Idiom: Nie mieć pojęcia, co zrobić z rękami i nogami （手足無措）

Idiom "Nie mieć pojęcia, co zrobić z rękami i nogami" można też przetłumaczyć jako "znaleźć się w sytuacji bez wyjścia" lub "być zdezorientowanym".
Idiom wywodzi się z XIII Rozdziału Dialogów konfucjańskich1, czyli zbioru idei przypisywanych chińskiemu filozofowi Kong Zi (znanemu jako Konfucjusz2) i ich nowszej kompilacji z okresu Walczących Królestw (475 - 221 p.n.e.).

Państwo Wei w okresie Wiosen i Jesieni (770 - 475 p.n.e.) było niegdyś bardzo silne. Gdy Król Ling państwa Wei zmarł w 493 p.n.e., jego wnuk wstąpił na tron i nazwano go Królem Chu, ponieważ jego ojciec, syn Króla Linga, został obalony i zesłany do państwaPokaż całość

Idiom: Wygląd ma swoje źródło w umyśle （相由心生）

Idiom "Wygląd ma swoje źródło w umyśle" można też przetłumaczyć jako "postrzeganie zmienia się według serca". Dosłownie powiedzenie oznacza "wygląd rodzi się z serca", jednak piktogramu 心 (xin) często używa się wskazując na umysł lub uczucie.
Mówi się, że wyrażenia pierwszy raz użył Guiguzi1, starożytny chiński filozof i pedagog w okresie Walczących Królestw (475 - 221 p.n.e.).
Można je również znaleźć w "Eseju na temat umysłu i postrzegania", napisanego przez daoistycznego mędrca Chena Xiyi w okresie panowania Dynastii Song (960 - 1279 r.).
Poniższa historia wyjaśnia znaczenie tegoPokaż całość

Idiom: Miód na ustach, sztylet w brzuchu (口蜜腹劍）

Idiom "Miód na ustach, sztylet w brzuchu" można też przetłumaczyć jako "skrywać sztylet za słodkimi słowami lub uśmiechem". Jest często stosowany do opisania tych, którzy mają anielskie usta i szatańskie serce.
Idiom opiera się o historię z "Zizhi Tongjian" - epokowej kroniki historycznej z Dynastii Song napisanej przez Simę Guang (1019 - 1086 r.).

Według opowieści, Li Linfu był premierem Cesarza Xuanzonga w czasach Dynastii Tang. Li był uzdolnionym kaligrafem i malarzem, lecz jego zaangażowanie w polityce sprawiło, że był znany z posiadania słodkich słów, które przykrywały jego nikczemnePokaż całość

Idiom: Frazesy starego uczonego （老生常谈）

Idiom "Frazesy starego uczonego" oznacza frazę, która jest często powtarzana przez osobę uczoną. Odnosi się do powtarzania tych samych słów lub odgrywania w kółko tej samej melodii.
Idiom opiera się o opowieść z “Zapisów Trzech Królestw” - historycznego tekstu powstałego w późniejszym okresie Wschodniej Dynastii Han (25 - 220 r.) i Trzech Królestw (220 - 280 r.).

Guan Lu (209 - 256 r.) był słynnym wróżbitą w okresie Trzech Królestw. Studiował Tao i w wieku 15 lat bardzo dobrze znał Księgę Przemian. Potrafił przewidywać losyPokaż całość

Idiom: Traktować się wzajemnie z szacunkiem (相敬如賓)

W okresie Wiosen i Jesieni (770 - 476 p.n.e.), król państwa Jin wysłał swego dyplomatę do odwiedzenia państwa Lu.
Pewnego słonecznego dnia w drodze powrotnej do Jin, dyplomata przejeżdżał przez państwo Ji. Zobaczył tam rolnika, który pielił w polu i młodą kobietę, która wydawała się być jego żoną. Kobieta, zbliżała się do rolnika niosąc obiad.
Gdy go serwowała, trzymała talerz obiema rękami w bardzo taktowny sposób. Podobnie, rolnik odebrał obiad z należytym szacunkiem. Podczas gdy rolnik jadł, kobieta stanęła na uboczu i grzecznie czekała.
Gdy to zobaczył, dyplomata był pod dużym wrażeniem. Pomyślał: "Traktują się wzajemnie z takim szacunkiem!". Podszedł do pary, porozmawiał z nimi, a następnie zachęcił, by wrócili z nim razem do Jin.Pokaż całość

