[Damasweger]

To już czwarta część cyklu wpisów o esperanto. Dziś zajmiemy się językiem międzynarodowym od strony praktycznej. Zaznaczam, że nie mówię w esperanto, jednak pewne podstawy znam i chcę się nimi z Wami podzielić.

Słownictwo zostało zaczerpnięte głównie z języków germańskich i słowiańskich, jednak Zamenhof starał się czerpać ze wszystkich największych języków świata. Szyk zdania to podmiot - orzeczenie - dopełnienie, czyli tak jak w większości języków europejskich, a akcent pada na przedostatnią sylabę. Polacy nie powinni więc mieć problemów z poprawnym wysławianiem się.

Alfabet wygląda zachęcająco: a b c ĉ d e f g ĝ h ĥ i j ĵ k l m n o p r s ŝ t u ŭ v z. Tych kilku „potworków” z daszkami nie należy się bać:
- ĉ wymawiamy jak polskie cz,
- ĝ jak dż,
- ĥ jak dźwięczne ch, jednak znak ten jest używany coraz rzadziej i zastępuje się go zwykłym k
- ĵ jak ż
- ŝ jak sz,
- w przypadku ŭ sprawa się nieco komplikuje. Jest to niesylabiczne u (nie martw się, jeśli nic Ci to nie mówi - mnie też nie), ale można w uproszczeniu przyjąć, że to ł i nikt nas za taką wymowę nie zlinczuje.

Zauważyliście, że w alfabecie kilku liter brakuje? Zamenhof wywalił q, w, x oraz y. Przyczyna jest prosta – w większości języków ich wymowa najczęściej dubluje się z innymi literami, a najważniejsza jest prostota.

Jedną z najpiękniejszych rzeczy w esperanto jest system afiksów. Co prawda jest ich trochę, ale znów – nie ma się co bać! Opanowanie afiksów daje możliwość tworzenia nowych wyrazów znając tylko główny człon danego słowa. Jak to działa? Odsyłam do obrazka z Wikipedii w załączeniu :) Zaznaczam, że to tylko zajawka tego, jaką magię można wyczyniać z ich pomocą.

W esperanto najważniejsze to się dogadać – po to powstał ten język. Każdy ma jakieś naleciałości z ojczystego języka, więc tak naprawdę akcentów jest sporo. Mimo to prostota języka sprawia, że rzadko dochodzi do nieporozumień. Mam nadzieję, że wystarczająco Was zachęciłem, byście na własną rękę zaczęli zgłębiać język międzynarodowy :)
#jezykiobce #ciekawostkijezykowe #esperanto #ciekawostki

Zapraszam do obserwowania fanpage na FB: https://www.facebook.com/c.jezykowe/

[Damasweger]

Mały słowniczek

[MilionoweMultikonto]

@Damasweger: bez sensu tak wymyślać nowe języki, ZEBRA to zebra i po co to zmieniać

[Damasweger]

@MilionoweMultikonto Wszystkie rzeczowniki kończą się na -o. Prosta reguła :)

[potrzebie]

@MilionoweMultikonto:
Po co zmieniać? Dla uproszczenia gramatyki.
Każdy rzeczownik będzie kończyć się na -o (w liczbie mnogiej na -oj). Zawsze. Wyjątków nie przewidziano.
Jeśli widzisz lub słyszysz wyraz zakończony na -o, to masz stuprocentową pewność, że to będzie rzeczownik.
Każdy wyraz, który nie jest rzeczownikiem, nigdy nie będzie kończyć się na -o. Wyjątków nie przewidziano.

Analogicznie każdy przymiotnik będzie kończyć się na -a (w liczbie mnogiej na -aj). Bez wyjątków. Gdy

[MilionoweMultikonto]

@potrzebie: @Damasweger: a ludzie i tak go zregenerują tworząc lokalne dialekty gwary slangi żeby obcy ich nie zrozumieli ( ͡° ͜ʖ ͡°)

[Glassius]

@MilionoweMultikonto: Nie zrobią tego, bo w jest Fundamento de Esperanto. Książka opisująca zbiór zasad, wymowę i nie wolno tego zmieniać. Dowolny Esperantysta z początku XX wieku dogada się z dowolnym Esperantystom za 1000 lat.

Powstało co prawda Ido, zreformowane Esperanto, ale większość ludzi je odrzuca, właśnie żeby trzymać się kanonu.

[doogroo2]

dogada się z dowolnym Esperantystom

@Glassius: Jak widać, polska gramatyka jest jakby trochę bardziej skomplikowana.

[Glassius]

@doogroo2: dużo edytuję swoje wypowiedzi i nie zawsze wychwycę tak oczywiste błędy.