Wpis z mikrobloga

Jednym z głównych problemów w Polsce jest niedostateczna edukacja ekonomiczna i stąd pochwała wolnego rynku w stylu korwinistwa(nie ma żyjącego noblisty z ekonomii, który popierałby niskie, liniowe podatki czy prywatną służbę zdrowia) i innego kucostwa. Stąd się biorą na przykład głupie teksty, że 500+ powoduje hiperinflacje. YHY. W Chinach też z pewnością*1

Tutaj wyjaśnię czym jest inflacja i dlaczego jest dobra. I nie jest to mój pogląd, jest to pogląd współczesnej nauki równie pewnie ugruntowany jak to, że należy się szczepić.
Otóż inflacja to jest zależnie jak to ujmiemy albo:
1) spadek wartości pieniądza
2) wzrost wartości towarów
Inflacja zależy od dwóch rzeczy - podaży pieniądza i podaży towarów i jest ich ilorazem. Inaczej można ująć to:
wzrost ilości pieniądza ponad ilość towarów

Podobnie deflacja to innymi słowy:
1) wzrost wartości pieniądza
2) spadek wartości towarów

Inflacja więc nawet nie musi się wiązać z dodrukiem pieniądza - w Wenezueli w związku ze spadkiem wartości ropy naftowej i sankcjami USA, eksport ropy naftowej spadł z ~150 mld dolarów rocznie do ~25 mld dolarów rocznie. Załamanie gospodarcze było nieuniknione, podobnie jak inflacja - nawet przy braku dodruku pieniądza. Sam spadek PKB(w tym kontekście je uznajemy za "towary") to gwarantował.

Dlaczego inflacja jest dobra i niezbędna wedle teoretyków ekonomii, a banki centralne próbują ją wywołać? Tutaj jako dowód pokazuję bank Japonii2 (Pewnie na 500+ potrzebują ( ͡° ͜ʖ ͡°) )

Wyobraźmy sobie sytuację, że mamy dwie osoby, jedna zarabia 10 000, druga 2 000. Jedna żyje oszczędnie i wydaje 1 000 i 1 000 oszczędza. Druga mniej oszczędnie - wydaje 3 000 i oszczędza 7 000. Po jednym takim cyklu do obiegu wróciło 4 000 i 10 000 pieniędzy zostało wycofane z obiegu(ale nie z rynku, do tych 10 000 dalej ktoś ma dostęp). Pominę aspekt wzrastania nierówności społecznych i tego jakie mają skutki(to w następnym wpisie). I nie - nie mam na myśli sprawiedliwości czy moralności czy powszechnej równości - wysokie nierówności społeczne mają określone skutki społeczne i ekonomiczne, które występują zawsze. Otóż mogą zostać kupione i sprzedane towary i usługi o wartości zaledwie 4 000. Ludzie pracują dla pieniędzy i dóbr, które można za nie pozyskać. Jeśli ktoś nie ma na fryzjera, nie pójdzie od fryzjera. Fryzjer nie wykona pracy, czyli nie zarobi itd. Towary nie zostaną wykupione, sklepy nie złożą zamówienia na następne, fabryki nie dostaną zleceń i nie zatrudnią ludzi itd. A ceny też nie mogą spaść, bo mimo że spadła liczba pieniędzy w obiegu, to dalej one są. Spadną ceny - bogaci wykupią. Na przykład wszystkie mieszkania pod inwestycje ( ͡° ͜ʖ ͡°) Dlatego każdy bank centralny jako absolutne minimum uznaje za podtrzymanie ilości pieniędzy w obiegu. Przy czym dalej może nastąpić deflacja - wystarczy że odpowiednio wzrośnie ilość towarów.

Pieniądz musi krążyć. Z oszczędzenia nie ma nic. Z prochu powstałeś i w proch się obrócisz, nic na tamten świat nie weźmiesz i inne tego typu banały - w ekonomii to prawo. Możesz uzbierać górkę złota jak Smaug i schować ją w jaskini - co ona daje? Nic. Po prostu leży. Złoto ma jakieś zastosowania w elektronice, ale nie wykryto by samo z siebie w jakikolwiek sposób generowało bogactwo. Bogactwo się bierze z obrotu towarów i usług.

Załóżmy sobie, że mamy dwóch rolników - jeden sieje zboże i jeden hoduje krówki. I każdy z nich po kilogramie złota w szafie. I oszczędzają, nie kupują - rolnik pierwszy nie zarobi na zbożu i nie zasieje następnego i nie zje sobie wołowinki. Podobnie drugi z trzodą i chlebkiem. Pieniądz musi się obracać - to generuje produkcję usług i towarów.

