Wokół Liturgii Triduum Paschalnego Cz. 3. - Wielka Sobota i Noc Zmartwychwstania
Na warunki polskie to najmniej poprawny liturgicznie dzień tego krótkiego, acz intensywnego okresu. Ale na dobry początek zacznijmy od czegoś bardziej pozytywnego ( ͡°͜ʖ͡°)
Z Grobem Pańskim wiążą się różne zwyczaje. Od honorowej straży pełnionej przez strażaków, po czuwania ministrantów, harcerzy, czy innych grup pozornie zorganizowanych. Ja sam jako ministrant przez bite 12 lat odkąd służę rok w rok byłem i przynajmniej 30 minut czuwałem.
Ale nie ominiemy tego jednego zwyczaju, który pasuje nam do tego wszystkiego jak pięść do nosa. Święconka ヽ( ͠°෴°)ﾉ Jest to bardzo stary zwyczaj, sięga ten zwyczaj aż VII wieku i najprawdopodobniej ma genezę pogańską.
Ale ja nie o jego genezie, a o tym, czemu on mnie wkurza i czemu, gdybym ino mógł, to bym wziął i wywalił, zakazał, a koszyczki na święconkę wziął zebrał od parafina i spalił pod kościołem #pdk ( ͡°͜ʖ͡°)( ͡°͜ʖ͡°)
Ano chodzi mi o dwie rzeczy. Pierwsza. Bajzel, burdel, bałagan, hałas i tym podobne. W kościele. Kilkanaście kroków od grobu pańskiego. Pewnie są parafie, co święcenie pokarmów przeprowadzają z dala od Grobu Pańskiego, nie w kościele samym, a w jakiejś kaplicy or sth, i chwała im za to. Ale to niewiele zmienia. Bo i tak tego dnia ludzie przychodzą tylko poświęcić pokarmy i spieprzają ze świątyni czym prędzej. A w Wielką Sobotę najważniejsze powinno być osobiste czuwanie przy Chrystusie w grobie. Albo raczej w obecnym porządku liturgicznym Wielkiej Soboty najważniejsze powinno być czuwanie przy Grobie.
Jak to obecnym? Ano tak to, że drzewiej Liturgie tego dnia odbywały się mniej więcej do południa. Co oznacza, że błogosławieństwo wody również było do południa (Liturgia Wody w Wigilii Paschalnej, będzie niżej, spokojnie) i potem można było święcić te nieszczęsne jajka. A obecnie? No cóż. Wigilia Paschalna jest po zmierzchu, a przynajmniej być powinna. Ale wbrew logice liturgii tego okresu błogosławi się wodę do poświęcenia koszyczków. I mamy paradoks. Kościół nie powinien jeszcze dysponować wodą błogosławioną, ale jej używa do poświęcenia pokarmów. Dlatego mnie to irytuje i chciałbym by kiedyś ten zwyczaj chociaż przesunięto na inną porę. Ale nie przesuną, wierni są zbyt uwiązani do różnych tradycji, za mało do samego Chrystusa ¯\(ツ)_/¯
Tak tylko dodam, że Mszał mówi o tym, ugh, poświęceniu pokarmów i dodaje, że samo poświęcenie powinno się poprzedzić adoracją przy Grobie Pańskim. W mojej parafii nikt wiernym nie narzuca tego, nie wiem jak w innych, ale odnoszę wrażenie, że to martwy przepis ( ͡°͜ʖ͡°)
Co do samej Soboty, nadal nie sprawuje się Mszy Świętej, tuż przed Wigilią Paschalną chowa się Sanctissiumum do Tabernakulum w Grobie Pańskim, figurę Chrystusa leżącego w grobie nakrywa się białym materiałem (całunem), a obok powinno się postawić figurę Zmartwychwstałego. Wygasza się też wszystkie światła, świece poza wieczną lampką, albo dwiema świecami stojącymi bezpośrednio przy Tabernakulum.
