Wpis z mikrobloga

Na prośbę @LordDarthVader przygotowałam krótki wpis na temat wybielania zębów, a w następnym wpisie poruszę temat licówek.

Skuteczność wybielania w dużym stopniu zależy od przyczyn przebarwień zębów. Przebarwienia zębów mogą powstać na skutek wnikania do struktury tkanek zęba barwników (przebarwienia endogenne) lub przylegania do powierzchni szkliwa czynników chromogennych (przebarwienia egzogenne).
Przebarwienia pochodzenia zewnętrznego (egzogennego), np. płytka nazębna, osad nikotynowy, osady po kawie, herbacie, czerwonym winie, dają się łatwo usunąć.

Metodę postępowania dostosowuje się do potrzeb każdego pacjenta indywidualnie, uwzględniając rodzaj przebarwień, nawyki dietetyczne, obecności wypełnień w zębach itd.

Przeciwskazania do wybielania zębów:
- choroby przyzębia,
- recesja (obniżenie się) dziąseł,
- brak lub niewłaściwa higiena jamy ustnej,
- osoby z nadwrażliwością zębów,
- kobiety w ciąży i karmiące,
- młody wiek (poniżej 16. roku życia),
- osoby uczulone na składniki preparatu wybielającego lub tworzywa stosowane podczas zabiegu,
- pacjenci z ciężkimi chorobami układowymi,
- nałogowi palacze tytoniu.

Przed rozpoczęciem zabiegu należy obowiązkowo wykonać higienizację - skaling i piaskowanie.

Wybielanie możemy podzielić na wybielanie domowe i profesjonalne. Zacznijmy od wybielania domowego. Do stosowania domowego dopuszczono środki:
- 3% nadtlenek wodoru (woda utleniona)
- 10% i 15% nadtlenek mocznika (karbamidu)
- pasty o niewielkim stężeniu nadtlenku wodoru, nadtlenku wapnia i nadwęglanu sodu.

Wykazano, że jeśli ściśle przestrzega się zaleceń producenta, preparaty te nie spowodują uszkodzenia zębów czy dziąseł, ponieważ stosowane stężenie substancji czynnych jest niewielkie.

Do wyboru jest kilka opcji:

- **wybielanie z nakładką - metoda ta jest uznana za najbezpieczniejszą i najskuteczniejszą procedurę wybielania zębów**. Systemy aplikowane na łyżkach (nakładkach) są dostępne zarówno u stomatologa (nakładki wykonuje indywidualnie dla każdego pacjenta technik, dlatego będą one lepiej dopasowane, a co za tym idzie wybielanie będzie dokładniejsze) jak i w aptekach/sklepach bez recepty (metoda "ogrzej i zagryź", czyli samodzielnie wykonuje się nakładki w domu, koszt ok. 150zł).
Stosuje się szyny nazębne dopasowane do zębów, na które nakłada się żel wybielający (10-16% nadtlenek karbamidu, najczęściej 15%) i nosi je przez 2-4h w ciągu dnia lub zakłada na całą noc. Zazwyczaj trwa to ok. 14 dni, efekt widoczny jest po kilku dniach i na bieżąco można monitorować poziom wybielenia, pozwala na rozjaśnienie zębów o kilka odcieni. Przy tej metodzie pacjent musi być zdyscyplinowany i regularnie nosić nakładkę.
Koszt wybielania z nakładką w gabinecie stomatologicznym to ok. 400-800zł, w zależności od gabinetu w cenę może być już wliczona obowiązkowa higienizacja.
Efekt utrzymuje się w zależności od diety i innych czynników środowiskowych (jak np. palenie tytoniu) ok 1-2 lat. Dla utrzymania się jak najdłużej optymalnego efektu, warto co miesiąc wykonać wybielanie przypominające. Nadzorowanie przebiegu leczenia przez lekarza zmniejszy potencjalne zagrożenie i zapewni najlepszy efekt.

- paski wybielające np. paski Crest z 14% nadtlenkiem wodoru (ok. 140zł). Metoda ta pozwala rozjaśnić zęby o 1-2 odcienie. Zwykle stosuje się je przez 14 dni, a efekt widać po kilku dniach. W zależności od wybranego produktu, zakłada się je 1 lub 2 razy dziennie na 30 minut przez 14 dni. Kurację można powtórzyć co 3-6 miesięcy w celu utrzymania lepszego efektu.
Problem z tą metodą jest taki, że paski działają tylko w miejscu, w którym dokładnie przylegają (czyli np. przestrzenie międzyzębowe nie są w ogóle wybielane i mogą być mocno widoczne przebarwienia na stycznych), zatem zachodzi to w sposób nierównomierny i efekt końcowy może nie być zgodny z oczekiwaniami.

