[s.....r]

#ciekawostki #radio #historia #elektronika #prl #orange #polskieradio #krotkofalarstwo #audio

PRL był do d--y, ale niekiedy miał "momenty".
Dzisiaj minęła 26 rocznica upadku masztu RCN w Konstantynowie. Cały ośrodek nadawczy był właśnie tym "momentem" Polski Ludowej - czy precyzując - "dekady Gierka".
Krótko mówiąc, zbudowano coś absolutnie wyjątkowego, czego nigdy wcześniej nie było i nigdy już nie będzie. Najpierw wykiwano cały "blok wschodni" z jego RWPG i postanowiono zakupić "high-endowe" nadajniki długofalowe w szwajcarskim Brown Boveri. Jakość nadajników, osprzętu, infrastruktury, rozwiązania techniczne stanowiły zupełny kontrast dla siermiężnych technikaliów krajów demokracji ludowej.
Inaczej sprawa się miała z antenką. I tu się władze rzuciły na mission impossible - postanowiono postawić półfalowy maszt, odizolowany od ziemi. No i wyszło im... 646 metrów. (Prawie) wszystko polskie - niezwykły projekt, materiały, budowa, montaż. Najwyższa budowla świata - kruchy maszcik, 133 razy wyższy niż bok trójkąta, który tworzył podstawę. Na dodatek elektrycznie odizolowany od ziemi. Technologiczny kosmos. Teraz ktoś może wspomnieć KVLY Tower o wysokości 629 metrów, który do dzisiaj stoi w USA. Otóż nie - jest to obiekt, który tylko nosi systemy antenowe. Uziemiony, przewymiarowany kawal żelastwa. Nasz maszt posadowiony był na trzech ceramicznych izolatorach (!) i wywierał nacisk na posłoże rzędu 1100 ton. Nasz gigant sam był anteną i każdy centymetr tej filigranowej konstrukcji decydował o jakości i zasięgu nadawania Polskiego Radia.
Co mieliśmy?
- przez wiele lat najwyższą budowlę stworzoną przez człowieka; unikalny i niepowtarzalny maszt będący anteną napięciową, o wysokości połowy fali dla częstotliwości długofalowej z mozliwością dostrajania. Projekt niesamowity i niepowtarzalny, ekstremalnie trudny realizacyjnie i dopracowany w każdym szczególe.
- potężny (teraz właściwie użyte :) nadajnik lampowy o mocy 2 megawatów, będący prawdopodobnie szczytowym osiągnięciem ówczesnej techniki. W 1974 nie miał tego nikt, poza Polską. I nigdy nie wykonano czegoś lepszego w zakresie tej techniki. Dwa MILIONY watów. Moc efektywna ERP 3 MW(!), 646 metrów anteny, nominalnie 120 kV, zmierzone 147 kV w antenie. Parametry, przy których elektronikom i radiowcom, i pasjonatom stają. Włosy i nie tylko.
- niezwykłą obsadę personelu - do poczytania
Co to dało?
- niesamowity zasięg Programu 1 Polskiego Radia na falach długich 227, a potem 225 kHz. W sprzyjających warunkach sygnał docierał... na cały świat.
- świetną jakość dźwięku, jak dla emisji AM
- zazdrość reszty świata i taki jasny punkt w dziejach PRL
- drapaliśmy chmury, stojąc na ziemi

Maszt runął 08.08.1991 - nie odbudowano masztu i zesłano w niebyt sprawny nadajnik o gigantycznej wartości ekonomicznej i kulturowej. Obecnie resztki Ośrodka są rozkradane.

Strona - kompendium wiedzy o RCN Konstantynów. Autorzy włożyli tytaniczną pracę w jej powstanie i zgromadzenie tak obszernej monografii. I chwała im za to.

