Trochę spóźniony rocznicowy wpis: Afera Rywina 11 lat później, autorst... (@SirBlake)

Trochę spóźniony rocznicowy wpis: Afera Rywina 11 lat później, autorstwa Bosaka.

Edit: jest jednolita wersja na stronie - http://narodowcy.net/publicystyka/8636-bosak-afera-rywina-11-lat-pozniej

Dziś 11 rocznica nagłośnienia Afery Rywina. Sama ta jedna sprawa mogłaby w szkołach robić za wstęp do nauki o polityce w III RP. Dlatego warto ją przypomnieć.

27 grudnia 2002 roku na pierwszej stronie Wyborczej ukazał się demaskatorski artykuł "Ustawa za łapówkę czyli przychodzi Rywin do Michnika". W rzeczywistości przecieki o sprawie były już obecne w mediach od miesięcy i wiedziała o niej znaczna część establishmentu, z premierem i prezydentem włącznie. Żaden wcześniejszy tekst nie zawierał jednak tylu szczegółów, nie wywołał więc rezonansu w sferze opinii.

Na czym polegała sama afera?

Lew Rywin w 2002 roku w trakcie gdy rząd nowelizował ustawę medialną prowadził rozmowy z prezes Agory Rapaczyńską i naczelnym Wyborczej Michnikiem o korzystnym dla nich kształcie ustawy. Chodziło o to, żeby prawo nie zabraniało dużej grupie medialnej (np. Agorze) dokupić sobie dodatkowo telewizji (np. Polsatu lub prywatyzowanych kanałów TVP). Rywin występował w imieniu "grupy trzymającej władzę", a rządziło wówczas SLD z Leszkiem Millerem na czele.

Zanim o tym co stało się po publikacji Wyborczej zatrzymajmy się na moment przy Rywinie, bo to człowiek o bardzo ciekawej biografii. Wpisany jest w nią kawał historii politycznej Polski drugiej połowy XX wieku, dlatego warto spróbować ją prześledzić:

Oto jej skrót:

Rywin urodził się w 1945 roku w Niżnym Alkiejewie w Związku Radzieckim. W wieku 14 lat przyjechał do Legnicy gdzie stacjonowała Armia Czerwona, wraz rodzicami Wewelem i Anastazją (nie znalazłem informacji o zawodzie rodziców i celu przyjazdu). Tam zdał maturę i tuż po szkole (po zaledwie 4 latach w Polsce) wyjechał do USA, podobno do rodziny w Nowym Jorku.

Wrócił 17 lat później by z ramienia PRL obsługiwać kontakty z dziennikarzami zagranicznymi. Było to podczas wizyty Jana Pawła II w Polsce w 1979 roku. W zajmującej się tym (i naszpikowanej oficerami służb specjalnych) agencji Interpress zatrudnił go jej redaktor naczelny Mirosław Jan Wojciechowski. Tam też Rywin mając ok. 35 lat i niemal całe życie spędzone za granicą... został wicedyrektorem. Jego szef i promotor, choć bywa nazywany "dziennikarzem", był wcześniej wojskowym dyplomatą (czym niemal bez wyjątku zajmował się wywiad wojskowy) w stopniu pułkownika, a później kierownikiem w pionie analiz Wydziału Zagranicznego KC PZPR. Cztery lata później, gdy kończył się stan wojenny i komuniści wchodzili w etap transformacji, płk. Wojciechowski został awansowany na szefa Radiokomitetu - instytucji nadzorującej wszystkie media w PRL. Rywina płk. Wojciechowski ściągnął za sobą do Radiokomitetu na funkcję... swojego zastępcy. W 1984 Rywin został wprowadzony do TVP by nadzorować produkcję telewizyjno-filmową. Niezależnie od tego, że był promowany przez człowieka związanego z "wojskówką" to w okresie swojej pracy w Intrpress i TVP rozpoczął współpracę z SB pod kryptonimem "Eden".

Już po przełomie, gdy w 1991 r. komuniści utracili kontrolę nad Radiokomitetem, założył firmę Heritage Films, która dzięki wypracowanym w latach osiemdziesiątych w TVP koneksjom została jednym z największych producentów filmowych w wolnej Polsce. Wyprodukował m.in. filmy: "Pornografia", "Wiedźmin", "Pianista", "Pan Tadeusz", "Prawo ojca", "Złoto dezerterów", "Tato", "Uprowadzenie Agaty" (który wpisywał się w nagonkę medialną, która zniszczyła wicemarszałka Sejmu I kadencji A.Kerna), "Lista Schindlera", "Europa, Europa". Z raportu przygotowanego przez ABW wynikało, że tylko w latach 1998–2003, czyli w czasach związanego z SLD prezesa TVP Roberta Kwiatkowskiego, TVP wsparła firmę Heritage Films Rywina sumą ok. 25 mln zł. To tyle, ile dostało w tym samym czasie 37 innych firm producenckich razem wziętych. Rywin lubił także pokazać się jako aktor w epizodycznych rolach. Wybierał postaci odpowiadające jego ego lub też być może jego rzeczywistej pozycji: był m.in. ministrem w "Cwale" Zanussiego, bossem rosyjskiej mafii w "Ekstradycji", burmistrzem w filmie "Brat naszego Boga" i wicepremierem w "Karierze Nikosia Dyzmy". Przez kilka lat był też prezesem i szefem rady nadzorczej Canal+ Polska.

