21/30 **Na ból zęba** - zaklęcie z elementami chrześcijańskiej modlitw... (@Apaturia)

21/30 Na ból zęba - zaklęcie z elementami chrześcijańskiej modlitwy, zachowane w XIV-wiecznym zbiorze manuskryptów poświęconych m. in. lecznictwu. Aby zadziałało, należało je zapisać na skrawku pergaminu lub tkaniny, a następnie zawiązać wokół głowy cierpiącego na ból zęba pacjenta:

W mieście Aleksandrii spoczywa ciało Błogosławionej Apolonii, dziewicy i męczennicy, której zęby zostały wyrwane przez bezbożnych [ludzi]. I przez wstawiennictwo Błogosławionej Maryi i wszystkich świętych, i błogosławionej Apolonii, dziewicy i męczennicy, uwolnij, Panie, zęby twego sługi od bólu zębowego. Święty Błażeju, módl się za mną. W imię + Ojca etc. Ojcze Nasz. Zdrowaś Maryjo.

Tekst oryginalny:

Apud vrbem Alexandriam requiescit corpus Beate Appolonie virginis et martiris cuius dentes extraxerunt impii. Et per intercessionem Beate Marie virginis et omnium sanctorum et Beate Appolonie virginis et martiris, libera, Domine, dentes famuli tui a dolere dencium. Sancte Blasi, ora pro me. In nomine + patris etc. Pater Noster. Aue Maria.

Święta Apolonia była często wzywana w podobnych zaklęciach-modlitwach jako "święta od zębów," ponieważ jej oprawcy mieli zmiażdżyć jej szczęki i powybijać jej wszystkie zęby - w sztuce jest nawet przedstawiana z obcęgami i z wyrwanym zębem. Święty Błażej z kolei, również męczennik, miał specjalizować się w krwotokach i chorobach gardła, ponieważ według jednej z opowieści uzdrowił syna pewnej kobiety, któremu ość przebiła gardło.

Inne, nieco młodsze zaklęcie przeciwko bólowi zębów, zawiera historiolę - a więc przed właściwymi słowami zaklęcia zostaje przywołana krótka historyjka, której bohaterami są bogowie lub święci (w tym przypadku święty Piotr i Chrystus):

Bądź pozdrowiony, królu nasz. Bądź pozdrowiona, nadziejo nasza. Bądź pozdrowione, ocalenie nasze. Wielbimy cię, Chryste, i błogosławimy cię. Pan nasz Jezus Chrystus nasz wszechmogący siedział nad morzem. I smutny Piotr był naprzeciw niego. I rzekł Pan do Piotra: "Czemu jesteś smutny?" Odpowiedział Piotr i rzekł: "Panie, zęby mnie bolą." Tedy rzekł Pan: "Zaklinam cię, boleści i złośliwości, na Ojca i Syna, i Ducha Świętego, i na dwunastu Apostołów, i na czterech Ewangelistów, Marka, Mateusza, Łukasza i Jana, żebyście nie miały władzy szkodzić N. [imię pacjenta] który nosi [na sobie] to pismo. + AGIOS + AGIOS + AGIOS + PATER . AUE . CREDO. TORAX CALAMITE. TORAX RUBEE. TORAX LIQUIDE. OMNES GUMME.

To zaklęcie również musiało być noszone przez pacjenta. Ostatnie słowa można tłumaczyć jako: "Święty. Święty. Święty," dalej mamy nawiązanie do modlitw: "Ojcze Nasz. Zdrowaś Maryjo. Wierzę." Torax może być odniesieniem do styraksu, żywicy benzoesowej. Omnes gumme to "wszystkie dziąsła".

Tekst oryginalny:

Aue rex noster. Aue spes nostra. Aue salus nostra. Adoramus te christe et benedicimus tibi. Dominus noster iesus christus noster omnipotens super mare sedebat. Et Petrus tristis ante eum erat. Et dixit Dominus Petro, “Quare tristis es?” Respondit Petrus et dixit, “Domine dentes mei dolent.” Tum Dominus ait, “Adiuro te migranea et maligna per patrem et filium et spiritum sanctum et per duodecim apostolos et quatuor euuangelistas, Marcum, Matheum, Lucam, et Johannem, ut non habeas potestatem nocere N[omen] hoc breve portanti.” + AGIOS + AGIOS + AGIOS + PATER . AUE . CREDO. TORAX CALAMITE. TORAX RUBEE. TORAX LIQUIDE. OMNES GUMME.

Ilustracja poniżej: Inicjał z motywem dentystycznym. Manuskrypt Omne Bonum, 1360 - 1375 r.

#apaturium #sredniowiecze #historia #ciekawostki #ciekawostkihistoryczne #gruparatowaniapoziomu #magia #zdrowie