czyli próbujemy stworzyć wykopowy zestaw regionalizmów, archaizmów i innych dziwactw, którymi posługujemy się na co dzień.

Jak wiadomo, na wykopie przesiadują ludzie z całej Polski, w różnym wieku czy wychowujący się w zupełnie innym otoczeniu. Wszyscy mówimy jednym językiem, niemniej każdy z nas używa czasem słów czy zwrotów zupełnie niezrozumiałych albo dziwacznych dla innych.

Jaki jest cel tego znaleziska? Żeby w komentarzach zebrać regionalizmy, archaizmy czy inne dziwactwa jakimi posługujecie się na co dzień. Co Wy na to?

W ramach bonusu:

[S.....k]

"Po fajrancie kupię kartofle i migawkę na krańcówce" - Po skończonej pracy kupię ziemniaki i bilet miesięczny na pętli autobusowej.

Łódź :D

[Czarny1337]

Zrywka - siatka foliowa najczęściej

Szmula - kobieta/laska - to ze Szczecina

Bimbaj - tramwaj

chapcie - kapcie

bateryjka - latarka - ale już coraz rzadziej spotykane

zaś - "zaś deszcz pada"

dziorga - się chodziło na sady, po jabłka "na dziorgę"

Większość z Częstochowy - oprócz tej Szmuli

[Dorciqch]

@Czarny1337: Szmula była powszechna w Szczecinie w latach 90. Już się nie stosuje, przynajmniej ja się baaardzo dawno nie spotkałam.

Na tramwaj czasami słyszę określenie bambaj, foliowa "zrywka" to najczęściej reklamówka lub foliówka, siatka rzadziej, czasami torebka. Kapcie to kapcie, papcie, albo papucie (to takie wełniane bambosze). No i piękny regionalizm na lakierki: cynki

[320]

Na Śląsku śmiatek, na Kujawach zamiatałka

[M.....9]

U mnie w Warszawie na Pradze na podwórku podłapałem taką gwarę:

amerykan - nowicjusz

asior - zuch

baletować - bawić się

bambaj - tramwaj

chawira - mieszkanie

czwanić się - wymądrzać się

łopuchy - buty

majcher - nóż

rąbać w kimę - spać

wyjuchać - wyciągnąć

I tym podobne, nie pamiętam już zbyt dobrze, część znaczeń musiałem przypomnieć sobie z internetu.

[saxo]

@Moloch99:

z tym baletowaniem to znane;) że się idzie na "balety" ;)

[sroka22]

@eaxene: na śląsku w sklepie obok mnie dostane identycze amerykany (; A kimnąć się to na pewno ogólnopolskie określenie, nie spotkałem się z sytuacją kiedy ktoś tego nie zrozumiał.

[p98]

Tak patrzę na wasze komentarze i jest mi smutno, ponieważ na pomorzu środkowym jakoś nie zauważyłem żadnych słów, stwierdzeń. Wszystko, co znam, jest z powodzeniem mówione w całej Polsce :(

Chyba, że ktoś mnie oświeci

[kamin]

Łódź czyli samo centrum, większość z tych wyrażeń znam, chociaż nie używam. Odkluczyć, nadusić, mówi się u nas "dla jaj".

Natomiast ciekawi mnie, czy ktoś spoza łódzkiego wie co to angielka, bo słyszałem, że to nasz regionalizm.

[Huck]

@kamin: Mnie 'angielka' kojarzy się z uderzeniem piłki w locie za pomocą piętki.Graliście kiedyś na podwórku w 'warszawe / warszawke' ?

[kamin]

@Shepard: http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Angielka.JPG/782px-Angielka.JPG to jest angielka, taka duża bułka.

[adamtkd]

A u nas zamiast gotowac obiadu sie go warzy! (Podhale)

Pozdrawiam !

[ZamknijSieZamknijSie]

@adamtkd: U nos tyż sie warzy (Śląsk).

[xnb]

W Wejherowie słyszałem takie słowa:

Szałerek - komórka na narzędzia (jak wyżej)

Kapuca - kaptur (jak wyżej)

Posztąpać - pognieść ziemniaki w garnku (posztąpane ziemniaki)

Obszmurować - przyrządzając mięso w brytfannie tak jakby je "obsmażyć" do okoła

Rychtych - szybko (jak wyżej)

Rychtowne - wyszykowane / takie akurat, pasujące, dobrze leżące (np. ubranie)

Standardowo "jo" = "tak".