No i teraz możemy przejść do mięska, czyli Wigilii Paschalnej ( ͡°͜ʖ͡°)
Na początku ustalmy dla kogo jest ta Liturgia. No dla wszystkich wiernych, to fakt. Ale ten dzień faworyzuje pewną grupę. Katechumenów. Yup, Wigilia Paschalna na wielu płaszczyznach jest ostatnim przypomnieniem nauk oraz punktem gdy dawniej katechumeni przyjmowali chrzest. I w gruncie rzeczy nie ma lepszej Liturgii w ciągu roku, która powinna przewidywać chrzest i być z tym sakramentem łączona.
Co do formalności. Liturgia musi rozpocząć się po zmierzchu. Sam Mszał mówi:
3. Wszystkie obrzędy Wigilii Paschalnej odbywają się w nocy: nie wolno ich rozpocząć, zanim nie zapadnie noc, a należy je zakończyć przed świtem niedzieli. (MR Wigilia Paschalna w Wielką Noc)
Także nie ma zmiłuj. I tak, jeśli gdzieś księża ze "względów duszpasterskich" zaczynają wcześniej, to jeśli nie mają naprawdę mocnego powodu przemawiającego za tym, to trochę lecą sobie w kulki z posłuszeństwem względem Kościoła Matki. Ale to nic nowego ( ͡º͜ʖ͡º)
Po pierwsze: ogień. A właściwie pierwsza część Wigilii, czyli Liturgia Światła. W kościele wygasza się wszelkie możliwe światła. Tymczasem gdzieś przed kościołem, czy obok rozpala się ognisko. Przy nim powinien zgromadzić się lud, służba liturgiczna i do niego powinna zmierzać asysta z Paschałem i celebransami. Ogień się błogosławi i od niego zapala paschał. Potem, celebrans główny wnosi Paschał do świątyni i trzykrotnie intonuje: Światło Chrystusa. Przy drugiej intonacji od paschału ministranci zapalają swoje świece i przekazują ogień dalej. Wierni powinni przyjść na liturgię ze świecami. I nie powinni ich odpalać samemu. Ten symbol ma sens, gdy Światło przyjmuję od Chrystusa, a nie posiłkuję się zapalniczką xD
Przy trzeciej intonacji zapala się wszystkie światła w Świątyni. Piękny symbol tego jak Chrystus rozświetla mroki życia. Bardzo cenię sobie ten moment ( ͡°͜ʖ͡°)
Po podejściu do ołtarza, odstawieniu paschału, diakon / celebrans / przygotowany uprzednio kantor śpiewają Exultet, czyli Orędzie Wielkanocne. Jest to starożytna pieśń, która pamięta czasy jeszcze VII wieku naszej ery. Pełny tekst Exultetu (ano bo można zaśpiewać wersję krótszą) to około 15 minut piania. Pieśń jest bardzo rozbudowana pod względem warstwy tekstowej. Generalnie zachęcam do przeczytania sobie, albo przesłuchania. Ja tam Exultet wielbię i uwielbiam ( ͡°͜ʖ͡°)
Potem mamy rozbudowaną Liturgię Słowa. 8 czytań (Ewangelia jest dziewiątym) i tyleż samo psalmów, a po każdym czytaniu uroczysta modlitwa odmawiana przez kapłana. Po co aż tyle? Ano dla wspomnianych katechumenów. To ma być taka pigułka z Historii Zbawienia. Warto dodać, że po siódmym czytaniu ze ST zapala się świece ołtarzowe i śpiewa Gloria, czyli Chwała na wysokości, któremu wtóruje bicie dzwonów. Potem mamy czytanie z Listu do Rzymian, czyli Epistołę, następnie psalm allelujatyczny i Ewangelię.
Potem, po obowiązkowej homilii, zaczyna się trzecia część Wigilii - Liturgia Chrzcielna. Najpierw dwóch kantorów śpiewa Litanię do Wszystkich Świętych. Potem kapłan odmawia modlitwę błogosławieństwa wody, a w trakcie do niej wstawia paschał. Najpierw ogień, od ognia paschał, a od paschału woda.