Idiom: Drżeć, ale nie z zimna (不寒而慄)

W okresie panowania Cesarza Wudi (156 - 87 p.n.e.) z Zachodniej Dynastii Han (206 p.n.e. - 23 n.e.) żył człowiek o nazwisku Yi Zong. Był dobrze znany z swej prawości i przestrzegania etyki.
Ze względu na doskonałe umiejętności medyczne, siostra Yi Zonga zyskała specjalne względy u matki cesarza, która później przedstawiła Yi Zonga cesarzowi. W ten sposób, Yi Zong został sędzią powiatu.
Yi Zong wdrażał przepisy w bardzo ścisły sposób. Każdego kto naruszył prawo, doprowadzał przed wymiar sprawiedliwości. Robił to bez uprzedzeń i bez litości. Tym sposobem znacznie zredukował skorumpowane siły wśród szlachty i potężnych mieszkańców. Był wysoko ceniony przez cesarza, przez co miał udaną karierę.
Gdy Yi Zonga mianowano gubernatorem prowincji Nanyang, usłyszał, że mieszka tam lokalny urzędnik o nazwisku Ning, który jest bardzo okrutny i nikt nie ośmielał się mu przeciwstawić.Pokaż całość

Idiom: Zupełnie uczciwy i bezstronny (大公無私)

W okresie Wiosen i Jesieni (770 - 476 p.n.e.) w państwie Jin żył oficer wojskowy o nazwisku Qi Huangyang. Był znany z prawego usposobienia i bezstronności.
Pewnego dnia, król Jin wezwał Qi do pałacu i zapytał, czy zna kogoś odpowiedniego na stanowisko sędziego w powiecie Nanyang. Qi odpowiedział bez wahania: "Xie Hu z pewnością wykonałby świetną robotę na tej pozycji".
Słysząc rekomendację, król był bardzo zaskoczony, gdyż wiedział, że ojciec Xiena uśmiercił niegdyś ojca Qina. Zatem król zapytał: "Powiedziałeś po prostu Xie Hu? Czy nie jest on twoim wrogiem? Jak to jest, że tylko jego polecasz?".
Qi stanowczo odpowiedział: "Zgadza się. Spytałeś mnie tylko, kto nadawałby się na sędziego w powiecie i nie spytałeś czy Xie Hu jest moim wrogiem".Pokaż całość

Idiom: Zasłyszeć na ulicy, powiedzieć na drodze (道聽塗說)

W okresie Walczących Królestw (475 - 221 p.n.e.) w państwie Qi żył pewien uczony o imieniu Aizi, który mial przyjaciela o nazwisku Mao Kong.
Pewnego dnia, gdy Mao poszedł odwiedzić Aiziego, powiedział mu: "W zeszłym miesiącu, ogromny kawałek mięsa spadł z nieba. Był na około 100 metrów długi i 34 szeroki!".
Aizi sceptycznie spytał: "Poważnie?".
Mao poprawił się: "Był około 67 metrów długi". Widząc wciąż sceptyczną postawę Aiziego, Mao znów się poprawił: "był długi na około 34 metry".Pokaż całość

Idiom: Pozostawić otwór w sieci (網開一面)

Około 1766 p.n.e., ostatni władca Dynastii Xia był skrajnie despotyczny i rozpustny. Wywoływało to u ludzi wielkie oburzenie. By uwolnić lud od cierpienia, Tang postanowił obalić tyrana, a następnie ustanowić Dynastię Shang (1600 - 1066 p.n.e.).
Tang był miłosiernym wodzem plemienia Shang, o wielkim współczuciu wobec wszystkich żywych istot. Był za to bardzo szanowany wśród swoich ludzi.

Pewnego dnia, gdy Tang spacerował po okolicy, napotkał człowieka, który używając sieci rybackich, uformował z nich swoistą klatkę do łapania ptaków. Mężczyzna mamrotał: "No chodźcie ptaszki! Czy latacie nisko czy wysoko, czy ze wschodu czy z zachodu, po prostu wlećcie w moje sieci! Wy wszystkie!".Pokaż całość

Idiom: Ciągnąć za młode pędy, aby pomóc im rosnąć (拔苗助長)

Idiom "ciągnąć za młode pędy, aby pomóc im rosnąć" wywodzi się z Gong Sun Chou Shang (公孙丑上), artykułu, którego twórcą był Meng Zi1(znany również jako Mencjusz), jeden z największych filozofów w historii Chin.
W artykule, Meng Zi, który odpowiadal na pytania młodego ucznia Gong Sun Chouna, opowiedział także o niecierpliwym rolniku, który niegdyś mieszkał w państwie Song w okresie Walczących Królestw (475 - 221 p.n.e.).

