Aktywne Wpisy
Mega_Smieszek +35
Ciekawe co teraz robi Gabriel Fleszar
źródło: temp_file7046875961920302706
Pobierz
Mirki, potrzebuję porady
Mój facet ma od niedawna swoją działalność, mechanik samochodowy. Wiadomo, dużo roboty. Widywaliśmy się do tej pory co weekend, a wczoraj mi przez telefon powiedział, że jest tak zmęczony po całym tygodniu roboty, że chce sobotę wieczór spędzić sam, bo jeszcze do póżnego popołudnia będzie pracował. Nie powiem, trochę mnie to ukuło. Powiedzcie mi, czy to ze mną jest coś nie tak, że tego nie rozumiem? Próbuję sobie tłumaczyć,
Mój facet ma od niedawna swoją działalność, mechanik samochodowy. Wiadomo, dużo roboty. Widywaliśmy się do tej pory co weekend, a wczoraj mi przez telefon powiedział, że jest tak zmęczony po całym tygodniu roboty, że chce sobotę wieczór spędzić sam, bo jeszcze do póżnego popołudnia będzie pracował. Nie powiem, trochę mnie to ukuło. Powiedzcie mi, czy to ze mną jest coś nie tak, że tego nie rozumiem? Próbuję sobie tłumaczyć,
Aktywne Znaleziska
Rozkminiałem ostatnio fenomen chrześcijaństwa - jak mała sekta z peryferii imperium zdominowała cały świat zachodni? To ciekawe spojrzenie na fundamenty naszej cywilizacji.
Brutalny świat za fasadą marmurowych kolumn
Cesarstwo Rzymskie to nie tylko "Gladiator" i szlachetni filozofowie. Spójrzmy prawdzie w oczy:
- Niewolnictwo jako fundament ekonomii (wiecie, że w Rzymie było ok. 400,000 niewolników przy populacji miliona mieszkańców?)
- "Pater familias" mógł legalnie zabić własne dziecko, żonę czy niewolnika
- Colosseum? Tam mordowano tysiące ludzi dla rozrywki tłumu
- Fun fact: w Pompejach znaleziono graffiti wyborcze "Wybierz Flawiusza na edyla, on nie podnosi cen prostytutek"
- Dzieci niechciane? Wyrzucano je na śmietnik albo sprzedawano handlarzom niewolników
Religie? Oficjalny kult był pustym rytuałem dla elit. Zwykły plebs miał w głębokim poważaniu Jupitera, którego trzeba było przekupywać ofiarami.
Judea - kocioł pod ciśnieniem
Żydzi byli wyjątkowi w imperium:
- Jedyni, którzy odmawiali kultu cesarza (to jak dzisiaj odmówić przysięgi na flagę w USA, tylko że karą była śmierć)
- Ich podatek świątynny odpływał do Jerozolimy (wyobraźcie sobie w---w rzymskich urzędników)
- W ich kraju stacjonował rzymski legion z proporcami cesarskimi (świętokradztwo!)
Co ciekawe, rzymskie monety miały wizerunek cesarza i napis "Tyberiusz Cezar, Syn Boskiego Augusta" - dla Żydów to było podwójne bluźnierstwo! Każda transakcja to był religijny konflikt.
Jezus - najbardziej nieoczywisty rewolucjonista
Zapomnijcie o cukierkowym obrazku z oleodruków. Ten gość:
- Publicznie nazywał elity religijne "grobami pobielanymi" i "plemieniem żmijowym" (wyobraźcie sobie kogoś mówiącego tak dzisiaj o episkopacie)
- Wywrócił stoły bankierów w świątyni (to jakby ktoś dzisiaj zdemolował kantory w Watykanie)
- Twierdził, że prostytutki i celnicy (ówcześni "konfidenci") wejdą do królestwa przed kapłanami
Nauki, które wywróciły świat do góry nogami
Trzeba zrozumieć, jak szokujące było to, co głosił Jezus w kontekście tamtych czasów:
* "Miłujcie nieprzyjaciół waszych" - W świecie, gdzie zemsta była obowiązkiem honorowym, a przebaczenie uważano za słabość, to było jak powiedzenie dzisiaj "oddaj włamywaczowi klucze od swojego domu". Rzymska cnota to zdolność do niszczenia wrogów, nie miłowania ich.
* "Błogosławieni cisi, bo oni posiądą ziemię" - W imperium, gdzie siła była wszystkim, to jak powiedzenie generałom, że wojny wygrywa się pacyfizmem. Absurd!
