Wpis z mikrobloga

Znalezisko - Czy Piłsudski był militarnym geniuszem czy amatorem? O wykształceniu Marszałka

Józef Piłsudski był geniuszem militarnym. Uznali to nawet Austriacy, tworząc dla niego wyjątkowy stopień wojskowy: brygadiera. Piłsudski był militarnym amatorem, nie skończył przecież żadnej szkoły oficerskiej – a szkoła oficerska – z definicji – jest koniecznie potrzebna do bycia oficerem. Czy „urzędnik wojskowy VI rangi” Józef Piłsudski miał odpowiednie wykształcenie wojskowe?

Józef Piłsudski nie kończył szkół wojskowych, co dla wielu oznacza, że nie miał odpowiedniego przygotowania fachowego. Warto jednak zwrócić uwagę, że rola szkół oficerskich w kształceniu oficerów liniowych – a nie technicznych – nie polega na nauce rzemiosła wojskowego. To w gruncie rzeczy pomaturalne szkoły zawodowe. Ich głównym celem jest – a na pewno było przed Wielką Wojną – ułatwienie awansu społecznego młodzieży wiejskiej. Szkoła oficerska dawała towarzyską ogładę, wiedzę o funkcjonowaniu państwa oraz podstawowe przeszkolenie taktyczne, oparte przede wszystkim na topografii i terenoznawstwie.

15 grudnia 1914 roku władze austriackie zadecydowały o reorganizacji legionów i utworzeniu dwóch brygad. Dowódcą pierwszej z nich został „urzędnik wojskowy VI rangi” Józef Piłsudski. (...) Austriackie stopnie wojskowe były skomplikowane: bez mała każda służba miała oddzielne nazwy rang, co więcej – oficerowie zajmujący się tyłami byli nazywani urzędnikami i zamiast sześcioramiennych gwiazdek nosili czterolistne rozetki. W ramach represji i zniechęcania Polaków, oficerom legionowym przyznano właśnie status urzędników wojskowych, wraz ze wszystkimi minusami tego rozwiązania: niższą gażą i koniecznością salutowania „prawdziwym” oficerom austriackim. Wieloletni spór o przyznanie stopni oficerskich legionistom miał więc wymiar nie tylko narodowy, ale również praktyczny, prestiżowy i finansowy. Józef Piłsudski był więc oficjalnie „urzędnikiem wojskowym VI rangi” – czymś w rodzaju pułkownika.

Od tej pory nazywano go według pełnionej funkcji dowódczej – „brygadierem”, tak samo jak dowódców dywizji nazywano „dywizjonerami”. I tu pojawia się problem lingwistyczny: w niektórych państwach – szczególnie angielskojęzycznych – brygadier to stopień wojskowy pomiędzy pułkownikiem a generałem. O ile nie ma wątpliwości, że „dywizjoner” to nazwa funkcji, a plutonowy i pułkownik to nazwa stopni wojskowych, a nie określenie funkcji dowódcy plutonu i dowódcy pułku, to termin „brygadier” może być dwuznaczny. Tę dwuznaczność wykorzystano dla podkreślenia szczególnego statusu Józefa Piłsudskiego: choć „brygadierów” w Legionach było kilku, to „Brygadier” był tylko jeden. Tak zresztą – „Brygadier Piłsudski” – określano go w mniej i bardziej oficjalnych pismach.

Czy „urzędnik wojskowy VI rangi” Józef Piłsudski miał odpowiednie wykształcenie wojskowe? Wszystko na to wskazuje: z domu wyniósł odpowiednią ogładę, a wiedzę o funkcjonowaniu państwa nabył podczas działalności politycznej. Podczas rewolucji 1905 roku zdobył podstawowe przeszkolenie taktyczne, a egzaminem z topografii i terenoznawstwa była skutecznie przeprowadzona akcja pod Bezdanami 26 września 1908. W kolejnych latach nabył praktyki w dowodzeniu większymi formacjami, prowadząc manewry Związku Strzeleckiego. W 1914 roku miał więc praktykę dowódczą większą niż przeciętny europejski pułkownik. Znał nie tylko praktykę, ale również i teorię: prowadził badania nad współczesnymi wojnami, chociażby bałkańskimi, tocznymi w latach 1912–1913. Wojsko było jego życiem – również pod tym względem nie różnił się od oficerów zawodowych.

