[LaudatorLibertatis]

Mireczki, dzisiaj w #maszprawo bardzo życiowy temat, czyli ujęcie obywatelskie sprawcy przestępstwa lub wykroczenia.

Po pierwsze, konieczne jest łączne spełnienie przesłanek z art. 243. k.p.k., zgodnie z którym: "każdy ma prawo ująć osobę na gorącym uczynku przestępstwa lub w pościgu podjętym bezpośrednio po popełnieniu przestępstwa, jeżeli zachodzi obawa ukrycia się tej osoby lub nie można ustalić jej tożsamości".

Jaki z tego wniosek? Złotówy łapiące gości z Ubera bez uprzedniej próby zapytania o imię i nazwisko kierowcy, po prostu łamią prawo.

Po drugie "zawsze się trochę (...)" bije, więc w niezbędnym zakresie można wykorzystać przymus bezpośredni. Warto jednak uważać bo nigdy nie wiadomo co zostanie uznane za niewspółmierny środek.

Po trzecie, mało znanym faktem jest, że obywatelskie ujęcie może dotyczyć również sprawcy wykroczenia, tak więc jeśli ktoś na Waszym osiedlu usilnie nie sprząta po psie, to możecie zareagować. Będzie zabawnie, ale zgodnie z prawem.

Po czwarte ująć można również osobę, która usiłuje popełnić przestępstwo lub wykroczenie (usiłowanie jest karalne w takich samych granicach jak sprawstwo).

Więcej informacji znajdziecie w nowym artykule na mojej stronie, do lektury którego bardzo zachęcam :-)

-------------
#maszprawo - z języka przepisów na język polski o często spotykanych problemach prawnych. Tag #maszprawo jest tagiem autorskim. Jeśli masz pytanie do mnie wołaj mnie @LaudatorLibertatis lub użyj tagu #prawo.
-------------

Poprzednie wpisy:
1. Wzór umowy kupna sprzedaży samochodu zabezpieczający interesy kupującego.
2. Zmiany w prawie konsumenckim po 25.12.2014 r.
3. Konieczność spisywania umowy pożyczki przy pożyczaniu kwoty powyżej 500 zł.
4. Możliwość reklamowania wadliwego towaru nawet jeśli nie mamy paragonu.
5. Jak rozwiązać umowę powołując się na błędne przekonanie co do właściwości przedmiotu sprzedaży lub innych co do innych elementów stosunku prawnego.
6. Poradnik kupującego przez Internet. Część I: Jak zweryfikować kontrahenta?
7. Zakłócanie ciszy nocnej i uprawnienia interweniujących policjantów.
8. Poradnik kupującego przez Internet. Część II: Omówienie różnych podstaw prawnych umożliwiających podnoszenie roszczeń.
9. Alimenty na dziecko pełnoletnie.
10. Kampania Edukacyjna Tydzień Samochodu Używanego (poradniki dla kupujących).
11. Korzyści z oddawania krwi (tańsze leki i świadczenia zdrowotne poza kolejką).
12. Zatrzymanie prawa jazdy. Stare i nowe przepisy.
13. Zakładanie nielegalnych blokad na koła przez prywatne podmioty.
14. Jak walczyć ze znęcaniem się nad zwierzętami.
15. Uprawnienie kupującego do zwrotu towaru w terminie 14 dni od odbioru przesyłki.
16. Trybunał Konstytucyjny- kto i dlaczego ma rację.
17. Trzy artykuły motoryzacyjne: zaliczka przy kupnie pojazdu, kupno samochodu zabytkowego oraz próba zrobienia z przedsiębiorcy konsumenta przy kupnie samochodu.
18. Wyrok przeciwko nieuczciwemu handlarzowi samochodów.
19. Różnice między rękojmią, a gwarancją.
20. Jak ustalić adres dłużnika.
21. Elektroniczne postępowanie upominawcze / e-sąd / sąd elektroniczny, na czym polega, wady i zalety.

[m.....o]

@Fidelis
@LaudatorLibertatis Ale w przytoczonym przepisie jest jeszcze LUB. wynika ze złotówa nie może zatrzymać obywatelsko, bo można, na podstawie numerów, ustalić sprawcę.

[mrocznaszyszka]

zapytania o imię i nazwisko kierowcy

@LaudatorLibertatis: trochu lol.

[Fidelis]

@mateolinho: Numer rejestracyjny identyfikuje samochód nie kierowcę.

[m.....o]

@Fidelis taka sama sprawa jak z mandatem, właściciel ma podać kto wtedy jechał, albo sam dostaje po dupie

[LaudatorLibertatis]

@mrocznaszyszka: Może i lol, ale jak np. chcesz naruszać czyjąś nietykalność cielesną to warto robić to w ostateczności, a więc po wyczerpaniu innych środków.