Następnie, jeśli jest komu, to udziela się sakramentu chrztu i bierzmowania, lub samego tylko chrztu. Jeśli nie, to od razu rozpoczyna się odnowienie przyrzeczeń chrzcielnych, po którym następuje pokropienie wodą uprzednio poświęconą wiernych.
Dalej rozpoczyna się Liturgia Eucharystyczna, już w zwyczajny sposób. Potem błogosławieństwo, z obowiązkowym Alleluja, Alleluja i do domu.
No...jeszcze procesja rezurekcyjna. Właściwie to zwyczajna z każdej strony procesja teoforyczna. Procesja ta może odbyć się bezpośrednio po Wigilii Paschalnej, albo w Niedzielę rano. Między jedną, a drugą jest kilka różnic w detalach, ale nie będziemy się aż ta rozdrabniać.
Na zdjęciu: Źle przygotowany Grób pański i bynajmniej nie czepiam się krzyża z brzozy #pdk, a tego, że Najświętszy Sakrament to jest totalnie na boku ustawiony, a ważniejsza jest figura, kwiatki i inne pierdółki. Ech ( ͡°͜ʖ͡°)_
@Scorpjon: a propos święcenia pokarmów, rzadko już chodzę bo przeraża mnie to co się dzieje w kościele. Pełno ludzi, biegające dzieci, nikt nawet nie zwraca uwagi na księdza który rozpoczyna modlitwę, aby tylko wodą pochlapal i święta zaliczone. Gdzie w tym wszystkim miejsce na modlitwę? Nie wiem.
Co do liturgii wieczornej - raz brałem udział w liturgii gdzie po wejściu paschalu do kościoła, światła dalej były zgaszone aż do momentu rozpoczęcia
@bardzospokojnyczlowiek: Te Deum jest bajeczne, ale może się schować przy porządnie zaśpiewanym Exultecie ( ͡°͜ʖ͡°)
Kantyk Mojżesza z tego co pamiętam nie może być pominięty, bo związany jest z czytaniem z Wj, którego nie można pominąć.
W ogóle co to za inba. Pomijać czytania XD Jak jest 8 to słuchać wszystkich ośmiu, a nie skracamy do pięciu, bo ludziom ciężko wysiedzieć. Jak to wszystko ma
@bardzospokojnyczlowiek: ja jestem zwolennikiem śpiewania Kantyku jako psalm. Tak dla zachowania jakiejś koherentności Liturgii Słowa. Ale to moje zboczenia ( ͡°͜ʖ͡°) Jak masz jakieś fajne nagranie Kantyku w Chórze to we podeślij ( ͡°͜ʖ͡°)
@Scorpjon: najśmieszniejsze jest to w tym całym grobie, że często wystawiona jest rzeźba Jezusa i ludzie podchodzą na klęczkach do niej i całują te niby rany. Raz ze to jest w uj niehigieniczne, a dwa że trzeba mieć nieźle narypane żeby całować jakiś posążek, potem katolicy mówią że tam nie ma kultu obrazów xD
@bardzospokojnyczlowiek Ja już od dobrych kilku lat nie praktykuję święcenia pokarmu. Też w tym wszystkim widzę tylko zwykłe pokropienie wodą i brak żadnej duchowości. Co do samej liturgii wielkosobotniej to podobnie jak OP uważam, że to Exultet jest najlepszym momentem.