W listopadzie 1918 roku nastąpiło gwałtowne przyśpieszenie kariery wojskowej „urzędnika wojskowego VI rangi” Józefa Piłsudskiego – został wodzem naczelnym Wojsk Polskich. Był to awans podyktowany potrzebami politycznymi, a niski stopień wojskowy musiał przeszkadzać w sprawowaniu dowództwa. Najprawdopodobniej z tego powodu wciąż chodził w mundurze legionowym bez odznaki stopnia, a zwracano się do niego „komendancie”. Chwilowo problem nie był tak istotny, bowiem Józef Piłsudski został Naczelnikiem Państwa – teraz jego władza wynikała nie z rangi wojskowej, ale z prestiżu stanowiska, potwierdzonego wolą Sejmu Ustawodawczego. (...)

W 1920 roku Józefowi Piłsudskiemu przyszło dowodzić całymi armiami, na obszarze całych krajów. Taka bariera kompetencyjna występuje dość często: zdolni dowódcy dywizji nie zawsze zostają zdolnymi dowódcami armii, a zdolni dowódcy armii nie zawsze zostają zdolnymi wodzami naczelnymi. Z tym ostatnim mamy do czynienia w przypadku Józefa Piłsudskiego. (...)

W 1920 roku wódz naczelny – i Naczelnik Państwa – Pierwszy Marszałek Polski Józef Piłsudski popełnił dużo więcej błędów niż w latach poprzednich. Albo przerosła go skala działań wojennych, albo liczba obowiązków na nim spoczywająca. Niestety, błędy, pomyłki i niedopatrzenia nie skończyły się wiosną 1920 roku, tylko powtarzały się w kolejnych miesiącach. Największym z nich – któremu poświecimy należną uwagę – była fatalna ocena rosyjskich intencji w przededniu bitwy warszawskiej. Błąd ten popełnili zresztą wszyscy generałowie – a także większość oficerów niższego szczebla – pełniący stanowiska dowódcze w sierpniu 1920 roku.

Popełnione przez Józefa Piłsudskiego błędy w żadnym stopniu nie dyskwalifikują go jako dowódcy. Popełniają je wszyscy, nawet Aleksander Wielki – jedyny chyba wódz w dziejach świata, który wygrał wszystkie swoje bitwy. Wojny wygrywa ta strona, która popełni mniej błędów.

------
Jeśli interesujesz się historią i lubisz konkretne materiały (takie z rzetelną bibliografią i ciekawymi zdjęciami/filmikami), to zaplusuj komentarz pod tym wpisem - mniej więcej codziennie wrzucam jedno znalezisko i z chęcią bym Cię zawołała () #rozowaihistoria
------

Ten wpis jest fragmentem książki, której autorami są Sławomir Koper i Tymoteusz Pawłowski. Więcej jest w linku znaleziska.

Fot. Józef Piłsudski podczas wizyty w Poznaniu w październiku 1919. Z lewej: gen. Józef Dowbor-Muśnicki, z prawej mjr Bolesław Wieniawa-Długoszowski i Władysław Seyda (w ubraniu cywilnym)

#historia #ciekawostkihistoryczne #histmag #ciekawostki #mikroreklama #swiatnauki #liganauki #qualitycontent #gruparatowaniapoziomu #swiatnauki #militaria #xxwiek #pilsudski #edukacja
jupjupjupek - Znalezisko - Czy Piłsudski był militarnym geniuszem czy amatorem? O wyk...

źródło: comment_1597860030AODAtsDV11iTL6lwowPzVL.jpg

Pobierz
  • 7
  • Odpowiedz
Zaplusuj ten komentarz jeśli interesujesz się historią i lubisz konkretne materiały (takie z rzetelną bibliografią i ciekawymi zdjęciami/filmikami). Mniej więcej codziennie wrzucam jedno znalezisko i z chęcią bym Cię zawołała, gdybyś zechciał(a) zapisać się do mojej mirkolisty () #rozowaihistoria
  • Odpowiedz