[fir3fly]

7 549 - 1 = 7 548
Tytuł: Na wschód od Edenu
Autor: John Steinbeck
Gatunek: powieść obyczajowa

Akcja powieści dzieje się na przełomie XIX i XX wieku w USA, a jej motywem przewodnim jest biblijna przypowieść o Kainie i Ablu, znajdująca swoje odzwierciedlenie w dwóch relacjach braci rywalizujących o względy swoich ojców: wpierw Adama i Karola, a następnie Aarona i Kala (synów Adama).
Jednak to nie zawiłe losy książkowych postaci (czasem zbyt melodramatyczne jak na mój gust) były najciekawsze w tej powieści, lecz filozoficzne wywody prowadzone zarówno przez jej bohaterów, jak i narratora:

W jedno wierzę: że wolny, badawczy umysł jednostki jest najcenniejszą rzeczą na świecie. A o to będę walczył: by umysł miał możność podążać, niekierowany, tą drogą, jaką zapragnie. A przeciw temu muszę walczyć: przeciwko każdej idei, religii czy rządowi, które ograniczają lub niszczą jednostkę. Tym jestem i takie są moje dążenia.

(...) nudne, puste okresy nie mają żadnej rozciągłości. Natomiast czas przetykany ciekawymi zdarzeniami, kaleczony tragedią, rozszczepiany radością – wydaje się długi we wspomnieniu. I słusznie, jeżeli się nad tym zastanowić. Bezzdarzeniowość nie posiada słupów, na których by można rozpiąć trwanie. Między niczym a niczym nie ma odstępu czasu.

Kiedy dziecko po raz pierwszy przejrzy dorosłych na wskroś – kiedy po raz pierwszy zaświta w jego małej, poważnej główce, że dorośli nie mają boskiego rozumu, że ich sądy nie zawsze są mądre, myśli słuszne, a wyroki sprawiedliwe – wówczas świat jego pogrąża się w przerażeniu i rozpaczy. Bogowie są obaleni, wszelkie bezpieczeństwo zniweczone. A jedno jest pewne co do upadku bogów: nie chylą się oni po trosze, ale walą się i roztrzaskują albo zapadają głęboko w zielone bagno. Żmudne bywa ich przywracanie; już nigdy nie odzyskują pełnego blasku. A świat dziecka nie da się potem odbudować. Bolesny to rodzaj dorastania.

Ważne miejsce w tych historiach zajmuje także problem determinizmu, wyboru (?) między dobrem a złem, zaznaczony wyraźnie zwłaszcza w wątku dotyczącym moralnych rozterek Kala.
[ #bookmeter ]
Wpis nie został dodany za pomocą skryptu do odejmowania