Wpis z mikrobloga

Repozytorium MedrXiv publikuje dziś dość ciekawy preprint - artykuł naukowy w wersji przed redakcją przez docelowe czasopismo. Badacze z Iranu donoszą o wykryciu przez nich zastanawiającej korelacji: wraz z postępującą epidemią COVID-19 zaczęto coraz częściej zgłaszać im zaburzenia węchu i smaku. O tym, że objaw taki pojawia się u części poza tym faktem asymptomatycznych chorych, już donoszono z innych krajów, ale były to pojedyncze przypadki. Tutaj autorzy podsumowują dane zebrane od 15 228 osób, które wypełniły ankietę on-line w sprawie wystąpienia u nich problemów oddechowych w ciągu poprzedniego miesiąca.
Do analiz wzięto odpowiedzi od osób, które doświadczyły subiektywnej utraty lub osłabienia węchu w ciągu mniej niż 4 tygodni od początku epidemii. Stopień zmiany węchu był oceniamy przez uczestników w skalach liczbowych, oraz dodatkowo poprzez odpowiadanie na bardziej szczegółowe pytania. Pytano też o inne zaburzenia zdrowotne w tym czasie oraz o występowanie objawów w rodzinie. Wydaje się, że niektóre pytania były podchwytliwe, po to aby zmniejszyć ryzyko błędnych odpowiedzi. Z analiz wyłączono na przykład osoby, które odpowiadały na ogólne pytania w sposób wskazujący na odczuwanie zapachów bez dużej zmiany ale twierdzące, że miały wyraźną hiposmię. Nie brano też pod uwagę ankiet zawierających zbyt dużo niekompletnych danych.

W sumie spośród osób, które wypełniły ankietę, do analiz włączono odpowiedzi od 2/3 (10 069 osób). Sprawdzano datę pojawienia się problemów i korelację z innymi elementami. Ankiety opisywały osoby w wieku od 7 do 78 lat, większość, bo 71% stanowiły kobiety, z 81% osoby niepalące. Większość respondentów pochodziła z prowincji Gilan oraz z obszaru miejskiego Teheranu, z pozostałych prowincji było ich dużo mniej. Mimo to we wszystkich prowincjach rozkład wieku i płci wyglądał podobnie.
U większości, bo 74% odpowiadających, przed wystąpieniem zaburzeń węchu pojawiły się objawy grypopodobne. U niemal połowy odpowiadających członkowie rodziny także niedawno doświadczyli utraty węchu, u 12% przynajmniej jedna bliska osoba doświadczyła ciężkiej choroby płuc a u 7% była ona hospitalizowana z tego powodu. Średni czas trwania objawów to 11 dni, u większości odpowiadających trwały jeszcze w dniu wypełnienia ankiety

Sprawdzono korelację częstości anosmii z częstością zachorowań na COVID-19, stwierdzając wyraźną korelację (0,87). Zarazem ilość zgłaszanych lekarzom przypadków zaburzeń węchu była w trakcie epidemii wyraźnie wyższa niż przed jej początkiem. Autorzy nie przesądzają o przyczynach, będąc świadomymi, że opierają się na subiektywnych ocenach. Ponadto w zasadzie jedyne co mają to prosta korelacja statystyczna, która nie stanowi wprost dowodu. Uważają jednak mimo to, że zanik zapachu pojawia się w fazie zdrowienia po infekcji nowym koronawirusem, będąc objawem wskazującym na przebycie infekcji ze skąpymi objawami.
W Europie i Ameryce najczęstszym stanem wywołującym przemijający brak węchu są infekcje wirusowe górnych dróg oddechowych, właściwie niezależnie od konkretnego wirusa (nawet 45% przypadków), choroby zatok i nosa (nawet 56% - rozumiem, że w tę liczbę wliczają się też te wirusowe infekcje), dopiero na dalszych miejscach są przyczyny typu zatrucia czy urazy głowy. Biorąc pod uwagę, że w marcu w Iranie nie notowano epidemii grypy i innych takich infekcji, autorzy konkludują, że główną przyczyną objawów grypopodobnych, po których wystąpiły zaburzenia węchu, musiał być nowy koronawirus.
https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2020.03.23.20041889v1.full.pdf

