Mili Państwo, a dziś będzie o cenach paliw. A raczej o kilku mitach czy niejasnościach ich dotyczących.
Powiem wprost: jest drogo, a może być jeszcze drożej. Ósemka z przodu na totemach przy stacjach benzynowych wcale nie jest nierealna, ale to, czy ją ujrzymy zależy od szeregu czynników gospodarczych i politycznych.
Porównując historyczne ceny paliw do dzisiejszych wielu komentatorów skupia się jedynie na dwóch wskaźnikach: biorą pod uwagę cenę ropy oraz kurs złotówki do dolara. To równanie jest niepełne - wygląda to tak, jakby ceny chleba porównywać wyłącznie w odniesieniu do cen mąki. Rzeczywistość jest bardziej złożona.
Po pierwsze, warto dokonać kluczowego rozróżnienia. Analizując ceny paliw, analizujemy tak naprawdę sytuację na dwóch rynkach. Chodzi o rynek ropy (czyli rynek surowca) oraz rynek paliw (a więc rynek produktów). Na te dwa rynki oddziałują rozmaite, różnie nasilone czynniki.  Na cenę surowca najsilniej wpływa wojna rozpętana przez Rosję, potencjalne ryzyko sankcji oraz już wdrożone środki, które zmniejszyły przerób rosyjskiej ropy w rafineriach na całym świecie. To właśnie te mechanizmy sprawiły, że ropa Urals (z Rosji) jest tańsza od ropy Brent (z Morza Północnego) - mniej podmiotów chce ją kupić, traderzy boją się kontraktować dostawy ze względu na polityczną niepewność. Do tego trzeba dodać również pozostałości pandemii w postaci np. wysokiej ceny frachtu.
Cena surowca przekłada się oczywiście na cenę paliwa, ale poza nią rynek ten kształtuje również ogromny popyt, wynikający z odblokowanie transportu po zdjęciu restrykcji pandemicznych, zwiększenia ruchu samochodowego przez ucieczkę milionów ludzi z Ukrainy oraz wzrost zapotrzebowania wojskowego. Na widocznych na stacjach paliw cenach ciążą również wysokie koszty energii oraz względnie wysokie notowania uprawnień do emisji. Swoje zrobiły również ograniczenia w poborze paliw z Rosji - produktów jest mniej na rynku, ceny idą do góry.
To wszystko sprawia, że ceny na stacjach paliw są rekordowo wysokie - a mogą być wyższe, wystarczy bowiem, że Unia Europejska nałoży embargo na dostawy ropy z Rosji.
Nie jest natomiast prawdą, że ceny paliw podbija pomoc paliwowa, jaką Polska udziela Ukrainie. Według informacji, które pozyskałem, do końca maja państwo polskie wesprze ukraińskiego sąsiada wolumenem 55 tysięcy ton benzyny i oleju napędowego (ok. 73 mln litrów). Nie bez powodu piszę „państwo polskie” - materiały te zostaną przekazane z rezerwy strategicznej, a więc z zasobu, który i tak był poza rynkiem (nota bene, nie jest to szczególnie duże uszczuplenie tego zasobu). Z racji tego, że Polska posiada więcej zapasów niż musi (ustawowo powinniśmy mieć ich na 90 dni funkcjonowania gospodarki), to możemy sobie na taką pomoc pozwolić. Nawiasem, za litr benzyny na Ukrainie płaci się teraz na ok. 7 złotych, więc poziom cenowy zrównał się w zasadzie z Polską, choć zawsze po stronie ukraińskiej było o ok. 30% taniej.
I teraz kluczowe pytanie: czy koncerny paliwowe zarabiają na nas dodatkowe pieniądze? Odpowiedź brzmi: i tak, i nie. Kluczem do niej jest tzw. modelowa marża rafineryjna. Wbrew pozorom, nie jest wskaźnik, który pokazuje zarobek koncernu paliwowego. To nożyce cenowe, odzwierciedlające różnicę między ceną surowca (ropy) a ceną produktów (paliw). Koncerny zarabiają teraz właśnie na tej różnicy, która jednak jest dynamiczna, ze względu na zmiany w poborze ropy rosyjskiej (czyli tej tańszej) oraz sytuację na rynku paliw (gdzie cały czas jest ogromny popyt i ceny są - w całej Europie - rekordowe). Innymi słowy mówiąc, giganci paliwowi zarabiają teraz na tym, że wciąż mogą pobierać tańszą ropę rosyjską i produkować z niej paliwa, które są bardzo drogie - ale nie są drogie dlatego, że koncerny dołączają do nich jakąś specjalną marżę detaliczną, inkasowaną na stacjach. Nie, zysk ma miejsce na etapie rafinerii.
Mam nadzieję, że udało mi się rozjaśnić Wam trochę sytuację. Jeśli macie jeszcze jakieś pytania - piszcie śmiało.