@zcaalock: nie będę drugi raz pisał o koślawej katechizacji i ewangelizacji, ani tłumaczyć że faktycznie kultu obrazów i posągów nie ma w Kościele katolickim, bo przecież wszyscy lepiej ode mnie znają prawdy mojej wiary ( ͡°͜ʖ͡°)
@Scorpjon: w ogóle całe to święto to jeden wielki cyrk. Z wesołego, słowiańskiego święta wiosny katole zrobili parodie żałoby, dzięki której zamiast się cieszyć wiosną jak ich przodkowie to się muszą biczować, posypywać popiołem i umartwiać. Brawa
Tak więc, gdy Żydzi żądają znaków, a Grecy szukają mądrości, my głosimy Chrystusa ukrzyżowanego, który jest zgorszeniem dla Żydów, a głupstwem dla pogan, dla tych zaś, którzy są powołani, tak spośród Żydów, jak i spośród Greków, Chrystusem, mocą Bożą i mądrością Bożą. To bowiem, co jest głupstwem u Boga, przewyższa mądrością ludzi, a co jest słabe u Boga, przewyższa mocą ludzi. 1 Kor 1, 22-25
@zcaalock: Zresztą, czy czasem nie przegapiłeś fragmentu, gdzie dzień po tych świętach zaczyna się radosne świętowanie przez 8 kolejnych dni? Bo sama Wielkanoc i Oktawa to bardzo radosne święta, a okres Wielkanocny trwający 50 dni to już w ogóle.
Więc, no nie widzę jak to o czym piszesz ma się do rzeczywistości kościelnej.
@Scorpjon: Jakże ja się zgadzam z tymi refleksjami. Nic mnie tak nie irytuje jak przepychanie się ludzi z koszyczkami w kościele byle tylko poświecić jajka i inne kiełbasy, ale wystawionego Najświętszego Sakramentu w grobie to już nikt nie widzi. O adoracji nawet nie wspominam, tylko chociaż o przyklęknięciu i odrobinie szacunku, ale co tu mówić o tym, kiedy większość przychodzi poświęcić kiełbasę i fajrant. XD
Wokół Liturgii Triduum Paschalnego
Cz. 3. - Wielka Sobota i Noc Zmartwychwstania
Na warunki polskie to najmniej poprawny liturgicznie dzień tego krótkiego, acz intensywnego okresu. Ale na dobry początek zacznijmy od czegoś bardziej pozytywnego ( ͡° ͜ʖ ͡°)
Z Grobem Pańskim wiążą się różne zwyczaje. Od honorowej straży pełnionej przez strażaków, po czuwania ministrantów, harcerzy, czy innych grup pozornie zorganizowanych. Ja sam jako ministrant przez bite 12 lat odkąd służę rok w rok byłem i przynajmniej 30 minut czuwałem.
Ale nie ominiemy tego jednego zwyczaju, który pasuje nam do tego wszystkiego jak pięść do nosa. Święconka ヽ( ͠°෴ °)ﾉ
Jest to bardzo stary zwyczaj, sięga ten zwyczaj aż VII wieku i najprawdopodobniej ma genezę pogańską.
Ale ja nie o jego genezie, a o tym, czemu on mnie wkurza i czemu, gdybym ino mógł, to bym wziął i wywalił, zakazał, a koszyczki na święconkę wziął zebrał od parafina i spalił pod kościołem #pdk ( ͡° ͜ʖ ͡°)( ͡° ͜ʖ ͡°)
Ano chodzi mi o dwie rzeczy. Pierwsza. Bajzel, burdel, bałagan, hałas i tym podobne. W kościele. Kilkanaście kroków od grobu pańskiego. Pewnie są parafie, co święcenie pokarmów przeprowadzają z dala od Grobu Pańskiego, nie w kościele samym, a w jakiejś kaplicy or sth, i chwała im za to. Ale to niewiele zmienia. Bo i tak tego dnia ludzie przychodzą tylko poświęcić pokarmy i spieprzają ze świątyni czym prędzej. A w Wielką Sobotę najważniejsze powinno być osobiste czuwanie przy Chrystusie w grobie. Albo raczej w obecnym porządku liturgicznym Wielkiej Soboty najważniejsze powinno być czuwanie przy Grobie.
