[szyy]

MIKROBLOG Z USA: O CO CHODZI Z PROTESTAMI BLM W USA?

#usa #rasizm #protesty #emigracja

Mój poprzedni wpis z USA cieszył się sporym zainteresowaniem, a kraj znów jest na czołówkach gazet, więc pozwoliłem sobie napisać nowy odcinek. Zapraszam do czytania.

Do polskich mediów i na Wykop powoli przebijają się informacje o masowych protestach w USA. Protesty, wywołane zabójstwem George'a Floyda przez policjanta w Minneapolis rozpłynęły się już po wszystkich większych miastach w kraju, a w wielu z nich przerodziły się w niszczenie mienia czy okradanie sklepów. Widzę na Wykopie, że niestety zaczyna się standardowy tutaj festiwal rasizmu, więc spróbuję wytłumaczyć nieco tło tych zajść, żeby zrozumieć, że świat nie jest czarno-biały.

[1] NIEDAWNE GŁOŚNE ZABÓJSTWA CZARNYCH

W ostatnich tygodniach Ameryką niemal co tydzień wstrząsały bezsensowne zabójstwa czarnych przez białych, w tym często przez policję. Przytoczę tylko te najgłośniejsze z maja.

1. 5 maja lokalna stacja w Georgii opublikowała video pokazujące zabójstwo 25-letniego Ahmauda Arbery'ego przez białego ojca i syna, Gregory'ego i Travisa McMichaelów. Okazało się, że do zdarzenia doszło już w lutym, ale sprawcy nadal nie zostali aresztowani. Arbery uprawiał jogging, kiedy ta dwójka zastrzeliła go ze swojego pickupa. Sprawa spowodowała ogólnonarodową dyskusję o rasizmie, w tym w wymiarze sprawiedliwości - mimo śmierci Arbery'ego żaden ze sprawców nie miał postawionych zarzutów ani nie został aresztowany przez 74 dni.
2. 17 maja w Kentucky w swoim własnym domu zamordowana przez policję została ucząca się na pielęgniarkę Breona Taylor. Policja napadła na jej dom myśląc, że to dom dealera narkotyków. Po napadzie okazało się, że ten dealer był już u nich w areszcie. Ta sprawa mogłaby być "tylko" tragicznym wypadkiem gdyby nie to, że policja nie ogłosiła przy wyłamywaniu drzwi, że jest policją i na oślep strzelała zamiast rozeznać sytuację.
3. 25 maja również na video zarejestrowano zabójstwo George'a Floyda w Minneapolis. Floyd był bezrobotnym, którego przyłapano na płaceniu podrobionym banknotem dwudziestodolarowym w sklepie. Po przyjeździe policji oddał się w jej ręce i został prowadzony przez trzech policjantów do radiowozu. Po drodze potknął się jednak o krawężnik i upadł. Jeden z policjantów, Derek Chauvin, przyciskał kolanem do jego szyi przez 8 minut i 46 sekund, w tym prawie 3 minuty po tym, gdy Floyd przestał być responsywny (wcześniej Floyd dyszał, że nie potrafi oddychać i prosi, żeby go nie zabijać). Chauvin już wcześniej był oskarżany o rasizm wobec czarnoskórych.

Dodatkowo, dosłownie dwa dni wcześniej viralne stało się nagranie z Central Parku w Nowym Jorku. Christian Cooper, czarny absolwent Harvardu i ornitolog, nagrał Amy Cooper (zbieżność nazwisk), białą kobietę z psem, kiedy ta próbuje go wrobić w areszt. Christian zwrócił uwagę Amy na to, że w tym miejscu parku psy muszą być obowiązkowo na smyczy. Na to kobieta wpadła w szał, zagroziła Christianowi, że zadzwoni na policję i poinformuje ich, że grozi jej AFROAMERYKANIN (podkreślała to bardzo mocno), po czym kiedy Christian nie uległ jej groźbom, faktycznie to zrobiła. Wszyscy w USA zrozumieli kontekst. Amy Cooper podkreślała, że grozi jest Afroamerykanin, bo wiedziała, że policja jest faktycznie bardziej ostra wobec Afroamerykanów. Gdyby Christian Cooper nie nagrywał całej sytuacji, pewnie zostałby aresztowany.