Innymi słowy mówiąc, giganci paliwowi zarabiają teraz na tym, że wciąż mogą pobierać tańszą ropę rosyjską i produkować z niej paliwa, które są bardzo drogie - ale nie są drogie dlatego, że koncerny dołączają do nich jakąś specjalną marżę detaliczną, inkasowaną na stacjach. Nie, zysk ma miejsce na etapie rafinerii.
@jfrost: Literalnie do tego się odnoszę w tekście:
"Porównując historyczne ceny paliw do dzisiejszych wielu komentatorów skupia się jedynie na dwóch wskaźnikach: biorą pod uwagę cenę ropy oraz kurs złotówki do dolara. To równanie jest niepełne - wygląda to tak, jakby ceny chleba porównywać wyłącznie w odniesieniu do cen mąki. Rzeczywistość jest bardziej złożona"
"Porównując historyczne ceny paliw do dzisiejszych wielu komentatorów skupia się jedynie na dwóch wskaźnikach: biorą pod uwagę cenę ropy oraz kurs złotówki do dolara. To równanie jest niepełne - wygląda to tak, jakby ceny chleba porównywać wyłącznie w odniesieniu do cen mąki. Rzeczywistość jest bardziej złożona"
@JakubWiech: Tylko idąc drogą obietnic prezesa Obajtka, Orlen mógłby obniżyć marże w rafineriach poniżej rynkowej i zapewnić polskiej gospodarcze tanie paliwo.
@JakubWiech: Zaraz ciebie tu człowieku zlinczują. Skoro już tu jesteś, orientujesz się może dlaczego UE nie wprowadził ceł na rosyjską ropę zamiast sankcji? 60 dolarów za baryłkę cła i niech się Orban buja. Cła też można zawetować?
Import paliw na Ukrainę z rosji i Białorusi to było jakieś 2,5-3 mld dolarów -kto to załata? Jest szansa, że Płock i Możejki zastąpią Mozyrz?
Co z ryzykiem związanym z dużymi skokami cen ropy?
@ZapomnialWieprzJakProsiakiemByl: Z tego samego powodu, dla których nie wprowadza sankcji: trzeba zgody np. Węgier, które po prostu twardo mówią nie. Niestety, tutaj dochodzimy do ściany w zakresie możliwości politycznych UE
Orlen to spółka giełdowa. Obniżenie marży poniżej rynkowej to działanie na szkodę spółki i odpowiedzialność karna.
@JakubWiech: Czyli prezes Obajtek publicznie kłamie że orlen dba o tanie paliwo? Czy na pewno Orlen nie może zmniejszyć i tak rekordowych marż? Widzieliśmy dotąd różne działania spółek skarbu państwa które nie zawsze były w interesie maksymalizacji ich zysku a były w interesie skarbu państwa.
@JakubWiech: Masz ostatnio bardzo dobre relacje z Orlenem więc posiadasz pewnie informacje jaki procent przerabianego przez nich surowca stanowi ta mocno przeceniona ropa Urals (z Rosji) i jaka jest skala tej przeceny?
Sikorski odwala taką robotę na arenie międzynarodowej, Tusk odblokował 600mld. Takich polityków nam trzeba. Poważnych i szanowanych. W komentarzu zdjęcie dla kontrastu. #polityka
Powiem wprost: jest drogo, a może być jeszcze drożej. Ósemka z przodu na totemach przy stacjach benzynowych wcale nie jest nierealna, ale to, czy ją ujrzymy zależy od szeregu czynników gospodarczych i politycznych.
Porównując historyczne ceny paliw do dzisiejszych wielu komentatorów skupia się jedynie na dwóch wskaźnikach: biorą pod uwagę cenę ropy oraz kurs złotówki do dolara. To równanie jest niepełne - wygląda to tak, jakby ceny chleba porównywać wyłącznie w odniesieniu do cen mąki. Rzeczywistość jest bardziej złożona.
Po pierwsze, warto dokonać kluczowego rozróżnienia. Analizując ceny paliw, analizujemy tak naprawdę sytuację na dwóch rynkach. Chodzi o rynek ropy (czyli rynek surowca) oraz rynek paliw (a więc rynek produktów). Na te dwa rynki oddziałują rozmaite, różnie nasilone czynniki.

Na cenę surowca najsilniej wpływa wojna rozpętana przez Rosję, potencjalne ryzyko sankcji oraz już wdrożone środki, które zmniejszyły przerób rosyjskiej ropy w rafineriach na całym świecie. To właśnie te mechanizmy sprawiły, że ropa Urals (z Rosji) jest tańsza od ropy Brent (z Morza Północnego) - mniej podmiotów chce ją kupić, traderzy boją się kontraktować dostawy ze względu na polityczną niepewność. Do tego trzeba dodać również pozostałości pandemii w postaci np. wysokiej ceny frachtu.