Jak to obecnym? Ano tak to, że drzewiej Liturgie tego dnia odbywały się mniej więcej do południa. Co oznacza, że błogosławieństwo wody również było do południa (Liturgia Wody w Wigilii Paschalnej, będzie niżej, spokojnie) i potem można było święcić te nieszczęsne jajka. A obecnie? No cóż. Wigilia Paschalna jest po zmierzchu, a przynajmniej być powinna. Ale wbrew logice liturgii tego okresu błogosławi się wodę do poświęcenia koszyczków. I mamy paradoks. Kościół nie powinien jeszcze dysponować wodą błogosławioną, ale jej używa do poświęcenia pokarmów. Dlatego mnie to irytuje i chciałbym by kiedyś ten zwyczaj chociaż przesunięto na inną porę. Ale nie przesuną, wierni są zbyt uwiązani do różnych tradycji, za mało do samego Chrystusa ¯\(ツ)_/¯
Tak tylko dodam, że Mszał mówi o tym, ugh, poświęceniu pokarmów i dodaje, że samo poświęcenie powinno się poprzedzić adoracją przy Grobie Pańskim. W mojej parafii nikt wiernym nie narzuca tego, nie wiem jak w innych, ale odnoszę wrażenie, że to martwy przepis ( ͡° ͜ʖ ͡°)
Co do samej Soboty, nadal nie sprawuje się Mszy Świętej, tuż przed Wigilią Paschalną chowa się Sanctissiumum do Tabernakulum w Grobie Pańskim, figurę Chrystusa leżącego w grobie nakrywa się białym materiałem (całunem), a obok powinno się postawić figurę Zmartwychwstałego. Wygasza się też wszystkie światła, świece poza wieczną lampką, albo dwiema świecami stojącymi bezpośrednio przy Tabernakulum.
No i teraz możemy przejść do mięska, czyli Wigilii Paschalnej ( ͡° ͜ʖ ͡°)
Na początku ustalmy dla kogo jest ta Liturgia. No dla wszystkich wiernych, to fakt. Ale ten dzień faworyzuje pewną grupę. Katechumenów. Yup, Wigilia Paschalna na wielu płaszczyznach jest ostatnim przypomnieniem nauk oraz punktem gdy dawniej katechumeni przyjmowali chrzest. I w gruncie rzeczy nie ma lepszej Liturgii w ciągu roku, która powinna przewidywać chrzest i być z tym sakramentem łączona.
Co do formalności. Liturgia musi rozpocząć się po zmierzchu. Sam Mszał mówi:
Także nie ma zmiłuj. I tak, jeśli gdzieś księża ze "względów duszpasterskich" zaczynają wcześniej, to jeśli nie mają naprawdę mocnego powodu przemawiającego za tym, to trochę lecą sobie w kulki z posłuszeństwem względem Kościoła Matki. Ale to nic nowego ( ͡º ͜ʖ͡º)
Po pierwsze: ogień. A właściwie pierwsza część Wigilii, czyli Liturgia Światła. W kościele wygasza się wszelkie możliwe światła. Tymczasem gdzieś przed kościołem, czy obok rozpala się ognisko. Przy nim powinien zgromadzić się lud, służba liturgiczna i do niego powinna zmierzać asysta z Paschałem i celebransami. Ogień się błogosławi i od niego zapala paschał. Potem, celebrans główny wnosi Paschał do świątyni i trzykrotnie intonuje: Światło Chrystusa. Przy drugiej intonacji od paschału ministranci zapalają swoje świece i przekazują ogień dalej. Wierni powinni przyjść na liturgię ze świecami. I nie powinni ich odpalać samemu. Ten symbol ma sens, gdy Światło przyjmuję od Chrystusa, a nie posiłkuję się zapalniczką xD
Przy trzeciej intonacji zapala się wszystkie światła w Świątyni. Piękny symbol tego jak Chrystus rozświetla mroki życia. Bardzo cenię sobie ten moment ( ͡° ͜ʖ ͡°)
Po podejściu do ołtarza, odstawieniu paschału, diakon / celebrans / przygotowany uprzednio kantor śpiewają Exultet, czyli Orędzie Wielkanocne. Jest to starożytna pieśń, która pamięta czasy jeszcze VII wieku naszej ery. Pełny tekst Exultetu (ano bo można zaśpiewać wersję krótszą) to około 15 minut piania. Pieśń jest bardzo rozbudowana pod względem warstwy tekstowej. Generalnie zachęcam do przeczytania sobie, albo przesłuchania. Ja tam Exultet wielbię i uwielbiam ( ͡° ͜ʖ ͡°)
Potem mamy rozbudowaną Liturgię Słowa. 8 czytań (Ewangelia jest dziewiątym) i tyleż samo psalmów, a po każdym czytaniu uroczysta modlitwa odmawiana przez kapłana. Po co aż tyle? Ano dla wspomnianych katechumenów. To ma być taka pigułka z Historii Zbawienia. Warto dodać, że po siódmym czytaniu ze ST zapala się świece ołtarzowe i śpiewa Gloria, czyli Chwała na wysokości, któremu wtóruje bicie dzwonów. Potem mamy czytanie z Listu do Rzymian, czyli Epistołę, następnie psalm allelujatyczny i Ewangelię.
