Dzisiaj mija 66 lat od dnia, kiedy Związek Radziecki wystrzelił w kosmos suczkę Łajkę – pierwsze żywe stworzenie, które dotarło na orbitę okołoziemską. Niestety, z powodu nacisków politycznych, radzieccy inżynierowie nie mieli wystarczająco czasu, by zrobić to dobrze.

Łajka poleciała w kosmos na pokładzie Sputnika 2, czyli drugiego radzieckiego sztucznego satelity, który wystartował miesiąc po Sputniku 1. Żeby zdążyć z terminem i po raz kolejny wyprzedzić USA, sowieci nawet ściągali inżynierów z przyznanych im wcześniej urlopów.

Na niewiele się to jednak zdało, bo o ile udało się przygotować sondę na czas, to nie była jeszcze rozwinięta technologia umożliwiająca bezpieczny powrót z komosu na Ziemię. Od początku było więc przesądzone, że Łajka nie przeżyje tej misji.

NiePokaż całość

Chiński program kosmiczny to nie tylko ambitne programy rządowe, ale również rozwój sektora prywatnego. Jednym z jego przedstawicieli jest firma iSpace (nie mylić z japońską ispace), która podążając śladami SpaceX pragnie zbudować metanową kopię Falcona 9 z odzyskiwalnym pierwszym stopniem. Dzisiaj testowa wersja członu podskoczyła na niespełna 200 metrów i miękko wylądowała.

Test konstrukcji nazwanej Hyperbola-2Y odbył się na terenie Centrum Startów Satelitarnych w Jiuquan. Demonstracyjny stopień, w którym zamontowano jeden silnik napędzany metanem i tlenem, wzniósł się na 178 metrów, a po 51 sekundach wylądował za pomocą zamocowanych na stałe nóg, mających imitować kształtem docelowe (bo raczej do finalnej wersji jeszcze im bardzo daleko). Cały stopień ma 17 metrów długości i trochę ponad 3 metry szerokości.

Czytaj więcej: https://kosmogadka.pl/news/udany-podskok-testowego-stopnia-chinskiej-rakiety/

ZapraszamPokaż całość

Człowiek nieprzerwanie przebywa w kosmosie już od 23 lat. Pierwsza stała załoga zawitała na Międzynarodową Stację Kosmiczną 2 listopada 2000 roku i od tego momentu kolejne ekspedycje odwiedzają ją na zakładkę, dzięki czemu zawsze ktoś pozostaje orbicie.

Dowódcą Ekspedycji 1 był Amerykanin William Shepherd, a towarzyszył mu dowódca Sojuza Jurij Gidzenko i inżynier pokładowy Siergiej Krikalow. Była to doświadczona załoga, która wcześniej brała łącznie udział w 11 misjach kosmicznych.

Zadaniem Ekspedycji 1 było uruchomienie podsystemów powstającej stacji i rozpakowanie zapasów oraz wyposażenia dostarczonego przez poprzednie misje. Załoga miała dużo pracy i musiała stawiać czoło wielu problemom technicznym, takim jak np. niedziałający piekarnik.

WPokaż całość

Wczoraj (31.10) obchodziliśmy też 5 rocznicę zakończenia misji sondy Dawn. Przeszła ona do historii pod dwoma względami. Nie tylko była pierwszą sondą, która orbitowała wokół planet karłowatych, ale też jako pierwsza dotarła na orbitę dwóch różnych ciał niebieskich.

Celem misji było określenie warunków, jakie panowały we wczesnym Układzie Słonecznym. Miało się to stać dzięki zbadaniu dwóch spośród największych protoplanet pasa planetoid, których masa pozostała niezmieniona od czasu swego powstania.

Dawn najpierw dotarła do Westy, ubogiej w wodę planety karłowatej z żelaznym jądrem i bazaltową skorupą. Na Weście występowały zjawiska wulkaniczne, ale dzięki Dawn wiemy, że nie ma po nich już śladu, bo powierzchnia została przekształcona uderzeniami innych ciał.

SondaPokaż całość

Dokładnie 9 lat temu doszło do katastrofy statku kosmicznego SpaceShipTwo. Maszyna rozpadła się w trakcie testowego lotu i rozbiła na pustyni Mojave w Kalifornii. W wypadku zginął drugi pilot, a główny został ciężko ranny, po tym, jak udało mu się katapultować.

Plan misji zakładał, że SpaceShipTwo zostanie wyniesiony na pewien pułap za pomocą statku macierzystego WhiteKnightTwo, a następnie odłączy się od niego i z pomocą własnego silnika rakietowego wykona testowy lot.

Później, po wygaszeniu silnika, SpaceShipTwo miał przechylić swój ogon o 65 stopni do pionu. W ten sposób statek miał przejść do konfiguracji, która stawia większy opór i pozwalała na bezpieczny powrót na Ziemię. Niestety, ludzki błąd pokrzyżował te plany.

PilotPokaż całość

Dzisiaj obchodzimy 42 rocznicę startu sondy Wenera 13. Była to pierwsza sonda, która przesłała na Ziemię dźwięk z innej planety. Na nagraniach można usłyszeć głównie wiatr wiejący na Wenus, ale też dźwięki lądowania, wiercenia czy otwierania osłon kamer.

W miejscu lądowania temperatura wynosiła 457 stopni Celsjusza, a ciśnienie było 89 razy większe niż na Ziemi. Wenera 13 była zaprojektowania do działania na Wenus przez 32 minuty, ale ku zaskoczeniu wszystkich, dała radę znosić tak ciężkie warunki przez ponad 2 godziny.

W tym czasie sonda Wenera 13 nie tylko nagrała dźwięk i wykonała kolorowe zdjęcia, ale też przeprowadziła ogrom badań naukowych. Korzystała przy tym między innymi z różnych spektrometrów, chromatografu czy np. sejsmometru i dostarczyła rekordową ilość danych o Wenus.

ZapraszamPokaż całość

Oto pierwsze w historii zdjęcie Ziemi uchwycone z odległości Księżyca. Fotografię wykonała sonda Lunar Orbiter 1, której głównym celem było poszukiwanie potencjalnych miejsc lądowania dla przyszłych misji programu Apollo.

Lunar Orbiter 1 fotografowała Księżyc przez półtora miesiąca. Wykonała w tym czasie 42 zdjęcia w wysokiej oraz 187 w średniej rozdzielczości. Dzięki temu uzyskano detale z obszaru przekraczającego 5 milionów metrów kwadratowych powierzchni srebrnego globu.

Dziś przypada 57. rocznica, kiedy sonda Lunar Orbiter 1 zakończyła swoją misję i zgodnie z wydanymi jej poleceniami, zderzyła się z powierzchnią Księżyca. Miało to miejsce na niewidocznej stronie naszego satelity, niedaleko równika, na wschód od Morza Moskiewskiego.

TagPokaż całość

Dziś przypada 52. rocznica ostatniego lotu brytyjskiej rakiety Black Arrow. Był to czwarty start tej maszyny i jednocześnie pierwszy, który umieścił na orbicie funkcjonalny ładunek. Już przed startem było jednak wiadome, że program Black Arrow zostanie przedwcześnie zakończony.

W rezultacie Wielka Brytania stała się jedynym krajem na świecie, który zdobył zdolność samodzielnego umieszczania satelitów na orbicie, a potem tę zdolność całkowicie porzucił. Inne państwa albo utrzymały ten potencjał, albo jak Francja, zamieniły go w projekty międzynarodowe.

Black Arrow było konstrukcją trzystopniową. Pierwsze dwa etapy napędzane były naftą RP-1, a trzeci wykorzystywał paliwo stałe bazujące na wysoko skoncentrowanym nadtlenku wodoru. Projektowana zdolność nośna rakiety wynosiła do 135 kg na niską orbitę okołoziemską.

Niestety,Pokaż całość

Dokładnie 51 lat temu pożegnaliśmy marsjańską sondę Mariner 9 – pierwszego sztucznego satelitę, który orbitował wokół innej planety niż Ziemia. Sonda przeprowadziła wiele badań i wykonała ponad 7 tysięcy zdjęć, pokrywając 85% powierzchni Marsa.

