Obiecałem wam dawne księgi liturgiczne, no to biorę się za temat z nieukrywaną przyjemnością ( ͡°͜ʖ͡°)
Zacznijmy od przypomnienia, że przez księgę liturgiczną mamy na myśli po pierwsze dokument traktujący o liturgii, a po wtóre zbiór przepisów i formuł pozwalających odprawić rytuał zgodnie z nakazami Kościoła.
Obecnie używa się Brewiarza, Mszału, Rytuału, Pontyfikału, Lekcjonarza, Ewangeliarza, Agendy, acz dawniej podział co gdzie było był zgoła inny, bo i inaczej rozumiano wagę różnych rzeczy i elementów.
Dobrym przykładem tego jest sakramentarz, czyli księga liturgiczna o sakramentach z grubsza. Pełniła po trochu funkcję mszału, pontyfikału i rytuału, aczkolwiek była skupiona stricte na przebiegu sakramentów, dlatego np. w przypadku mszy świętej na próżno było w niej szukać propriów (części zmiennych), graduałów, Ewangelii, offertoriów (modlitw przy przygotowaniu darów), czy modlitw na komunię.
Teksty liturgii słowa były dawniej rozrzucone między kilka ksiąg. Psalmy znajdowały się w psałterzu, czytania były w epistolarium, a i Ewangelie w nadal używanym Ewangeliarzu. Ciekawą księgą był Pasjonał, który opisywał tylko i wyłącznie Mękę Pańską. Pasjonał był używany tylko i wyłącznie w Niedzielę Palmową i Wielki Piątek, bo właśnie w te dwa dni czyta się Mękę Pańską. Skąd wyróżnienie Męki Pańskiej? Z teologicznego punktu widzenia to to jest ta Ofiara, którą Chrystus złożył za grzechy wszystkich. Dlatego i liturgia dawniej to wyróżniała, specjalną, uroczystą księgą.
Wspomniałem psałterz, a gdzieś wyżej padło hasło: graduał. Drzewiej ksiąg liturgicznych związanych ze śpiewem było niemało.
Psałterz - zawierał wszystkie 150 psalmów w różnych przekładach, najczęściej z Septuaginty Graduał - to był opis śpiewów mszalnych, które były częściami zmiennymi (co ciekawe ta nazwa jest podwójna, bo z jednej strony oznacza księgę ze wszystkimi propriami, a z drugiej konkretny element liturgii, który sam w sobie jest częścią zmienną) Kyriale - to był zbiór śpiewów chóralnych, ale odnoszący się do części stałych, nazwa zaczerpnięta z pierwszej cz. stałej na mszy, czyli Kyrie... Kancjonał - najprościej rzecz ujmując taki liturgiczny śpiewnik na prawach księgi liturgicznej Antyfonarz - zbiór antyfon, a później także i śpiewów wykorzystywanych poza mszą świętą
Ostatnią wartą wzmianki księgą jest Martyrologium, czyli chronologiczny spis informacji o męczennikach, świętych i błogosławionych, a także obchodzonych uroczystościach.
I to by było na tyle. Nie jestem w stanie opisać więcej, gdyż żadnej z tych ksiąg, poza Kyriale nigdy nie miałem w dłoniach. Ale jeśli kiedyś bym miał okazję to chętnie się podzielę wiedzą ( ͡°͜ʖ͡°)
@zielonymariuszek: 11 albo 12 już posługuję, a wszelkiej wiedzy sam musiałem szukać po księgach, książkach, portalach i innych cudach na kiju ( ͡°͜ʖ͡°) A zamierzam coś częściej pisać. Jakoś po nowym roku myślałem, by rozebrać mszę świętą na części pierwsze i omówić ją krok po kroku z każdej możliwej strony
@Scorpjon: ja od siebie dodam, że takie z wymienionych przez Ciebie ksiąg jak graduał czy kyriale nadal są w użyciu, tyle że zdecydowanie rzadszym że względu na dominującą w Kościele formę rytu oraz zmiany, jakie zaszły w muzyce liturgicznej. Wystarczy jednak przejść się na Mszę Świętą w nadzwyczajnej formie rytu rzymskiego, a zobaczenie śpiewaków używających Graduale Romanum, diakona śpiewającego z Ewangeliarza, czy biskupa, korzystającego podczas liturgii z pontyfikału nie będzie niczym
@informatyk: w gruncie rzeczy zarówno Kyriale jak i Graduał z powodzeniem mógłby być wykorzystywany na NOMie. Nie jest z racji trudniejszych melodii, a już kiedyś coś pisałem o muzyce w liturgii. O samym NFRR planuję w niedalekiej przyszłości coś napisać. Tylko jeszcze nie wiem co dokładnie ( ͡°͜ʖ͡°)
Rosja? Proszę Cię NATO ich rozjedzie, Rosja strzela z karabinów z 1 wojny światowej nie dadzą rady ( ͡°͜ʖ͡°) póki co to Rosja rucha całą Europę w dupę wielkim czerwonym siusiakiem, a wy nadal wierzycie w wielką zachodnią Europę i NATO? #wojna #ukraina #rosja
Pomyślcie sobie, że mamy teraz tylko cyfrowy pieniądz i pada system lub jest awaria związana z siecią energetyczną. Nie zapłacicie na allegro albo w xkomie za swoje zakupy xD Już u wielu osób jest panika, a to tylko #!$%@? system płatniczy zdechł na kilkadziesiąt minut xD
Obiecałem wam dawne księgi liturgiczne, no to biorę się za temat z nieukrywaną przyjemnością ( ͡° ͜ʖ ͡°)
Zacznijmy od przypomnienia, że przez księgę liturgiczną mamy na myśli po pierwsze dokument traktujący o liturgii, a po wtóre zbiór przepisów i formuł pozwalających odprawić rytuał zgodnie z nakazami Kościoła.
Obecnie używa się Brewiarza, Mszału, Rytuału, Pontyfikału, Lekcjonarza, Ewangeliarza, Agendy, acz dawniej podział co gdzie było był zgoła inny, bo i inaczej rozumiano wagę różnych rzeczy i elementów.
Dobrym przykładem tego jest sakramentarz, czyli księga liturgiczna o sakramentach z grubsza. Pełniła po trochu funkcję mszału, pontyfikału i rytuału, aczkolwiek była skupiona stricte na przebiegu sakramentów, dlatego np. w przypadku mszy świętej na próżno było w niej szukać propriów (części zmiennych), graduałów, Ewangelii, offertoriów (modlitw przy przygotowaniu darów), czy modlitw na komunię.
Pod tym linkiem jest skan sakramentarza tynieckiego w bibliotece Polona
Teksty liturgii słowa były dawniej rozrzucone między kilka ksiąg. Psalmy znajdowały się w psałterzu, czytania były w
epistolarium, a i Ewangelie w nadal używanym Ewangeliarzu.
Ciekawą księgą był Pasjonał, który opisywał tylko i wyłącznie Mękę Pańską. Pasjonał był używany tylko i wyłącznie w Niedzielę Palmową i Wielki Piątek, bo właśnie w te dwa dni czyta się Mękę Pańską. Skąd wyróżnienie Męki Pańskiej? Z teologicznego punktu widzenia to to jest ta Ofiara, którą Chrystus złożył za grzechy wszystkich. Dlatego i liturgia dawniej to wyróżniała, specjalną, uroczystą księgą.
Wspomniałem psałterz, a gdzieś wyżej padło hasło: graduał. Drzewiej ksiąg liturgicznych związanych ze śpiewem było niemało.
Psałterz - zawierał wszystkie 150 psalmów w różnych przekładach, najczęściej z Septuaginty
Graduał - to był opis śpiewów mszalnych, które były częściami zmiennymi (co ciekawe ta nazwa jest podwójna, bo z jednej strony oznacza księgę ze wszystkimi propriami, a z drugiej konkretny element liturgii, który sam w sobie jest częścią zmienną)
Kyriale - to był zbiór śpiewów chóralnych, ale odnoszący się do części stałych, nazwa zaczerpnięta z pierwszej cz. stałej na mszy, czyli Kyrie...
Kancjonał - najprościej rzecz ujmując taki liturgiczny śpiewnik na prawach księgi liturgicznej
Antyfonarz - zbiór antyfon, a później także i śpiewów wykorzystywanych poza mszą świętą
Ostatnią wartą wzmianki księgą jest Martyrologium, czyli chronologiczny spis informacji o męczennikach, świętych i błogosławionych, a także obchodzonych uroczystościach.
I to by było na tyle. Nie jestem w stanie opisać więcej, gdyż żadnej z tych ksiąg, poza Kyriale nigdy nie miałem w dłoniach. Ale jeśli kiedyś bym miał okazję to chętnie się podzielę wiedzą ( ͡° ͜ʖ ͡°)
Na zdjęciu: Okładka na Ewangeliarz Ottona III
#ciekawostki #gruparatowaniapoziomu #katolicyzm #kosciol #religia #liturgia
źródło: comment_rdysPHtYCrXt387eNxP1uPwtQbUcXHUk.jpg
PobierzSponsor: Grupa Facebookowa z promocjami z chińskich sklepów
Nie chcesz być wołany/a jako plusujący/a? Włącz blokadę na https://mirkolisty.pvu.pl/call lub odezwij się do @IrvinTalvanen
Uważasz, że wołający nadużywa MirkoList? Daj znać @IrvinTalvanen
! @Rapepo @lubie-sernik @Vadzior @Gametleman @plackojad @void1984 @spookyscaryskeleton @AdamHadam @omlettedufromage @siekiera_ @PanProgramista @pan_kleks8 @meres @Wstaw_tu_login @gregor40 @Armoks @vegetka @JakTamCoTam @Schecterro @kulass @Stalowa_Figura @MissPinguin @Brzytwa_Ockhama @PanEstymator @Amarantus_Ekspandowany @mirekamator @No_Sugar @szad7 @S0Cool @krzychkrzych @
A zamierzam coś częściej pisać. Jakoś po nowym roku myślałem, by rozebrać mszę świętą na części pierwsze i omówić ją krok po kroku z każdej możliwej strony
ja też jestem wierzący!
O samym NFRR planuję w niedalekiej przyszłości coś napisać. Tylko jeszcze nie wiem co dokładnie ( ͡° ͜ʖ ͡°)