Czas na kolejny #polskizmeivels. Dzisiaj o tym, kiedy powinno się używać „półtora”, a kiedy „półtorej”.

Sprawa jest dość prosta, „półtora” powinno się używać, gdy rzeczownik, z którym łączymy nasz liczebnik, jest rodzaju męskiego lub nijakiego. Półtorej zaś, gdy jest rodzaju żeńskiego. W przypadku złożeń powinniśmy zawsze używać „półtora”.


Przykłady:
- „półtora roku”, „półtora ciasta”, „półtora kilograma”;
- „półtorej miski”, „półtorej butelki”, „półtorej mandarynki”;
- „półtoragodzinny”, „półtoraroczny”, „półtorakilogramowy”.

Ciekawostka na koniec
Czas na kolejny #polskizmeivels. Dzisiaj o nadużywanym „na dzień dzisiejszy”.

Jest to zwrot urzędowy, który już dość dawno temu się stał popularny, zwłaszcza w mediach. Lecz wypadałoby wiedzieć, że jest to zwrot urzędowy, dodatkowo pochodzący ze środowiska, w którym jest potrzebna duża językowa precyzja, której zazwyczaj nie potrzebujemy. Trzeba pamiętać, że mądro brzmiące słowa nie dodadzą nam powagi, jeżeli nasza wypowiedź jest pusta lub trywialna. Na co dzień lepiej używać
Na co dzień lepiej używać zwykłego „dziś”, „dzisiaj”, „obecnie”, „na chwilę obecną”.


@Meivels: Szanuję za prawidłowy polski cudzysłów. ( ͡° ͜ʖ ͡°)
  • Odpowiedz
Czas na kolejny #polskizmeivels. Dzisiaj o przyimkach typu „stąd”.

Ma to swoje przyczyny historyczne. My to powinniśmy po prostu zapamiętać i nie pisać „z tąd” lub, o zgrozo, „ztąd”. Innymi problematycznymi słowami z tej kategorii mogą być: „znikąd”, „stamtąd”, „sprzed”, „znad”, „zowąd”, „skądinąd”.
Tylko uważajcie, by nie pisać „spowrotem”, bo to akurat piszemy oddzielnie i jest to przysłówek. ;)

Jeżeli chcesz widzieć więcej tego typu wpisów, zaobserwuj mnie lub tag
  • 17
@Meivels super są Twoje wpisy, można prosić, żeby je troszkę bardziej rozbudować? Mam na myśli, tak jak tutaj np. o te przyczyny historyczne? Skąd to się wzięło i dlaczego jest tak?
  • Odpowiedz
Czas na kolejny #polskizmeivels. Dzisiaj o słowie „witam”.

„Witam” jakiś czas temu stało się bardzo popularne, zwłaszcza wśród młodych internautów. Jednakże to słowo powinno się raczej stosować, gdy jesteśmy gospodarzem lub osobą wyżej postawioną. Również nie zaleca się też jego używania w stosunku do osób, których się nie zna osobiście. Może to zostać odebrane jako niestosowne i protekcjonalne. Mimo że obecnie powoli się zmienia nacechowanie tego słowa, to radzę z
Czas na kolejny #polskizmeivels. Wybaczcie, że mnie wczoraj nie było, ale nie miałam czasu nic napisać. Dzisiaj o partykule „ot”.

Podam na początek definicję z SJP:
„ot pot. «partykuła poprzedzająca składnik zdania odnoszący się do czegoś, co mówiący uważa za zwyczajne lub nieistotne, np. Odwiedziłem wczoraj dziadka, ot tak sobie, żeby pogadać.»”

Nie powinno się pisać „od tak”, tylko „ot tak” etc. W „od” zachodzi desonoryzacja i przez to brzmi
Meivels - Czas na kolejny #polskizmeivels. Wybaczcie, że mnie wczoraj nie było, ale n...