* Równość kobiet - Jezus rozmawiał publicznie z kobietami (nawet Samarytanką!), miał uczennice, pierwszymi świadkami zmartwychwstania były kobiety. W kulturze, gdzie kobieta nie mogła zeznawać w sądzie, bo uważano ją za niewiarygodną, to było skandaliczne.
* "Łatwiej wielbłądowi przejść przez ucho igielne niż bogatemu wejść do królestwa..." - W społeczeństwie, gdzie bogactwo uważano za znak błogosławieństwa bogów, to było jak powiedzenie, że Bill Gates i Elon Musk są przeklęci.
* Dotykanie trędowatych - W świecie obsesyjnie dbającym o rytualną czystość, dotykanie "nieczystego" czyniło cię społecznie martwym. To jakby dzisiaj ktoś lizał klamki w szpitalu zakaźnym na COVID.
* "Kto z was jest bez grzechu..." - Udaremnienie ukamienowania cudzołożnicy podważało cały system sprawiedliwości oparty na honorze i wstydzie. W tamtym świecie brak surowej kary oznaczał zachętę do przestępstwa.
Ta lista jest dłuższa, ale rozumiecie ideę. Każda z tych nauk była jak kopniak w czuły punkt ówczesnej kultury. To nie były miłe sentencje, tylko radykalny przewrót w myśleniu o świecie, władzy, hierarchii i sprawiedliwości.
Dlaczego Rzymianie go zabili?
Piłat miał wywalone na żydowskie spory religijne. Ale:
- Jezus przyciągał tłumy (czerwona lampka dla każdego okupanta)
- Mówił o "królestwie" (polityczne zagrożenie)
- Naruszał status quo (zły dla biznesu świątynnego)
- Jego wjazd do Jerozolimy był de facto polityczną demonstracją
Ukrzyżowanie to była kara dla buntowników politycznych, nie przestępców pospolitych.
Skąd ten sukces po jego śmierci?
Te nauki powinny zostać zapomniane wraz ze śmiercią Jezusa. Zamiast tego:
- Eksplozja demograficzna - Wczesne chrześcijaństwo rosło w siłę mimo prześladowań (szacunki: 40 chrześcijan w 30 r. n.e., 7.5 mln w 300 r. n.e.) - przyrost około 40% na dekadę!
- Praktyczne działania:
* Podczas epidemii dżumy w II i III wieku poganie porzucali chorych na ulicach, a chrześcijanie zostawali, by się nimi opiekować
* Za Juliana Apostaty (IV w.) ten cesarz-poganin pisał wściekle: "Bezbożni Galilejczycy żywią nie tylko swoich biednych, ale i naszych!"
* Gdy w Rzymie porzucano 20-40% niemowląt, chrześcijanie je adoptowali
- Atrakcyjność dla kobiet - Zakaz poligamii, rozwodów, aborcji, przemocy domowej, przymus obopólnej wierności w małżeństwie - chronił kobiety bardziej niż jakiekolwiek prawo rzymskie
- Mocne więzi społeczne - Tertulian (II w.): "Spójrzcie jak oni się miłują" - tak o chrześcijanach mówili poganie. W anonimowych miastach imperium wspólnota chrześcijańska dawała to, czego ludzie desperacko potrzebowali - przynależność
- Inkluzywność ekonomiczna - W kościele niewolnik mógł zostać biskupem (Kalikst I), a bogaci i biedni jedli razem przy jednym stole - w Rzymie to było nie do pomyślenia
Paradoksalnie, surowe moralnie chrześcijaństwo było tak popularne, bo oferowało coś, czego brakowało w hedonistycznym świecie rzymskim - celu większego niż własna przyjemność.
Dziedzictwo, które zbudowało Zachód
Wartości, które wprowadzili chrześcijanie, a które bierzemy za oczywiste:
1. Wrodzona godność człowieka niezależna od statusu, pochodzenia, płci
- Dlatego właśnie mamy prawa człowieka (totalny ewenement historyczny!)
- Fundament równości wobec prawa (nieobecny w innych cywilizacjach)
2. Rozdzielenie władzy religijnej od świeckiej
- "Oddajcie Cezarowi co cesarskie, a Bogu co boskie" - to stąd mamy rozdział kościoła od państwa
- W islamie czy hinduizmie tego nie uświadczysz
3. Linearny czas i idea postępu
- Zamiast wiecznych cykli, historia zmierza do celu
- Bez tego nie byłoby idei rozwoju i nowoczesnej nauki
4. Miłosierdzie jako cnota
- W Rzymie to była słabość, w chrześcijaństwie - siła
- Pierwszy szpital? Założony przez chrześcijan w 369 r.
