[MajsterZeStoczni]

Podejrzewam, że część z was zna tę maszynę, część pewnie wie więcej niż jest napisane poniżej, nie mniej jednak jest to samolot o którym warto napisać kilka zdań a tym bardziej przypomnieć o jego istnieniu.

Maszyny, które osobiście uważam za ciekawe, a które mogą niektórym nie być znane; odc. 45/???

North American X-15

30 grudnia 1954 roku i 4 lutego 1955 roku USAF wraz z NACA (National Advisory Comitee for Aeronautics) wystosowało zapytania ofertowe dotyczące odpowiednio eksperymentalnego płatowca zdolnego osiągać prędkości hipersoniczne oraz silnika rakietowego mającego napędzać ów maszynę. Ostatecznie wybrano dwóch wykonawców: North American Aviation, które odpowiedzialne było za płatowiec oraz Reaction Motors, producenta napędu. Jak wiele samolotów programu „X”, X-15 zaprojektowany i zbudowany był do wynoszenia na odpowiednią wysokość a następnie zrzucany do wykonywania lotu. Zastosowanie napędu rakietowego motywowane było chęcią osiągnięca jak najwyższej prędkości i pułapu. Pierwszy lot wykonanoo 17 września 1959 roku. Ze wględu na warunki w jakich operował płatowiec klasyczne powierzchnie sterowe nie wykonywałyby swojego zadania, dlatego został wyposażony w system sterowania reakcyjnego (RCS – Reaction Control System) – układ niewielkich silników korygujących położenie w trakcie lotu (używany m.in. w statkach kosmicznych programów Apollo i Gemini). Charakterystyczny jest mocno ”ścięty” stabilizator pionowy – sam generował on opór aerodynamiczny równy całkowitemy oporowi F-104. W trakcie trwania programu wykonano łącznie 336 lotów, z czego 199 było lotami stricte testowymi (jeden zakończył się wypadkiem i śmiercią pilota), 12 lotami wynoszącymi bez zwalniania maszyny do lotu, a 125 anulowano ze względów technicznych lub w wyniku złej pogody. Największe rekordy ustanowiono w lotach #91 i #188. Lot #91 był najszybszy – osiągnięto prędkość Mach 6.70 (7270km/h | 4431.85kts) a #188 najwyższy – 107.99km (354200ft). W programie brało udział łącznie dwunastu pilotów, z których ośmiu osiągnęło pułap powyżej 80km (264000ft) co według ówczesnej definicji „granicy kosmosu” USAF czyniło ich astronautami (obecnie granicę tę – nazywaną linią Karmana - stanowi 100km nad poziomem morza). Pilotami byli kolejno (pod względem całkowitej ilości wykonanych lotów): Robert Rushworth (51), John McKay (49), Joseph Walker (39), William Dana (29), William Knight (26 – zginął w wypadku), Milton Thompson (23), Joe Engle (22), Michael Adams (17), Neil Armstrong (11) oraz Forrest Petersen (7). Program zakończono w grudniu 1968 roku. Powstały łącznie trzy egzemplarze X-15. Jedna z dwóch pozostałych maszyn możliwa jest do obejrzenia w National Museum of the United States Air Force.

Załoga: 1
Długość: 15.47m
Rozpiętość skrzydeł: 6.81m
Wysokość: 4.04m
Masa własna (pusty): 6622kg
MTOW: 15422kg
Napęd: 1x Reaction Motors XLR99-RM-2 313kN (31917kg) ciągu – silnik rakietowy na paliwo ciekłe
Vmax: 7270km/h (Mach 6.70)
Pułap: 107999m (354330ft)

#lotnictwo #samoloty #inzynieria #ciekawostki #historia #gruparatowaniapoziomu #hobby #aircraftboners #zainteresowania
Do obserwowania: #whangarzeumajstra - jak komuś podobają się moje wypociny

[Orzeech]

@MajsterZeStoczni: O, widziałem go w muzeum :)

[Minko1991]

@MajsterZeStoczni: A do czego służyłby w armii taki samolot, w sensie jakie miałby cele?

[kartofel]

@MajsterZeStoczni IMO najlepszy wpis jak do tej pory ( ͡º ͜ʖ͡º)

Oby więcej w Nowym Roku.

[Nieszkodnik]

IMO najlepszy wpis jak do tej pory ( ͡º ͜ʖ͡º)

@kartofel: w tym roku, zapomniałeś dodać ( ͡° ͜ʖ ͡°)

[B.....o]

@MajsterZeStoczni: W filmie First Man, scena lotu X-15 jest sceną rozpoczynającą cały film.

Jest to zapowiedź mistrzostwa wizualnego oraz niesamowitego oddania ryzyka podczas pinonierskich wyczynów.

Generalnie bardzo gorąco polecam film - najlepszy film o takiej tematyce, bardzo "nie-amerykański" (nie ma wybuchów i pościgów).

[MajsterZeStoczni]

@Minko1991: służył do zbadania rozwiązań inżynierskich w określonych warunkach, wyniki badań.posluzyly później do opracowania takich maszyn jak chociażby SR-71

[Nieszkodnik]

W trakcie trwania programu wykonano łącznie 336 lotów, z czego 199 było lotami stricte testowymi (jeden zakończył się wypadkiem i śmiercią pilota), 12 lotami wynoszącymi bez zwalniania maszyny do lotu, a 125 anulowano ze względów technicznych lub w wyniku złej pogody.

@MajsterZeStoczni: czy ze mną jest coś nie tak, czy z tym opisem? Jak można wykonać lot, który anulowano?

[MajsterZeStoczni]

@Nieszkodnik: można się wzbić w powietrze i nie zwolnić podczepionej maszyny do lotu

[Nieszkodnik]

można się wzbić w powietrze i nie zwolnić podczepionej maszyny do lotu

@MajsterZeStoczni: można. Ale to jest inny przypadek, wymieniony przez Ciebie:

12 lotami wynoszącymi bez zwalniania maszyny do lotu,

[MajsterZeStoczni]

@Nieszkodnik: to były loty w których celowo nie zwalniano maszyny, reszta była anulowana przez czynniki losowe

[Nieszkodnik]

to były loty w których celowo nie zwalniano maszyny, reszta była anulowana przez czynniki losowe

@MajsterZeStoczni: ale lot anulowany to taki, który się nie odbył. Więc jak można go wliczać do lotów odbytych? To Nie jest lot przerwany...

[MajsterZeStoczni]

@Nieszkodnik: bo B52 który wynosił X-15 wystartowal, Amerykanie tak to liczyli, z nimi dyskutuj

[blisko_kebab]

@MajsterZeStoczni kupowalbym ładny album z tymi twoimi wpisami i zdjęciami

Ech pomarzyć można

[MajsterZeStoczni]

@blisko_kebab: zdjęcia nie są moje, mam w planach narysować grafiki i zrobić jakieś zbiorcze wydanie tych wpisów, będę informował na tagu

[power_bank]

nie mniej jednak jest to samolot

@MajsterZeStoczni:
niemniej jednak

[Wariner]

@MajsterZeStoczni: Pilotem, który zginął w X-15 był Adams, nie Knight.

[MajsterZeStoczni]

@Wariner: faktycznie, mój błąd, dzięki

[Wariner]

@MajsterZeStoczni: Looz mordo, szacun za te wpisy.

[mkarweta]

@MajsterZeStoczni: jak koledzy pisali: najciekawsza maszyna w tym roku! ( ͡º ͜ʖ͡º)
A tak poważnie, co za monstrum, prawie Mach 7 :o

[MajsterZeStoczni]

@mkarweta: czasy badania nieznanego, powtarzam to cały czas: 1950-1980 to najciekawszy okres w aeronautyce