[2] NIERÓWNOŚĆ W TRAKTOWANIU PRZEZ POLICJĘ I KORONAWIRUS

Te powyższe można by jednak zaklasyfikować jako bardzo nieszczęśliwe wypadki, gdyby nie kontekst ostatnich tygodni, a konkretnie koronawirus. Ponieważ czarni są biedniejsi niż biali (o tym dlaczego - w kolejnym punkcie), częściej są essential workers, pracownikami karetek czy pielęgniarkami (gorzej opłacane zawody) i tym samym mają większą możliwość zarażenia się koronawirusem. I rzeczywiście - czarni (a w miastach, gdzie czarnych jest mało, jak San Francisco - Latynosi) są znacznie bardziej narażeni na śmierć od koronawirusa niż biali. W niektórych miejscach różnica w śmiertelności jest dziesięciokrotna.

Dodajmy do tego nierówność w traktowaniu przez policję, też w kontekście koronawirusa. O ile czarni mogą stuprocentowo liczyć na mandat za nieprawidłowe przejście przez ulicę, o tyle w ostatnich tygodniach szereg kongresów stanowych (USA są federacją, czyli każdy stan ma własny parlament i rząd) zostało najechanych przez bojówki uzbrojonych białych żądających zniesienia restrykcji spowodowanych koronawirusem. Te nielegalne działania spotkały się jednak z zerową reakcją policji. Nikt nie został aresztowany ani nawet nie wlepiono nikomu mandatu. Pokazało to dobitnie podwójne standardy jakie policja stosuje wobec białych i czarnych.

[3] SYSTEMOWY RASIZM

Wreszcie rzecz, którą nam Polakom najtrudniej zrozumieć (i zaakceptować jako prawdę), bo u nas po prostu tego nie ma jest systemowy rasizm (systemic racism). O co chodzi? Generalnie o to, że konstrukcja Ameryki jest taka, że czarni naprawdę mają pod górę od urodzenia aż do śmierci. Wynika to z części po dziedzictwie niewolnictwa, ale w niektórych miejscach władze aktywnie działają nad podtrzymywaniem tego stanu. Objawia się to niemal na każdym etapie życia.

Zacznijmy od szkoły. Być może kojarzycie z niektórych filmów czy seriali, jak bohaterowie mówią, że ta dzielnica ma kiepski dystrykt szkolny. To dlatego, że w USA szkolnictwo działa inaczej niż w Polsce. U nas rząd centralny przeznacza część dochodów podatkowych na szkoły poprzez tzw. subwencję oświatową. Samorządy wprawdzie te szkoły same prowadzą i w bogatszych miastach czasem fundują jakieś zajęcia dodatkowe (np. Rybnik dopłaca do dodatkowej nadprogramowej godziny angielskiego) czy lepsze sale gimnastyczne, ale generalnie ta podstawa (ok. 4 tys. rocznie na ucznia kilka lat temu, dzisiaj może być inaczej) jest zagwarantowana przez państwo i jeśli dochody podatkowe z gminy nie wystarczają, państwo dopłaci z dochodów z innych gmin. Wspólna dla wszystkich szkół jest też podstawa programowa. Wreszcie rejonizacja obowiązuje tylko w podstawówkach (a i tak można ją obejść), zaś do liceum można iść gdzie się chce. Można więc zakładać, że z grubsza nie ma znaczenia, czy chodzisz do szkoły w centrum Warszawy, na Wilanowie czy w Pcimiu Dolnym, bo wszędzie uczą tego samego, z tych samych lub podobnych podręczników i w podobnych warunkach.

Zupełnie inaczej jest w USA, gdzie rząd federalny i stany finansują mniej niż 15% kosztów edukacji, natomiast cała reszta zależy od dochodów od podatku katastralnego i podatku od sprzedaży w danym rejonie. Nie ma też wspólnej podstawy programowej - każda szkoła musi sobie ją sama stworzyć. Co z tego wynika? Oczywiście ogromne nierówności w jakości edukacji. Szkoły publiczne w bogatszych dzielnicach mają baseny, parkingi podziemne, korty tenisowe, uczą mandaryńskiego i nie wiadomo co jeszcze, kiedy w tych w dzielnicach biedniejszych brakuje na kredę, a dach przecieka. Nauczyciele w tych pierwszych zazwyczaj kończyli najlepsze uniwersytety, zaś w tych drugich nie muszą nawet mieć wykształcenia wyższego. Jeśli jest się więc małym geniuszem o imieniu Tyrone (popularne wśród czarnych imię), zazwyczaj cały nasz potencjał zostanie w takiej szkole zmarnowany. Z kolei przygłupi Tanner (typowe "białe" imię) z dobrej dzielnicy mimo wszystko dzięki systemowi na jakichś ludzi wyjdzie.

Podobnie jest w innych dziedzinach życia. Po wojnie w USA rząd rozpoczął wielką akcję mieszkalnictwa - to wtedy powstały te wszystkie przedmieścia, na których za grosze (zazwyczaj równowartość rocznej pensji) i z tanimi kredytami z państwowymi dopłatami domy kupowali biali. Czarni byli z tych programów w zasadzie wykluczeni. Stosowano tzw. redlining, czyli banki nie dawały kredytów na domy w dzielnicach zamieszkanych przez czarnych (a w dzielnicach zamieszkanych przez białych nikt im nie sprzedał domu). W rezultacie nawet jeśli dwie rodziny miały podobne dochody (np. w Detroit w zakładach Forda), biali mogli sobie pozwolić na dom, a czarni mogli tylko wynajmować. To ma przełożenie na dzisiaj. Tyrone nie ma dzisiaj żadnego majątku poza może samochodem, więc nie dostanie kredytu w banku. Connor ma dom na przedmieściu po babci, który może zastawić pod kredyt na swój biznes.

Takich przykładów jest mnóstwo i dodane razem powodują, że czarnym naprawdę jest w życiu znacznie ciężej niż białym.

4. WYBUCH NIEZADOWOLENIA

To wszystko razem zawsze jest bliskie zapłonu, ale natężenie tych przewinień policji tym razem przelało czarę goryczy. Stąd ten wybuch niezadowolenia. Warto jednak zauważyć, że tym razem - w przeciwieństwie do np. zamieszek z 1992 roku - do protestujących czarnych dołączyło wiele białych. Już w wyścigu o nominację Demokratów temat planu dla czarnych - nazwanego planem Douglassa - podniósł Pete Buttigieg, a teraz przejął go Joe Biden. Widać także, że policja w wielu miastach dołączyła do protestujących - tak np. było w Flint, gdzie (biały) szef policji wyszedł do protestujących bez kasku i broni, zapewnił ich o swoim poparciu i poprosił, żeby "zamienić ten protest w paradę", na co protestujących zareagowali entuzjastycznie. Być może więc tym razem coś się zmieni.

PS. NISZCZENIE MIENIA

Oczywiście, niestety jak przy każdym proteście, rozpoczęło się także niszczenie mienia. Dla nas - Polaków - jest to szokujące, ale Amerykanie patrzą na to jednak nieco inaczej. Warto pamiętać, że od niszczenia mienia (bostońskie picie herbaty) rozpoczął się ten kraj, a i dotychczas wszystkie większe ruchu na rzecz praw obywatelskich (np. Stonewall) też osiągnęły sukces dopiero po zamieszkach, więc przyzwolenie na to jest tu nieco większe. Tym bardziej, że w USA niemal wszystko jest ubezpieczone. W Minneapolis właściciele spalonych biznesów (poza jednym, ale temu szybko zrobiono GoFundMe i zebrano kwotę na odbudowę) napisali na Facebooku, że nie winią protestujących za zniszczenia - budynki można odbudować, ale życia przywrócić nie można. Z filmików w internecie widać też, że tłum ma bardzo mieszane uczucia wobec niszczenia mienia. W Minneapolis wybijanie szyb rozpoczęli biali, a video pokazuje czarną dziewczyną błagającą ich przez megafon, żeby tego nie robili. W Oakland z kolei tłum reaguje raczej entuzjastycznie na wyjechanie Hondą z siedziby dealera. Nie wrzucałbym tu ich wszystkich do jednego wora.

[s.....a]

@szyy: Czarnych jest 13% odpowiadają za więcej niż połowę miejsc w pierdlu. Mimo że ich jest najmniej to wszyscy ich dotują, dostają bony etc. Może zamiast grabieży mienia poszli by do roboty. Czemu reszta społeczeństwa ma na nich łożyć?

[CosyGrave]

@szyy: "Niszczenie mienia" zamieniłbym na kradzież z rozbojem

[Sledzik8]

@szyy: Tak, palić budynki, bo są ubezpieczone. I będą czekać na pierwsze pieniądze kilka miesięcy albo lat. A tych co kradli, to jest w cholerę filmików w sieci i większość na pewno złapią. Oprócz kary będą mieć criminal record i na przykład mogą nie dostać kredytu, zasiłku czy pracy. Pięknie można sobie #!$%@?ć kartotekę. Jak tak źle to robić biznes z politykami o inwestowanie w czarną populację. Handlować głosami z Trumpem.

[m.....4]

@szyy: BARDZO ciekawy wpis, proszę pisz więcej

[krzych0]

@szyy: bardzo ładne podsumowanie, jednak obawiam się ze nie trafisz nim do ludzi którzy widza tylko igrzyska a nie kilkaset lat zaniedbań. Na tyle dużo osób ze stanów poznałem ze dla mnie to oczywiste i przecieram oczy widząc komentarze na wykopie ekspertów od problemu segregacji.

