[nowyjesttu]

Kim jest dzisiejszy Fin?
Finlandia (czyli Suomi po fińsku) wchodzi do NATO, a wielu ludzi w Polsce nie ma żadnego pojęcia o Finach. Są tacy co nazywają Finów Skandynawami- co jest kompletną bzdurą i jest to mniej sensowne niż nazwanie np. mieszkańca Wielkopolski Germaninem.
Skandynawowie, potomkowie Wikingów, to odłam Germanów, mówiący językami pochodzącymi od staronordyjskiego, wywodzą się z Danii i południowej Szwecji i południowego skrawka Norwegii i są to Duńczycy, Szwedzi, Norwegowie, Islandczycy i mieszkańcy Wysp Owczych- Farerowie, można też zaliczyć mieszkańców Autonomicznych Wysp Alandzkich.
Natomiast Finowie to lud uralski, wywodzący się z obecnej Rosji, bliscy krewni Estończyków, dalsi Węgrów i różnych ludów uralskich Rosji. Paradoksalnie język fiński jest dalszy i mniej podobny (czyli w ogóle) do języków skandynawskich (bardzo podobnych do siebie) niż niemal dowolny język europejski, gdyż fiński nie jest tak naprawdę językiem europejskim. Polski czy hiszpański bliższy jest np. szwedzkiemu (są dalekie podobieństwa) niż fiński.
Fiński, w ramach ligi uralo-ałtajskiej (uznawanej przez niektórych naukowców) jest także dalekim krewnym tureckiego i mongolskiego, natomiast zupełnie nic nie łączy go z językami europejskimi (nie licząc estońskiego i węgierskiego, lapońskiego i języków ludów uralskich Rosji). Finowie byli wcześniej prawdopodobnie rasy żółtej, nim zmieszali się z białymi Europejczykami- przede wszystkim Litwinami i Łotyszami (podczas wędrówki Finów na tereny dzisiejszej Finlandii) oraz potem ze Skandynawami.
Finlandia Skandynawią nie jest, ale kraj ten w swojej historii należał do Szwecji, a potem do Rosji i to należenie do Szwecji dało jednak Finom mnóstwo wpływów skandynawskich, zarówno kulturowych, jak i genetycznych. Klasą rządzącą była w Finlandii bardzo długo arystokracja szwedzka (podobnie jak niemiecka na Łotwie i Estonii).
Jak pokazują badania genetyczne, Finowie w bardzo dużym stopniu zachowali swój "fiński gen" N, a więc ta fińskość w Finach jest cały czas bardzo silna- ten sam gen można spotkać często w Krajach Bałtyckich czy północnej Rosji, jednakże ludność, szczególnie wybrzeży kraju, a przede wszystkim południowego-zachodu np. okolice miasta Turku, otrzymała dużo skandynawskich naleciałości genetycznych. Nawet pomijając ludność szwedzko-języczną w Finlandii, w niektórych regionach stanowiącą większość, to także ludność fińska wybrzeży Finlandii ma spore genetyczne naleciałości skandynawskie. W kierunku północno-wschodnim te naleciałości stają się coraz mniejsze, aż do tego stopnia, że wielu Finów z Laponii można zaliczyć do takiej "prawie rasy żółtej".
Przeciętny Fin jest więc dziś kimś, kto genetycznie zachował swoje, nazwijmy to "północno-wschodnie" korzenie, ale ma też pewne wpływy skandynawskie, wynikłe z panowania szwedzkiego.
Z racji, że kultura skandynawska- szwedzka, była w Finlandii narzucona siłą, a rdzenną fińska kultura była przez najeźdźcę rugowana (Szwedzi chcieli nawet zakazać sauny), to ta skandynawska kultura w Finlandii silnie się zadomowiła i jest bardzo zauważalna, jednak zachował się unikatowy fiński język- język fińskich chłopów, który przetrwał setki lat obcych rządów czy Kalevala- fińska mitologia, jak i wiele innych prawdziwie fińskich części kultury.

Na zdjęciu kandydaci partii Prawdziwi Finowie (Perussuomalaiset) z regionu Kainuu w środkowo-wschodniej Finlandii:

#finlandia #nauka #historia #genetyka #europa #skandynawia #szwecja #ciekawsotki #polityka #jezyk #sauna #nauka