Ciekawostką jest, że Mariner 9 wszedł na orbitę Marsa podczas największej zaobserwowanej tam burzy piaskowej. Zaskoczeni tym naukowcy byli zmuszeni opóźnić program badawczy sondy o dwa miesiące. Możliwości dostosowania się do tej sytuacji nie miały jednak urządzenia radzieckie.

Sondy Mars 2 i Mars 3 dotarły na orbitę Czerwonej Planety tydzień po Mariner 9. Jednak z powodu nieelastycznego harmonogramu ich działania, radzieccy naukowcy nie byli w stanie przeprowadzić tylu badań i zrobić tak wielu czystych zdjęć powierzchni, ile pierwotnie planowali.

ToPokaż całość

Cechą wyróżniającą radziecki program kosmiczny była tajemniczość – ukrywano porażki i przedstawiano niepełne sukcesy w świetle triumfu. Doskonałym tego przykładem jest misja Sojuz 3, która miała miejsce dokładnie 55 lat temu.

Sojuz 3 miał za zadanie przeprowadzenie pierwszego sowieckiego orbitalnego rendezvous – czyli spotkania dwóch statków w kosmosie. Za sterami Sojuza 3 siedział Gieorgij Timofiejewicz Bieriegowoj, jedyny astronauta na pokładzie.

Statkiem, z którym miał się spotkać, był bezzałogowy Sojuz 2, wystrzelony dzień wcześniej. Bieriegowoj miał go zlokalizować za pomocą radaru, zbliżyć się i zadokować. Niestety, nie udało się wykonać wszystkich podpunktów tego planu.

KosmonautaPokaż całość

Mija 57 lat od dnia, jak Łuna 12 weszła na orbitę Księżyca. Była to pierwsza sonda, która wykonała zdjęcia powierzchni Srebrnego Globu w wysokiej (jak na tamte czasy) rozdzielczości. Dla nas zaś to dobra okazja, by pomówić o systemach fotograficznych pierwszych sond. Może nam się wydawać, że w czasach analogowych fotografii przesyłanie zdjęć było czymś niemożliwym, ale nic bardziej mylnego. Potrzebna do tego technologia zamiany światła na sygnały elektryczne powstała już w latach 50’. Niezwykły był jednak sposób pozyskiwania zdjęć w sondach.

Okazuje się, że pierwsze sondy kosmiczne, takie jak Księżycowe orbitery Łuna czy szpiegowskie satelity SAMOS, używały analogowych systemów fotograficznych. Zdjęcia były wykonywane na przeźroczystym filmie, a następnie chemicznie wywoływane przez automat na pokładzie sondy. Później czekano aż klatka ze zdjęciem wyschnie i rozpoczynał się proces jej skanowania. Wiązka elektronów z katody prześwietlała zdjęcie linia po linii, a ultraczuły fotopowielacz analizował strumień i zamieniał informacje o świetle na analogowy sygnał elektryczny.

Uzyskany w ten sposób skan zdjęcia można było przesłać na Ziemię przy pomocy zwyczajnego sygnału radiowego. Zdarzały się nawet historie podsłuchiwania takich transmisji. Na przykład obserwatorium Jodrell Bank odebrało kiedyś zdjęcie nadane z Księżyca przez Łunę 9. Jak się okazało, była to pierwsza w historii fotografia wykonana z powierzchni innego ciała niebieskiego niż Ziemia. Co ciekawsze, Brytyjczycy opublikowali je w gazetach, zanim zrobili to Rosjanie. Oczywiście, później sowieci próbowali zapobiegać takiemu “piractwu”.

WspominanaPokaż całość

Indyjska prywatna firma Skyroot Aerospace opublikowała dzisiaj animację startu jej pierwszej orbitalnej rakiety, Vikram 1. Podobnie jak europejska Vega, będzie ona wykorzystywała aż trzy stopnie na paliwo stałe i ostatni, służący do umieszczenia ładunku na precyzyjnej orbicie, na paliwo ciekłe. Jej udźwig na niską orbitę okołoziemskiej ma wynosić do 480 kg. Debiut Vikram 1 jest planowany na Q1 2024.