W każdym razie świetny wpis, wołaj do następnych

[szyy]

@szyy: Czarnych jest 13% odpowiadają za więcej niż połowę miejsc w pierdlu. Mimo że ich jest najmniej to wszyscy ich dotują, dostają bony etc. Może zamiast grabieży mienia poszli by do roboty. Czemu reszta społeczeństwa ma na nich łożyć?

@smutnykolega: widzę, że nie przeczytałeś ze zrozumieniem ani trochę z tego, co napisałem.

1. Czemu jest ich tak dużo w więzieniu? Bo za te same przestępstwo dostają surowsze wyroki. Nawet oficjalna

[szyy]

Murzyni jak zwykle wszedzie widzą rasizm. Złodziejaszek Ahmoud by żył gdyby nie rzucił sie z pięściami na grubasa z szotganem.

@klaus_02: masz jakieś dowody na to, że Ahmaud był złodziejaszkiem? Jeśli nie to czemu tak o nim piszesz?

[Bounty]

@szyy: To może ja Ci odpowiem. Każdy kto rodzi się w biednej rodzinie ma małe szanse na bogactwo. A w USA murzyni są biedniejsi niż biali czy azjaci. Jednak ich problemem jest mnóstwo młodzieżowych, czarnych gangów, które są dla tych młodych ludzi bardziej pociągające niż normalne życie. Sami się pchają za kraty. Druga sprawa, że w USA policja jest wyjątkowo brutalna dla obywateli i należy ich mocno utemperować. Co do niszczenia

[bylo_sobie_zycie]

Merytoryczny wpis? A po co to, a na co to komu.

[szyy]

@szyy: kiedyś go złapano jak z kumplami telewizor wynosił. No i wchodził na czyjeś budowy bez pozwolenia co jest nielegalne w tamtym stanie. Ścigali go dlatego bo w tamtym rejonie były włamy i on był na kamerach. Czyli zwykly przestępca.

@klaus_02: sorry stary, ale musisz się bardziej postarać niż wrzucając wymówki z facebookowych grup dla rasistów

1. Travis McMichael faktycznie kilka dni wcześniej zgłosił, że jakiś czarny koleś wszedł na

[szyy]

Jednak ich problemem jest mnóstwo młodzieżowych, czarnych gangów, które są dla tych młodych ludzi bardziej pociągające niż normalne życie.

@Bounty: można się zapytać - a jakie to jest dla nich "normalne życie" w zasięgu? Pracowanie w McDonaldsie do końca życia? Wydaje mi się, że wiele Polaków zapomniało chyba, jak wyglądała Polska przed wejściem do UE. U nas były niemal identyczne problemy - młodociane gangi, rozboje, okradanie małych sklepów, przez niektóre osiedla

[szyy]

@klaus_02: nie, wejście na otwartą budowę nie jest tam nielegalne. Dlatego operator 911 nie chciał nawet wysyłać radiowozu

[kexus512]

@szyy:

O ile czarni mogą stuprocentowo liczyć na mandat za nieprawidłowe przejście przez ulicę

Instytut danych z dupy. "O, murzyn idzie to mu mandat jebne XDDDDD". Jeśli według prawa przejście jest nielegalne to policjant ma prawo ukarać człowieka który to prawo łamie. Nie rozumiem co chciałbyś z tym zrobić. Zlikwidować wszystkie prawa i zasady bo ktoś może je złamać?

zostało najechanych przez bojówki uzbrojonych białych żądających zniesienia restrykcji spowodowanych koronawirusem

O

[szyy]

Instytut danych z dupy. "O, murzyn idzie to mu mandat jebne XDDDDD". Jeśli według prawa przejście jest nielegalne to policjant ma prawo ukarać człowieka który to prawo łamie. Nie rozumiem co chciałbyś z tym zrobić. Zlikwidować wszystkie prawa i zasady bo ktoś może je złamać?

@kexus512: nie - chciałbym tylko równego traktowania. Jeśli chcesz lepszych przykładów to porozmawiajmy o marihuanie. Procent używających jest taki sam wśród czarnych jak i białych. Chcesz

[Bounty]

@szyy: zgodzę się z tobą że policja jest bardzo brutalna i nie powinni bić ludzi. Natomiast winę za te rozruchy ponoszą lewicowe media które wkładają tym ludziom do głowy, że są pokrzywdzonymi ofiarami. Co do pierwszego akapitu- poruszyłeś tutaj problem socjalny, jak ci biedni czarni mają wyjść z biedy? Nie wiem
Biedni ludzie na ogół nie wychodzą z biedy, biedni biali i biedni Azjaci nie są tutaj wyjątkiem. Z pewnością palenie