[Pelinore]

Χαίρετε! Witajcie!

Tym razem chciałbym poopowiadać o "psiej czapie"!
Otóż jest to "szyszak", "przyłbica" lub po prostu "czapka" sporządzona z psiej skóry należąca do Hadesa.

Po grecku owo ekscentryczne nakrycie głowy nosi miano κυνέη (kynee) - czyli dosłownie "psia skóra".
Jest to najprościej ujmując "czapka niewidka".

Co ciekawe: słowo Hades wywodzone jest najczęściej od starszej formy "Awides"mającej oznaczać właśnie "niewidzialny".
Zawiera ona indoeuropejski rdzeń "wid", pojawiający się w naszym "widzieć", i w greckimἰδεῖν (idein) "ujrzeć",
do których dodano po prostu grecki przedrostek zaprzeczenia "α".

Ów "hełm", czy może raczej "czapkę", sporządzili i podarowali Hadesowi Cyklopi w podzięce za wyzwolenie z Tartaru po obaleniu Kronosa.
Dodam tylko, że przy okazji tego wydarzenia Zeus otrzymał swe grzmoty i pioruny, a jego brat Posejdon - trójząb.

Najbardziej znaną historią, w której ktoś posłużył się "czapką" jest mit o Perseuszu, który urżnął głowę Meduzie.

Najobszerniej historię opisuje Owidiusz - jednakże tam nie pojawia się nasza "czapka".
Drugim miejscem jest "X Oda Pytyjska" Pindara, w której wątek Perseusza to zaledwie:

"I zabił Gorgonę i wrócił z głową,
która błyszczała wężowymi lokami"

Natomiast w "Bibliotece" Apollodorusa wreszcie znajdujemy pożądaną wzmiankę:

"(...) owinął sobie sakwę wokół ciała, buty (chodzi o sandały Hermesa)
zawiązał na kostkach, a czapkę włożył na głowę.
Dzięki niej sam widział, co chciał, ale nie był widziany przez innych.
Zaopatrzony przez Hermesa w adamantowy sierp, lecąc w powietrzu,
dotarł nad Okeanos i zastał tam Gorgony pogrążone we śnie. (...)
Tylko Meduza była śmiertelna i dlatego to po jej głowę został wysłany Perseusz.
Na głowach Gorgon kłębiły się pokryte łuską węże,
wielkie kły jak u dzików, spiżowe ręce i złote skrzydła, dzięki którym mogły latać.
Zamieniały w kamień tych, którzy na nie spojrzeli.
Perseusz zbliżył się zatem do nich, gdy wciąż spały.
Atena pokierowała jego ręką, a on odwrócił się i patrząc w spiżową tarczę,
w której widział odbicie Gorgony, ściął jej głowę. (...)
Perseusz włożył głowę Meduzy do sakwy i ruszył w drogę powrotną.
Podniósłszy się z leży, Gorgony rzuciły się w pościg za Perseuszem,
nie mogły go jednak dojrzeć z powodu czapki, która czyniła go niewidocznym"

Pewnego razu (jak przekazuje nam Homer w Iliadzie) "psią czapkę" pożyczyła też Atena gdy szła na pole bitwy pod Troją:

"Pędzi ku niemu Pallas, a na głowę wdziała
Niewidkę Aidową, bo się ukryć chciała"

A podczas pewnej walki bogów z olbrzymami, skorzystał z niej też Hermes. Jak parafrazuje Robert Graves:

"Hermes, który od Hadesa pożyczył hełm-niewidkę, powalił Hippolitesa, Artemida zaś przeszyła strzałą Grationa.
Mojry tłuczkami rozbiły głowy Agriosowi i Toasowi. Ares włócznią, Zeus zaś piorunem poradził sobie z resztą..."

Tyle w temacie!

To był już siódmy wpis z serii #antycznagrecja

Literatura
"Mitologia Greków i Rzymian" Zygmunt Kubiak
"Mity Greckie" Robert Graves
"Przemiany" Owidiusz
"Ody pytyjskie" Pindar
"Iliada" Homer
"Biblioteka opowieści mitycznych" Apollodorus
Grafika:
Rzeźba "Perseusz z głową Meduzy" - Benvenuto Cellini

#antycznagrecja #mitologia #mity #antyk #filologiaklasyczna #rzym #grecja #lacina #greka #perseusz #meduza

[Pelinore]

Wołam:
@kartofel @Lecerdian

[Canova]

@Pelinore: super, szkoda że tagi w spojlerze i na mobilce nie da się followa dac

[Pelinore]

@Canova: Zmienione ;)
Nigdy nie używałem na telefonie i nawet nie wiedziałem, że to tak działa.

[Canova]

@Pelinore: dzięki wielkie :)

[Pelinore]

@Canova: Nie ma za co! Cieszę się, że komuś w ogóle chciało się to czytać!

[ExitMan]

Tym razem chciałbym poopowiadać o "psiej czapie"!

@Pelinore: To ja dorzucam zespół, którego grafika z Twojego posta stała się okładką albumu.

[lubie-kasztany]

@ExitMan: dokładnie pomyślałem o Be'lakor jak tylko to zobaczyłem

[achillesgrek]

@Pelinore: Leci plusik!

[Francesco123]

@Pelinore widziałem rzeźbę na żywo we Florencji, robi wrażenie

[LittleChad]

@Pelinore: ciekawy wpis.
Ps. To Awides brzmi jak Tigerowe Awizisie

[matka_boska_w_klapie]

@Pelinore super wpis, leci plusik

[Pelinore]

@matka_boska_w_klapie: Cieszę się, że się podobało! I jestem potwornie zaskoczony, że komuś chciało się czytać te wypociny ukute z notatek na studia xD

[DEVILLIVED]

Benvenuto Cellini

@Pelinore: @ExitMan: kiedyś kupiłem bluzę z tym motywem, dzięki za info, co to za rzeźba

dla zainteresowanych: Deus Maximus, King Kollegah