[LaudatorLibertatis]

@Fidelis: Niekoniecznie. Nawet jeśli znasz tożsamość, a zachodzi obawa, że się ukryje (nie oddali, a ukryje, żeby go nie można było znaleźć) to możesz ująć. Byłoby to kuriozalne gdyby morderca, którego znasz z imienia i nazwiska stał w kolejce do samolotu, który leci do kraju, z którym nie mamy umowy o ekstradycję, a świadek nie może go ująć :-) Oczywiście sytuacja absurdalna, ale pokazuje ratio legis.

[Errad]

(usiłowanie jest karalne w takich samych granicach jak sprawstwo)

@LaudatorLibertatis:
Chyba, że sprawca dobrowolnie odstąpi od dokonania czynu zabronionego. Dobrze kojarzę?

[LaudatorLibertatis]

@mateolinho: W mojej ocenie nie chodzi o obiektywną możliwość ustalenia (bo np. policja może ustalić po odciskach i to wcale nie oznacza, że nie można wcześniej ująć), tylko o niemożność ustalenia przez osobę, która tu i teraz chce dokonać obywatelskiego ujęcia.

[LaudatorLibertatis]

@Errad: Ale tam jest chyba, że sprawca nie podlega wtedy karze, a nie że nie popełnia przestępstwa, a to spora różnica.

[mrocznaszyszka]

po wyczerpaniu innych środków.

@LaudatorLibertatis: Facet przedstawi ci się "Adam Małysz". Nie jest lepszym pomysłem zrobienie delikwentowi zdjęcia? Zdjęcie kierowcy + tablica rejestracyjna = ( ͡° ͜ʖ ͡°)

[LaudatorLibertatis]

@mrocznaszyszka: To żądasz dokumentu. Jak nie ma to nie dało się w sposób niebudzący wątpliwości ustalić personaliów i możesz ująć.
A co do Twojego sposobu, pewnie że lepiej zdjęcie + tablica, ale rozmawiamy przecież o tym jakie są przesłanki obywatelskiego ujęcia, a nie o tym czy lepiej ująć, czy po prostu zgromadzić dowody i przekazać je policji z zawiadomieniem o podejrzeniu popełnienia przestępstwa.

[Maro88z]

@LaudatorLibertatis: A czy usiłowanie popełnienia wykroczenia nie jest karane tylko wtedy gdy ustawa tak stanowi?

[LaudatorLibertatis]

@Maro88z: Przy wykroczeniu jest chyba tak jak napisałeś, też tak kojarzę. Zapędziłem się opisując artykuł, dzięki za zwrócenie uwagi, tym bardziej, że w artykule kwestia usiłowania jest rozważana wyłącznie na przykładzie przestępstwa.

[trampek]

9. Alimenty na dziecko pełnoletnie.

@LaudatorLibertatis: link w tym poście już nie działa

[kinlej]

Po czwarte ująć można również osobę, która usiłuje popełnić przestępstwo lub wykroczenie

@LaudatorLibertatis:

"Hola hola, gdzie pan wchodzi? Widzę, że zamierza pan popełnić wykroczenie przejścia na czerwonym świetle! Zostaje pan zatrzymany i zaczekamy tu do przyjazdu policji!"

[trampek]

@kinlej: tak jak napisał "będzie zabawnie, ale zgodnie z prawem" xD

[Let_Me_2_Be]

@LaudatorLibertatis: takyk prawniczy

[Brant]

Tajtyk

[LaudatorLibertatis]

@kinlej: Z tego się wycofuję, zagalopowałem się. W zakresie usiłowania popełnienia wykroczenia jedynie niewielka część z nich jest penalizowana, a więc jedynie w zakresie tych penalizowanych usiłowań popełnienia wykroczenia, można ująć.

Natomiast jak najbardziej można przy każdym wykroczeniu ująć jeśli jest już popełnione. Będzie zabawnie, ale zgodnie z prawem.

[U.....a]

pierw trzeba podjąć próbę identyfikacji. Jak nie da efektu to wtedy można ująć.

@LaudatorLibertatis: Uważam, że nie trzeba podejmować żadnej próby identyfikacji. Przepis wymienia wyraźnie dwie przesłanki, które stanowią alternatywę łączną, czyli każda może mieć zastosowanie oddzielnie lub łącznie. Decyduje o tym spójnik "lub". Pierwsza przesłanka: jeżeli zachodzi obawa ukrycia się tej osoby, druga przesłanka: nie można ustalić jej tożsamości. Spójrz też na to, że jeżeli nie pyta mnie upoważniony