[sropo]

506 lat temu, 8 września 1514 roku miała miejsce bitwa pod Orszą
_________________
Klikając TUTAJ obejrzycie film o bitwie pod Kłuszynem, w której dysproporcje były jeszcze większe

Bitwa jest jednym z największych sukcesów militarnych Polski i Litwy, w której to mimo przewagi liczebnej Moskwy udało się odnieść wspaniałe zwycięstwo. Jest też przykładem porażki geopolitycznej, gdyż nie udało się zrealizować głównego celu, jakim było odzyskanie strategicznie ważnej twierdzy Smoleńsk.

Wlipcu 1514 roku wojska moskiewskie zdobyły Smoleńsk. Zygmunt I był w trudnej sytuacji, gdyż Maksymilian Habsburg zaoferował Wasylowi III sojusz, który miał być skierowany przeciwko Jagiellonom.

W drugiej połowie sierpnia 1514 roku, z Wilna wyruszyła wielka armia polsko-litewska, która miała odzyskać Smoleńsk.
Liczyła ona około 35 tys. żołnierzy, w której skład wchodziło 15 tys. pospolitego ruszenia litewskiego, 14 tys. zaciężnej jazdy oraz 3 tys. piechoty z Polski. Dowództwo sprawował hetman litewski książę Konstanty Ostrogski.
Na przeciw wyruszyła armia moskiewska w sile około 80 tys. ludzi pod dowództwem kniazia Iwana Czeladina.

Do spotkania obu armii doszło 8 września pod Orszą i tak doszło do walnej bitwy.

Wojska polsko-litewskie w sile około 35 tys. uszykowane zostały starym obyczajem polskim w taki sposób, żeby rozstrzygnięcie nastąpiło w centrum – tu miało nastąpić związanie walką sił wroga i rozbicie go przez atak ciężkiej jazdy ze skrzydła.
Dodatkowo Ostrogski postawił wykorzystać walory terenu i wąwóz obsadził kilkoma rotami piechoty wspartej artylerią, na wypadek, gdyby udało się wciągnąć tu siły wroga.
Około południa ruszyła do ataku armia moskiewska licząca około 40-80 tys. ludzi.
Zacięta walka trwała w najlepsze, raz po raz ścierały się ze sobą chorągwie jazdy. Na prawe skrzydło polsko-litewskie natarła jazda kniazia Andrieja Oboleńskiego, która w dalszej walce została wsparta siłami wojewody Temki Rostowskiego. Wobec przewagi wroga Ostrogski zarządził pozorowany odwrót w stronę wąwozu, aby wciągnąć Moskwicinów w zasadzkę.
Przynęta została połknięta, jazda moskiewska ruszyła w pościg kierując się do wąwozu paszyńskiego prowadzącego do Dniepru. Gdy Moskwiczanie wjechali do wąwozu zbijając swe szeregi w jedna wielką masę ludzi i koni z dwóch stron posypała się na nich lawina kul wystrzelonych z rusznic oraz dział. Podczas gęstego ostrzału zginął Iwan Temko Rostowski, zginął też kniaź Andriej Oboleński.
To przechyliło szalę na stronę Ostrogskiego, hetman ruszył z całymi siłami, by wykorzystać osłabienie. Impet natarcia centrum zmiótł siły Czeladina.
Około godziny 18. bitwa była już zakończona, do północy trwała pogoń za niedobitkami. W ręce zwycięzców wpadł obóz wroga z licznymi dobrami i wielu jeńców.

Hetman Ostrogski za zasługi spod Orszy otrzymał wiele przywilejów, a przez współczesnych nazwany Scypionem Ruskim.

#historykon #historia #gruparatowaniapoziomu #kalendarium #polska #nauka #ciekawostkihistoryczne