[xnb]

@saxo: w Gdańsku zawsze słyszałem "ciepłe lody", ale w Wejherowie faktycznie "murzynki" ktoś mówił (a miasta leżą od siebie nie dalej niż 40km w linii prostej). Jeśli zaś chodzi o placek, to dla mnie i ciasto, i placek ziemniaczany...

[saxo]

@xnb:

kuj-pom

Szałerek/szajerek - drewno w nim się rąbie.

Jo=tak

Ja słyszałem jeszcze, że mówi się na murzynki takie małe w waflu od loda z czekoladą i jakimś kremem : gorace lody. U mnie to po prostu murzynki się na to mówi, albo placek to ciasto dla niektórych a dla mnie to placek np ziemniaczany.

[CienkiPPP]

A jak się u was mówi na tanie wina? :D U mnie dość popularna jest pryta. Bo takie określenia jak jabol to raczej ogólnopolskie jest ;p.

[xniorvox]

@CienkiPPP: jeszcze buzun

[sroka22]

@cabis: jabol, winiacz, mózgojeb, mózgotrzep

[alquere]

Podlasie:

czasami zdarza mi się usłyszeć taki tekst -

" łootako' "- czyli: " o tak... (np. coś zrobić) " ;D

[k.....0]

Gdańsk

Topki - garnki

Mycka - czapka

Knypek - chłopiec

Wihajster - dynks

Kartofle - ziemniaki

Mantel - płaszcz/kurtka

Mantle - rzeczy

Burdel - bałagan

Jo - tak (rzadko)

Cug - przeciąg

Sztrum - prąd

Siatka - torebka foliowa

Klamerka - wiesza się na niej pranie

Rondel - patelnia

Winkiel - róg

Łóżko się robi - w sensie posłać(? - nie używam)

Łóżko się ścieli - w sensie pościelić

Z chlebem nie

[xnb]

@kasztan110: Wihajster - z niemieckiego "jak to się nazywa?"

Cug - ciąg w piecu

PS. U mnie łóżko się ścieliło ;)

[k.....0]

@xnb: Robienie łóżka rzadko znajduje zrozumienie u moich rozmówców, więc możliwe, że to jakaś rodzinna forma :)

Szałerek znam!

Jeszcze mi się przypomniało "Pójść na lufry" w sensie szwędać się, balować.

[Roxza]

W Wielkopolsce często na torebkę/reklamówkę mówimy "tytka". :P

[Roxza]

@le1t00: no ja akurat jestem z okolicy Gniezna.

[le1t00]

@Roxza: to raczej w okolicach Poznania się z tym spotkałem. W Pile raczej tego nie słyszałem. Po prostu reklamówka

[LubieDlugoSpac]

A o czym Wy tu " beblacie " ? :P

Często słyszę, jak taki osiedlowy pijaczek używa tego słowa bardzo często do swoich kompanów od przygód, ma to miejsce kiedy on nie rozumie tego, co mówią jego kompani, można zatem wywnioskować, że " beblanie " znaczy tyle co mówienie niezrozumiale, bez sensu.

PS. Ja jestem z Lubuskiego, pijaczek pochodzi z miejsca bliżej nieokreślonego, ale znam go od 10 lat.

[sroka22]

@LubieDlugoSpac: beblać to gadać bez sensu albo niewyraźnie (Katowice).

[AuroraBorealis]

Futrować, czyli jeść;

Żużel - kaszanka;

Lebiega - nieudacznik;

Kojfnąć - umrzeć;

Zydel - stołek, taboret;

Ława - stół;

Obrzępolić - popruć, obskubać

Zaciągnąć - zabielić zupę śmietaną lub niebo może się zaciągnąć chmurami.

[pakeroso]

@AuroraBorealis: stół jest wysoki i szeroki, a ława jest niska i rozkładana.

[tenner]

@AuroraBorealis:

Wasz Żużel to nasz krupniok.

[Eremere]

Natomiast u nas na reklamówkę, tą co się dostaje na zakupy,ekologiczna podobno-mówi się: "zrywka" Pozdrawiam częstochowskie- wszak do śląska się nie przyznajemy...

Uuu widzę, że kolega Singularity00 mnie wyprzedził..

[sroka22]

@Eremere: śląsk się do Was też nie przyznaje (; A najgorsze w tym podziale to Sosnowiec na Śląsku! Wtf?!