Podaje się, że kraje wschodnie miały wysokie oszczędności w trakcie swoich boomów i dlatego oszczędzanie jest korzystne. Błąd - Japonii i pobliskich tygrysach gospodarczych obywatele mało konsumowali i składowali oszczędności w BANKACH. Banki z tych pieniędzy dawały kredyty, które wydawano. Gospodarka wymaga transakcji. Nikt nie wydaje, nie ma dla kogo produkować.

Jest taki mem stworzony przez idiotów dla idiotów, że jeden socjalista daje drugiemu 25 tysięcy za zjedzenia gówno i drugi daje pierwszemu to samo 25 tysięcy za zjedzenie gówna i PKB magicznie wzrosło o 50 tysięcy.
Otóż tak - nie znam przypadku państwa, partii czy neobolszewizmu, który zapłacił komuś za zjedzenie gówna. Możliwe, że taki był, ale ja nie znam. Za to na wolnym rynku samo takie picie moczu jest bardzo łatwo dostępne3 i jedzenie gówna też jest łatwo dostępne4
Co więcej - w zgodzie z korwinizmem to najlepszy możliwy sposób wydatkowania pieniędzy przez każdego, kto z tego skorzystał. Wszak taki Morawiecki wydałby to znacznie gorzej ( ͡° ͜ʖ ͡°).

Pieniądz musi wyprzedzać gospodarkę - mamy bezrobotnych, a nie mamy pieniędzy i dróg? Co zrobić? Wykreować pieniądze i nimi zapłacić za budowę drogi. Wydrukowaliśmy pusty pieniądz, który jednak nabrał wartości - przestał być bezwartościowy.

Dlaczego od razu nie kreować miliardów? Ponieważ pieniądz musi mieć wartość. A żeby miał wartość, musi być wiarygodny. Kiedy traci ją - wtedy pojawia się właśnie hiperinflacja. A hiperinflacja pojawia się wtedy, kiedy zapakowano za dużo pieniędzy, by miały jak zyskać wartość. Ewentualnie przy kryzysie jak na Węgrzech w 1945 albo w Niemczech w 1923-1924, ale mówię o pokoju, nie o wojnie.

Teraz odpowiem skąd się biorą pieniądze. Otóż jak każde małe dziecko wie - z banku. Rząd ma zakaz drukowania i kreowania pieniędzy. Może się tylko zapożyczyć wypuszczając obligacje. Obligacje, które muszą wykupić podmioty niezależne - jest absolutny zakaz wykupywania ich przez Narodowy Bank Polski. Czy to dobre czy złe, ciężko stwierdzić i ja jednoznacznie nie potrafię odpowiedzieć. Inne banki centralne czołowych gospodarek takich ograniczeń nie mają i ruchają sobie świat na hajs. Inna sprawa, że Polska ma mniej niż 1% światowego PKB i takie sztuczki nam by nie wyszły, a stanowi to bardzo skuteczny hamulec dla rządu. Do tego wrócę.

Czyli pieniądze biorą się z banku. W jaki sposób - otóż banki biorą depozyty i wydają kredyty. Załóżmy, że dałeś bankowi 100. On dał Ci zaświadczenie, że masz 100. Ktoś inny poszedł do banku i pożyczył 100. I nagle nie ma 100 - jest 200. Twoje 100 na rachunku i 100 dłużnika, który za te 100 kupił sobie tira, nim jeździ, zarabia i powoli spłaca dług. Poczekasz z wypłatą depozytu - w końcu się zrobi 200+zysk banku. Nie poczekasz - mamy kryzys, bo bank niema jak oddać i upada. Pieniądz kreują banki. Kiedy - wtedy kiedy są brane kredyty. Kiedy są brane kredyty - wtedy kiedy są inwestycje i jest bardzo wysokie prawdopodobieństwo spłacania tych kredytów.

Stąd są zabezpieczenia dla banków i ograniczenia państwowe dla banków, by chronić przed kryzysem. Ponieważ kredyty są dobre, lichwa zła. Kredyt to takie coś, co udziela się po to, by dłużnik to spłacił. Nie zbankrutował. Innymi słowy - zainwestował. Dlatego na konsumpcję banki dużo mniej chętnie udzielają kredytów i na dużo gorszych warunkach niż firmom na inwestycje. One udzielając kredytu, chcą te pieniądze z powrotem. Co więcej - mają prikaz odgórny, by udzielały tylko takie kredyty, z których pieniądze będą z powrotem. Jak nie ma tego prikazu, potrafią udzielać kredytów ludziom, które na nie nie stać i ich nie spłacają. I mamy wtedy kryzysik, bardzo fajnie, że taki mało dotyczący polski, bo w Polsce mocno socjalistyczne i komunistyczne rządy zabraniały dawać hipoteki ludziom, które ich nie spłacą, nie to co w USA ( ͡° ͜ʖ ͡°)

Dlaczego to, że rząd się zadłuża jest dobre? Bo to świadczy, że dobrze rządzi, i wydaje, i jest bogaty. Któremu z was, przyznać się, bank udzieli kredytu na 100 mln dolarów? Mi nie. Wam też wątpię. Ale jakby Gates wszedł do takiego Santanderu z taką prośbą, to prezesa odrzutowcem by ściągnęli ( ͡° ͜ʖ ͡°)

Banki i instytucje finansowe to nie jest Twoja mama. One pożyczają, bo chcą zyskać na tym. Czyli wtedy, kiedy wiedzą, że je oddasz. A państwo oddaje tylko tego, które jest dobrze rządzone - ponieważ oddaje nie teraz, a za 10 lat. Takiej Wenezueli, Rosji czy Ukrainie nikt nie chce pożyczać. Co więcej - Polsce się pożycza na najniższy procent w historii. Czyli instytucje finansowe i banki, obracające setkami miliardów dolarów obstawiają, że nie tylko Polska odda te pieniądze - PLN nie straci na wartości na tyle, by lepiej było pożyczyć komuś innemu dolary czy euro. Taka Turcja nie ma tego komfortu ( ͡° ͜ʖ ͡°)

  • 88
  • Odpowiedz
Z innych powodów. Kraje zachodu stały się bogate w warunkach inflacji i Keysenizmu.

@Fan_Morawieckiego:
No nie, RFN to np. ordoliberalizm.

Nie mając narzędzi, tym bardziej. Nie kupując Tira na kredyt, nie jeździsz nim. Nie mając mieszkania na kredyt, płacisz za wynajem. I nie masz nic z
  • Odpowiedz
Ordoliberalizm nie był tym, czym byś chciał by był ( ͡° ͜ʖ ͡°)

@Fan_Morawieckiego:
Dlaczego nie? W skrócie ordoliberalizm: to społeczna gospodarka rynkowa, synteza Katolickiej Nauki Społecznej z anglosaskim kapitalizmem. Państwo stoi na straży prawa jak i częściowo ingeruję w gospodarkę np. zabezpieczając ją przed szkodliwymi efektami, które występują w kapitalizmie - dajmy na to monopole. Podkreśla, że w dużym uproszczeniu, ale nie chcę się rozpisywać.
We Lwowie w okresie międzywojennym również powstawała podobna doktryna.

Kraje z ekspansją inflacyjny pieniądze kredytowego wyprzedziły i zdominowały kraje bez niego i pozostałe zostały
  • Odpowiedz
Dlaczego nie? W skrócie ordoliberalizm: to społeczna gospodarka rynkowa, synteza Katolickiej Nauki Społecznej z anglosaskim kapitalizmem. Państwo stoi na straży prawa jak i częściowo ingeruję w gospodarkę np. zabezpieczając ją przed szkodliwymi efektami, które występują w kapitalizmie - dajmy na to monopole. Podkreśla, że w dużym uproszczeniu, ale nie chcę się rozpisywać.


@LaurenceFass: I tego chcę. I państwo nie częściowo, tylko sporo ingeruje. Generalnie model Japoński, Koreański czy Niemiecki, który trzeba reperować w miarę nowych wyzwań. Obecne - problem z dzietnością. Stąd bykowe i wysokie zasiłki dla osób z dziećmi są niezbędne.

Nie jest to prawda. USA wysunęło się na czołówkę świata już w momencie kiedy nie było FED'u. Wraz ze wzrostem ekspansji (coraz niższe stopy) ich znaczenie na świecie
  • Odpowiedz
Stąd bykowe i wysokie zasiłki dla osób z dziećmi są niezbędne.

@Fan_Morawieckiego:
To będzie miało znikomy efekt i ma tak jak np. 500+.
Bardziej istotne jest to, że ludzie nie mogą sobie zaoszczędzić na podstawowe rzeczy np. mieszkanie zarabiając średnią krajową. Czyli brak jakiejkolwiek stabilizacji bo kredyt na 30 lat to nie stabilizacja.
Poza powyższym to najważniejsze są czynniki
  • Odpowiedz
Bardziej istotne jest to, że ludzie nie mogą sobie zaoszczędzić na podstawowe rzeczy np. mieszkanie zarabiając średnią krajową. Czyli brak jakiejkolwiek stabilizacji bo kredyt na 30 lat to nie stabilizacja.


@LaurenceFass: Mamy najwięcej mieszkań w historii. Kiedyś było pod tym względem dużo gorzej, a dzietność była wysoka.

Tak - Chiny. Główne decyzje dotyczące waluty podejmuje tam rząd, a sam bank centralny nie jest niezależny.