Farmer chciał, by jego sadzonki urosły prędko. Przez cały tydzień, niecierpliwie się im przyglądał. Był bardzo rozczarowany gdy z dnia na dzień, nie dostrzegał większej różnicy. Zmieszany ich powolnym wzrostem, postanowił znaleźć sposób na szybszy rezultat.Pokaż całość

Idiom: Stara krowa, która szaleje za swoim cielakiem （老牛舐犢）

Idiom "Stara krowa, która szaleje za swoim cielakiem" jest używany do opisania rodzicielskiej miłości wobec dzieci.
Idiom opiera się na opowieści o Yang Biao z "Księgi Późniejszych Hanów", historycznego dzieła opisującego okres od 6 - 189 r. Dynastii Han.

Wedle opowieści, Yang Xiu - syn Yanga Biao, był sekretarzem Cao Cao*. Yan Xiu był bardzo utalentowany i inteligentny. Często wydawało się, że potrafi czytać w umyśle CaoPokaż całość

Idiom: Trzy o świcie i cztery o zmierzchu (朝三暮四)

W okresie Wiosen i Jesieni (770 - 476 p.n.e.) żył pewien starzec w państwie Song. Bardzo lubił małpy i wiele z nich wychowywał w swoim domu. Potrafił się z nimi komunikować i małpy także go rozumiały.
Starzec codziennie karmił je ośmioma jadalnymi kasztanami, czterema rano i czterema wieczorem.
Jednakże, małpy jadły tyle jedzenia, że wkrótce zaczęło brakować dla rodziny starca, więc został zmuszony do zmniejszenia racji żywieniowych swym ulubieńcom. Postanowił karmić je siedmioma kasztami każdego dnia.
Zebrał je wszystkie i powiedział: "Od jakiegoś czasu brakuje nam jedzenia. Od dziś będę was karmił czterema kasztanami rano i trzema wieczorem. Mam nadzieję, że to wam wystarczy".Pokaż całość

Idiom: Zaprosić wilka do domu (引狼入室)

Dawno, dawno temu, żył chłopiec pasterz, który ciężko pracował. Sumiennie strzegł i opiekował się stadem owiec.
Pewnego dnia ujrzał wilka, który podążał za stadem, lecz zachowywał dystans. Chłopiec stał się bardzo czujny. Wilk, stojąc na wzgórzu obserwował ich z daleka, ale nie robił nic, aby ich skrzywdzić.
Mały pasterz odniósł wrażenie, że wilk nie jest zainteresowany owcami więc stopniowo rozluźnił swoją czujność. Zaczął nawet uważać, że może jest to pasterny wilk, gatunek, który różni się od innych wilków.
Pewnego dnia, chłopiec musiał pójść do miasta, więc spytał wilka czy pomoże mu w pilnowaniu owiec. Wilk z radością przyjął zadanie, obiecując dbać o owce, na czas nieobecności chłopca.Pokaż całość

Idiom: Strata może pomóc w uniknięciu nieszczęścia (捨財消災)

Niektóre chińskie idiomy i przysłowia wyrażają to samo znaczenie i odzwierciedlają sposób myślenia Chińczyków. "Strata może pomóc w uniknięciu nieszczęścia" jest jednym z powiedzeń przekazywanym z pokolenia na pokolenie.

Starożytni Chińczycy wierzyli, że cnotę uzyskuje się przez bycie dobrym dla innych, cierpienie, znoszenie przeciwności losu i stratę. Karma gromadzi się przez popełnianie złych uczynków, obrażanie lub wykorzystywanie innych. Te dwie substancje mogą się wzajemnie w siebie przemieniać i zarówno strata, jak i zysk, zawsze idą ze sobą w parze.

IstniejePokaż całość

Idiom: Zagrać krowie na lutni (對牛彈琴)

Chiński idiom "zagrać krowie na lutni" (對牛彈琴, wymawiany: duì niú tán qín) opisuje zmarnowany wysiłek przy zwracaniu się do kogoś, kto nie potrafi lub nie chce tego zrozumieć.
Podobnie jak angielski idiom "rzucać perły przed wieprze" oznacza próbę porozumienia się z ludźmi upartymi lub mówienie zbyt mądrze, by ktoś to zrozumiał lub wybranie publiczności, która nie potrafi docenić tego, co mówisz.

