[IMPERIUMROMANUM]

NOTY TYROŃSKIE – RZYMSKI SYSTEM SZYBKIEGO PISANIA

Noty tyrońskie był to rzymski system szybkiego pisania, który pojawił się w ostatnich latach republiki rzymskiej. Zakładał stosowanie wielu skrótów. Noty nazywane były także „znakami tirońskimi” (notae Tironianae).
Według Plutarcha, opracował je Tullius Tiro (Tyron), sekretarz Marka Tulliusza Cycerona (106-43 p.n.e.). By móc wiernie notować mowy swego pryncypała Tyron wymyślił rodzaj współczesnej stenografii. Specjalne skróty zastosowane przez Tyrona nazwano notami tyrońskimi. Istnieje również wersja przypisująca wynalezienie systemu szybkiego pisania – a tym samym i skrótów – poecie Enniusowi.
System Tyrona zyskał wielką popularność, posługiwali się nim pisarze zapisujący mowy urzędników występujących na zebraniach ludowych i w senacie, mowy, w których poruszano kwestie prawne i które niejednokrotnie same stawały się podstawą dla nowych praw. Pisarzy owych, z racji posługiwania się przez nichnotami tyrońskimi zwano notariuszami. Pod koniec dawnej ery not było już około pięciu tysięcy, a zadania ich spisania podjął się Seneka Starszy (55 p.n.e. – ok. 40 n.e.).
Noty były mocno przetworzonymi i skrajnie uproszczonymi literami bądź fragmentami liter, z których pozostawał często jeden charakterystyczny element. Końcówki fleksyjne oznaczano poprzez układ kropek i przecinków o znaczeniu zależnym od położenia względem sąsiedniej litery. Do średniowiecznych systemów brachygraficznych weszło tylko kilka znaków wywodzących się z not tyrońskich. Dały one natomiast początek średniowiecznemu systemu skracania wyrazów poprzez znaki specjalne.

http://www.imperiumromanum.edu.pl/ciekawostka/noty-tyronskie-rzymski-system-szybkiego-pisania/

#rzym #starozytnyrzym #antycznyrzym #starozytnosc #imperiumromanum #ciekawostkihistoryczne #historia