Wpis z mikrobloga

Witam wszystkich obserwujących mój tag #slowazkapelusza :)
Przez ostatni weekend odpoczywałem od wszystkiego, co cyfrowe, więc pozwoliłem zrobić sobie przerwę również od wypoku ;)
Ale nie można się opierdzielać w nieskończoność :D
Na dobry początek tygodnia przygotowałem bardzo ciekawe słowo z powodu dwóch zupełnie różnych jego znaczeń:

Tynktura, czyli barwa heraldyczna. W heraldyce od XII wieku stosowano cztery kolory: niebieski, czerwień, zieleń i czerń oraz dwa metale: złoto i srebro. Tynkturami były również futra: gronostaje i popielice (lub wiewiórki).

Od końca średniowiecza dopuszczalne było umieszczanie w herbie barw naturalnych, czyli rzeczywistych kolorów przedmiotów ukazywanych jako godła. Niewielka liczba barw – ograniczona właściwie do podstawowych – wynikała z pierwotnej funkcji herbu. Rycerski znak identyfikacyjny musiał być dobrze czytelny w trudnych warunkach pola bitwy, z odpowiedniej odległości (reguła dwustu kroków). Z tego samego powodu nie stosowano w projektowaniu i opisie herbów półtonów, półcieni, barw zgaszonych oraz perspektywy. Półtony były stosowane od czasów gotyku dla uzyskania efektów trójwymiarowości malowanych herbów, był to jednak zabieg czysto artystyczny i zastosowanie w danym herbie kilku odcieni (np. czerwieni) odczytywano domyślnie jako jedną tynkturę czerwoną.

Od końca XVIII w. zaczęto stosować w heraldyce w różnych krajach barwy dodatkowe, niektóre pojawiły się nawet w oficjalnie zatwierdzonych przez urzędy heraldyczne herbach w XX i XXI w. Zastosowanie barw spoza klasycznego kanonu tynktur może wypływać z niedostatecznej wiedzy heraldycznej projektantów nowych herbów, jednak są one niekiedy zatwierdzane przez autorytety heraldyczne, zazwyczaj bardzo ściśle przestrzegające reguł i tradycji, jak np Naczelny Herold Kanady i College of Arms.

Do nazywania tynktur w heraldyce europejskiej, zwłaszcza brytyjskiej i francuskiej, używa się języka starofrancuskiego.

**Drugie znaczenie pojęcia tynktura, to:** (łac. tinctura – nalewka od tingere – barwić) – „działająca esencja”, czyli kamień filozoficzny jakoby nadający każdemu metalowi nieszlachetnemu właściwości złota lub srebra i przemieniająca go w te ciała. Wyróżniano tynkturę czerwoną stosowaną do przemiany (transmutacji) metali w złoto oraz białą, służącą do przemiany w srebro. Wrzucenie kamienia filozoficznego do roztopionego metalu celem dokonania jego transmutacji nazywano projekcją (łac. proiectio – wyrzucanie).

#slowazkapelusza #ciekawostki #heraldyka #jezykpolski
  • 2
  • Odpowiedz