Zapraszam do obserwowania: #kosmogadka

---
#kosmos #indiePokaż całość

Czy wiecie, że w 1962 roku radziecka misja marsjańska postawiła amerykańskie wojsko na nogi, bo myśleli, że to początek wojny nuklearnej? Historia zaczęła się dokładnie 61 lat temu, kiedy Związek Radziecki wystrzelił w kosmos misję Mars 2MV-4 No.1.

Mars 2MV była trzecią sondą wysłaną przez sowietów w kierunku Czerwonej Planety. Niestety, udało się jej dotrzeć wyłącznie na niską orbitę ziemską. Przyczyną porażki misji było smarowanie, które wyciekło z turbopompy silnika górnego stopnia rakiety.

Po jego odpaleniu turbopompa rozpadła się, doprowadzając do eksplozji górnego stopnia i zniszczenia sondy. W efekcie powstały 22 odłamki, które później wykryła stacja systemu wczesnego ostrzegania przed pociskami balistycznymi na Alasce.

ByłPokaż całość

Polska, przy wsparciu ESA, zbuduje konstelację satelitów

ESA wesprze budowę polskiej mikrokonstelacji satelitów. Taka decyzja zapadła przed niespełna tygodniem na posiedzeniu Rady Ministerialnej Europejskiej Agencji Kosmicznej w Paryżu. Agencja dała bowiem zielone światło na pomoc w budowie przez Polskę systemu satelitarnego do obserwacji Ziemi. O wszystkim za pośrednictwem serwisu X poinformował dyrektor generalny ESA Josef Aschbacher, ale wciąż brakuje na ten temat oficjalnego komunikatu ze strony polskiego rządu.

Więcej szczegółów na ten temat padło z ust wiceminister rozwoju Kamili Król, która w wywiadzie dla Space24 powiedziała, że mikrokonstelacja będzie składała się z trzech jednostek optoelektronicznych i jednej wyposażonej w radar z syntetyczną aparaturą (SAR). Projekt ten został nazwany Camilla i obejmuje również stworzenie segmentu naziemnego. Polscy podatnicy ze swoich kieszenie dołożą do tego przedsięwzięcia 85 mln euro, gdyż tyle wynosi jego finansowany przez Polskę budżet.

WkładPokaż całość

Moduł “Harmony” Międzynarodowej Stacji Kosmicznej obchodzi 16 urodziny! Wahadłowiec Discovery wyniósł go na orbitę 23 października 2007 roku. Harmony już trzy dni później zostało zamontowane do ISS, a kolejnego dnia po raz pierwszy do środka weszła załoga stacji.

Harmony, zwane początkowo Node 2, zostało zbudowane na mocy porozumienia NASA i ESA we włoskim Turynie przez Thales Alenia Space. Włoski astronauta Paolo Nespoli brał potem udział w misji STS-120, która wyniosła moduł w kosmos, jako specjalista misji.

Obecnie moduł Harmony działa jako węzeł komunikacyjny, który łączy amerykańskie, japońskie i europejski laboratoria stacji. Posiada dwa międzynarodowe porty dokujące używane przez załogowego Dragona i Starlinera oraz mogą być do niego cumowane inne statki jak np. japoński HTV.

ZamontowaniePokaż całość

Wenera 9 była pierwszą sondą w historii, która przekazała na Ziemię zdjęcia z powierzchni innej planety. Dziś świętujemy 48 rocznicę jej lądowania na Wenus. Dobra robota, Wenero 9!

#kosmogadka

---
#kosmos #eksploracjakomosu #wenus #historia #historiajednejfotografii #gruparatowaniapoziomu #ciekawostki #zainteresowania #zsrr #nauka #technologia #rakiety #ukladsloneczny #Pokaż całość

Indie są na dobrej drodze do stania się czwartym po USA, Rosji i Chinach mocarstwem, które nabędzie zdolność do samodzielnego wynoszenia ludzi na orbitę. Choć oczywiście jeszcze sporo pracy czeka indyjską agencję zanim pierwszy gaganauta, gdyż tak określani są hinduscy astronauci, poleci na orbitę, dzisiaj byliśmy świadkami osiągnięcia kolejnego kamienia milowego.