źródło: comment_p1n4rIttpqcP6BIDFkLHq1p9E9EeZlJx.jpg

Pobierz
@lincolin "Króli" to archaiczna forma odmiany tego wyrazu, której już się raczej nie używa, chyba że jest mowa o tym święcie. Na co dzień lepiej używać "królów". ;) Obecnie "królów" powinno się raczej używać w odniesieniu do figur.
  • Odpowiedz
Czas na kolejny #polskizmeivels. Dzisiaj pozostałe skróty.

Spis treści:
1. Skróty jednowyrazowe
2. Skróty wielowyrazowe
3. Pozostałe skróty i ich zasady

1. Jeżeli skrót został stworzony wyłącznie z początkowej litery lub liter wyrazu, to stawiamy po nim kropkę. Powinien się także kończyć na spółgłoskę, ale są od tego wyjątki (np. "ha").
Przykłady: "bł." (błogosławiony), "s." (strona)

2. Jeżeli skrót z kropką jest na końcu zdania, to jego kropka również je
@Meivels jak już sie wzięłaś za skróty, to porusz kwestię odmiany. "USA zrobiło" czy "zrobiły"? "PKP przyjechał" czy "przyjechało"? Wielu osobom sprawia to problem.
  • Odpowiedz
Czas na kolejny #polskizmeivels. Dzisiaj znowu temat, który wywołał wczoraj sporo emocji, czyli skróty, ciąg dalszy.

Spis treści:
1. Skróty jednowyrazowe
2. Skróty wielowyrazowe

Zacznijmy może od tego, czy są jakieś skróty, które nie mają kropki, mimo że skrót ma na końcu inną literę niż skracane słowo. Są, na przykład niektóre skróty wojskowe. Natomiast nie znalazłam niczego, co zaczynałoby się i kończyłoby się na tę samą literę, co skrót i
Zaplusuj, aby otrzymać powiadomienie o moim wpisie następnego dnia! Nie plusuj, jeżeli jesteś już dopisany, chyba że mnie nie lubisz.
  • Odpowiedz
Czas na #polskizmeivels. Dzisiaj będę mówić o skrótach, chociaż to bardziej wprowadzenie do tematu, który jest dość kłopotliwy i moim zdaniem przekombinowany, ale nic na to nie poradzę.

Skróty stworzone z pierwszej i ostatniej litery skracanego wyrazu
Kropki nie stawiamy:
- jeżeli skracany wyraz jest w mianowniku (nr = numer, mgr = magister);
- jeżeli skrót odnosi się do kobiety (dr Kowalskiej, mgr Kwiatkowskiej);
- jeżeli skrót ma dodatkowo spółgłoskę

Co wolisz?

  • Serię wpisów o skrótach (dzień po dniu) 42.0% (287)
  • Wrócić do tematu za jakiś czas 24.4% (167)
  • Wszystko jedno 33.6% (230)

Oddanych głosów: 684

Zaplusuj, aby otrzymać powiadomienie o moim wpisie następnego dnia! Nie plusuj, jeżeli jesteś już dopisany, chyba że mnie nie lubisz.
  • Odpowiedz
@Meivels: Podpisuję się pod słowami przedmówców. Mnie w szkole również uczono, że zasada jest tylko jedna, na chłopski rozumi: mówisz sobie w myślach wyraz w dowolnym przypadku np. "doktora", nie kończy się na r więc stawiamy kropke po dr. , ale już "doktor" kończy się na r więc nie stawiamy. Nie ma tu wielkiej filozofii.
  • Odpowiedz
Czas na kolejny #polskizmeivels. Dzisiaj o Marku i marku.

"Marek" jest imieniem pochodzącym od imienia rzymskiego boga wojny - Marsa. Chłopca z tym imieniem oddawano pod jego opiekę.
Za to "marek" pochodzi ze słowiańskich wierzeń, a dokładniej od mary - była to wędrująca dusza po świecie żywych. Samo słowo pochodzi od prasłowiańskiego czasownika "*mariti" - ‘powodować, że coś się ukazuje, pojawia, majaczy we śnie, że coś się roi’. Polskie wyrazy
Zaplusuj, aby otrzymać powiadomienie o moim wpisie następnego dnia! Nie plusuj, jeżeli jesteś już dopisany, chyba że mnie nie lubisz.
  • Odpowiedz
Czas na #polskizmeivels. Dzisiaj parę słów o apostrofie i dywizie.

