[Pannoramix]

#pannoramixtrip #gruparatowaniapoziomu #geografia
Na zdjęciu widzimy polną drogę z Rymanowa do Jaślisk. Niby niepozorna ale kiedyś była to POTĘŻNA trasa handlowa, którą przemierzało codziennie nawet kilkanaście wozów. Głównie z winem. Do dziś ostały się ślady po dylowaniu oraz poziome kamienne płyty. Król ustalił szerokość tych ważnych traktów handlowych na 4,5 metra, by się dwa wozy wyminęły bez problemu. A Jaśliska były POTĘŻNYM grodem z murami, basztami, spichlerzami i dziesiątkami piwnic. Dziś jest tu cisza, senność, dwa sklepiki i bar.

Gdy spojrzymy na mapę średniowiecznych szlaków handlowych, choć niełatwo taką mapę odnaleźć, od razu nasuwa się wniosek, że Karpaty stanowiły barierę pomiędzy południem i północą oraz zachodem i wschodem, ale właśnie tam, gdzie najbardziej łagodny Beskid tworzył granicę pomiędzy królestwami, czyli Beskid Niski, doliny sprzyjały przemieszczaniu się ludzi i towarów. A co za tym idzie nowinek, innowacji swoich czasów, plotek, idei, inspiracji.
Najbogatsze miasteczka tej części Małopolski były otwarte na świat „po drugiej stronie” niczym bałtyckie porty, których mieliśmy mało. Warto zauważyć, że przez dzisiejsze Podkarpacie wiódł też niż zwykle ważny szlak Kraków-Lwów. Ale my podróżujemy pomiędzy mniejszymi, ale bogatymi miejscowościami, metropoliami swoich czasów, w których mieszkało po 500 osób, z czego duży ułamek był związany z handlem.

Pierwotne drogi kupieckie wykorzystywały doliny, przełęcze i przełomy rzek, ale również starano się uniezależnić od kaprysów przyrody, więc prowadzono je grzbietami górskimi. Zaskakująco wyłysiałych w tym rejonie. Po grzbietach prowadziły też trasy przepędu bydła, a to ze względu na łatwość korzystania z pastwisk.

Wiecie ile wina sprowadzano do Polski za czasów Stefana Batorego? 350 tys. hektolitrów. Dla porównania dziś 10 razy mniej. Swego czasu mówiono wręcz „Nie masz wina nad Węgrzyna” a słowo „węgrzyn” stało się synonimem wina. Rzadko jednak znano prawdę, że wino ładowano do beczek jeszcze jako moszcz, a dojrzewało i dochodziło do siebie po drodze, korzystając z naturalnego kołysania. Wozy sunęły często po szerokich 4-metrowych dylowanych duktach. Czasami nadkładali drogi, ale nie zapadali się w błocie. Ciekawe czy słowo „dylać” wiąże się właśnie z tym?

Jeśli jesteście zainteresowani tematem MOCNIEJ zachęcam do obejrzenia mojego nowego vloga o tych okolicach. Będzie też trochę o #2wojnaswiatowa
I wsparcie w wykopie: Nieodkryte Podkarpacie. Śladem traktu węgierskiego wina i dawnych miasteczek

[Pannoramix]

Zapraszam szczególnie @spiritus @CzapkaG @stasiek_opona po zainteresowaniu pierwszym odcinkiem filmu

[Pannoramix]

Wołam zainteresowanych (35) z listy Motyl i Globus, kanał geograficzny
Możesz zapisać/wypisać się klikając na nazwę listy.

Sponsor: Grupa Facebookowa z promocjami z chińskich sklepów

Masz problem z działaniem listy? A może pytanie? Pisz do IrvinTalvanen

[dsn1]

@Pannoramix:
Stare drogi dobrze widać na mapach Google oraz na Geoportalu (po odfiltrowaniu zostaje obraz pokazujący zmiany w rzeźbie terenu, np. właśnie stare drogi, fundamenty nieistniejących budynków czy okopy).

[Pannoramix]

@dsn1: Korzystałem. grodziska, budynki ok. Ale drogi polne na geoportalu? Szacun!

[dsn1]

Dam przykład z moich okolic. Jakieś 100 lat temu pomiędzy dwoma miejscowościami prowadziła droga. Po II WŚ grunty zostały skomasowane, drogi poprowadzone inaczej. A jednak nadal widać ślad drogi na zdjęciach lotniczych. Po odfiltrowaniu lasu w geoportalu dobrze widać, że droga leśna prowadzi przez rozkopane pagórki.

[ZajebbcieTrudnyNick]

@dsn1: ja tam nic nie widze oprocz tych drzew

[dawajlogin]

@ZajebbcieTrudnyNick: za mało wprawne oko;) jako doświadczony przeglądacz map widzę ten ślad pięknie.
@dsn1: podaj współrzędne tego miejsca

[rozowy__pasek]

@dawajlogin coś więcej dla niewprawnego oka

[Wloczykij2]

@dawajlogin: Podajcie fotke z geo po odfiltrowaniu :)

[Counterfeit_]

@Pannoramix: Podczas wyprawy do Tokaju przewodnik opowiada ciekawe rzeczy na temat szlaku jak i samego wina. Podobno sam Batory sprowadzał tokaj na swój dwór.

[o.....n]

@ZajebbcieTrudnyNick: nie powiększaj, na miniaturce widać lepiej.

[Pannoramix]

@ZajebbcieTrudnyNick: a teraz? btw zobacz film :)

[peradon]

@Pannoramix: warto dodać, że m.in. w Jaśliskach kręcono film "Wino Truskawkowe" który serdecznie polecam :)

[Pannoramix]

@peradon: Jest w filmie o tym :) tamten wodospad ze sceną miłosną jest w Iwli

[peradon]

@Pannoramix: a to przepraszam, nie zdążyłem obejrzeć Twojego filmiku jeszcze :)

[fireman2]

@Pannoramix znasz jakieś takie zapomniane szlaki handlowe na Dolnym Śląsku?

[Pannoramix]

@fireman2: To nie było aż takie pogranicze trudne. Szukałbym w zrodłach typu "Atlas Historyczny". Stawiam na Góry Bardzkie i Kotline Kłodzką

[fireman2]

@Pannoramix przez okolice gór bardzkich z tego co pamiętam przechodził szlak rzymski. Nawet pewien starszy pan opowiadał mi jak w dzieciństwie w okolicy znalazł "worek" czy naczynie z rzymskimi monetami po dużych deszczach, gdy woda ze wzgórza spływała polem w dół. Bardziej chodzi mi o okolice Wołowa, Głogowa, Legnicy

[Dass]

@ZajebbcieTrudnyNick: widać zabory

[dsn1]

@ZajebbcieTrudnyNick: zwróć uwagę na inny kolor ziemi na polach. Pomimo lat orki ten fragment pól, przez który prowadziła droga pozostał widoczny.

Taki ślad ciągnie się wzdłuż całego zaznaczonego obszaru. Poza tym zgrywa się idealnie z linią starych drzew.