21 października Indyjska Organizacja Badań Kosmicznych (ISRO) przeprowadziła test systemu ucieczkowego przyszłej załogowej kapsuły Gaganyaan. Testowy egzemplarz statku kosmicznego został wystrzelony na pokładzie jednostopniowej, zbudowanej specjalnie na potrzeby takiego testu i napędzanej paliwem ciekłym rakiety. Całość otrzymała nazwę Test Vehicle Demonstration 1. Silnik napędzał rakietę przez nieco ponad minutę, kiedy na wysokości 11,9 km doszło do intencjonalnego uruchomienia systemu ucieczkowego.

Zainstalowana na samym czubku rakiety wieżyczka z pięcioma silnikami na paliwo stałe zadziałała zgodnie z planem. Kapsuła za jej pomocą oddaliła się od rakiety, a pół minuty później, na wysokości 16,9 km, system ucieczkowy oddzielił się od samej kapsuły. Po chwili, w sposób jaki demonstrowały nam wielokrotnie inne załogowe kapsuły, najpierw wypuszczone zostały mniejsze spadochrony hamujące, które zmniejszyły prędkość na tyle, aby umożliwić otwarcie właściwych spadochronów. Te pozwoliły kapsule Gaganyaan na bezpieczne wodowanie około 10 km od wybrzeży Sriharikoty.

CzytajPokaż całość

Dzisiaj mija 61 lat, odkąd sonda Ranger 5 minęła Księżyc w odległości 724 kilometrów. Nie ma tu się jednak z czego cieszyć, bo zadaniem urządzenia było uderzenie w powierzchnię Srebrnego Globu. Co zatem poszło nie tak? Niestety, prawie wszystko.

Sonda miał trzy główne cele naukowe. Wykonanie zdjęć powierzchni Księżyca w trakcie spadania na jego powierzchnie, zrzucenie tam kapsuły z sejsmometrem oraz pomiar promieniowania gamma, by wyznaczyć siłę, z jaką Srebrny Glob odbija sygnały radarowe.

Start rakiety Atlas-Agena był dwukrotnie przekładany, a kiedy już doszedł on do skutku, to doszło do awarii w systemie nawigacji. Na szczęście sonda dotarła na orbitę i wkrótce została skierowana na trajektorię translunarną. Niestety, tu wyczerpało się szczęście Rangera 5.

WkrótcePokaż całość

Do tej pory łaziki jeździły tylko po jednej planecie innej niż Ziemia — po Marsie. Mogło być jednak inaczej, bo w planach było wysłanie lądownika wyposażonego w mikropojazd na powierzchnię najbliższej Słońcu planety: Merkurego.

Planowano tego dokonać w ramach misji BepiColombo. Projektowany przez Rosjan lądownik o masie 44 kg miał osiąść na powierzchni Merkurego za pomocą nadmuchiwanych poduszek i prowadzić tam badania przez tydzień.

Lądownik Mercury Surface Element miał być wyposażony m.in. w dwie kamery i pakiet instrumentów do badania powierzchni planety, spektrometr rentgenowski oraz sejsmometr. Na pokładzie sondy miał się też znaleźć mechaniczny “kret” do penetracji gruntu oraz właśnie łazik.

ZadaniemPokaż całość

Już 56 lat mija, odkąd Mariner 5 minęła Wenus w odległości niecałych 4000 km. Wykonała przy tym pomiary okultacji radiowej, które w połączeniu z wynikami badań radzieckiej sondy Wenera 4, pozwoliły potwierdzić coś, czego o Wenus uczy się dzisiaj dzieci w szkołach.

Chodzi oczywiście o to, że atmosfera Wenus jest bardzo gęsta, gęstsza niż nam się wydawało, a jej powierzchnia szalenie gorąca. By mieć tego pewność, naukowcy musieli porównać efekty pracy Mariner 5 oraz pomiary gęstości i temperatury otrzymane przez Wenerę 4.

Był to jeden z pierwszych aktów amerykańsko-sowieckiej współpracy w zakresie badania kosmosu. Dzięki tej międzynarodowej wymianie danych udało się w 1969 roku lepiej zrozumieć drugą planetę Układu Słonecznego.

#Pokaż całość