- Pierwszy sierociniec? Dzieło biskupa Bazylego w IV w.
Przyszłość - dokąd zmierzamy?
Post-chrześcijański Zachód stoi przed fundamentalnymi pytaniami:
- Czy da się zachować godność człowieka bez transcendentnego uzasadnienia? Na razie widzimy, że próby zastąpienia religii (komunizm, nazizm) tworzyły quasi-religijne kulty BARDZIEJ niebezpieczne niż tradycyjna wiara
- XX wiek pokazał, że "człowiek racjonalny" może być bardziej barbarzyński niż średniowieczny mnich. "Naukowy" komunizm zamordował więcej ludzi niż wszystkie wojny religijne razem wzięte
- Sekularyzacja tworzy pustkę, którą coś musi wypełnić - pytanie co?
Czy można zbudować cywilizację na samym materializmie? Czy potrzebujemy transcendencji? A może czeka nas nowa forma "religii" - niewiary religijnej?
#historia #religia #chrzescijanstwo #filozofia #cywilizacja #rzym #starozytnosc # gruparatowaniapoziomu
Z równoważnością przed-urodzeniem i po-śmierci zgodzi się każdy materialista, ale to nie rozwiązuje problemu sensu PODCZAS życia - i właśnie ten problem sprawia, że ludzie, mimo dostępu do Netflixa i lotów na Bali, masowo łykają antydepresanty. Depresja za kilka lat będzie
Ta? To zajebiście
Depresja w porównaniu do głodu, zamordyzmu, prześladowania, zmuszania ludzi do udziału w wojnie, eksterminacji, braku dostępu do opieki zdrowotnej, zamarzaniu z zimna czy niewolniczej pracy, jest problemem marginalnym i możemy go zauważać właśnie na skutek wyeliminowania powyższych.
Podczas depresji przynajmniej masz wybór jak chcesz ze sobą skończyć.
@siepan: To też zależy co to wojna religijna. Dla przykładu pierwsze krucjaty nie były stricte wojnami religijnymi, jeśli już to ostatnie. Bezpośrednią przyczyną pierwszych krucjat była prośba Konstantynopola o pomoc w obronie przez muzułmanami, dodatkowo okupacja płd Włoch i półwyspu iberyjskiego, ataki na Grecje i Balkany. Europa czuła się zagrożona i kontratak w serce imperium
@xEm: xDDDDDDDD poleciałeś argumentem pod tezę xD trzeba było napisać jeszcze, że komunizm zabił więcej ludzi niż jakiś konkretny ksiądz xD
Ludzie zabijają w imię religii od tysięcy lat, ofiary są niepoliczalne większe niż statystyki śmierci jakiejkolwiek wojny czy systemu politycznego.
Ale ogólnie zgadzam się co do wniosków. Jako osoba niewierząca stwierdzam, że jak nigdy potrzebujemy powrotu do racjonalnych
@djtartini1: no to w drugą stronę tak samo - do "ofiar ateizmu" pewnie chętnie byś wliczył ofiary stalina a tu zonk bo stalin był chrześcijaninem ¯\(ツ)/¯
(hitler zresztą tak samo)
A o braku perspektyw w dzisiejszych czasach bredzić może tylko ktoś, kto nie ma pojęcia o historii. Jakie perspektywy miał chłop pod tarnowem w 1735? Poza panem na chmurce?
Ten markdown, który nie działa na Wykopie xD
@siepan: Poprawka- Stalin został wychowany jako chrześcijanin (podobnie jak Lenin) ale jak najbardziej był ateistą.
@djtartini1: i cały naród rosyjski też nagle magicznie stał się ateistami? Gość po całym dniu rozwalania polskich oficerów w Katyniu, z ręką ciągle bolącą od kilkuset strzałów z pistoletu w potylicę najnormalniej dreptał z rodzinką do cerkwii się modlić. No ale to nie był prawdziwy chrześcijanin, zaliczamy do ateizmu ( ͡°( ͡° ͜ʖ
@dqdq1: No to akurat nieprawda, bo to była decyzja polityczna Rzymu, która miała ujednolicić politycznie cesarstwo i było raczej rozpaczliwą próbą skonsolidowania społeczeństw przed atakami z zewnątrz na cesarstwo. Tylko, że już wtedy Rzym nie miał takiej siły by coś takiego wręcz egzekwować i
@xEm: jak i w katolickiej europie czy w USA 100 lat temu