Apostrofu używa się przy odmieniani niektórych słów, nazw, imion etc., ale jak nie popełnić gafy? Zasada jest bardzo prosta - powinno się go używać wtedy, gdy ostatnia część słowa jest niema. Gdy ta głoska jest wymawiana inaczej lub gdy czyta się ją tak, jak się ją zapisuje, nie wolno go używać.
Przykłady z apostrofem: Wade'owi, pendrive'a, George'a
Przykłady bez apostrofu:
@Meivels: to jeden z błędów, który jest teraz mocno na czasie. wszyscy wszędzie wciskają te apostrofy, a mnie krew zalewa ( ͠° °)( ͠° °)( ͠° °) jedna z bardziej wkurzających pomyłek wg mnie xD
  • Odpowiedz
Czas na kolejny #polskizmeivels. Wybaczcie, że mnie wczoraj nie było, ale znowu nie miałam czasu. ( ͠° °) Dzisiaj o rozróżnianiu "jakichś" i "jakiś" na prośbę @Poro6niec.

"Jakiś" jest formą mianownika rodzaju męskiego w liczbie pojedynczej. "Jakichś" używa się za to do liczby mnogiej.

Przykłady "jakichś": "w restauracji zabrakło jakichś składników na pizzę", "na zbiórce nie było jakichś dziewczyn", "nie ma tu jakichś lepszych egzemplarzy?"
Czas na kolejny #polskizmeivels. Dzisiaj o mieszaniu "czyjś" z "kogoś".

Przytoczę dzisiaj definicje z SJP:

kogoś «zaimek oznaczający określoną osobę, której mówiący nie potrafi zidentyfikować lub której nie chce wskazać, np. Ktoś maczał palce w tej sprawie.»

czyjś «zaimek przymiotny dzierżawczy: odnoszący się do kogoś, należący do innej osoby»


"Czyjś" powinno się stosować, gdy coś należy do jakiejś osoby. Za to "kogoś" należy używać, gdy o tym kimś mówimy.

Przykłady:
@Meivels: zrób lekcję o używaniu apostrofu przy odmianie obcojęzycznych słów, bo 3/4 ludzi robi to niepoprawnie, np Samsung'owi zamiast Samsungowi ( ͡° ʖ̯ ͡°)
oczy krwawią a jeden wykopek to w ogóle napisał "książki Lem'a" xD
  • Odpowiedz
Czas na kolejny #polskizmeivels. Dzisiaj o "super".

I co w tym ma być takiego trudnego? Właśnie nikt nie zdaje sobie sprawy z tego, że zapisując to niewinne słowo, większość Polaków popełnia błąd. "Super" powinno się zapisywać łącznie z rzeczownikiem i przymiotnikiem. Mamy superbohatera, więc dlaczego mamy nie pisać na przykład "supermama"?

Co do słów zaczynających się wielką literą - w takim przypadku powinniśmy dodać łącznik (super-Polak). Radzę także zwrócić uwagę
Czas na kolejny #polskizmeivels. Ktoś #!$%@?ł zapis "nie", a ja #!$%@?łam wczoraj ankietę, więc od niej zacznę, bo znowu o niej zapomnę. Czy chcielibyście na tagu także omówienia historii niektórych aspektów języka etc? A przechodząc do tematu, dzisiaj o liczebnikach zbiorowych.

Może słyszeliście, jak ktoś się miotał, próbując odmienić w zdaniu słowo "dzieci" z liczebnikiem "dwa". A może sami mieliście ten problem? Dwie dzieci, dwa dzieci? jak to powinno wyglądać?
Meivels - Czas na kolejny #polskizmeivels. Ktoś #!$%@?ł zapis "nie", a ja #!$%@?łam w...