Cena surowca przekłada się oczywiście na cenę paliwa, ale poza nią rynek ten kształtuje również ogromny popyt, wynikający z odblokowanie transportu po zdjęciu restrykcji pandemicznych, zwiększenia ruchu samochodowego przez ucieczkę milionów ludzi z Ukrainy oraz wzrost zapotrzebowania wojskowego. Na widocznych na stacjach paliw cenach ciążą również wysokie koszty energii oraz względnie wysokie notowania uprawnień do emisji. Swoje zrobiły również ograniczenia w poborze paliw z Rosji - produktów jest mniej na rynku, ceny idą do góry.
To wszystko sprawia, że ceny na stacjach paliw są rekordowo wysokie - a mogą być wyższe, wystarczy bowiem, że Unia Europejska nałoży embargo na dostawy ropy z Rosji.
Nie jest natomiast prawdą, że ceny paliw podbija pomoc paliwowa, jaką Polska udziela Ukrainie. Według informacji, które pozyskałem, do końca maja państwo polskie wesprze ukraińskiego sąsiada wolumenem 55 tysięcy ton benzyny i oleju napędowego (ok. 73 mln litrów). Nie bez powodu piszę „państwo polskie” - materiały te zostaną przekazane z rezerwy strategicznej, a więc z zasobu, który i tak był poza rynkiem (nota bene, nie jest to szczególnie duże uszczuplenie tego zasobu). Z racji tego, że Polska posiada więcej zapasów niż musi (ustawowo powinniśmy mieć ich na 90 dni funkcjonowania gospodarki), to możemy sobie na taką pomoc pozwolić. Nawiasem, za litr benzyny na Ukrainie płaci się teraz na ok. 7 złotych, więc poziom cenowy zrównał się w zasadzie z Polską, choć zawsze po stronie ukraińskiej było o ok. 30% taniej.
I teraz kluczowe pytanie: czy koncerny paliwowe zarabiają na nas dodatkowe pieniądze? Odpowiedź brzmi: i tak, i nie. Kluczem do niej jest tzw. modelowa marża rafineryjna. Wbrew pozorom, nie jest wskaźnik, który pokazuje zarobek koncernu paliwowego. To nożyce cenowe, odzwierciedlające różnicę między ceną surowca (ropy) a ceną produktów (paliw). Koncerny zarabiają teraz właśnie na tej różnicy, która jednak jest dynamiczna, ze względu na zmiany w poborze ropy rosyjskiej (czyli tej tańszej) oraz sytuację na rynku paliw (gdzie cały czas jest ogromny popyt i ceny są - w całej Europie - rekordowe). Innymi słowy mówiąc, giganci paliwowi zarabiają teraz na tym, że wciąż mogą pobierać tańszą ropę rosyjską i produkować z niej paliwa, które są bardzo drogie - ale nie są drogie dlatego, że koncerny dołączają do nich jakąś specjalną marżę detaliczną, inkasowaną na stacjach. Nie, zysk ma miejsce na etapie rafinerii.
Mam nadzieję, że udało mi się rozjaśnić Wam trochę sytuację. Jeśli macie jeszcze jakieś pytania - piszcie śmiało.
#paliwo #ciekawostki #gospodarka #ceny #inflacja #samochody #energetyka
@JakubWiech: a jak Pan wyjaśni w takim razie wpis mirka @Zuben ?
Komentarz usunięty przez autora
"Porównując historyczne ceny paliw do dzisiejszych wielu komentatorów skupia się jedynie na dwóch wskaźnikach: biorą pod uwagę cenę ropy oraz kurs złotówki do dolara. To równanie jest niepełne - wygląda to tak, jakby ceny chleba porównywać wyłącznie w odniesieniu do cen mąki. Rzeczywistość jest bardziej złożona"
@JakubWiech: Tylko idąc drogą obietnic prezesa Obajtka, Orlen mógłby obniżyć marże w rafineriach poniżej rynkowej i zapewnić polskiej gospodarcze tanie paliwo.
Skoro już tu jesteś, orientujesz się może dlaczego UE nie wprowadził ceł na rosyjską ropę zamiast sankcji? 60 dolarów za baryłkę cła i niech się Orban buja. Cła też można zawetować?
Import paliw na Ukrainę z rosji i Białorusi to było jakieś 2,5-3 mld dolarów -kto to załata? Jest szansa, że Płock i Możejki zastąpią Mozyrz?
Co z ryzykiem związanym z dużymi skokami cen ropy?
@JakubWiech: Czyli prezes Obajtek publicznie kłamie że orlen dba o tanie paliwo? Czy na pewno Orlen nie może zmniejszyć i tak rekordowych marż? Widzieliśmy dotąd różne działania spółek skarbu państwa które nie zawsze były w interesie maksymalizacji ich zysku a były w interesie skarbu państwa.