Dawno temu żył pewien wirtuoz o imieniu Gong Mingyi, który grał na gu zheng (chińskiej cytrze). Pewnego dnia, gdy siedział na polu i grał na swoim instrumencie, nagle ujrzał pasącą się nieopodal krowę. Zastanawiając się czy zwierzę będzie wzruszone jego muzyką, podszedł bliżej i zagrał wirtuozowską melodię.Pokaż całość

Idiom: Być na miejscu, by zaliczyć obecność (濫竽充數)

Chiński idiom 濫竽充數 (làn yú chōng shù), dosłownie "udawać grę na yu, by zaliczyć obecność" jest często tłumaczony jako "być na miejscu, by zaliczyć obecność".

Idiom pochodzi z opowieści o mężczyźnie o imieniu Nanguo z książki "Han Feizi(1)" napisanej pod koniec Okresu Walczących Królestw (475 - 221 p.n.e.).

WedługPokaż całość

Idiom: Zatykając uszy, kradnąc dzwon (掩耳盗铃)

W okresie Wiosen i Jesieni, pewien złodziej włamał się do domu zamożnej rodziny, aby skraść wielki dzwon. Próbował wynieść go na plecach. Jednak dzwon był nieporęczny i bardzo ciężki.
Wtedy złodziej znalazł młot, więc postanowił rozłupać dzwon na mniejsze kawałki, by ułatwić sobie wyniesienie.
Przy pierwszym uderzeniu, rozbrzmiał głośny dźwięk. Słysząc to, przestraszony złodziej zatkał sobie uszy w nadziei, że hałas będzie mniejszy i nikt go nie usłyszy. Obawiał się także, że sąsiedzi odkryją, iż kradnie dzwon. Wahając się przez chwilę, postanowił kontynuować.
Uderzając młotkiem, miał zatkane uszy. Jednak dźwięk był słyszalny dla wszystkich wokoło.Pokaż całość

Idiom: Starzec z granicy, który stracił konia (塞翁失马)

Chiński idiom "Starzec z granicy, który stracił konia" oznacza, że pech może czasem zmienić się w szczęście, a szczęście czasem może zmienić się w pech.
Pierwotnie historia pochodzi z książki "Lekcje ludzkości", która została napisana przez Anshi Liu z Zachodniej Dynastii Han (206 p.n.e. - 23 n.e.).

Dawno temu, był pewien starzec, który żył przy północnej granicy Chin. Był bardzo dobry w wychowywaniu koni. Ludzie znali go jako "stary hodowca koni".Pokaż całość

Idiom: Wysokie góry i płynąca woda (高山流水 知音难觅)

W okresie Wiosen i Jesieni (770 - 221 p.n.e.) istniał pewien mistrz muzyki o imieniu Boya Yu. Miał dobry temperament muzyczny i wysoką umiejętność gry na różnych instrumentach.
Pewnego letniego wieczoru, Boya nie mógł spać, więc wyszedł, wsiadł do łódki i zaczął wiosłować. Księżyc mienił się jasnym blaskiem i powiewał delikatnie chłodny wiatr. Zainspirowany piękną naturą, zatrzymał się i zaczął grać. Przyjemnym brzmieniem melodyjnej muzyki, Boya okazywał swoją wdzięczność naturze.
Nagle ktoś głośno krzyknął: "Brawo!". Boya przerwał grę i rozejrzał się w około. Dostrzegł drwala stojącego na brzegu. Widząc, że ten człowiek zrozumiał jego muzykę, Boya zaprosił go na łódkę i zaczął dla niego grać.
Gdy Boya zagrał utwór wychwalający wysokie góry, drwal powiedział: "Cudowna! Melodia jest tak wspaniała i dostojna jak Góra Tai, i tak wzniosła, jakby mogła dosięgnąć nieba".Pokaż całość

Wpisy z nowymi słówkami zbierają po kilka plusów, więc zawsze to jakaś motywacja by dawać więcej ;)

What the FUDGE!

He is a fudge packer (wiem, że niepoprawne politycznie, ale co tam - dla nowych słówek wszystko! ;)

WasPokaż całość