[BarekMelka]

3953 - 1 = 3952

Tytuł: Pułapki myślenia. O myśleniu szybkim i wolnym.
Autor: Daniel Kahneman
Gatunek: Psychologia, ekonomia behawioralna
★★★★★★★★★★

Wyobraź sobie, że państwo przygotowuje się na epidemię nowej choroby, która prawdopodobnie zabije 600 osób. Ty podejmujesz decyzję, w jaki sposób z nią walczyć. Masz do wyboru dwie opcje:
A. Program, który na pewno uratuje równo 200 osób.
B. Program, przy którym istnieje szansa jak jeden do trzech, że uratowane zostanie wszystkie 600 osób, i ryzyko jak dwa do trzech, że nikt nie zostanie uratowany.

Wybrałeś?

Co, jeśli będziesz miał inne opcje?
C. Program, przy którym na pewno umrze 400 osób.
D. Program, przy którym istnieje szansa jak jeden do trzech, że nikt nie umrze, i ryzyko jak dwa do trzech, że umrze 600 osób.

Pewnie się domyśliłeś, że to to samo, ale innymi słowami. Jednakże przy zadawaniu tych pytań dwóm grupom, w pierwszej 72% osób wybrało program A, a w drugiej 78% wybrało program D. Dlaczego?

Daniel Kahneman to jeden z najbardziej znanych psychologów na świecie i laureat ekonomicznej Nagrody Nobla. W książce Pułapki myślenia podsumowuje wnioski z wieloletniego rozwoju psychologii podejmowania decyzji, na którą miał olbrzymi wpływ. Autor pisze, że ludzie mają dwa systemy myślenia - System 1, szybki, intuicyjny, podatny na błędy i manipulacje, oraz System 2, logiczny, racjonalny i powolny. Zazwyczaj ten pierwszy wystarcza do podejmowania wielu decyzji, jednak czasem może przynieść nam straty finansowe z powodu błędów, jakie popełnia. Należą do nich chociażby heurystyka dostępności (przeszacowujemy prawdopodobieństwo wydarzeń, których przypadki łatwiej nam sobie przypomnieć), czy heurystyka reprezentatywności (wyżej oceniamy prawdopodobieństwo, że A należy do B, jeśli A przypomina B lub stereotyp B).
Kolejnym podziałem jest podział na "ekonów" (homo ekonomicus) i ludzi. Ci pierwsi zachowują się racjonalnie, jakby posiadali wyłącznie System 2 (albo i jeszcze racjonalniej). Występują w modelach ekonomicznych, ale nie w prawdziwym świecie. Ci drudzy podlegają błędom poznawczym badanym przez Kahnemana i innych psychologów.
Jeszcze jeden ważny podział to dwie jaźnie - jaźń doświadczająca i jaźń pamiętająca. Konflikt pomiędzy tymi jaźniami prowadzi do szczególnie niewiarygodnych, a jednak prawdziwych rezultatów. Otóż wyobraźmy sobie dwie sytuacje.
A. Przez 60 sekund odczuwasz ból o intensywności, powiedzmy, 5.
B. Przez 60 sekund odczuwasz ból o intensywności 5, a potem przez 30 sekund o intensywności 2.
Po przeczytaniu tego wybór wydaje się banalnie prosty. Jednakże badani, którzy zostali poddani obu sytuacjom w odstępie kilku minut, po 15 minutach decydowali, że jakby mieli powtórzyć jedno z tych doświadczeń to wybraliby B. I to pomimo tego, że mieli pełną świadomość tego, ile każda z sytuacji trwała! Wynika to z tego, że jaźń pamiętająca ocenia wydarzenia na podstawie intensywnego momentu i końca - w przypadku sytuacji A oceniła więc ból mniej więcej na 5, a w sytuacji B na 3,5. Prowadzi to do zaskakującego wniosku - człowiek może działać na swoją niekorzyść, nawet mając pełną informację dotyczącą wyborów.
Książka jest świetnie napisana i okraszona wątkami autobiograficznymi (m.in. ze służby Kahnemana w siłach zbrojnych Izraela dx). Dodatkowym plusem są dwa artykuły Amosa Tversky'ego i Daniela Kahnemana, które wywołały praktycznie rzecz biorąc rewolucję w psychologii i ekonomii. Polecam przeczytać każdemu - naprawdę zmieni twoje spojrzenie na temat podejmowania decyzji.

