[Gulosus]

Cis — drzewo o janusowym obliczu

Starożytni autorzy greccy i rzymscy opisywali cis zarówno jako źródło drewna stosowanego do wyrobu łuków, jak i jako źródło trucizny. Teofrast (grecki filozof zwany „ojcem botaniki”, żył w latach 371–287 p.n.e.) wspominał, iż liście tej rośliny są trujące dla koni. Pliniusz Starszy (rzymski przyrodnik i encyklopedysta, żył w latach 23–79 n.e.) zauważył, iż „jagody” T. baccata są śmiertelną trucizną. Zbiory tego surowca miały być szczególnie popularne w Hiszpanii. Ponadto był on zdania, że od nazwy tego drzewa pochodzi słowo Toxicon (łac. trucizna). Jednak nie jest to takie oczywiste. Niektórzy uczeni uważają, że nazwa rodzajowa Taxus pochodzi od pojęcia taxis (gr. układ liści jak zęby grzebienia) lub taxon (gr. łuk). Jest to o tyle ciekawe, że sam Homer w swojej epopei pisał o żołnierzach z Krety wyposażonych w śmiercionośne cisowe łuki. Warto zaznaczyć, iż w starożytności preparaty na bazie cisu były stosowane głównie jako środek poronny – często ze skutkiem śmiertelnym.

Traktowanie tej rośliny jako łącznika między sferą sacrum a profanum nie zniknęło nawet w czasie chrystianizacji Wysp Brytyjskich. Świadczy o tym to, iż cis europejski był sadzony wokół kościołów i na cmentarzach. Wyjaśnia to dlaczego stare okazy cisa są obecnie rzadkością poza terenami kościelnymi.

Nazwa Taxus została po raz pierwszy zaproponowana przez Tourneforta w 1717 roku, a w 1753 roku takson ten został ustanowiony przez Carla von Linné. W swoim dziele Species Plantarum opisał on dwa gatunki cisu: Taxus baccata i Taxus nucifera (cis orzechodajny). Drugi z powyższych jest współcześnie klasyfikowany jako Torreya nucifera (torreja orzechowa). Ten pochodzący z Japonii przedstawiciel rodziny Taxaceae wytwarza jadalne nasiona, z których otrzymuje się olej spożywczy. Jest powszechnie sadzona jako roślina ozdobna. W Kraju Kwitnącej Wiśni niektóre grupy ezoteryczne otrzymują z liści tego gatunku olejek aromatyczny, który jest przez nich spalany i wykorzystywany jako środek wspomagający medytację.

A jak cis był wykorzystywany w dawnej farmacji? Co ma wspólnego z lekami na nowotwory i Irokezami? O tym w artykule na stronie:

https://pharmacopola.pl/cis-europejski-drzewo-o-janusowym-obliczu/

Do wykopania:

https://www.wykop.pl/link/6851101/cis-europejski-drzewo-o-janusowym-obliczu/

#gulosus #pharmacopola
#ziololecznictwo #ziola #botanika #medycyna #medycynanaturalna #nauka #onkologia #toksykologia

[Gulosus]

Chcesz być wołany do kolejnych artykułów dodanych na stronie? Daj plusa!