-pasty wybielające w większości przypadków zawierają więcej substancji ściernych i detergentów niż standardowe pasty, czyli w uproszczeniu - działają jak papier ścierny.
Niekiedy zawierają niskie stężenia nadtlenku karbamidu lub nadtlenku wodoru, co poprawia ich skuteczność. Przy wyborze konkretnego środka należy zwrócić uwagę na wskaźnik RDA (Radioactive Dentine Abrasion), który standardowo wynosi 30-70, a przy pastach wybielających – około 100. Im wyższa wartość, tym większe właściwości abrazyjne mogące prowadzić do wystąpienia nadwrażliwości, a w skrajnych przypadkach – nawet do ubytków klinowych (przyszyjkowych). Metody te nie gwarantują śnieżnej bieli zębów, lecz stosując je regularnie, możliwe jest pozbycie się delikatnego osadu i zapobieganie jego ponownemu odkładaniu się. Pasty te są szczególnie pomocne dla osób palących papierosy, pijących często kawę i/lub czerwone wino.
Pasty wybielające mogą rozjaśnić zęba zazwyczaj o 1-2 odcienie.
Wśród preparatów do codziennego stosowania wymienić można np. BLANX Med (ok. 15zł) czy Opalescence (ok. 30zł), ale należy pamiętać, że past wybielających nie należy stosować przewlekle (można np. stosować kilka tygodni albo 1-2 razy w tygodniu).
Najnowsze badania wskazują, że pasty z węglem aktywnym niszczą szkliwo i mogą przebarwiać zęby oraz brakuje dowodów na to, aby wyróżniały się swoim działaniem np. antybakteryjnym na tle innych past.

- wybielające płyny do płukania jamy ustnej np. Blanx (ok. 27zł) - zawiera wyciąg z porostu islandzkiego usuwającego przebarwienia albo LISTERINE Stay White (ok. 15zł) - zawiera olejki eteryczne: eukaliptusowy, tymolowy, mentolowy i salicylan metylu, dzięki czemu przeciwdziała krystalizacji płytki nazębnej w kamień nazębny.
Niektóre płyny umożliwiają rozjaśnienie o 1-2 odcienie, a efekt widoczny jest po ok. 3 miesiącach. Większość płynów pomaga utrzymać naturalną barwę zęba.

Wybielanie w gabinecie stomatologicznym pozwala szybciej wybielić zęby, ze względu na wyższe stężenia stosowanych substancji (25-38% nadtlenek karbamidu, 30% nadtlenek wodoru. Wykazano, że 35% nadtlenek wodoru powoduje rozmiękczenie szkliwa, szorstkość powierzchni oraz wzrost podatności zębów na demineralizację). Efekt jest widoczny po jednym zabiegu trwającym 30-60 minut. Dla mocniejszego efektu zabieg można powtórzyć kilkakrotnie.
W ostatnim czasie bardzo popularne stało się wybielanie z żelem aktywowanym światłem - według najnowszych badań (praca przeglądowa Buchala i Attin) nie stwierdzono dodatkowych korzyści ze stosowania aktywacji światłem (nie poprawia stopnia uzyskanego rozjaśnienia zębów oraz trwałości efektów wybielania ani nie zmniejsza nadwrażliwości pozabiegowej) i Amerykańskie Towarzystwo Stomatologiczne nie udziela poparcia takim systemom wybielania.

Po wybielaniu mogą wystąpić następujące dolegliwości, które zwykle ustępują po ok. 1-4 dniach:
- nadwrażliwość (występuje u ok. 55-75% pacjentów),
- podrażnienie dziąseł i tkanek miękkich,
- wrażliwość języka i warg,
- zaburzenia w stawie skroniowo-żuchwowym (przy stosowaniu nakładek),
- sporadycznie - bóle samoistne zębów, bóle głowy.

W niektórych przypadkach może być konieczna wymiana wypełnień zębów. Wymiana może nastąpić po okołu 14 dniach, ponieważ zęby zaraz po wybielaniu, tworzą słabsze połączenia z materiałem wypełniającym ubytek w zębie.