Człowiek o takiej pozycji przyszedł w imieniu władzy rozmawiać z Agorą o zmianie ustawy. Rapaczyńska przekazała mu na piśmie oczekiwania Agory. Rywin zażądał za ich realizację 17 milionów dolarów. Michnik rozmowę nagrał i (po półrocznych targach) 27 grudnia, na łamach własnego dziennika, ujawnił.

W kraju zawrzało i rozpoczął się ciąg politycznych zdarzań (nazwanych później przez publicystów "rewolucją moralną"...), który wyniósł do władzy kolejno PiS i PO, a SLD na prawie dekadę odsunął od rządzenia.

W styczniu 2003 powołana została w Sejmie po raz pierwszy w III RP nadzwyczajna Komisja Śledcza. Przez większość czasu pracowała ona w składzie:

Bogdan Lewandowski (SLD)

Anita Błochowiak (SLD)

Jerzy Szteliga (SLD)

Stanisław Rydzoń (SLD)

Tomasz Nałęcz (UP)

Renata Beger (SO) - później zastąpił ją poseł Jan Łączny

Józef Szczepańczyk (PSL)

Jan Rokita (PO)

Zbigniew Ziobro (PiS)

Bohdan Kopczyński (LPR)

Prace komisji trwały ponad rok i skończyły się awanturą. Komisja wbrew przewodniczącemu (Nałęcz) przyjęła całkowicie rozgrzeszający SLD raport w wersji poseł Błochowiak (poparty przez posłów SLD, a także posłów Łącznego i Kopczyńskiego przy zamierzonej chyba nieobecności posła Szczepańczyka). Kilka miesięcy później Sejm przyjął raport z prac komisji w wersji przeciwnej, autorstwa posła Ziobry.

Trudno dziś znaleźć w internecie nagrania z komisji śledczej, udało mi się trafić jedynie na dwa godne uwagi video:

http://www.youtube.com/watch?v=fkF_a1SEe28 (Rokita vs Michnik)

http://www.youtube.com/watch?v=Uji9lqJSk5M (krętactwa Rywina)

Warto przypomnieć, że to od tej komisji zaczęły się błyskotliwe medialne kariery posłów Rokity i Ziobry. Obaj już są zresztą poza PiS i PO. Jeden z nich w ogóle poza polityką, drugi poza polityką będzie pewnie za pół roku.

Sporym błędem Romana Giertycha było zlekceważenie tej komisji, w której bez wątpienia by błyszczał. LPR oddelegowała tam adwokata i posła Kopczyńskiego, który szybko okazał się skrajnie nielojalny, a później okazało się, że zanim został adwokatem to był wojskowym prokuratorem. W komisji był bierny, a na koniec wsparł SLD. W trakcie trwania prac został wyrzucony z klubu i partii.

Inny członek komisji śledczej, poseł Szteliga z SLD, kilka lat później (w 2006) został zatrzymany pod zarzutem łapówkarstwa przy sprawie Elektrowni Opole. Z kolei posłanka Błochowiak, która wzięła na siebie rozwadnianie tematu w komisji, w 2011 rozstała się z polityką i została wiceprezesem Banku Spółdzielczego Towarzystwa Oszczędnościowo-Pożyczkowego Pa-Co-Bank w Pabianicach, w którym... prezesem jest jej ojciec Jerzy Błochowiak.

Warty odnotowania jest fakt, że jedną ze skazanych w aferze była Janina Sokołowska - legislatorka z Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Sąd uznał, że to ona usunęła z ustawy kluczowe słowa "lub czasopisma" (które rozstrzygały o tym, czy Agora będzie objęta zakazem kupna telewizji), lecz nie udało się wyjaśnić na czyje polecenia działała. W 2008 roku znaleziono ją martwą w mieszkaniu, które według pierwszych doniesień medialnych było użyczane jej od pół roku przez innego bohatera afery związanego z SLD - Włodzimierza Czarzastego. Czarzasty zaprzeczył jakoby mieszkanie formalnie należało do niego.

Sam Rywin został skazany przez sąd za "pomoc w płatnej protekcji" na 2 lata i 100 tys. zł. Odbywał karę z przerwami w związku z rzekomym kiepskim stanem zdrowia. Został zwolniony warunkowo już w 2006 roku z tego samego powodu. W 2009 roku jemu i jego synowi postawiono zarzuty za fałszowanie dokumentacji medycznej, dotyczącej stanu zdrowia.

Nigdy nie ustalono kto był w "grupie trzymającej władzę".

Leszek Miller po kilku latach odzyskał wpływy w SLD i szykuje się do ponownego rządzenia. Agora popadła w finansowe trudności i przestała myśleć o kupnie nowych mediów. Polsat nie zmienił właściciela. Żaden kanał TVP nie został sprywatyzowany.