[lewy_czerwcowy]

#tegodnia #historia #ciekawostkihistoryczne #polska #czechoslowacja #mapporn

Dzisiaj 30 listopada, 81 rocznica nieco zapomnianego wydarzenia:

W nocy z 29 na 30 września 1938 roku przedstawiciele czterech mocarstw - Wielkiej Brytanii, Francji, Niemiec i Włoch podpisują układ monachijski. Czechosłowacja zostaje zmuszona do odstąpienia Niemcom terenów Sudetenlandu. Na konferencję nie zostaje zaproszony przedstawiciel Polski. Minister spraw zagranicznych II RP, Józef Beck nie zamierza jednak pozostawać biernym obserwatorem nadchodzących wydarzeń. Jeszcze tego samego dnia wystosowuje względem Czechosłowacji ultimatum z żądaniem odstąpienia Polsce spornych terytoriów Zaolzia. 1 października Czesi ustępują, zaś następnego dnia Wojsko Polskie przystępuje do zajęcia uzyskanych obszarów.

Uregulowanie kwestii Zaolzia w październiku 1938 roku nie stanowi jednak końca polityki wymierzonej przeciw Czechosłowacji. W tym samym miesiącu polskie oddziały przystępują do akcji dywersyjno-sabotażowej na terenie Rusi Zakarpackiej - operacji „Łom”. W następnym miesiącu zaś pojawiają się kolejne żądania terytorialne. 1 listopada do rządu w Pradze trafia nota dyplomatyczna z roszczeniami dotyczącymi zmiany przebiegu polsko-czechosłowackiej granicy na jej słowackim odcinku. Czeskie MSZ przyjmuje zawarte w niej warunki, a do pracy przystępuje komisja delimitacyjna mająca do końca miesiąca wytyczyć nowy przebieg granicy.

W trakcie prac na terenach przewidzianych do odstąpienia Polsce odbywają się inspirowane z Bratysławy, antypolskie demonstracje miejscowej ludności. 24 listopada w miejscowości Orawskie Podzamcze dochodzi do incydentu. Demonstrująca ludność ustawia na szosie barykady i nie chce dopuścić polskiej komisji delimitacyjnej. Następnie podburzony przez słowackich nacjonalistów tłum atakuje autobus polskiej delegacji, obrzuca go kamieniami i wybija szyby, raniąc dwóch członków delegacji oraz kierowcę. W wyniku incydentu strona polska zrywa rokowania, a Wojsko Polskie szykuje się do zbrojnego zajęcia terenów poddanych delimitacji.

25 listopada oddziały SGO „Śląsk” przekraczają granicę w regionie Czadcy. Dochodzi do bitwy z wojskami czechosłowackimi, po obu stronach padają zabici i ranni. 27 listopada 10 Brygada Kawalerii Zmotoryzowanej płk. Stanisława Maczka zajmuje tereny Spiszu i Orawy (wideo niżej). Dochodzi do kolejnych starć z wojskami czechosłowackimi i śmierci kolejnych żołnierzy. W wyniku bitwy pod Zdziarem ginie m.in. major Stefan Rago. Ostatecznie Wojsko Polskie przejmuje kontrolę nad spornymi obszarami, a rokowania zostają wznowione.

30 listopada w Zakopanem zostaje podpisany układ o nowym przebiegu granicy. Polska uzyskuje obszar o powierzchni 223km², co razem z 862km² zajętego w październiku Zaolzia daje 1085km² nabytków terytorialnych jesienią 1938 roku (mapka niżej). Najwyższym szczytem II RP zostaje Lodowy Szczyt (2627 m n.p.m.) a nie Rysy (2499 m n.p.m.).

Polskie wystąpienie przeciwko Słowacji niszczy budowaną do tej pory przyjaźń polsko-słowacką i polskie wpływy na Słowacji. Kierowane przez Karola Sidora propolskie skrzydło Słowackiej Partii Ludowej traci poparcie i przegrywa w konflikcie ze skrzydłem proniemieckim Józefa Tiso. Społeczeństwo słowackie utwierdza się w przekonaniu, że jego jedynymi sprzymierzeńcami są Niemcy i tylko one mogą uchronić Słowację przed zakusami Węgier oraz Polski. Berlin z zadowoleniem podsyca takie nastroje, strasząc Słowaków całkowitym rozbiorem ich kraju przez zaprzyjaźnione ze sobą Węgry i Polskę. Rok później rządzona przez Józefa Tiso Słowacja wspólnie z Niemcami bierze udział w inwazji na Polskę i na mocy paktu Ribbentrop-Černak otrzymuje utracone przed rokiem tereny wraz z nowymi nabytkami kosztem Polski. Po wojnie zostaje przywrócona granica sprzed 1938 roku.

[Nahcep]

@lewy_czerwcowy:

ostatni akapit

Każdy kto sugeruje nazwanie czegokolwiek (może poza publicznym kiblem) imieniem Józefa Becka winien otrzymać lepę w czoło

[asap_srasap]

@lewy_czerwcowy Zamiast budować dobre (a przynajmniej bardziej niż neutralne) relacje z sąsiadami, to zaoraliśmy temat po całości i daliśmy się okrążyć. Polska dyplomacja oparta na zachodnich sojuszach wyszła nam bokiem.

[kupuje_bulki_w_almie]

imieniem Józefa Becka winien otrzymać lepę w czoł

@Nahcep: wpisałem w google ulica Becka i ... o #!$%@? Polactwo już to zrobiło

[buntpl]

@lewy_czerwcowy: Czy przyłączenie tych kilku wiosek w górach miało nieść jakieś pozytywy? Np. surowce, strategiczne położenie czy coś?

[lewy_czerwcowy]

Czy przyłączenie tych kilku wiosek w górach miało nieść jakieś pozytywy? Np. surowce, strategiczne położenie czy coś?

@buntpl: Pewnie w jakimś stopniu mogło to nieść doraźne korzyści polityczne w kraju dla ekipy rządzącej jako tej przyłączającej kolejne tereny do macierzy itd itp. Do tego obszar koło Czadcy obejmował linię kolejową Zwardoń-Mosty Śląskie. No i to w sumie byłoby na tyle, ewentualne zyski na pewno nie równoważą strat w tym przypadku.

[Mario7400]

Polska uzyskuje obszar o powierzchni 223km², co razem z 862km² zajętego w październiku Zaolzia daje 1085km² nabytków terytorialnych jesienią 1938 roku

@lewy_czerwcowy: Chyba raczej odzyskaliśmy tereny zajęte w 1920 roku.