Wpis z mikrobloga

Szukaj przodków z Wykopem!

Odszukanie przodka, mieszkającego w innej, nieznanej nam wcześniej miejscowości, zawsze prowadzi do punktu wyjścia, tzn. po raz kolejny stajemy się „nowicjuszami” w genealogii.

Jak więc najszybciej ustalić parafię, interesującej nas wsi, miejsce, w którym znajdują się metryki, a także dostępne zasoby internetowe?

1. Parafia

Najpierw musimy ustalić do jakiej parafii należała szukana miejscowość. Najlepszym rozwiązaniem będzie wpisanie nazwy wsi do wyszukiwarki „Słownika geograficznego Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich”. W 98 proc. przypadków słownik autorstwa Filipa Sulimierskiego, Bronisława Chlebowskiego i Władysława Walewskiego, będzie dla nas wystarczający. Kiedy jednak nie odnajdziemy tam informacji o przynależności wsi do parafii, możemy skorzystać z Mapy Parafii, która znajduje się na stronie More Maiorum. Mapa jest regularnie aktualizowana. Wpisując nazwę miejscowości możemy zobaczyć, które parafie były jej najbliższe.

Kiedy poszukiwana miejscowość należała do Królestwa Polskiego możemy skorzystać ze „Skorowidza miejscowości Królestwa Polskiego” – Tom I dostępny tutaj, a Tom II tutaj.

Z kolei jeśli próbujemy ustalić parafię z okresu międzywojennego, możemy skorzystać z „Najnowszego skorowidza wszystkich miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi, Wielkim Księstwie Krakowskiem i Księs. Bukowińskiem”.

Pomocna może okazać się również wyszukiwarka miejscowości na stronie JewishGen.

2. A co jeśli nie możemy znaleźć miejscowości?

Być może powodem jest zły zapis spisującego metrykę albo stawający źle podali nazwę wsi. To również my mogliśmy źle odczytać zapis metrykalny. Z pomocą przyjdzie nam wspomniana już wyszukiwarka JewisGen.

Wchodzimy na stronę JewishGen, na której znajduje się baza miejscowości.

W dolnym okienku mamy kilka metod wyszukiwania: Phonetically Like (zbliżone fonetycznie), Sounds Like (podobne brzmienie), Is Exactly (dokładna pisownia), Starts with (zaczyna się od…), Contains (zawiera). Starts with przydaje się, kiedy mamy czytelny początek wyrazu, a Contains – jeśli czytelna jest tylko część.

Przykład:

Poszukiwałem miejscowości „Nonie”, podejrzewałem, że owe Nonie położone są gdzieś w okolicy Nasielska, ponieważ w tej parafii odbył się ślub, więc:

a) w górne okienko wpisuję Nasielsk,
b) w drugim okienku od góry zaznaczam „Poland” aby wyszukiwarka nie biegała po całej Europie,
c) w dolnym zaznaczam Is Exactly, jako że jestem pewna pisowni miejscowości Nasielsk.
d) klikam Start Search, w tabelce pojawia się Nasielsk i tu – w ostatniej kolumnie tabeli „10 mile radius”
e) klikam na kółeczko w ostatniej kolumnie i wyskakuje lista wszystkich miejscowości, znajdujących się w promieniu 10 mil od Nasielska.
f) klikam w tytuł pierwszej kolumny „Location” (pojawia się okienko Sort A-Z) i wszystkie miejscowości układają się w porządku alfabetycznym.
g) zjeżdżam do N i okazuje się, że moje „Nonie” to Nuna!

3. Gdzie szukać metryk?

Kiedy znamy już parafię trzeba znaleźć miejsce, w którym są przechowywane jej metryki. Zazwyczaj jest to albo Archiwum Państwowe, albo Archiwum (Archi)Diecezjalne lub parafia. Oczywiście metryk młodszych niż 100 lat w przypadku aktów urodzeń (lub 80 w przypadku metryk ślubów i zgonów) należy szukać w odpowiednim USC.

Aby ustalić miejsce przechowywania aktów można skorzystać z bazy Pradziad, należy jednak pamiętać, że nie zawiera ona wszystkich informacji o zbiorach, znajdujących się w Archiwach Państwowych.

Jeśli tam nie odnajdziemy „naszej” parafii można sprawdzić do jakiej diecezji należy szukana parafia. Warto skorzystać np. z mapy diecezji, dostępnej na stronie genealodzy.pl. Na stronach diecezji powinna znajdować się informacja o tym, jakie księgi znajdują się w zasobie danego Archiwum z „terenowych parafii”. Jeśli jednak na stronach diecezji nie będzie tej wzmianki, warto wówczas zadzwonić do Archiwum Diecezjalnego i zapytać.

Kolejnym miejscem, w którym przechowywane są metryki, to archiwa Mormonów. Na stronie FamilySearch można wpisać nazwę parafii i sprawdzić, czy Mormoni zdigitalizowali te zbiory. Mikrofilmy można zamówić do Centrum Historii Rodziny w Warszawie lub we Wrocławiu.

Jeśli nie znaleźliśmy metryk w żadnym AP, AD (AA) lub u Mormonów, najlepiej skontaktować się z parafią – być może ksiądz nie przekazał jeszcze metryk do odpowiedniego Archiwum (Archi)Diecezjalnego.

4. A Internet?

Oczywiście od kilku lat polskie archiwalia są regularnie digitalizowane, a skany umieszczane w Internecie. Zanim zaczniemy dzwonić po archiwach i parafiach należy sprawdzić, czy „nasza” parafia jest dostępna w sieci. Kolejno trzeba przeszukać: > GenBazę, metryki.genealodzy.pl, szukajwarchiwach.pl, Family Search. To cztery największe portale, w których znajdują się skany metryk z Polski. Warto również zajrzeć na stronę regionalnego towarzystwa genealogicznego (odpowiedniego terenowo) – niektóre z nich indeksują i/lub udostępniają skany metryk na swojej stronie.

5. Indeksy

W Internecie znajdziemy również bardzo wiele zindeksowanych parafia. Największa taka baza – Geneteka – gromadzi ponad 20 mln indeksów parafii z całej Polski. Podobne bazy znajdują się na stronie Lubelskiego TG „Lubgens” – dla parafii z woj. lubelskiego, TG Ziemi Częstochowskiej dla parafii z okolic Częstochowy, Pomorskie TG dla metryk z Pomorza i wiele, wiele innych. Dlatego warto sprawdzić strony regionalnych towarzystw genealogicznych.

W razie pytań, piszcie.


#genealogia #porady #historia #przodkowie #metryki #dokumenty, wszystkie kolejne porady genealogiczne będą pod tagiem #szukamyprzodkow - zapraszam do obserwowania :-)
  • 3
  • Odpowiedz