[Atticuspl]

W serii varsaviana prezentujemy piękny, kolorowy i duży (wymiary: 72 x 101 cm) „Plan informacyjny Miasta Warszawy” autorstwa „jeometry przysięgłego Feliksa Stoppelle” z 1899 roku.
Warszawa popowstaniowa, o której mówimy wiele przy okazji przypadającej właśnie 155 rocznicy wybuchu powstania styczniowego, funkcjonowała w dwóch planach (mówiąc metaforycznie): na jednym rozgrywały się popowstaniowe represje i procesy rusyfikacyjne, połączone z celowym ograniczaniem przez Carat roli Warszawy oraz działań na rzecz zachowania kulturotwórczej roli dawnej stolicy niepodległej Polski.
Na drugim planie – mimo licznych ograniczeń – Warszawa rozwijała się urbanistycznie i cywilizacyjnie, obrastała w przemysł, rosła liczebnie i zmieniała się powoli w duże miasto. Rosła w siłę robotnicza Warszawa – powstawały liczne zakłady przemysłowe – w ciągu 40 lat po powstaniu liczba robotników wzrosła z ok. 6000 do ponad 40 000. Do Warszawy przenosili się uwłaszczeni chłopi, ziemiańskie rodziny, ale wśród przybyszów dominowała ludność żydowska. Tylko w latach 1890-1894 na 1000 mieszkańców Warszawy przypadało 23 przybyszów pochodzenia żydowskiego, a jedynie 8 chrześcijańskich. To właśnie w dobie popowstaniowej odsetek ludności żydowskiej wzrósł z 32,7 % ogółu mieszkańców do 35,4 u kresu XIX wieku.
Feliks Szober, polski aktor i twórca teatralny, z ironią opisał te procesy w bardzo popularnym w owym czasie utworze „Podróż po Warszawie” z 1876 r.:

„Mile walczyk w ucho płynie,
Mile niby w kieszeń geld,
Dźwięcz, walczyku, dźwięcz w Dolinie,
Tutaj bawiąc cię, Warszawo
Fliege, Bilse zbiera geld,
Bilse, Fliege, brawo, brawo!
Brawo, Sonnenfeld!”

„Baw się żwawo,
O Warszawo,
Hulaj każdy jakby jaki graf,
Ach tak, w lewo i w prawo,
Baw się, wiecznie baw,
Ach baw się, baw!”

„Dziś Warszawa ciągle wzrasta,
Jest w niej ruch i szum,
Przez ulice tego miasta
Płynie wielki tłum.
Tutaj złotem, szykiem, sławą
Głupstwo można kryć -
Hej, Warszawo, hej, Warszawo!
W tobie słodko żyć.”
opis odnośnikahttps://www.atticus.pl/?pag=poz&id=98406
#ciekawostki #ciekawostkihistoryczne #historia #warszawa