[MajsterZeStoczni]

Maszyny, które osobiście uważam za ciekawe, a które mogą niektórym nie być znane; odc. 51/???

Ryan XV-5 Vertifan

Jeden z pierwszych samolotów pionowego startu (VTOL – vertical take-off nad landing) z napędem hybrydowym, opracowany w latach 60 XX wieku w związku z programem ogłoszonym przez US Army – jego bezpośrednim konkurentem był VZ-10 zaprojektowany i zbudowany przez Lockheed.

Głównym źródłem napędu były dwa silniki turboodrzutowe J85, służące do lotu poziomego oraz do zasilania gazami wylotowymi trzech wentylatorów kanałowych odpowiedzialnych za pionowy start. Jeden wentylator o średnicy 0.91m znajdował się na dziobie oraz po jednym o średnicy 1.59m na każdym ze skrzydeł. Wentylatory na skrzydłach były dodatkowo wyposażone w pokrywy, które były otwierane do ich użycia. Wszystkie trzy generowały pionowy ciąg wynoszący 71.2kN - trzy krotnie więcej niż oba J85 w trybie turboodrzutowym. Możliwe było wektorowanie ciągu wentylaorów w przód i w tył poprzez system łopatek-żaluzji znajdujący się pod każdym z nich.

Zbudowane zostały dwa egzemplarze o nazwie XV-5A. Pierwszy lot wykonano 25 maja 1964r. Obie maszyny były testowane przez piętnastu pilotów. Jeden samolot został zniszczony w wypadku 27 kwietnia 1965. Pilot Lou Everettzginął pomimo katapultowania się. Dochodzenia wykazało, że system przechodzenia z lotu poziomego do pionowego został przez pilota przypadkowo włączony, co spowodowało opuszczenie nosa o prawie 45° w dół (system ten miał kompensować nadmiar ciągu generowany przez wentylator na dziobie) oraz niewłaściwe osprzętowanie fotela wyrzutowego.

Płatowiec był bardzo trudno w pilotażu podczas lądowania. Kontrola kąta wychylenia podłużnego odbywała się poprzez ustawienie ciągu wentylatorów w przeciwnych kierunkach, lecz było to za mało skuteczne do precyzyjnego prowadzenia przy niskich prędkościach. Samo otwieranie klap na skrzydłach powodowało znaczące zmiany kątą wychylenia. Samolot miał również bardzo słabe przyspieszenie podczas normalnego rozbiegu na pasie startowym.

Druga z maszyn został poważnie uszkodzona 5 października 1966r. Jedna z opcji w materiałach promocyjnych mówiła o możliwości wykorzystania samolotu do zadań ratunkowych, gdzie w trakcie zawisu osoba ratowana miała być wciągana przy użyciu liny do przedziału znajdującego się za kabiną pilotów. W trakcie testu uprząż znajdująca się na linie została wessana przez wentylator. Pilot przeżył katapultując się. Dochodzenie wykazało, że pomimo zdarzenia wentylator był w stanie funkcjonować wystarczająco dobrze do wykonania bezpiecznego lądowania. Płatowiec został przebudowany, otrzymał oznaczenie XV-5B i był wykorzystywany do dalszych testów aż do 1971r.

Pomimo zamknięcia programu, wentylatory kanałowe zostały ocenione pomyślnie oraz zaproponowano kilka programów uzupełniających badania nad nimi.

XV-5B znajduje się na wystawie United States Army Aviation Museum, Fort Novosel, Alabama.

Podstawowe dane techniczne (XV-5A):

Załoga: 2
Długość: 13.56m
Rozpiętość skrzydeł: 9.09m
Powierzchnia nośna: 24.18m^2
Wysokość: 4.5m
Masa własna (pusty): 3421kg
MTOW: 6169kg
Napęd: 2x General Electric J85-GE-5 11.82kN (1025kgf) ciągu – silniki turboodrzutowe
3x General Electric X353-5 23.73kN (2420kgf) ciągu – wentylatory kanałowe
Vmax: 880km/h | 475kts
Zasięg: 1600km | 870nmi
Pułap: 12000m (40000ft)
Prędkość wznoszenia: 41m/s

#lotnictwo #samoloty #inzynieria #ciekawostki #historia #gruparatowaniapoziomu #hobby #aircraftboners #zainteresowania
Do obserwowania: #whangarzeumajstra - jak komuś podobają się moje wypociny

[MajsterZeStoczni]

Treść została ukryta... Pokaż treść

[MajsterZeStoczni]

Treść została ukryta... Pokaż treść

[MajsterZeStoczni]

Treść została ukryta... Pokaż treść

[MajsterZeStoczni]

Treść została ukryta... Pokaż treść

[mkarweta]

@MajsterZeStoczni panie Majster, jak dobrze znów Pana widzieć! (｡◕‿‿◕｡)

[Kruk_98]

@WilecSrylec prosze o opinie Pana Magistra Inżynierii Lotniczej (celowo z durzyh) czy to ciekawa maszyna

[WilecSrylec]

@Kruk_98: bardzo ciekawy samolot, nie znałem go, polecam serdecznie ten samolot

[MajsterZeStoczni]

@mkarweta: