[Xeni323]

AKSAMITNA REWOLUCJA

Jak przebiegała? Jakie były skutki? Oraz dlaczego? Interesuje cię to? Zapraszam do przeczytania całej analizy w spojlerze :D (opis bardziej skrótowy lecz jeśli będzie duże zainteresowanie to mogę zrobić większy)

Wydarzenia przed rokiem 1970
Po upadku ,,Praskiej Wiosny'' Komunistyczna Partia Czechosłowacji przejęła kontrole nad wszystkimi aspektami życia codziennego. Nastąpiły przez ten okres czystki oraz masowe ucieczki dziesiątek tysięcy mieszkańców kraju.

Lata .70 XX w.
Władze zagwarantowały społeczeństwu bogactwo w zamian za odebranie swobód obywatelskich. W tym czasie wykształciła się nieduża grupa opozycjonistów, następnie opublikowano teksty Międzynarodowych Paktów Praw Człowieka (6 styczeń 1977r.) - 242 czechosłowackich intelektualistów oraz opozycjonistów podpisało się pod tak zwaną Kartą 77 (do czasu upadku komunizmu liczba podpisów zwiększyła się do 1898 osób). Na przełomie lat 70. i 80. Wielu działaczy opozycyjnych trafiło do więźienia.

Lata .80 XX w.
Działacze Karty 77 oraz Komitetu Obrony Niesprawiedliwie Prześladowanych z radością przyjęli informacje z Polski o powstani NSZZ ,,SOLIDARNOŚĆ''. Na Czechosłowacji powstały nowe grupy opozycyjne takie jak:
-Czechosłowacki Komitet Helsiński
-„Czeskie dzieci”
-Inicjatywa Demokratyczna
-Klub na rzecz Socjalistycznej Przebudowy „Odnowa”
-Niezależne Stowarzyszenie pokojowe – Inicjatywa na rzecz Demilitaryzacji Społeczeństwa
-Pokojowy Klub im. Johna Lennona, Ruch na rzecz Wolności Obywatelskiej
Skupiały one różne środowiska lecz ich cel był wspólny, przełamanie zastoju oraz ożywienie społeczeństwa. Większość inicjatyw działała w czeskiej części państwa. Na Słowacji aktywny był Kościół katolicki, którego działaczom udało się wezwać mieszkańców Bratysławy do udziału w milczącej manifestacji na rzecz wolności religijnej. 25 marca 1988 roku 5 tysięcy osób modliło się trzymając świece miejsce to miało w centrum Bratysławy. Kolejne tego typu manifestacje miały miejsce w Pradze. Niestety zostały one brutalnie rozpędzone przez siły bezpieczeństwa a wiele osób zatrzymano.

Wybuch Aksamitnej rewolucji przypisuje się na 17 listopada 1989r. w Pradze - Zorganizowana była wtedy legalna uroczystość 50. rocznicy zamknięcia czeskich szkół wyższych przez Niemców. Organizatorzy spodziewali się 5 tysięcy uczestników lecz finalnie było ich 50... tysięcy. Uroczystość przerodziła się w manifestacje antykomunistyczną, uczestnicy w trakcie przenieśli się na plac Waclawa aby została podkreślona pokojowość zgrupowania. Podczas tego pochodu studenci próbowali wręczać milicjantom kwiaty. Legalność uroczystości została unieważniona a tłum rozpędzono, podczas tego wydarzenia 560 osób zostało rannych, wielu aresztowanych, jedna najprawdopodobniej zginęła w skutek odniesionych obrażeń.

18 listopada, studenci ogłosili tygodniowy strajk. Postulatem strajkujących było ukaranie osób odpowiedzialnych za brutalne rozgonienie manifestacji, ustąpienia władz i rozpoczęcia rozmów ze społeczeństwem. Powstał także apel do wszystkich mieszkańców Czechosłowacji o zorganizowanie strajku generalnego. Protest ten rozpowszechnił się także na inne duże miasta w całym kraju. Ludzie po informacji o śmierci uczestnika demonstracji 17 listopada zaczęli składać w tym miejscu znicze oraz świeczki.

19 listopada, powstał Studencki komitet organizacyjny oraz odbyła się kolejna manifestacja w Pradze. W nocy z 19 na 20 listopada stworzono Forum Obywatelskie na którego czele stał Vaclav Havel. Forum Obywatelskie stało się główną strukturą organizacyjną protestów. MSW Alojz Lorenc wydał zakaz podejmowania działań wobec protestujących.

21 listopada, premier kraju przyjął delegację przedstawicieli Forum Obywatelskiego, lecz odrzucił on rozmowę nt. ustąpienia prezesa partii komunistycznej Gustava Husaka jak i również prezydenta Czechosłowacji. Po fiasku rozmów doszło do kolejnych demonstracji, a opozycja poparła protest studentów o zorganizowanie strajku generalnego. Minister Obrony Narodowej postawił wojsko w stan gotowości. Manifestacja w Pradze zgromadziła 200 tys. osób.

23 listopada, w Pradze zgromadziło się 300 tys. osób, które domagały się zmian ustrojowych.

24 listopada, Kierownictwo komunistycznej partii podało się do dymisji. Oznajmili oni również gotowość do zmian politycznych.

25 listopada, delegacje z całej Czechosłowacji przyjechały do Pragi na zorganizowaną przez Forum Obywatelskie manifestację. Szacuje się, że na manifestacji było od 800 tysięcy osób do nawet miliona. Podczas przemówień oceniono, że zmiany w Komunistycznej partii nie są wystarczające. Po tych informacjach nowy prezes partii wezwał do budowy socjalizmu bez wad.

26 listopada doszło do negocjacji pomiędzy Forum Obywatelskim a rządem Czechosłowacji. Opozycja powtórzyła swoje żądania lecz obie strony postanowiły wrócić do rozmów dopiero po strajku generalnym. Premier otrzymał zaproszenie na kolejną manifestację. Kiedy próbował na niej przemawiać, tłumacząc swoje wątpliwości związane ze strajkiem, pół miliona ludzi zaczęło nawoływać go do dymisji.

27 listopada, pomimo akcji dezinformacyjnych, o godzinie dwunastej rozpoczął się strajk generalny, którego hasłami były ,,wolne wybory'' i ,,Dość rządów jednej partii''. Miliony ludzi wzięło udział w proteście. Według szacunków strajk poparło 75% mieszkańców Czechosłowacji.

28 listopada, doszło do kolejnych rozmów Forum Obywatelskiego i rządu, opozycja wysunęła nowe żądania takie jak zmiana konstytucji i dymisja rządu. Studenci przedłużyli swój strajk do 3 grudnia ponieważ część postulatów została odrzucona.

Skutki
Z konstytucji usunięto zapis o przewodniej rolii partii.
Powołano komisje do zbadania wydarzeń z 17 listopada.
Vaclav Havel został prezydentem Czechosłowacji.
Zmieniono nazwę państwa i godło oraz przeprowadzono szereg reform politycznych, społecznych i gospodarczych.
Federalizacja państwa.
Podział na Czechy i Słowacje.

#protest #strajk #polityka #europa #czechy #slowacja #czechoslowacja #rewolucja #powstanie #gruparatowaniapoziomu #historia