Potem, po obowiązkowej homilii, zaczyna się trzecia część Wigilii - Liturgia Chrzcielna. Najpierw dwóch kantorów śpiewa Litanię do Wszystkich Świętych. Potem kapłan odmawia modlitwę błogosławieństwa wody, a w trakcie do niej wstawia paschał. Najpierw ogień, od ognia paschał, a od paschału woda.
Następnie, jeśli jest komu, to udziela się sakramentu chrztu i bierzmowania, lub samego tylko chrztu. Jeśli nie, to od razu rozpoczyna się odnowienie przyrzeczeń chrzcielnych, po którym następuje pokropienie wodą uprzednio poświęconą wiernych.
Dalej rozpoczyna się Liturgia Eucharystyczna, już w zwyczajny sposób. Potem błogosławieństwo, z obowiązkowym Alleluja, Alleluja i do domu.
No...jeszcze procesja rezurekcyjna. Właściwie to zwyczajna z każdej strony procesja teoforyczna. Procesja ta może odbyć się bezpośrednio po Wigilii Paschalnej, albo w Niedzielę rano. Między jedną, a drugą jest kilka różnic w detalach, ale nie będziemy się aż ta rozdrabniać.
Na zdjęciu: Źle przygotowany Grób pański i bynajmniej nie czepiam się krzyża z brzozy #pdk, a tego, że Najświętszy Sakrament to jest totalnie na boku ustawiony, a ważniejsza jest figura, kwiatki i inne pierdółki. Ech ( ͡° ͜ʖ ͡°)_
#liturgia #gruparatowaniapoziomu #ciekawostki #katolicyzm #kosciol #wiara #religia #chrzescijanstwo #wielkipost #jezus #wielkanoc
źródło: comment_iwFedSQK57JMIUuYRcI2RFYxi5zZguD0.jpg
PobierzMożesz zapisać/wypisać się klikając na nazwę listy.
! @Scorpjon @Ignacy_Patzer @Marianoo21 @wedo @BamboszProsiak @lordus2 @goral_w @chudziutki @skibi @damian1123 @Tistut @sphinxxx @LouisIX @Trainer @o_40855 @Drzemka_w_cieniu_drzew @mikstury1 @The_Linkos @MartinoBlankuleto @szad7
Co do liturgii wieczornej - raz brałem udział w liturgii gdzie po wejściu paschalu do kościoła, światła dalej były zgaszone aż do momentu rozpoczęcia
Kantyk Mojżesza z tego co pamiętam nie może być pominięty, bo związany jest z czytaniem z Wj, którego nie można pominąć.
W ogóle co to za inba. Pomijać czytania XD Jak jest 8 to słuchać wszystkich ośmiu, a nie skracamy do pięciu, bo ludziom ciężko wysiedzieć. Jak to wszystko ma
A jak raz jeden Kapucyn zaśpiewał Exultet, to prawie że miałem łzy w oczach. Ale mimo wszystko Te Deum rulezzzz
Z jakiego pogańskiego święta wiosny?
Więc, no nie widzę jak to o czym piszesz ma się do rzeczywistości kościelnej.