Zmniejszenie czasu kontaktu żelu z zębami oraz czasowe przerwanie wybielania umożliwia zmniejszenie nadwrażliwości. Skuteczne są preparaty zawierające fluor (np. Elmex Żel, ok. 20zł), a także kazeinian wapniowo-fosforanowy (np. Tooth Mouse ok. 48zł, cena wysoka, ale ma naprawdę bardzo dobre opinie, choć polecam zacząć od tańszych i sprawdzić czy nie wystarczą). Dostępne są również preparaty uszczelniające kanaliki zębinowe, takie jak np. Biomin (ok. 35zł) lub Sensodyne Odbudowa i Ochrona (ok. 17zł).

Bibliografia:
1. "Stomatologia zachowawcza z endodoncją" Zbigniew Jańczuk
2. "Stomatologia estetyczna 3/2014" Elsevier
3. TPS 7-8 2019

#stomatologia #wybielanie #dentysta #gruparatowaniapoziomu #zeby
  • 75
@SkrytyZolw:

W niektórych przypadkach może być konieczna wymiana wypełnień zębów. Wymiana może nastąpić po okołu 14 dniach, ponieważ zęby zaraz po wybielaniu, tworzą słabsze połączenia z materiałem wypełniającym ubytek w zębie


A przy roztworze tym "domowym" 15% ? Ja mam do wymiany plomby na 1 i 2 górnych i zgaduję, że najpierw higienizacja, potem rozjaśnianie i na koniec plomby. Na trzonowcach też gdzieś się trafiają plomby - czy jesli będą rozjaśniać
@Grecki_Bog_Domestos: Raczej tak, ale najlepiej by było gdybyś się spytał ortodonty. W niektórych przypadkach te preparaty wybielające osłabiają wiązanie materiałów, nie wiem na czym masz przyklejony łuk retencyjny.

@dopeboiYSL: Napisałam zasadniczo wszystko, co do cen - są bardzo zróżnicowane od 400 do 1000zł, metoda aktywacji światłem (laserem), czyli np. lampa Beyond nie są polecane, więc nie opisywałam tych metod. Ich koszt to ok. 800-1200zł.
Opcja z samym żelem - lekarz
@josedra52: Zgadza się, z przodu na pewno będziesz musiał wymienić. A z tyłu to już jak będziesz uważał.

Ja mam jaśniejsze im dalej od dziąsła


To normalne :) Tak czy siak zaczyna się od skalingu i piaskowania, zachęcam do regularnych wizyt w tej sprawie, więc będziesz sam mógł ocenić czy efekt Cię satysfakcjonuje.

Te preparaty o niższych stężeniach nie uszkadzają dziąseł, ale te stosowane w gabinecie już mogą zaszkodzić, dlatego najpierw
@Silku: Po odbudowaniu zęba nie musisz czekać z wybielaniem, to po wybielaniu trzeba czekać z odbudową :) Aczkolwiek zawsze lepiej najpierw wybielić, a potem do już rozjaśnionych zębów dobrać odpowiedni kolor wypełnienia. Może się ono odznaczać i wyglądać mniej estetycznie.
@Silku: Oj nie, mogłoby się to bardzo nieprzyjemnie skończyć. A leczysz bruksizm? Obniżenie wysokości zwarcia to poważna sprawa, może z tego wyniknąć wiele dolegliwości, łącznie z zaburzeniami w stawie skroniowo-żuchwowym, dlatego jeśli nie jesteś pod opieką specjalisty od dysfunkcji narządu żucia, to polecam się przejść :)
@Thexil: Martwe zęby wybiela się inaczej - można to zrobić od środka. Są dwie metody - walking bleach, czyli stopniowego wybielania i metodą termokatalityczną. Zaczyna się od tej pierwszej, a tą drugą stosuje jeśli pierwsza zawiedzie.
Walking bleach wykorzystuje perhydrol (30% nadtlenek wodoru) lub 3% nadtlenoboran sodu, otwiera się ząb i komorę, do komory zakłada się pastę wybielająca, zęba się zamyka i pacjent po kilku dniach wraca, wyciąga się tą pastę
@SkrytyZolw ile trzeba czekać na wybielanie zębów po zdjęciu aparatu - ostatnio ortodontka mi mówiła, że około 2-3 tygodni, ale kiedyś słyszałam, że co najmniej pół roku? I czy to prawda, że przy żółtej kości zębowej uzyskuje się lepszy efekt wybielania?