#ksiazki #czytajzwykopem #neuropa #psychologia #ekonomia

#bookmeter

[KontrolaAntydopingowa]

3 954 - 1 = 3 953

@BarekMelka Prawdopodobnie poprzednicy zrobili błąd, masz okazje go poprawić.

Podpowiedź (teoretycznie zawiera poprawione błędy poprzedników):
3953 - 1 = 3952

[h_poirot]

@BarekMelka: akurat kilka dni temu skończyłem, polecam gorąco

[BarekMelka]

Wykres obrazujący subiektywną użyteczność ze zmiany w stanie posiadania (co ciekawe, jest mało elastyczna na stan posiadania - bardziej liczy się zmiana)

[l_________________________________l]

@BarekMelka: No teraz kolej na "Prawy umysł. Dlaczego dobrych ludzi dzieli religia i polityka?"

[BarekMelka]

subiektywna ocena prawdopodobieństwa a prawdziwe prawdopodobieństwo: na początku mały jego wzrost (z zera do 5%) jest traktowany znacznie mocniej niż wzrost z 50% do 55%, co prowadzi do niedoszacowania większych prawdopodobieństw i przeszacowania małych

[BarekMelka]

@l_________________________________l: Nigdy nie słyszałem o tej książce

[a.....n]

Program, przy którym na pewno umrze 400 osób.

@BarekMelka: Może to błąd tłumacza, ale to zdanie nie wyklucza, że zginie 400 osób i nikt więcej.

[BarekMelka]

@atc_damian: ja przepisywałem własnymi słowami, bo nie chciało mi się dokładnie (bo za długie)

[l_________________________________l]

@BarekMelka: Warto ją przeczytać. Stanowi ciekawe uzupełnienie książki Kahnemanna, tylko, że Heidt patrzy na działanie systemu 1 ("słoń") oraz systemu 2 ("jeździec") bardziej z perspektywy moralności. Marek Migalski równiez poleca. ( ͡° ͜ʖ ͡°)

[BarekMelka]

@l_________________________________l: rzeczywiście brzmi ciekawie

[P.....z]

@BarekMelka: na bym podjął decyzję o niepodejmowaniu walki

[shadowboxer]

@BarekMelka: Omawiałem sobie kiedyś tekst Kahnemana i Tversky'ego z Econometriki, miałem wrzucić to na wykop, ale ostatecznie dałem sobie spokój. Widzę, że jest zainteresowanie tematem, to zmieniam zdanie :c. Nawiasem, jest bardzo dobra książka z SGH o finansach behawioralnych #. Jeśli ktoś jest zainteresowany tematem, niech śmiało czyta.

[Package]

Taktyk

[Urajah]

@BarekMelka: Nie wiem czy to wina tłumaczenia, ale umrze na pewno i przeżyje na pewno nie są tożsame.

[Urajah]

@BarekMelka: Rozwijając moją myśl. Jeżeli przeżyje na pewno 200 osób, to nie wiemy co się dzieje z resztą. Jeżeli umrze na pewno 400 osób to nie wiem co dzieje się z pozostałymi 200-oma.

[HaHard]

@BarekMelka: dzięki za przypomnienie o książce - mam, ale nie doczytałem do końca. W zasadzie to ledwo zacząłem, kiedyś, dawno temu podczas czytania, zająłem się czym innym i zupełnie o niej zapomniałem.

[BarekMelka]

@Urajah: Wina mojego przepisywania dx

[G.....o]

@l_________________________________l: tak dobra jak tytuł wskazuje? Zmieniła Twoje podejście do dyskusji?

[EnriqueGonzalez]

Bardzo mnie zainteresowała książka ale przeraził tag neuropa, że się zarazę ( ͡° ͜ʖ ͡°)

[gobi12]

@BarekMelka: Masz może ebooka?