Wpis z mikrobloga

Czym jest wola i czy wola jest wolna?

Mówiąc w skrócie, wola jest zdolnością do podejmowania decyzji.

Problem jednak pojawi się wtedy, jeśli przyjmiemy, że wola to ŚWIADOME podejmowanie decyzji, wtedy będzie to tożsame z wolną wolą, którą rozumie się jako możliwość dokonywania wyborów bez wpływu żadnych czynników zewnętrznych.

Czy nie jest przypadkiem tak, że termin wolnej woli jest oparty na kartezjańskim dualizmie, który dzieli świat na materialne ciała i niematerialne dusze istniejące w jakieś transcendentalnej rzeczywistości, która wykracza poza materię?

Jeśli jednak przyjmiemy, że umysł ludzki jest ucieleśniony tzn. że nie jest możliwe, by rozdzielić umysł od ciała i że jedno jest w jakiś sposób połączone z drugim i że to jak myślimy, jak odczuwamy i jak działamy, wpływa na nasze ciało, a ciało i środowisko wpływa na nasz umysł, czyli koryguje nasze myślenie, odczuwanie i działanie, to pojawia się problem, bo nie da się tego połączyć z koncepcją wolnej woli i czy przypadkiem wolna wola nie jest iluzją?

Ale to jeszcze nie koniec problemu wolnej woli. Pojawiły się jeszcze dodatkowe problemy. Po pierwsze skoro przyjmujemy, że koncepcja dualizmu kartezjańskiego jest błędna, to musimy też zanegować definicję wolnej woli, bo skoro umysł jest ucieleśniony, a wola wypływa z umysłu, to i sama wola musi być ucieleśniona, więc musimy ten fakt uwzględnić w definicji wolnej woli. Drugi problem dotyczy samego pojęcia podmiotu i naszej tożsamości. Większość ludzi, podejmujący wybory, działający podmiot, utożsamia z tym co w naszej kulturze nazywamy Ja, albo Ego czy świadomością, czy też intelektem i czysto teoretycznym rozumem. Takiego podejście jest błędne, bo czy twoje ciało to nie jesteś ty? Czy twoja intuicja to nie ty? Czy kiedy doświadczasz emocji, to nie ty ich doświadczasz? Czy kiedy twój mózg interpretuje otaczającą cię rzeczywistość, to nie ty interpretujesz rzeczywistość? Czy kiedy machasz ręką, to nie ty machasz ręką? Czy kiedy samoistnie prowadzisz auto, to nie ty prowadzisz auto? Wszystkich tych czynności doświadczasz bez udziału intelektu, a mimo wszystko te czynności są twoją zasługą. I kiedy Ja mówię Ja, to nie mówię tego jako jakaś świadoma cząstka umysłu, tylko całość przeze mnie przemawia i decyzję też podejmuję jako całość.

Czym zatem jest wolna wola?

Wolna wola jest harmonią. Kiedy twoje ciało domaga się jednego, a intelektualny rozum drugiego, wtedy nie ma harmonii, ale kiedy twój umysł jest zsynchronizowany z ciałem, wtedy doświadcza harmonii, a harmonia to spokój, a spokój daje poczuje swobodnego działania i to jest wolność.

#filozofia #przemyslenia #wolnosc #wolnawola
  • 10
@rmweb moim zdaniem wolna wola, rozumiana jako podejmowanie dowolnej możliwej decyzji (typu wybór lodów waniliowych czy czekoladowych) nie jest wolna.

Bo jeśli byś wybrał np. waniliowe, a potem by cofnąć czas do momentu zaraz przed wyborem, to znów byś wybrał waniliowe - nie ma przesłanek, że byłoby inaczej. Zatem gdzie jest wolność, jeśli decyzja zawsze byłaby taka sama?

Aczkolwiek sama świadomość tego, że wolna wola nie jest tak naprawdę wolna, de facto
Bo jeśli byś wybrał np. waniliowe, a potem by cofnąć czas do momentu zaraz przed wyborem, to znów byś wybrał waniliowe - nie ma przesłanek, że byłoby inaczej. Zatem gdzie jest wolność, jeśli decyzja zawsze byłaby taka sama?