źródło: comment_BduzWjKbTDhMq8m5M6eBy4eGz0rdVMTQ.jpg

Pobierz

Czy chciałbyś na tagu elementy historii języka

  • Tak 81.1% (30)
  • Nie 18.9% (7)

Oddanych głosów: 37

Czas na kolejny #polskizmeivels. Piszę to drugi raz, bo moja myszka zdecydowała, że cofnie mi kartę i nie da mi skopiować wszystkiego na czas, mimo że Wykop zawsze mi się ładuje bardzo długo. () Życie mnie mnie, a dzisiaj chcę poruszyć temat, który odkładałam, jak tylko się dało. Pisownia partykuły -nie z innymi częściami mowy. Nie, nie wiem, kto to tak #!$%@?ł.

Rzeczowniki
- zazwyczaj piszemy
Czas na kolejny #polskizmeivels. Dzisiaj o wyrażeniu "z powrotem".

Powinno się mówić "z powrotem", a nie "spowrotem" lub, o zgrozo, "zpowrotem". Wiele osób tak pisze, idąc za ciosem "stąd", "stamtąd" etc. Jest to po prostu wyjątek. Uważajcie, by też nie używać konstrukcji "wrócić z powrotem", gdyż jest to pleonazm. Samo "wrócić" wystarczy. ()

Mam do was dzisiaj także pytanie, czy chcecie zostać przy obecnej wersji spamlisty,

Jaką formę spamlisty wolisz

  • Obecną 25.0% (4)
  • Nową 75.0% (12)

Oddanych głosów: 16

Czas na kolejny #polskizmeivels. Wybaczcie, że mnie wczoraj nie było, ale zawirowania związane ze Świętami zabrały mi cały wolny czas. ( ͡° ʖ̯ ͡°) Dzisiaj o "tudzież".

Wiele osób używa tego spójnika w znaczeniu "lub", jednakże ma on znaczenie równe z "i", "oraz" etc. Ponadto powinno się go stosować tylko w tekście stylizowanym i wyniosłym, nie w mowie. W przeszłości to słowo znaczyło: 'zaraz, natychmiast, blisko'.
Wiesz, pewne słowa i zwroty są niestosowne w pewnych sytuacjach. Działa to na tej samej zasadzie, jakby ktoś na ważnym przemówieniu zaczął mówić młodzieżowym slangiem. W obu sytuacjach brzmi to głupio, a mówca tylko się ośmiesza. (ʘʘ)
  • Odpowiedz
Czas na kolejny #polskizmeivels. Dzisiaj o problematycznym "ów".

Widziałam ostatnio, że wiele osób ma problem z odmianą tego słowa, a niektórzy nie wiedzą, że w ogóle się je odmienia. Największy problem można mieć z mianownikiem liczby pojedynczej rodzaju nijakiego. I ciekawostka na koniec: kiedyś do tego słowa dodawano partykułę -że, aby wzmocnić jego znaczenie. Przykład: "Widzę tylko owóż samo miejsce..."
Na dole zamieszczam tabelkę z odmianą tego słowa. Źródło: https://fil.ug.edu.pl/strona/15103/zaimek_ow_odmienia
Meivels - Czas na kolejny #polskizmeivels. Dzisiaj o problematycznym "ów". 

Widzia...

źródło: comment_II5yLxxhTTJGFVzRNhhqGKIR0sWSEMiM.jpg

Pobierz
Czas na #polskizmeivels. Dzisiaj parę słów o internecie.

A może Internecie? Właśnie. Kiedyś dopuszczalna była tylko forma pisana wielką literą, ale od jakiegoś czasu obie są dopuszczalne, więc piszcie, jak chcecie. Ważne, by być konsekwentnym i używać jednej. Zwłaszcza w tym samym tekście. ()

Jeżeli chcesz widzieć więcej tego typu spisów zaobserwuj mnie lub tag #polskizmeivels. W komentarzu znajduje się też spamlista,