[NieJedynaNaWykopie]

W Kielcach swego czasu słyszałam wiele razy taką dziwną odmianę "Zakopę dziurę" "Zajebę na śmierć" [i inne czasowniki, które powinny być zmiękczone na końcu,

i jeszcze "potargany" zamiast "podarty" - "potargaj ten papier"

[sroka22]

@NieJedynaNaWykopie: na śląsku też się targa papier ;p

[s.....z]

@NieJedynaNaWykopie: wszystkie wymienione przez Ciebie formy stosuję na co dzień, a jestem spod Krakowa

[p.....4]

U nas na pograniczu Kujaw i Mazowsza (powiat lipnowski) notoryczne podwajanie n w konstrukcjach z ''any'' np. budowlany-budowlanny oraz nazywanie szopy na narzędzia szajerkiem. Moja babcia często mówi, że pilowała dzieci oraz że wsią rządził dziedzic. Legitymacje to legitki, taksówki to taryfy, a na autobusy MPK/MZK nawet jak nie wyjeżdżają poza granice miasta mówi się, że są podmiejskie. No i słynne wtrącenie ''toć'', ''na dworzu'' oraz toruńskie ''jo''.

[r.....0]

Ktoś używa słowa najsampierw zamiast najpierw?

[Aerials]

@rlk120: Tylko dla jaj

[mlaw]

@rlk120: a mój kumpel z klasy mawiał "najprzód" :)

[S.....y]

Idę na pole

[Aerials]

@Szybkowolny: Oraj

[l.....2]

@Aerials: Pod koniec grudnia?

[Nie_masz_racji]

"A niechaj narodowie wżdy postronni znają, iż Polacy nie gęsi, iż swój język mają."

W tym zdaniu nie chodzi o to, że "Polacy nie gęsi"ale o to, że "nie gęsi, iż swój"

dlatego zdanie "Wykopowicze nie gęsi i swój język mają" jest cokolwiek błędne

[ju_q]

@Nie_masz_racji: Tam jest 'iż', nie 'i'.

Parafrazując tytuł: wykopowicze nie gęsi język mają, swój język mają. W takim samym znaczeniu użyte w oryginale. Polacy - grupa ludzi, wykopowicze - grupa ludzi. Więc czemu błędne?

[Nie_masz_racji]

@ju_q:

Dlatego, że poprzednio był inny, taki jak zacytowałem.

[S.....d]

a jak Wy tłumaczycie słowo bamber? :)

[kulu]

@zarazwracam: u mnie na wielki brzuch mówi się "bebzol" - poznań

[pakeroso]

@Shepard: ja w Toruniu bambrem nazywam swojego sąsiada, który pomimo mieszkania w mieście ma osobowość wieśniaka, czy takiego prostaka.

[Roshena]

Podlasie (nie te z Wikipedii ale takie co często się używa)

- dla mnie

-toż to

-apiać

-badziewie

-kiego? (coś w stylu po kiego grzyba tam idziesz czyli po co)

-bambosze

-bambaryła (ktoś otyły, gruby )

-dziady (drobniaki)

-gira (noga)

-ździebko

-burchel ( pęcherz np od za ciasnych butów)

-taborek

-ichni

-opatulać (czyli ciepło się ubrać. Mama mnie często pyta czy dobrze się opatuliłam:P)

-musi co (czyli coś w stylu: na pewno)

[Roxza]

@Roshena: u nas na nogi mówi się też "syry" :D

[Aerials]

@Roshena: Badziewie, bambosze, gira, opatulać, kitrać czy ździebko to chyba całkiem uniwersalne ;) "Se" też słyszę, ale bardziej w formie żartu

[Jeesek]

Może pojadę trochę po bandzie, ale to z moich okolic. Gwara z Zachodniej Wielkopolski, konkretnie z małej wsi w mojej okolicy. Sporo z tych wyrazów przeplata się jeszcze w języku mieszkańców. Fragment:

Pochwoluny. Ady, jak mocie włelne miejsce na włezie, to jo by z Wami jachoł na Dalekum. Takim włezym na gumiannych kołach to się fajn jedzie i ani się kuń nie zmynczy. Mój łejciec mioł taki włys, co wszyskłe bubo drzewnianne

[Farrel]

jak byłem kiedyś gdzieś w na kaszubach to zasłyszałem "pokale". kojarzy ktoś?;)

[S.....d]

@Farrel: szklanka do piwa?

[c2V4]

@cabis: na pomorzu pokal to ten szklany wichajster z drugiego zdjęcia ;)

[Belzebub]

Pa tygo ale szpyko na nas.

Zaś luknę czy ryczka jest