[michelney]

#monetabizancjum – ciekawostki z dziedziny mennictwa i ekonomii Bizancjum.

Dzisiaj trochę numizmatycznego CSI. Będzie wyjątkowo krótko, bo powinienem już się pakować do wyjazdu na wykopaliska :).

Mennictwo Herakliusza (szczególnie w okresie buntu przeciwko Fokasowi) charakteryzuje się dużą liczbą monet przebijanych, co wynika z propagandowej funkcji monety. Pieniądze z wizerunkami znienawidzonego Fokasa w warunkach nawet polowych naprędce przebijano stemplami Herakliuszów i w ten sposób dawano ludności do zrozumienia, że cesarz się zmienił.
Odnajdowane są również numizmaty, które świadczą o ekonomicznej funkcji tego procesu w Aleksandrii, ale jest to temat na osobny wpis.

Poniżej przedstawię wam monetę, z którą sam musiałem się zmagać. Stemple Herakliusza na niej są łatwe do rozpoznania:

Konstantynopol, follis, 616-617
Av.: Herakliusz w centrum, Herakliusz Konstantyn po prawej stronie i Martyna po lewej, stojący na wprost, ubrani w chlamydy, na głowie korony z krzyżami. Z korony Martyny zwisa pendilia.
Rv.: M, poniżej: Γ, w lewym polu ANNO, w prawym polu "G" , w odcinku : CON.

Na pierwszy rzut oka to mogłoby wystarczyć, ale po przyjrzeniu się widzimy, że COŚ się nie zgadza(elementy niepasujące podkreśliłem kolorem czerwonym). No i w takiej sytuacji nie pozostaje nic nam nic innego, musimy założyć, że jest to przebitka i to całkiem niestaranna. Obracamy monetę, szukamy szczegółów, przeglądamy katalogi... i bęc, namierzyliśmy pierwotne bicie:

Fokas (602-610)
Antiochia, follis, 605-606
Av.: [ONFOCA NEPEAV] Fokas z Leoncją stojący na wprost, oboje w koronach z krzyżem. Między głowami krzyż.
Rv.: [m], w odcinku: THEUP

Jak widać, udało się nawet określić bardzo wąski przedział chronologiczny wybicia monety(zachowana informacja o roku panowania Fokasa). Co ciekawe, moneta musiała przebyć interesującą drogę, o której niestety mało wiemy. Wybito ją za Fokasa w Antiochii(dzisiejsza Turcja), w 10 lat po buncie Herakliuszów trafiła w jakiś sposób do Konstantynopola, a następnie musiała zostać przetransportowana do Afryki Północnej, gdzie po czternastu wiekach została odnaleziona przez polskich archeologów.

Na obrazku: w obu przypadkach moneta z wykopalisk po lewej, po prawej przykład z katalogu.

#numizmatyka #historia #ciekawostkihistoryczne
#gruparatowaniapoziomu (może trochę)