tl;dr: dawno temu wieloryby chodziły po lądzie.

Ewolucja waleni to fascynujacy temat, przynajmniej dla takich nerdów jak ja ( ÍĄÂş ͜ʖ͡º) Znany materiał kopalny dość dobrze pokazuje, jaką drogę przeszły (hehe, słaby dowcip) wieloryby.. W tym wpisie przedstawię kilku najsłynniejszych przedstawicieli tej linii ewolucyjnej i jednocześnie będących dobrymi przykładami kierunku, w którym zachodziły zmiany.

Wszystko zaczęło się od #smiesznypiesek zwany Pakicetus, który żył około 50 mln lat temu na terenie dzisiejszego Pakistanu (tak naprawdę nieco starszy jest Himalayacetus, ale Pakicetus jest lepiej poznany). Tak Carl Buell narysował gatunek Pakicetus attocki. Mimo, że nie wygląda, to posiada kilka cech łączących go z waleniami, głównie budowa ucha (bardzo charakterystyczna) i zębów. Tak w ogóle, to czaszka u wielorybów "ewoluowała" znacznie szybciej od reszty szkieletu. Najprawdopodobniej Pakicetus był stworzeniem ziemno-wodnym w stopniu podobnym jak dzisiejszy tapir. Różne gatunki mieściły się w przedziale 1 - 2 m
Prekambr - tl;dr: dawno temu wieloryby chodziły po lądzie.

Ewolucja waleni to fasc...

źródło: comment_HJimfwXmWc7E8kKGaFlAez5bTdMAe5UV.jpg

Pobierz
@Brzytwa_Ockhama: Jestem w trakcie robienia. Czekam na zgodę administracji na swobodne dodawanie mirków i mirabelek. Od przyszłego wpisu będzie mirkolista, bo nie powiem, rozmiar spamlisty łechce ego, ale jest uciążliwy.
  • Odpowiedz
tl,dr: Dlaczego kiedyś zwierzęta były większe?

Każdy wie, że prehistoryczne (i dużo starsze) zwierzęta były olbrzymie. Zresztą sam nie raz opisywałem co większe stwory z przeszłości. Dinozaury są bezkonkurencyjne (tutaj wpis o największych z nich), mamuty były większe od słoni, a tygrysy szablozębne patrzyły z góry na lwy. Z tym że to nie prawda. Większość mamutów (także najpopularniejszy mamut włochaty) wcale nie przerastały słoni afrykańskich, tygrysy szablozębne to umowny termin (w historii kotowatych klika razy pojawiały się gatunki o szablastych kłach) i nie zawsze były olbrzymie, np. Sansanosmilus palmidens ważył jakieś 60 - 80 kg. W dodatku rzadko kto pamięta o dzisiejszych zwierzętach, które są olbrzymami w swoich rodzajach/rodzinach. Konie przez większość czasu były miniaturowe, człowiek nigdy nie był tak wysoki, jak dzisiaj, a płetwal błękitny to największy gatunek jakikolwiek występował na Ziemi (a i kopalne walenie były sporo mniejsze). Największy znany przedstawiciel tego gatunku miał prawie 200 ton wagi, co sprawia, że nawet największe z dinozaurów wydają się skarłowaciałe. Oczywiście w środowisku wodnym łatwiej się rozrosnąć (już sama wyporność dużo ułatwia), jednak nie znamy żadnych morskich potworów, które dorównywałby rozmiarami największym wielorybom.

porównanie wielkości płetwala błękitnego do kilku innych zwierząt
Prekambr - tl,dr: Dlaczego kiedyś zwierzęta były większe?

Każdy wie, że prehistory...

źródło: comment_dOzVYLsqg9hqL5oMkDOpIXoyTvHIdeC7.jpg

Pobierz
@Sinklinorium: Celowo pominąłem ten temat. Raz, że dane są rozbieżne (jeden rabin powie tak, a inny powie nie). Dwa, że najwyższy % tlenu w atmosferze miałby przypadać przed i tuż po największym rozkwicie zauropodów. Trzy, zmiany te były minimalne, a w historii naszej planety były znacznie większe wahania.
  • Odpowiedz
link do poprzedniego wpisu

Kolejny z moich ulubionych prehistorycznych zwierząt - Pachyrhinosaurus a raczej cały rodzaj, bo zalicza się do niego trzy gatunki:
- (typowy) Pachyrhinosaurus canadensis (73.5-72.5 milionów lat temu) odkryty w 1950
- Pachyrhinosaurus lakustai (71.5-71 milionów la temu) - 2008
- Pachyrhinosaurus perotorum (żyjący 70-69 milionów lat temu) - 2012
Trajforce - link do poprzedniego wpisu

Kolejny z moich ulubionych prehistorycznych...