RCN Konstantynów

[piwonadziendobry]

zarząd Orange nie wie o problemie

@secondfloor:
Mała dygresja - oni to chyba o żadnym problemie nie wiedzą ( ͡° ͜ʖ ͡°)

[Mowi]

@secondfloor nie wiem co sie stalo z konstrukcja z tego, ale dalszy sasiad ma masz na swojej posiadlosci i mowi sie, ze posiada on fragmenty z tego nadajnika

[kierczu]

@secondfloor: Wykładowca na PŚK wspominał jako bezpośrednią przyczynę wypadku błedy firmy która wymieniała naciągi. Podczas remontu użyli ściągów tymczasowych które przymocowali w środku pręta kratownicy - co jest ogromnym błędem, ponieważ cała idea kratownicy polega na tym, że obciążenia powinny być przykładane w węzłach, aby uzyskać osiowy stan naprężeń w prętach (pręty powinny być jedynie ściskane lub rozciągane, a nie zginane).
Przyłożenie obciążenia w środku pręta kratownicy spowodowało jego wyboczenie,

[mechagodzilla]

@secondfloor: W tej sytuacji zastanowiłbym się czy katastrofa rzeczywiście była dziełem przypadku...
@Target1920: No bo po co Polacy mieliby nadawać swoje informacje na cały świat? Jeszcze by się okazało że nie zgadzają się z informacjami takiego BBC i co wtedy?

[h.....k]

J---ć Orange... Które kupiło TPSA za mniejsze pieniądze, niż były warte same nieruchomości do nich należące...

@Rosiq: Nie j---ć Orange tylko j---ć tych, co sprzedali Tepsę Orangowi

[s.....r]

@mechagodzilla: Moim zdaniem nie była dziełem przypadku. To były tak popieprzone czasy, że każdy scenariusz jest możliwy.

[s.....r]

@kierczu: Który wykładowca? Ja też po PŚK :)

[mechagodzilla]

@secondfloor: Chodziło mi o to że maszt mógł zostać zniszczony celowo a nie z powodu błędu w sztuce.

[majsterV2]

Dobrze że runął, ISP by się pozabijali #pdk ( ͡° ͜ʖ ͡°)

[Pan_Slon]

ktos wie co robi..

@zxcvf: a jak zasilana jest taka antena? falowodem w glebie :) nic odkrywczego ino to nie zule ;)

[aikonek]

nie odbudowano masztu i zesłano w niebyt sprawny nadajnik o gigantycznej wartości ekonomicznej i kulturowej. Obecnie resztki Ośrodka są rozkradane

@secondfloor: no ale chyba zamiast niego wybudowano RCN w S(t)olcu Kujawskim?

[b.....t]

niesamowity zasięg Programu 1 Polskiego Radia

@secondfloor: a nie było żadnego celu militarnego w tym?

[s.....r]

@aikonek: Tak, tym razem właścicielem jest już Polskie Radio. Zupełnie inna technologia nadajnika, inny układ anten nadawczych, nawet inny rodzaj emisji. Mieszkam akurat w osi głównej promieniowania anteny i 300 km od nadajnika mam genialny odbiór 225 kHz.

[aikonek]

@secondfloor: no, nasłuchałem się o tej antenie na wykładach na PWr. Nie było zajęć z telekomunikacji, które by się nie zaczynały od pokazania zdjęć anteny i przypomnienia, że w projektowaniu brał udział zespół kierowany przez profesora Bema. :D

[susi33]

1100 ton

@secondfloor: Bez podania powierzchni na jaką ten nacisk był wywierany ta liczba nic nie znaczy :P

[Rodriquez]

@secondfloor: Należy dodać że nie runął bez powodu tylko podczas konserwacji, osoby które nie miały o tym pojęcia spowodowały zawalenie się masztu, nikt nie poniósł za to żadnej odpowiedzialności (zresztą jak zawsze w państwówkach...)

[takijakislogin]

@Skorupczak: Wg SJP ( https://sjp.pwn.pl/sjp/filigranowy;2459043.html ) filigranowy to również delikatny, ażurowy. Choć przyznam, że i ja znam je głównie w znaczeniu "niewielki".