Generalnie anosmia lub hiposmia to stan zaburzenia lub braku odczuwania węchu, który w większości przypadków wydaje się mieć przyczynę lokalną w obrębie jamy nosa - zapalenie w obrębie nosa, pogarszające stan nabłonka, w obrębie którego znajdują się zakończenia nerwowe. Dość oczywistą przyczyną jest po prostu zatkanie nosa przez nadmiar wydzieliny czy pogorszenie przepływu powietrza przez polipy. Z lokalnych przyczyn można też wymienić stosowanie donosowych środków obkurczających naczynia krwionośne lub zawierających substancje toksyczne (w USA zanotowano kilkaset przypadków utraty węchu u użytkowników homeopatycznego środka na katar i przeziębienia - był to nisko potencjonowany roztwór zawierający 0,1% soli cynku, który jest toksyczny dla komórek nerwowych).
Inne przyczyny to choroby ogólne pogarszające stan obwodowego układu nerwowego, a więc zatrucia metalami ciężkimi, stosowanie pewnych leków, niedobór witaminy B12, niektóre choroby genetyczne. Wreszcie możliwe są stany centralnego układu nerwowego, jak mikrowylewy (mogące powodować utratę węchu tylko w jednej dziurce nosa), uszkodzenia w wyniku urazów i choroby jak zespół Alzheimera lub Parkinsona, w których zanik węchu może stanowić bardzo wczesną zapowiedź.
https://en.m.wikipedia.org/wiki/Anosmia
Nie jest to więc objaw mający dużą moc predykcyjną dla zachorowań na koronawirusa.

* Innym ciekawym badaniem, które warto tu w tym kontekście przytoczyć, jest analiza porównawcza pacjentów w stanie poważnym i lekkim, gdzie opisano też powikłania neurologiczne. W grupie 214 pacjentów leczonych w Wuhan, 88 znalazło się w stanie poważnym. Byli oni średnio nieco starsi niż ci w stanie lekkim (58 vs. 49 l.), i więcej było wśród nich mężczyzn (50% vs. 34%).
Może się to wydać zaskakujące, ale więcej było w tej grupie osób bez innych przewlekłych chorób (47% vs. 37%). Zarazem jednak poszczególne choroby jak nadciśnienie czy cukrzyca były w tej grupie częstsze niż u lżej przechodzących. Autorzy wprost tego nie podali, ale porównując obie grupy można się domyśleć, że w grupie ciężkich przypadków więcej było osób mających po dwie czy więcej chorób przewlekłych na raz, procentowa częstość poszczególnych chorób sumuje się do większej liczby niż procentowa częstość jakichkolwiek chorób.
Analogicznie osoby z grupy o cięższych objawach rzadziej miały poszczególne objawy wirusa, jak gorączka (40% vs. 92%), suchy kaszel czy brak apetytu, co oznaczałoby, że więcej było w tej grupie osób z izolowanym jednym objawem. Częściej natomiast w tej grupie pojawiały się zaburzenia ze strony centralnego układu nerwowego, w tym zawroty głowy (30% vs. 20%), ból głowy (17% vs.10%) zaburzenia świadomości (14% vs. 2%). Tylko w tej grupie zdarzyły się też pojedyncze ataki padaczkowe i ataksja.
Z objawów obwodowego układu nerwowego częściej zdarzały się w ciężkiej grupie zaburzenia pracy mięśni (19% vs.5%). W obu grupach zdarzało się rzadko (5%) pogorszenie węchu i smaku, wśród lżejszych przypadków nieco częściej.
https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2020.02.22.20026500v1.full.pdf

#koronawirus #koronawirusfakty #medycyna #gruparatowaniapoziomu #iran
  • 8
  • Odpowiedz
@megawatt: Raczej chyba przejściowym. W tym przypadku ankiety zbierano przez kilka dni, zgłosiło się sporo osób, które zauważyły problemy niedawno, dlatego w dniu wypełnienia kwestionariusza 60% jeszcze miało zaburzenia węchu.
  • Odpowiedz