źródło: comment_wF01cc0zXUjpvWSjs8CTvaN9mAm2QLqi.jpg

Pobierz
tl;dr: pierwsze zwierzęta na Ziemi

Wpis sponsorowany przez @rongorongo (oby plusy sypały Ci się obficie).

Fauna ediakarańska (czasem nazywana fauną wendu) to najstarsze znane organizmy wielokomórkowe oraz temat dzisiejszego wpisu. Interesujący nas okres trwał od 610 do 542 milionów lat temu. Rozpoczął się zaraz po zakończeniu kriogenu, w którym to Ziemia najprawdopodobniej zamarzła (kiedyś to były zlodowacenia, teraz to nie ma... tu artykuł na wiki, jak kogoś zainteresuje), a zakończył się tuż przed eksplozją kambryjską
Prekambr - tl;dr: pierwsze zwierzęta na Ziemi

Wpis sponsorowany przez @rongorongo ...

źródło: comment_jsHAuucPZVEahFm38VCu0SuQBqSKla9O.jpg

Pobierz
@robertoskit: Akurat w tym temacie musiałem zrobic srogi research. Zwykle sprawdzam pisownię i daty (no bo litości, jestem pasjonatem, nigdy nie uczyłem się łaciny (,)) oraz to, czy nie jestem ze swoją wiedzą zbyt "do tyłu", ale ten temat znałem pobieżnie. O tyle dobrze, że ten okres nie trafił do mainstreamu i korzystałem tylko z kilku źródeł, za to niezwykle treściwych.
  • Odpowiedz
@Trajforce: @Magnolia-Fan: Wtrącę się.

U Tyrannosaurus rex (oraz u Tarbosaurus bataar) sprawa jest otwarta: różne rejony ciała były pokryte albo mozaiką głatkiej skóry i łusek, albo głatkiej skóry, łusek i piór (których mogły być różne rodzaje). Znany jest dość duży odcisk skóry karnotaura (u tyranozaura są to skrawki wielkości 5x5 cm.) i rzeczywiście widnieją na nim łuski (na marginesie całkiem ciekawy wzór). Jednak abelizaury (do których należał Carnotaurus sastrei) były dalekimi, a nawet bardzo dalekimi krewnymi tyranozaurów. Znacznie bliżej T. rex miał do popularnych "raptorów".

Rozmaite raptory były upierzone, to fakt. Słynnym przykładem jest chiński Microraptor gui. Zresztą u wielu dinozaurów, i to niespokrewnionych z raptorami, znaleziono dowody występowania piór. Nie mamy żadnych dowodów na to, że welociraptory były upierzone, jednak tak wiele ich bliskich krewnych było pokrytych piórami, że u Velociraptor mongoliensis ich występowanie przyjmuje się za pewnik. W końcu jak widzisz lwa, jaguara i lamparta i pumę to zapewne
  • Odpowiedz
tl;dr: jak rosły dinozaury

Witam paleontologiczne świry. Ostrzegam, że będzie ściana tekstu. Na początek warto przypomnieć takie pojęcie, jak ontogeza, czyli zmiany, jakie zachodzą w organizmie w trakcie rozwoju/rośnięcia/starzenia. Istotne jest to, że dzieci nie są miniaturkami dorosłych, a starcy są pomarszczeni i skurczeni. U ludzi, subiektywnie, zmiany te są niewielkie(bo daje o sobie znać pedomorfizm), u szympansów zmiany w budowie głowy są poważniejszej, a przeobrażenie u motyli to niemalże cud. W tym wpisie skupie się na dinozaurzych czaszkach. Z prostego powodu: skamieniałości nie powstają zbyt łatwo, a czaszka to solidny kawał kości, co ułatwia sprawę fosylizacji.

Jeszcze tylko dwie informacje. Po pierwsze: podaje przykłady dinozaurów z Ameryki Północnej z końca kredy, ponieważ są najdokładniej przebadane (i tym samym jest o nich najwięcej informacji) pod kątem tego, czego dotyczy ten wpis. No i chyba każdy zna tyranozaura czy triceratopsa. Po drugie: teoria przedstawiona poniżej nie jest jakimś dogmatem. Jednak nigdy nie została odrzucona z powodu nonsensu, a z biegiem lat zyskuje zwolenników (no bo i w wielu przypadkach przybywa dowodów). W każdym razie pamiętajcie mirki i mirabelki, że dyskusje w tej kwestii
Prekambr - tl;dr: jak rosły dinozaury

Witam paleontologiczne świry. Ostrzegam, że ...

źródło: comment_WlP0WLS4M2hzD9SrmV4g54vGdO1h3v8R.jpg

Pobierz