Wpis z mikrobloga

#liturgicznywykop

Wieki nic tu nie pisałem ( ͡° ͜ʖ ͡°) Według wyszukiwarki ostatni wpis był dwa miechy temu, więc pora coś wam naskrobać.

Czym jest ołtarz i skąd się wziął na Liturgii?

Jaki ołtarz jest, każdy widzi. Współcześnie w Liturgii Rzymskiej używa się ołtarzy w postaci stołów, przed Vaticanum II często były spotykane ołtarze w ścianach, które swoja formą nawiązywały do grobów męczenników w antycznych katakumbach, na których sprawowano pierwsze Ofiary. Ołtarze w naszych kościołach są spadkobiercami ołtarzy hebrajskich, tak jeszcze tylko dodam.

To tyle oczywistego wstępu. Bo kwestia jest, jak zwykle to bywa w Świętej Liturgii, o wiele głębsza i ciekawsza, niż taki o krótki opisik.

Od czego by tu zacząć...

Choćby i od etymologi słowa ołtarz, bo już w tym mamy ogrom treści. Właściwie od słowa altare (łac.), które najpewniej jest zbitką przymiotnika lub imiesłowu i rzeczownika: alta - ara. Pierwsza część może pochodzić od słowa alere - żywić, utrzymywać. Wtedy byśmy altare przetłumaczyli jako "struktura przeznaczona do żywienia".

Co pięknie wiąże się z tym, że ołtarz jest Stołem Chleba, że bez niego nie moglibyśmy jako wierzący przyjąć Najświętszego Sakramentu - Niebieskiego Pokarmu.

Z drugiej strony druga część tej zbitki językowej może pochodzić od słowa arere - płonąć, palić, spalić. Wtedy można by uznać, że altare to "miejsce ognia". I tu mamy liczne nawiązania do słów z Pisma: Iz 6,6; Ap 8,5; Ap 14,18. Zresztą, jeżeli ktoś czytał Księgę Kapłańską to kojarzy, że ze składaniem ofiar u Żydów wiązało się całopalenie częstokroć.

Ale to tylko początek. Bo z ołtarzem wiąże się wiele innych rzeczy. Jak choćby to, że do sprawowania Eucharystii jest on konieczny. Nie potrzeba świątyni, ale ołtarz jest wymagany. Jak kojarzycie Jana Pawła II i jego spływy kajakowe oraz to jedno słynne zdjęcie, gdzie ołtarzem był odwrócony kajak. No właśnie.

Przepisy liturgiczne dopuszczają możliwość sprawowania liturgii poza świątyniami, ale mszy bez ołtarza nie ma. Po prostu. I od tej reguły nie ma żadnych wyjątków.

Na początku wspomniałem o katakumbach i grobach męczenników. To piękny i stary zwyczaj, by Eucharystię sprawować na ołtarzach, w których złożone był relikwie męczenników. Choć obecnie nie ma kategorycznego wymogu, to Kodeks Prawa Kanonicznego mówi, że ten zwyczaj powinien być zachowany.

Z ołtarzem wiąże się jeszcze jedna rzecz. Oddanie mu czci na początku liturgii. Za każdym razem, gdy osoba której udzielono Sakramentu Święceń i pełni swoją funkcję (diakon, kapłan, biskup) podchodzi do ołtarza, najpierw się przed nim powinna pokłonić (razem z całą służbą liturgiczną), a potem ucałować ołtarz.


Tak czysto prywatnie, to ucałowanie ołtarza uważam za jeden z piękniejszych gestów na Liturgii.

Żeby jeszcze wyraźniej podkreślić jak to istotny moment to powiem jeszcze, że dla ceremoniarzy jest na tę okazję przewidziana specjalna komenda, czy też polecenie dla zespołu liturgicznego:

Adoratio altaris - pokłon ołtarzowi

I to kolejny przypadek, gdy polskie tłumaczenie nie oddaje w pełni treści. Polecenie po łacinie wprost używa określenia adoratio, które w Liturgii jest zarezerwowane tylko dla Ołtarza i tylko dla Najświętszego Sakramentu

Na zdjęciu: Widok na prezbiterium Archikatedry w Lublinie; W centrum na pierwszym planie widać ołtarz posoborowy, bardziej w tle ołtarz "stary" w ścianie.

#katolicyzm #ciekawostki #gruparatowaniapoziomu #kosciol #wiara #liturgia #religia
Pobierz Scorpjon - #liturgicznywykop

Wieki nic tu nie pisałem ( ͡° ͜ʖ ͡°) Według wyszukiwa...
źródło: comment_Ojz49Jom9tQtfFhx8rD9S7TPeykVqLib.jpg
  • 41
@Scorpjon:

Izj 46:5  Do kogo mnie porównacie i z kim mnie zestawicie albo do kogo uczynicie mnie podobnym, abyśmy byli sobie równi? 
Izj 46:6  Wysypują złoto z worka i odważają srebro na szalach, najmują złotnika, aby uczynił z nich bożka, przed którym padają i któremu oddają pokłon. 
Izj 46:7  Noszą go na ramieniu, dźwigają go i stawiają go na swoim miejscu. I stoi, nie ruszy się ze swego miejsca. Jeśli ktoś
@Scorpjon: Tak mi się przypomniał tekst klasycznego utworu, na słowo "ołtarz":

"Spójrz na wielki czarci ołtarz
Przetrwał nędzne klątwy
Strzegły go 'grzeszne' moce piekła
IN NOMINE DEI NOSTRI SATANAS LUCIFERI EXCELSI!

Daję ci właściwy klucz
Diabelskiego domu skarb
Kamień, z procy kamień
Kamień Antychrysta!

Spójrz na wielki czarci ołtarz
Kiedyś leżała na nim twoja matka-wiedźma
Czciła sex, wolność, zemstę i pieniądz
Zbliż się do mnie, jej już nie ma!

Daję ci
To piękny i stary zwyczaj, by Eucharystię sprawować na ołtarzach, w których złożone był relikwie męczenników


@Scorpjon: ja bym ten zwyczaj nazwał raczej makabrycznym.

Poza tym, przekazujesz ciekawe treści, ale:
- styl wypowiedzi pasuje bardziej do filmów z żółtymi napisami i kojarzy mi się z jakimś sekciarstwem,
- nadużywasz wielkiej litery, a w dodatku robisz to niekonsekwentnie (np. "liturgia" piszesz najczęściej z wielkiej, ale czasami z małej. Z "ołtarzem" jest dokładnie
@sasik520: stylu nie zmienię, bo piszę tak jak mówię i jak formułuje myśli. Więc tutaj nie licz na poprawę.
Co do kwestii interpunkcji i ortografii, to próbuję się pilnować, a wychodzi jak wychodzi. Pracuję nad tym (,)
Przy dzisiejszym podstawowym źródłem była książka Eucharystia Liturgią Nieba i Ziemi" autorstwa ks. Wojciecha Rzemińskiego.
@Scorpjon: Trzeba być wybitnie "natchnionym", żeby pisać klika akapitów bzdetów np. o tym, że etymologia ołtarza ma coś wspólnego z wierzeniami chrześcijańskimi zamiast napisać, że ołtarz był popularnym gadżetem pogańskim i chrześcijanie nie chcieli być gorsi, chociaż nie bardzo to pasowało do tego w co niby wierzyli.

W następnym wpisie napiszesz, że bazylika wzięła się od tego, że Jezus królem galaktyki?