Kiedy ksiądz przyjdzie po kolędzie, przyjmijcie błogosławieństwo, bo błogosławi Was bóg, w którego wierzycie, a nie funkcjonariusz; ale potem odważnie powiedzcie funkcjonariuszowi to, co mówicie mnie w prywatnych rozmowach. A kiedy wyciągnie rękę po kopertę, powiedzcie, że dopóki kościół nie rozliczy się z pedofilii, będziecie przekazywali te pieniądze na jej ofiary.

Mam jednak sporo znajomych, a może nawet przyjaciół, którzy są wierzącymi katolikami. Poznałem ich jako ludzi głęboko – na ile mogę to ocenić – przyzwoitych, wyrozumiałych, szanujących godność bliźniego, stawiających sobie prawdziwe, nie pozorne wymagania. Wiem, że zasady te, które wprowadzają w życie, biorą nie tylko ze swojego sumienia, ale również z tej wiary i zasad ewangelicznych. Są częścią tego kościoła i jest to dla nich ważne. Nie rozumiem tego – jak wielu rzeczy zresztą; nierozumienie to ważna część ludzkiego doświadczenia – ale to uznaję. Do nich – do Was – kieruję ten list.

Jak wiadomo, kościół katolicki ma swoją strategię, określającą, co znaczy „kościół”. Zmienia ją w zależności od tego, jak mu wygodniej – czasem to ogół wszystkich wiernych (tak mówi teologia), czasem warstwa hierarchów (tego wymaga sprawowanie władzy). A zatem: kiedy trzeba przejąć majątek, wymusić na posłach ustawę, przejmują hierarchowie, decydują hierarchowie. „Kościół jest za zaostrzeniem ustawy aborcyjnej” – mówią, choć przecież ogół wiernych w Polsce jest przeciwko temu. A kiedy dochodzi do ujawnienia skandalów pedofilskich, mówią: „To zrobił jakiś ksiądz, a nie kościół; kościół to ogół wiernych!”.

Was jednak, wiernych, obowiązuje, jak sądzę, teologia, nie doraźna polityka. Moi znajomi i przyjaciele katolicy! Jesteście ludźmi, jak mówiłem, przyzwoitymi. Odbyłem z Wami dziesiątki rozmów i za każdym razem słyszałem mniej więcej to samo. Zapewnialiście mnie, że nie akceptujecie kościelnej homofobii, ukrywania księży pedofilów, siania nienawiści; wstydziliście się brunatnych fojermarszy na Jasnej Górze – w najświętszym ponoć miejscu polskiego katolicyzmu – wstydziliście się oburzających, nieludzkich kazań księży i biskupów. Nie mam powodu, by wątpić w prawdziwość Waszego wstydu i żalu. I dziękuję Wam za to, bo są to rzeczy ważne i niepomijalne.

Pani Godek powiedziała półprawdę w tym sensie, że zmiany obyczajowe, jakie miały miejsce w latach 60. czy 70. na Zachodzie, czy te obecnie trwające w Polsce, są niewątpliwie czynnikiem ryzyka, jeśli chodzi o wykorzystywanie małoletnich. Stwierdzono to przy pomocy empirycznych badań. Tyle tylko, że z czynników ryzyka nie można robić przyczyn,