły groblą koło jeziora Lucemierz na pozycje polskie, które znajdowały się na wschód i południowy wschód od wsi. Teren był bardzo grząski.

Oddziały KOP podpuściły wroga blisko i otworzyły ogień z działek ppanc. i karabinów maszynowych. W czasie tej walki zniszczono 8 czołgów T-26, które zablokowały wąską groblę. Z 411. batalionu pancernego uratowało się trzech rannych czołgistów. Na wieść o rozbiciu 411 batalionu pancernego płk Russijanow długo nie przysyłał posiłków oddziałom walczącym w rejonie Szacka.

Następnie rozpoczął się polski atak na Szack. Wojska polskie poprowadził ppłk Nikodem Sulik. Wieś została ostrzelana przez artylerię, a następnie doszło do szturmu i krwawej walki na bagnety. W południe została zdobyta. Znalezione tu zaopatrzenie poprawiło sytuację wyczerpanych fizycznie i psychicznie polskich żołnierzy.

Sowieci przeprowadzili kontratak, ale został on odparty ogniem broni maszynowej i artylerii. Natomiast polska próba oskrzydlenia wojsk sowieckich nie udała się.

------------------------

Zawsze chciałem zobaczyć taką relację dzień po dniu z Polskiej Wojny Obronnej. W końcu w tym roku postanowiłem sam się tym zająć, stąd ten wpis. Jeśli zobaczycie jakiś błąd, to mile widziane sprostowania ( ͡° ͜ʖ ͡°).

Tag do obserwowania: #wojnaobronna1939

#iiwojnaswiatowa #kronika #kampaniawrzesniowa #wrzesien39 #polska #iiirzesza #wojna #historia #gruparatowaniapoziomu

Źródła: [[1]](http://www.sww.w.szu.pl/index.php?id=kalendarium_kampania_wrzesniowa) [[2]](http://www.1939.pl/kampania-wrzesniowa/kalendarium.htm) [[3]](https://dobroni.pl/n/czestochowa-1939/10283) [[4]](http://zywiecinfo.pl/historia/item/1261-walki-pod-wegierska-gorka-1939) [[5]](http://www.wikipedia.pl/) [[6]](https://www.gdansk.pl/turystyka/westerplatte-1939-siedem-dni-obrony,a,5415) [[7]](https://fakty.interia.pl/prasa/odkrywca/news-dzien-w-ktorym-przestala-istniec-9-dywizja-piechoty,nId,2441117#utm_source=paste&utm_medium=paste&utm_campaign=firefox) [[8]](tomaszstezala.pl/index.php/ostrowski/51-ii-wojna-swiatowa-kampania-wrzesniowa-1939-zwz-we-lwowie-zwz-ak-w-krakowiear) [[9]](http://www.warszawa.pl/) [[10]](http://twierdza.org/wydarzenia/twierdza-brzeska-w-historii/62-obrona-1939) [[11]](http://slowopolskie.org/natarcie-warte-pomnika-szara-polakow-na-niemieckie-pozycje-pod-sdow-wiszni/) [[12]](https://www.facebook.com/wrzesien1939)

[taki_tam_ktos]

Mapa na dzień 28.IX.

[taki_tam_ktos]

Wołam zainteresowanych (49) z listy wojnaobronna1939
Możesz zapisać/wypisać się klikając na nazwę listy.

! @taki_tam_ktos @Cockatrice @stam @Hand_Solo @Sauron_Wladca_Ciemnosci @kamilinho1 @WhiteS @thinbritishboy @MBartos @Redwood4413 @adilucas @Staraagrafka @Koczkozaur @Pustynny_marynarz @ChrystusPoganin @Jamtage @Yogaczyk @arka_noego @l1ght @Poldaz @linijkana20cm @cyberpunkowy_neuromantyk @SpawaczPolimeru @To_jest_dramat @rumcajs666 @MrTashbiesh @Brisign @kameel @Kkk15 @Heroina340 @feniu @bmstr @Zapocona_Onuca_Odyna @Cephei @Kotoplastykon @batalona @Aktynowiec @Magtzz @Amorfly @PanPapryk @Zydomasoneria @mlody_inteligentny_skromny @guowa @powsinogaszszlaja @PLTR2016 @Anscylla @comandantul @running @xtomekw1976

[Mnichuy]

@taki_tam_ktos: szybko poszło( ͡° ͜ʖ ͡°)

[E160c]

@Mnichuy: błyskawicznie ( ͡° ͜ʖ ͡°)

[e.....4]

Ta zbrodnia w Zakroczymiu to idealny przykład dlaczego była taka duża dysproporcja w ofiarach pomiędzy nami a Niemcami.

