Wpis z mikrobloga

#ciekawostkipszczelarskie odcinek 2.

Pszczoła robotnica.

Rodzina pszczela składa się z kilku typów członków. Tak jak w rodzinie ludzkiej jest matka, ojciec i dzieci (ewentualnie pies lub kot, ale to zależy od upodobań), tak rodzina pszczela składa się co do zasady z matki pszczelej, pszczół robotnic i trutni.

Dziś przytoczę kilka ciekawostek na temat tych małych, niepozornych owadów na których pracy opiera się istnienie rodziny pszczelej, a w szerszym kontekście istnienie wielu ekosystemów.

Skąd w ulu bierze się pszczoła robotnica? Rozwija się z jajeczka złożonego w komórce przez matkę. Cykl rozwojowy od jaja do imago (postać dorosła) trwa dokładnie 21 dni. Nie będę rozwodził się nad tym co dzieje się w komórce przez ten czas, zainteresowanych odsyłam do przykładowego źródła -->

W 21. dniu życia, dorosła pszczoła opuszcza swoją komórkę (w żargonie pszczelarskim "wygryza się"). Już w pierwszych chwilach życia poza komórką, po szybkim ogarnięciu się zabiera się do pracy i to tej najbardziej niewdzięcznej czyli do sprzątania. Swoim aparatem gębowym oczyszcza komórki znajdujące się na plastrze z pozostałości po innych wygryzionych pszczołach, a tym samym przygotowuje je do złożenia kolejnego jaja. Porządkuje i przygotowuje również komórki przeznaczone na składowanie zapasów pokarmu. Nie ma łatwej pracy ponieważ warunki higieniczne w ulu są na bardzo wysokim poziomie i komórki muszą wręcz błyszczeć :)

W 4. dniu życia poza komórką zaczyna karmić stare larwy, które do rozwoju potrzebują pyłku. Przy okazji karmienia ma dostęp do zapasów,więc sama zaczyna spożywać go dużo. Duża podaż pyłku stymuluje rozwój gruczołów gardzielowych odpowiedzialnych za wydzielanie mleczka pszczelego.

Po odsłużeniu swojej warty jako karmicielka starych larw, co dzieje się po 6-7 dniach, pszczoła zaczyna wydzielać mleczko pszczele i zostaje przekierowana do karmienia larw młodych, które wymagają mleczka do rozwoju.

W tym samym czasie, pomiędzy 8-15 dniem życia poza komórką, pszczoła wykonuje pierwsze wypady poza ul. Nie myślcie jednak że w celu zbierania nektaru tudzież pożądlenia PT Mireczków, nie nie. Pszczoła jak już wcześniej przytoczyłem ma bardzo wyśrubowane standardy higieniczne i nie załatwia swoich potrzeb w ulu. Robi to na zewnątrz, wykonując oblot oczyszczający.

W czasie wykonywania pierwszych lotów u niektórych pszczół wykształcają się gruczoły woskowe i pszczoły takie przystępują do ekip budowlanych. Budują nowe plastry, poprawiają zniszczone a także zalepiają wszelkie niepotrzebne, a niebezpieczne otwory w ulu.

W tym samym czasie część pszczół znajduje zatrudnienie w ochronie ula. Obstawiają wszystkie wyloty i analizują wszelkie zagrożenia. W razie potrzeby same przystępują do ataku, a w wypadku większych problemów zaczynają wydzielać feromony przywołując tym samym inne pszczoły z ula do obrony.

W 21. dniu życia poza komórką zaczynają pracę zbieraczek i wykonują regularne loty poza ul w celu dostarczania nektaru, pyłku, kitu i wody. Pszczela ekonomia przetrwania nie pozwala na wysyłanie młodych pszczół poza ul, ponieważ jest to niebezpieczne i ryzykowne. Młoda pszczoła ginąc, a nie wykonując żadnych prac dla społeczności jest wielką stratą ekonomiczną. Etap lotów trwa 1 do 3 tygodni zależnie od intensywności. Latem pszczoła żyje krótko, poza komórką około 38 dni. Następnie wylatuje z ula i już do niego nie wraca, cykl zaczyna się od nowa.

Jednak pszczoły które wygryzają się jesienią żyją znacznie dłużej, muszą przetrwać zimowlę i zainicjować rozwój rodziny na wiosnę następnego roku.

Zapraszam do komentowania, zadawania pytań. Obserwujcie tag #ciekawostkipszczelarskie po nowe informacje ze świata pszczół.

W celu lepszej propagacji treści wołam #pszczelarstwo, #pszczoly #mirkopszczelarz
  • 8
@m___m: z ciekawością śledzę wpisy, nie jestem fanem miodu, czy też pszczół ale piszesz interesująco i warto czegoś się o świecie dowiedzieć ;-) Zatem czytam.

ewentualnie pies lub kot, ale to zależy od upodobań

Czy to znaczy, że pszczoły żyją z jakimiś istotami w symbiozie lub też pasożytują?

@defoxe:
Jak najbardziej w ulu istnieją pasożyty pszczół, a także i organizmy z którymi żyją w symbiozie. Podstawowym i najgroźniejszym jest Varroa Destructor, dorosła postać wgryza się w ciało pszczoły i żywi się swoja ofiarą prowadząc do stopniowego osłabienia organizmu i wzrostem podatności na infekcje. Przy nieprawidłowym leczeniu rodziny rozwój populacji pasożyta prowadzi nieuchronnie do osypania się rodziny, szczególnie zimą.

Z organizmami symbiotycznymi to sprawa dyskusyjna, ale można do nich zaliczyć
mrówki. Wchodzą do ula, wynoszą zanieczyszczenie


@m___m: O! Ciekawe! Dzięki.

Nawiasem mówiąc - słyszałem, że niektóre mrówki uprawiają w mrowiskach grzyby, zastanawiałem się, czy pszczoły "robią" podobne rzeczy ;-)
Nie mam na myśli tylko tych pszczół "miodnych" (hodowanych przez człowieka) ale może jakieś "dzikie" pszczoły...
@defoxe: Nie znam zwyczajów innych pszczół, hoduję tylko apis melifera :)

@Polinik: To bardzo ciekawe pytanie. Obecny stan wiedzy wskazuje na to że nie są do tego fizycznie zdolne, a druga sprawa nie jest wiadome czy są "świadome" tego że pasożyta należy usunąć. Varroa destructor to stosunkowo młode zagrożenie bo pierwsze przypadki pasożyta odkryto w latach 60. XX wieku w Związku Radzieckim. Do tej pory występuje już na całym Świecie.
zasadniczo poprawnie, od siebie dodałbym, że w zależności od aktualnych potrzeb poszczególne etapy życia pszczoły mogą zostać skrócone, wydłużone lub pominięte. Warto też zwrócić uwagę na to, że robotnica wygryza się w 21 dobie, matka w 16, truteń w 24 (średnio). A jak wykazały badania, zmniejszenie wielkości komórki w plastrach przyśpiesza termin wygryzania młodych pszczół. Są przesłanki aby sądzić, że może to pomagać w zwalczaniu warrozy - piszę o tym w kontekście
@m___m: Z symbiotycznych można jeszcze wymienić zaleszczotki. Generalnie zżerają warrozę, ale to raczej działanie symboliczne, niż jakiś możliwy do zaakceptowania efekt terapeutyczny.