[Scorpjon]

#liturgicznywykop

Złote, a skromne ( ͡° ͜ʖ ͡°)

Dlaczego naczynia liturgiczne są wykonane ze szlachetnych materiałów?

Dobre pytanie, w końcu za hajs jaki idzie na te naczynie można by nakarmić tylu głodujących i pomóc tylu biednym


Tę i wiele innych spraw dotyczących Kultu Bożego w Kościele regulują stosowne dokumenty. Wśród tych najważniejszych można wymienić OWMR, czyli Ogólne Wprowadzenie do Mszału Rzymskiego. Jest to długi dokument opisujący wszystkie podstawowe sprawy związane z odprawianiem Mszy świętej. Sam OWMR ma 9 rozdziałów.

Struktura dokumentu:

I. Znaczenie i godność sprawowania Eucharystii.
II. Struktura Mszy świętej oraz jej elementy i części.
III. Funkcje i posługi we Mszy świętej.
IV. Różne formy sprawowania Mszy świętej.
V. Urządzenie i wystrój kościoła do sprawowania Eucharystii.
VI. Rzeczy potrzebne do sprawowania Mszy świętej.
VII. Wybór mszy i jej części.
VIII. Msze i modlitwy okolicznościowe oraz msze za zmarłych.
IX. Adaptacje zależne od kompetencji biskupów oraz konferencji Episkopatu.

W tym temacie interesuje nas rozdział VI. Rzeczy potrzebne do sprawowania Mszy świętej.

325. Podobnie jak w budowaniu kościołów, tak też w sporządzaniu przedmiotów koniecznych do sprawowania liturgii Kościół dopuszcza sztukę każdego kraju i przyjmuje takie przystosowania, które są zgodne z duchem i tradycją poszczególnych narodów, byleby wszystko odpowiadało użytkowemu przeznaczeniu sprzętów liturgicznych[134]. Także w tej dziedzinie troszczyć się należy o zachowanie szlachetnej prostoty, która doskonale się łączy z prawdziwą sztuką.

326. Do wykonywania przedmiotów potrzebnych do sprawowania liturgii oprócz tradycyjnych tworzyw można stosować te materiały, które według współczesnej oceny są szlachetne, trwałe i odpowiednie na użytek sakralny. Orzeczenia w tej sprawie dla poszczególnych krajów wydają Konferencje Episkopatów (por. nr 390).

Tak tak OWMR mówi w ramach wstępu. Dalej zaznacza kilka innych cech istotnych dla naczyń liturgicznych: trwałość, odporność na korozję, w przypadku kielichów nie może być mowy o materiale, który wchłania płyny. Jest też co nieco o wartości artystycznej.

No i w sumie to są główne powody praktyczne. Złoto jest bardzo odporne na korozję (chemicy to lepiej wytłumaczą ode mnie), nie chłonie płynów, jest cenione w jubilerstwie za ciągliwość, można z niego kształtować piękne, ozdobne formy, a i samo w sobie jest ozdobne, ze swoim połyskiem i kolorem. Jego rzadkość też ma swoje znaczenie.


Ale jest też kwestia bardziej duchowa. Kielich, patena, cyborium, melchizedek, kustodium, monstrancja to naczynia, w których (wg. katolików oczywiście) znajduje się Żywy Bóg. Po konsekracji to już nie jest po prostu niekwaszony chleb i wino z kroplą wody, tylko Ciało i Krew Chrystusa. Prosta pobożność nakazuje Bogu przygotować najlepsze "mieszkanie".

Jest też takie moje skojarzenie, prosto z Kościołów wschodnich. Tam złoto utożsamiane było z Niebem, dlatego też ikony były i są złocone. Złoto było symbolem Boskiej chwały.

Na upartego można tu wpasować fragment Ewangelii, gdzie Jezus mówi bodaj Judaszowi, że biedni i potrzebujący zawsze będą, ale Syn Człowieczy nie zawsze będzie pośród nich. Ale to zostawiam do indywidualnej interpretacji każdego.

Na zakończenie dorzucam zdjęcie Monstrancji jasnogórskiej Augustyna Kordeckiego. Barokowe dzieło sztuki złotniczej, wykonane (wg. Wikipedii) około 1672 roku w Warszawie, w pracowni Wacława Grottkego, na polecenie paulina ojca Augustyna Kordeckiego, jako wotum dziękczynne dla Matki Bożej za jej orędownictwo u swego Syna i ocalenie sanktuarium przed wojskami szwedzkimi króla Karola X Gustawa podczas oblężenia w 1655, sfinansowane z darów złożonych przez wiernych ( ͡° ͜ʖ ͡°).

Do wykonania monstrancji, oprócz barwnych emalii, zostały użyte następujące materiały szlachetne:

złoto – 22 funty
brylanty – 2366 sztuk
rubiny – 2208 sztuk
szmaragdy – 81 sztuk
szafiry – 30 sztuk
perły – 214 sztuk

Parametry techniczne:

ciężar – ponad 13 kg
wysokość – 103 cm
szerokość glorii – 44,5 cm
stopa: długość – 35,7 cm i szerokość – 25,7 cm

#gruparatowaniapoziomu #kosciol #katolicyzm #jasnagora #monstrancja #zlotnictwo #sztuka #liturgia