Nie mniej te kraje, które poszły drogą niskich stóp procentowych i inflacyjnej ekspansji kredytowej tracą na znaczeniu. I to
  • Odpowiedz
Mamy najwięcej mieszkań w historii. Kiedyś było pod tym względem dużo gorzej, a dzietność była wysoka.

@Fan_Morawieckiego:
No, ale co z tego, że jest ich najwięcej? Trudno żeby nie było - mieszkania mają trwałość do 50 i więcej lat w związku z tym ich liczba zawsze będzie przyrastać. Nie mniej nie ma to znaczenia skoro normalnie zarabiający 30-latkowie nie mogą sobie na nie pozwolić bez uwiązania kredytem na 20, 30 lat.

Czyli twierdzisz, że Chiny mają Yuana powiążanego ze złotem?

Nic takiego nie pisałem - pytałeś o
  • Odpowiedz
No, ale co z tego, że jest ich najwięcej?


@LaurenceFass: Znaczy - łatwiej o mieszkanie niż wtedy, kiedy było ich mniej.

Nie mniej nie ma to znaczenia skoro normalnie zarabiający 30-latkowie nie mogą sobie na nie pozwolić bez uwiązania kredytem na 20, 30
  • Odpowiedz
Całe twoje twierdzenie opierało się na założeniu, że skoro banki pożyczają to znaczy, że jesteś wiarygodny. Czyli jeśli założenie jest fałszywe to twierdzenie pozostaje nieudowodnione.


@angor86: Ależ to stwierdzenie jest 100% prawdziwe. To, że banki pożyczają pieniądze, to oznacza to, że jesteś wiarygodny, nie oznacza to wcale, że jesteś wypłacalny czy szczery, a po prostu jesteś w stanie za takiego być uznany.

Wydarzył się wielokrotnie. W Wenezueli, za PRLu - nikt nie ma dzisiaj wątpliwości, że problemy zaczęły się długo przed faktycznym
  • Odpowiedz
@Fan_Morawieckiego:

To, że banki pożyczają pieniądze, to oznacza to, że jesteś wiarygodny, nie oznacza to wcale, że jesteś wypłacalny czy szczery, a po prostu jesteś w stanie za takiego być uznany.


Masz rację z tym, że powinienem użyć słowa "wypłacalny" zamiast
  • Odpowiedz
Czyli według ciebie: "rząd się zadłuża" -> "dobrze rządzi" + "jest bogaty".


Natomiast potem w swoich postach jasno stwierdzasz, że:

- można się zadłużać i źle rządzić

- to, że się dostaje pożyczki świadczy o tym, że jest się wiarygodnym, ale nie wypłacalnym

Po prostu przeczysz samemu sobie.
  • Odpowiedz
@Fan_Morawieckiego:

Faktycznie uprościłem. To że rząd się zadłuża, oznacza że jest wiarygodny. Polska ma rekordowo niskie oprocentowanie obligacji obecnie.


Wenezuela miała bardzo, bardzo niski dług. Przed spadkiem baryłki ropy naftowej zaledwie 20%. Japonia ma 12 razy
  • Odpowiedz
- Japonia jest gospodarką innego typu niż Wenezuela


@angor86: I dlatego problem Wenezueli to nie dług, a to jaką ma ekonomię. I nie - socjalizm także nie jest tam problemem. Patrz Bostwana.

Po kolei:

- do 2009 dochód kraju i dług był mniej-więcej na tym
  • Odpowiedz
i BTW - o co chodzi z Botswaną?


@angor86: Wykopkowy raj często podawany jako przykład. Najbogatszy kraj Afryki stosujący politykę wolnorynkową, wyżej nawet od Polski i Rumunii w rankingach wolności gospodarczej.
90% eksportu do diamenty, jakiekolwiek spadek wartości diamentu 3 razy niszczy kraj kompletnie. Ot co - kraj trzeciego świata jak Wenezuela, uzależniony od innego surowca.

Przeczytaj jeszcze raz co napisałem. Nie neguję, że gospodarka Wenezueli jest uzależniona od
  • Odpowiedz
@Fan_Morawieckiego:

A ja z kolei naprawdę nie rozumiem, czego nie rozumiesz.

Załóżmy, że zarabiasz 15k. Twoje stałe wydatki to 5k. Przychodzi gorszy okres i twoja pensja spadnie do 3k przez następny
  • Odpowiedz
@angor86: tego, kiedy wróciły stare ceny ropy naftowej.

Generalnie każdy z tych 3 scenariuszy jest dla mnie dupiaty, bo każdy kończy się tak samo.

Wolisz zostać na samotnej wyspie z:
1 Jedzeniem
  • Odpowiedz