[fredo2]

Jedziemy dalej z "Kapitałem". Jesteśmy na mniej więcej drugiej stronie tego wiekopomnego dzieła. Zachęcam do pytań, wątpienia itp.

https://www.marxists.org/polski/marks-engels/1867/kapital/01.htm#D1R11

Wartość wymienna występuje przede wszystkim jako stosunek ilościowy, proporcja, w jakiej wartości użytkowe jednego rodzaju wymieniane są na wartości użytkowe innego rodzaju 6 — stosunek zmieniający się nieustannie w zależności od czasu i miejsca. Stąd wartość wymienna wydaje się czymś przypadkowym i czysto względnym, a wartość wymienna wewnętrzna, immanentna towarowi (valeur intrinseque), wydaje się jakimś contradictio in adiecto7. Rozpatrzmy bliżej tę sprawę.

Jakiś towar, np. kwarter pszenicy, jest wymieniany na x pasty do obuwia albo na y jedwabiu, albo na z złota itd. — krótko mówiąc, na inne towary w najrozmaitszych proporcjach. Pszenica posiada więc różne wartości wymienne — nie jedną. Ale że x pasty do obuwia, podobnie jak y jedwabiu, podobnie jak z złota itd. stanowią wartość wymienną jednego kwarteru pszenicy, wobec tego x pasty do obuwia, y jedwabiu, z złota itd. muszą być wartościami wymiennymi, które mogą się wzajemnie zastępować, czyli równymi co do wielkości. Wynika stąd po pierwsze: odpowiednie wartości wymienne tego samego towaru wyrażają równą wielkość. Po wtóre zaś: wartość wymienna może być w ogóle tylko sposobem wyrażania, “formą przejawiania się" odmiennej od niej treści.

Ostatnio była mowa o wartości użytkowej i o tym, że wartość wymienna jest formą społeczną materialnego bogactwa. Towary mają, można powiedzieć, naturę dualną, podobnie jak katolicy, którzy wierzą, że mają w sobie pierwiastek bozi w postaci duszy. Ciałem towaru jest wartość użytkowa, a duszą wartość wymienna. Ok. Teraz Marks się koncentruje na wartości wymiennej. Co to w ogóle jest? Jest to stosunek liczbowy, według którego wymieniają się towary. Jest to wielkość relacyjna, ale żeby coś porównać potrzeba czegoś wspólnego, jakiejś jednej miary, którą wartość wymienna wyraża w postaci relacji. Tu pojawia się kontrowersyjna kwestia związana z Marksowską teorią wartości opartej na pracy. Omówimy to jutro.

#marksnadzis #czytaniekapitaluzfredo #filozofia #ekonomia

[Igor-Kielbratowski]

@fredo2: zauważyłbym jeszcze jeden problem. Ceny, po których się wymieniamy, nie są stałe nawet, jeśli ilość pracy została w ich wykonanie już włożona.

[fredo2]

@Cheater:

Czy Marks opierał swoje teorie tylko na towarach? Co z usługami? Czy to nie jest przepaść, która powoduje ze jego teorie nie przystają do dzisiejszego świata? ...w końcu wymiana usług dogonia (przegoniła?) handel towarami.

Towary Marks rozumie szeroko -- usługi również się do nich zaliczają. Wypolerowanie komuś butów też jest towarem. Nie musi być tak, że chodzi tu tylko o rzeczy stricte fizyczne, materialne, choć Marks posługuje się raczej tego

[fredo2]

@Igor-Kielbratowski: to prawda, tym problemem Marks się zajmuje później

[fredo2]

@Cheater: tak. Jego interpretacji jest bardzo dużo. Dużo by wymieniać.