[chodznapole]

@taki_tam_ktos: nie dam rady tego czytać

[QvintvsCornelivsCapriolvs]

@ediz4: za dużą dysproporcję strat odpowiadało przede wszystkim fatalne dowodzenie polskie, gigantyczna dysproporcja w broni maszynowej i broni wsparcia, a także lotnictwie i broni pancernej (na rzecz Wehrmachtu oczywiście) , kulawa logistyka i okropna łączność, bardzo ciężka sytuacja szpitali polowych oraz co bardzo ważne, ciągła walka Wojska Polskiego w odwrocie lub okrążeniu. Nie wiem jakie są dokładne wyliczenia ilości żołnierzy polskich zabitych w zbrodniach wojennych w czasie Kampanii Wrześniowej- spotkałem się

[e.....4]

@QvintvsCornelivsCapriolvs: Wiem że to była główne przyczyny ale na dysproporcje wpływ miały również takie zbrodnie a bardzo rzadko się o tym mówi w kontekście oceny walki naszych żołnierzy. Do twojej listy dodałbym również "ułańską fantazję" czy ataki w beznadziejnej sytuacji często z użyciem bagnetów czy szabel na umocnionego wroga. Wiele z takich szarż skończyło się gigantycznymi klęskami. Jeśli masz jakieś szczegółowe dane ile polskich żołnierzy zginęło już po poddaniu się to

[Takbyloniezmyslam]

Za kazdym razem jak czytam te wpisy takie rozgoryczenie mnie przechodzi ze to jest szok

[QvintvsCornelivsCapriolvs]

@ediz4: ułańską fantazję i ataki na bagnety podpinam właśnie pod złe dowodzenie (╯︵╰,) choć właściwie to należałoby tu winić doktrynę wojenną i szkolenie- a to przygotowano jeszcze przed wojną, gdy to chciano drugiej wojny polsko- bolszewickiej. Wrzesień 1939 nie jest moim konikiem niestety, liczę, że autor wpisów powie coś więcej. Liczba ok. 3 tys. zamordowanych jeńców wziąłem od Jochena Bochlera Zbrodnie Wehrmachtu w Polsce Ze znalezionych rzeczy

[michal-suski]

@taki_tam_ktos: Powiem Ci mireczku że codziennie zaczynam czytać ale nie mogę skończyć bo mi smutno ( ͡° ʖ̯ ͡°) Dobra robota!

[taki_tam_ktos]

@michal-suski: @Takbyloniezmyslam: Mnie ten fragment z początku dzisiejszego wpisu rozniósł z rozgoryczenia.

Jak się na początku zabierałem za pisanie, to w życiu się nie spodziewałem, że będę z tak ciężkim sercem wertował źródła.

[magicznyKrzysztof]

@taki_tam_ktos: kurjer już pod dyktandem niemieckim

[pawel-niczyporek]

Pamiętnika gen. Tadeusza Kutrzeby

@taki_tam_ktos: czy może ten pamiętnik jest w formie ebooka?

Przez chwilę zastanawiałem się, czy będąc na miejscu gen. Kutrzeby podałbym rękę temu niemieckiemu generałowi. I doszedłem do wniosku, że chyba nie.

[P.....i]

@taki_tam_ktos: dobra robota mirku, seria zbliża się do końca, myślałeś może żeby zrobić też kampanię francuską lub operacje wurzburg w podobnym stylu? Bardzo dobrze się to czyta, a chętnie bym zobaczył kontynuację (｡◕‿‿◕｡).

[taki_tam_ktos]

@Patromi: Wykończyłbym się czasowo. Praca, wolontariat, spotkania ze znajomymi, czas na odpoczynek... Możliwe, że kiedyś się tym zajmę, ale to zobaczę :P.

[Nahcep]

@taki_tam_ktos:

Niech żyje Prezydent Mościcki

Tymczasem w Paryżu nadal trwały pertraktacje bo Mościcki trzy dni temu mianował Wieniawę-Długoszowskiego na stanowisko głowy państwa (w celu oddania mu stanowiska żeby uciec z intern), ale alianci+Sikorski wprost ostrzegli że wypowiedzą mu posłuszeństwo - stąd dopiero jutro prezydent desygnuje Władysława Raczkiewicza.
Odezwa z wyżej załączonej pierwszej strony Kuriera jest bardzo, bardzo ironiczna w tej sytuacji.

[Wannababcie]

@taki_tam_ktos: Klasycznie bardzo dobry wpis. Złoto wśród morza gowna który jest na wykopie. Moim zdaniem pomimo takiej dysproporcji, nasze wojsko i tak całkiem niezłe się broniło i potrafiło dac kacapom i szwabom w kość. Tej wojny nie dało się wygrać, pod każdym względem byliśmy gorsi. Czy mógłby ktoś potwierdzić fakt, iż w magazynach zalegała broń przeciwpancerna i nie została nawet użyta ? Tak gdzieś słyszałem i jestem ciekaw czy to prawda

[Kosmiczny_pies_Kazak]

@QvintvsCornelivsCapriolvs: Przecież podobna dysproporcja stosunku strat była we Francji.

[d.....a]

Do twojej listy dodałbym również "ułańską fantazję" czy ataki w beznadziejnej sytuacji często z użyciem bagnetów czy szabel na umocnionego wroga. Wiele z takich szarż skończyło się gigantycznymi klęskami.

@ediz4: Podaj przykład takiego natarcia z użyciem szabel na umocnione pozycje wroga