@kubako: Widocznie taka była wola, widocznie w tej danej sytuacji chciałeś waniliowe, wolności by nie było gdybyś chciał waniliowe, ale by ich nie było lub gdyby nie można było ich wybrać, a ich
Bo jeśli byś wybrał np. waniliowe, a potem by cofnąć czas do momentu zaraz przed wyborem, to znów byś wybrał waniliowe


@kubako: Jeszcze tak wracając do tych podróży w czasie, to myślę, że niekoniecznie. Gdybym wybudował działający wehikuł czasu i cofnął się do tej sytuacji, to przecież miałbym ją dalej w pamięci i mógłbym wybrać celowo co innego tylko po to, żeby pokazać, że mogę. Oczywiście przy okazji spotkałbym samego siebie
@rmweb: Byc może rola kartezjańskiej opozycji podmiotu i przedmiotu oraz jej donośnych następstw (włączając to, jak my, Europejczycy, postrzegamy siebie i świat) będzie słabła. Takie odnoszę wrażenie, jeśli przyjrzeć się temu, jakie zainteresowanie zyskują ujęcia wychodzące poza ten utarty schemat. Słyszymy o tzw "śmierci podmiotu", współcześni myśliciele różnych nurtów krytykują stare poglady: od "absolucystów", jak w fenomenologii, po "relatywistów", w tym postmodernizm. Do tego dochodzi coraz łatwiejsza wymiana kulturowa, która temu
@rmweb: Jakbyś miał co innego w pamięci, to już nie byłbyś to obecny ty, a osoba o niewiele, ale różnym doświadczeniu. I zauważ, że sam przyznałeś, iż postąpiłbyś inaczej ze względu właśnie na tę różnicę. Różnicę, której z "drugim sobą" nie dzielisz...
@kubako: Jeśli bezwzględny determinizm jest prawdziwy, najlepiej w wersji turbo hard, jak u Laplace, a ktoś przeniósłby się w czasie wstecz dokładnie lokując się na miejscu siebie sprzed
Widocznie taka była wola, widocznie w tej danej sytuacji chciałeś waniliowe


@rmweb: O to się chyba rozbija temat. Czy to, że czegoś chcesz jest wolną wolą? Czy możesz faktycznie sterować swoimi pragnieniami?
Czy jeśli je spełniasz to jest to wolna wola? A jeśli się powstrzymasz od spełnienia, to czy to jest wolna wola?

Moim zdaniem nie.
Wolną wolę wyobrażam sobie jako możliwość podjęcia decyzji w oderwaniu od czynników zewnętrznych. Natomiast z
O to się chyba rozbija temat. Czy to, że czegoś chcesz jest wolną wolą? Czy możesz faktycznie sterować swoimi pragnieniami?

Czy jeśli je spełniasz to jest to wolna wola? A jeśli się powstrzymasz od spełnienia, to czy to jest wolna wola?


@kubako: Nie możesz sterować pragnieniami. O to mi chodziło, że pragnienia to jest nasza wola, a wolna jest wtedy kiedy, możemy pragnienia realizować.

Wolną wolę wyobrażam sobie jako możliwość podjęcia
O to mi chodziło, że pragnienia to jest nasza wola, a wolna jest wtedy kiedy, możemy pragnienia realizować.


@rmweb: Ok, rozumiem. Skupiłem się na tej pierwotnej definicji. Rano czytałem budząc się jeszcze, i pewnie nie załapałem pełnej myśli z twojego postu - przepraszam.

Co do reszty twojego posta, to kwestia tego jak zdefiniujesz "ja". Znów, można użyć bardziej konserwatywnych definicji, gdzie "ja" to dusza, myśli, osobowość, głos w głowie - ogólnie
@rmweb:
Wolna wola może być wolna tylko wtedy jeżeli nie jest ucieleśniona. Jeżeli jest ucieleśniona, to przy odpowiednio niskim poziomie abstrakcji dochodzimy do analizy fizycznej tego co dzieje się w mózgu. Znając stany wszystkich cząstek składających się na jeden neuron, oraz otrzymane przez niego sygnały wejściowe można ze 100% pewnością przewidzieć jak się zachowa. Rozszerzając tą analizę na cały mózg, możemy ze 100% pewnością przewidzieć zachowanie wszystkich neuronów, a tym samym